Afrika aan de IJssel
“I will not go!” roept Sena Alouka als we langs de snelweg vanuit de touringcar een eenzame boerderij zien die aan alle kanten is omringd door bulldozers en omgewoelde grond. Een bekend plaatje voor de meesten in de bus: negen Afrikanen, een Indonesiër en een handvol Nederlanders. In Afrika en Indonesië zijn huisuitzettingen en landonteigeningen aan de orde van de dag. Spontaan scandeert de hele groep: ”I will not go! We will support you!”
Ruimte voor de Rivier
Het is 6 februari en we zijn op weg naar Voorst, waar we een kijkje gaan nemen bij het project ‘Ruimte voor de rivier’. Sena Alouka, directeur van milieu-organisatie JVE uit Togo, werkt net als de rest van de groep aan duurzaam waterbeheer en eerlijke verdeling van water in zijn eigen land. De leden van de groep werken allemaal met gemeenschappen die aan den lijve ondervinden hoe het is om je broodwinning te verliezen als er ineens geen vis meer in de rivier zwemt of als er zelfs geen rivier meer is om in te vissen. Of als je land en je huis juist onder water komen te staan. In Nederland gebeurt dat laatste dus ook en wij gaan kijken hoe dat hier wordt aangepakt.
Meedenken
Alle partners weten door jarenlange ervaring hoe moeilijk het is om water en rivieren op een duurzame manier te beheren en hoe belangrijk het is om alle watergebruikers (omwonenden, boeren, bedrijven) daarbij te betrekken. Plannen die door de autoriteiten worden bedacht en zonder overleg worden ingevoerd, zijn vaak gedoemd te mislukken. Pas als iedereen meedenkt en ieders ideeën serieus worden meegenomen, zal ook iedereen zich verantwoordelijk voelen voor het slagen van het plan. Het toverwoord is dus ‘participatief waterbeheer’. Maar onze partners gaan verder dan dat: plannen zouden niet alleen door de betrokkenen moeten worden goedgekeurd, maar de betrokkenen zouden samen de plannen moeten ontwerpen.
Topsector Water
Deze manier van werken, die de ‘Negotiated Approach’ wordt genoemd, heeft al goede resultaten opgeleverd in verschillende stroomgebieden in de wereld. Both ENDS is samen met deze Afrikaanse en Indonesische partnerorganisaties hard bezig de methode ook in hun regio’s in de praktijk te brengen. Dat heeft alleen kans van slagen als er steun voor is vanuit nationale en lokale overheden, en Nederland kan daarin een belangrijke rol spelen. Nederland heeft ‘water’ aangewezen als één van de ‘topsectoren’ waarop we moeten inzetten. Wij Nederlanders weten als geen ander hoe we water naar onze hand moeten zetten en die kennis willen we maar wat graag exporteren.
Sena Alouka (JVE Togo) | Serah Munguti (Nature Kenya) and Papa Wawade Wade (Wetlands International Senegal) | Robert Kugonza (NAPE Uganda) |
Maar we zouden behalve de technische kennis ook de ‘software’ van waterbeheer moeten exporteren: onze ervaring met overleg, onderhandelen, het ‘poldermodel’. In waterbeheer is de ‘software’ minstens zo belangrijk als de ‘hardware’. Dat werd goed duidelijk tijdens een door Both ENDS georganiseerde lunchlezing op 5 februari jl. op het ministerie van Buitenlandse Zaken, waar twee van onze partners een presentatie gaven. Aan de hand van hun praktijkervaringen uit Kenia en Togo zetten ze die boodschap krachtig neer.
Terug in Voorst
Eenmaal bij het Waterschap in Voorst aangekomen, zien we met eigen ogen hoe de waterproblematiek aan de IJssel er in de praktijk uitziet. Meteen wordt ook duidelijk dat de Nederlandse en de Afrikaanse werkelijkheid totaal van elkaar verschillen. “Hoeveel huizen komen onder water te staan?”, vraagt Serah Munguti van ‘Nature Kenya’ aan degene die het project presenteert. “Voor dit specifieke deel van het project moeten we een stuk of acht gezinnen verplaatsen.” Ongelovig staren onze gasten hem aan: al dit gedoe om acht gezinnen? In Afrika of Azië heb je het bij een gemiddeld probleem al gauw over honderden gedupeerden. Mensen die de schade ook nog eens niet of nauwelijks gecompenseerd krijgen. “En hoeveel schadevergoeding krijgen die acht gezinnen dan?”, vraagt Munguti. “Genoeg om een nieuwe boerderij te kunnen kopen, alle spullen te verhuizen en helemaal opnieuw te beginnen.”
Prigi Arisandi (Ecoton Indonesia)
Ook Prigi Arisandi van de Indonesische organisatie "Ecoton" is diep onder de indruk. "Wij zijn al blij dat onze lokale overheid na jaren strijd en protest eindelijk verantwoordelijkheid neemt voor de kwaliteit van het water in onze rivier. Het voorkomen van overstromingen die misschien ooit gaan plaatsvinden is in Indonesië nog lang niet aan de orde."
Bereidheid kost geen geld
Het is duidelijk dat het Nederlandse model niet één op één kan worden gekopieerd naar Afrika, Azië of Latijns-Amerika. In Nederland wordt gewerkt met planningen voor de zeer lange termijn, die tot stand komen op basis van grondige studies, terwijl in niet-Westerse landen vaak veel meer ad hoc wordt gewerkt. Dat verander je niet van de één op de andere dag. Maar het onderhandelen, het luisteren naar de mensen die praktijkervaring hebben, het begrip krijgen voor elkaars standpunt, het afwegen van verschillende belangen en gezamenlijk tot een compromis komen, dat past wel degelijk in een andere werkelijkheid dan alleen de Nederlandse. Daarvoor is in eerste instantie vooral bewustwording, steun en bereidheid nodig. Die hopen onze gasten ook uit Nederland te krijgen.
Meer informatie:
Praktijkervaringen van onze Afrikaanse partners
Video over de Negotiated Approach in India en Afrika
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 3 juli 2024
'Nederlandse overheid handelt intrasparant en onzorgvuldig bij de herbeoordeling van het Mozambique gasproject'
Op maandag 1 juli werden vragen van Tweede Kamerleden over het Mozambique LNG project en de betrokkenheid van Atradius DSB beantwoord door staatssecretaris Van Rij. TotalEnergies is de projectleider van het Mozambique LNG project in de noordelijkste provincie van Mozambique. Het Nederlandse bedrijf Van Oord krijgt daarvoor een exportkredietverzekering van 1 miljard euro van de publieke Nederlandse verzekeraar Atradius Dutch State Business.
-
Video / 3 juli 2024
Jonila Castro: "Het beschermen van het milieu, beschermt onze toekomst"
Jonila Castro werkt voor AKAP KA Manila Bay en/of Kalikasan People's Network for the Environment (Kalikasan PNE). Het levensonderhoud van de meerderheid van de Filippijnse bevolking is afhankelijk van het milieu, van de zeeën, van het land en de bergen.
-
Nieuws / 3 juli 2024
Illegale houtkap verwoest de bossen van Suriname: De strijd van de Saamaka tegen ontbossing
Het Saamaka-volk in Suriname verzet zich al lang tegen de schending van hun landrechten door de overheid. Ondanks een uitspraak van het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens (IACHR) in 2007 tegen deze schendingen, blijft de regering houtkap en mijnbouw toestaan op Saamaka-gebied zonder vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming (FPIC). Dit leidt tot ontbossing, landonteigening en verstoring van hun levensonderhoud. Een recent voorbeeld is de aanleg van een 42,7 km lange weg door hun gebied voor houtkap, blijkt uit een nieuw rapport.
-
Publicatie / 2 juli 2024
-
Blog / 21 juni 2024
Internationale samenwerking - juist nu!
Door Karin van BoxtelHet toekomstige kabinet navelstaart op eigenbelang. Door internationale samenwerking de das om te doen en drastisch te bezuinigen, negeert het dat Nederland simpelweg niet los staat van de wereld. Half juni debatteerde de Tweede Kamer der Staten-Generaal over de tussentijdse begroting buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Ook daar benadrukten verschillende partijen de noodzaak van internationale samenwerking, dat diplomaten en posten daarvoor hun werk moeten kunnen blijven doen, en de langjarige ondersteuning voor maatschappelijke organisaties nodig blijft.
-
Nieuws / 18 juni 2024
Overheid dreigt opnieuw mensenlevens op spel te zetten bij berucht gasproject TotalEnergies in Mozambique
De Nederlandse overheid dreigt opnieuw te blunderen bij het geven van exportsteun voor het omstreden gasproject van TotalEnergies in Cabo Delgado, Mozambique. Dat blijkt uit een analyse van 9000 documenten uit Woo-verzoeken, in opdracht van Milieudefensie en Both ENDS. Anne de Jonghe, Both ENDS: “Bij het afgeven van de exportsteun in 2021 werden kritische geluiden geminimaliseerd, terwijl TotalEnergies werd gehoord en vertrouwd. Dat mag niet meer gebeuren.”
-
Dossier /
Transformative Talks met partners
Bij Both ENDS willen we mensen verbinden voor verandering, connecting people for change. Samen met groepen voor milieurechtvaardigheid uit het Mondiale Zuiden werken we aan een duurzame, eerlijke en inclusieve wereld.
-
Pathway /
Promoten van lokaal aangedragen oplossingen
Ons doel is het opschalen van bottom-up, planeetvriendelijke oplossingen, ondersteund door beleid en de beschikbaarheid van financiële middelen. Er zijn veel voorbeelden van succesvolle, door de gemeenschap geleide oplossingen die gebaseerd zijn op collectieve participatie, gezonde ecosystemen, genderrechtvaardigheid en een visie op welzijn die verder gaat dan individuele rijkdom.
-
Pathway /
Ondersteunen van een krachtig maatschappelijk middenveld
Ons doel is om een maatschappelijk middenveld te creëren waarin organisaties open en veilig kunnen werken, hun stem kunnen laten horen en invloed kunnen uitoefenen op besluitvorming over ecosysteemuitdagingen, milieurechtvaardigheid en mensenrechten. Een sterke civil society is essentieel voor een gezonde samenleving. Het houdt de macht van staats- en bedrijfsactoren in toom, houdt besluitvormers verantwoordelijk en verdedigt de rechten van gemarginaliseerde groepen. Een sterk en onafhankelijk maatschappelijk middenveld kan pleiten voor eerlijk en ecologisch verantwoord beleid en kan structurele ongelijkheid in de besluitvorming bestrijden.
-
Pathway /
Pleidooi voor rechtvaardig beleid wereldwijd
Ons doel is om systemische verandering te bewerkstelligen op alle niveaus van sociale, politieke en economische instellingen, zodat deze onvoorwaardelijk de mensenrechten en de planetaire grenzen respecteren. Dit vereist beleidscoherentie en consistente besluitvorming in alle sectoren – van handel, financiën en energie tot voedselproductie, landbouw, klimaatactie en waterbeheer – en in alle geledingen van de samenleving, van individu tot nationaal niveau.
-
Nieuws / 11 juni 2024
Petitie: Internationale samenwerking, juist nu!
De nieuwe coalitie bestaande uit PVV, VVD, BBB en NSC bezuinigt aankomende jaren honderden miljoenen op ontwikkelingssamenwerking. Vanaf 2027 worden dit miljarden, namelijk 2,4 miljard per jaar. Van het toch al beperkte budget voor internationale samenwerking blijft na 2027 weinig over. Daarom komen wij nu in actie. Laat de wereld niet in de steek, teken de petitie om de bezuinigingen op internationale samenwerking te stoppen.
-
Nieuws / 5 juni 2024
Oproep van 70 partijen: Nederlandse aanpak voor wereldwijde voedselzekerheid werkt!
Een brede coalitie van Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties wil samen met het nieuwe kabinet optrekken om echt een verschil te maken voor het verbeteren van wereldwijde voedselzekerheid. Het ondersteunen van boeren en consumenten in Nederland en daarbuiten en de inzet voor klimaat-weerbare voedselsystemen in lage- en middeninkomenslanden staan daarbij centraal. De coalitie is van mening dat Nederland vanuit haar kennis, kunde, ervaring, internationale samenwerkings- en handelspositie de komende jaren ambitieuze inzet moet tonen in de verduurzaming van ons voedselsysteem, om zo bij te dragen aan het behalen van het Klimaatakkoord van Parijs en de Sustainable Development Goals.
-
Nieuws / 29 mei 2024
Tweede Kamerleden stellen stevige vragen over mogelijke Nederlandse exportsteun aan Mozambique LNG-gasproject
Tweede Kamerleden Daniëlle Hirsch (GroenLinks-PvdA) en Christine Teunissen (PvdD) stellen stevige vragen over de mogelijke Nederlandse exportsteun aan het Mozambique LNG-gasproject. Both ENDS maakt zich al jaren hard voor het dossier. In 2023 riepen wij samen met Milieudefensie ministers op exportsteun te stoppen.
-
Blog / 28 mei 2024
Democratische waarden onder vuur in Europa: de noodzaak verder te kijken dan de Nederlandse dijken en de rol van filantropie
Door Karin van BoxtelVorige week las ik over de verwachte – maar nog steeds schokkende – implicaties van de radicale shift naar extreemrechts in Nederland. Het huidige regeerakkoord omvat maatregelen die eerder zijn aangenomen door andere Europese landen met vergelijkbare verkiezingsuitslagen, die leiden tot een inperking van democratische vrijheden, een naar binnen gerichte focus en pogingen om de rol van het maatschappelijk middenveld te beperken.
-
Video / 18 mei 2024
Uitdagingen en dromen van Charity Migwi (Oil Change International)
Oil Change International richt zich vooral op onderzoek, communicatie en belangenbehartiging. Charity Migwi helpt met campagnes om fossiele brandstofbedrijven zover te krijgen te stoppen met productie van olie en gas.
-
Video / 17 mei 2024
Muhammad Al Amin vertelt: 'Systemic change will happen'
Muhammad Al Amin werkt als uitvoerend directeur bij WALHI SulawesiSelatan. WALHI is een Indonesische niet-gouvernementele milieuorganisatie, die deel uitmaakt van het Friends of the Earth International (FoEI) netwerk en de grootste non-profit milieuorganisatie in Indonesië.
-
Video / 16 mei 2024
Lungisa Huna (Rural Womens's Assembly) over werken met boerenvrouwen in Kaapstad
Lungisa Huna werkt bij Rural Women’s Assembly in Kaapstad, Zuid-Afrika. Ze vertelt over haar dromen, zorgen en werk met de boerenvrouwen van Zuid-Afrika.
-
Nieuws / 16 mei 2024
Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking is kapitaalvernietiging
Door de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking schiet Nederland zichzelf in de voet, stellen 10 maatschappelijke organisaties. Een betere wereld is ook voor Nederland van groot belang en juist in tijden van crisis moeten we blijven investeren in stabiliteit, vrede en veiligheid. De tien vragen de formerende partijen om de voorgenomen bezuinigingen op het ontwikkelingsbudget niet door te zetten: uit solidariteit met de rest van de wereld en in overeenstemming met Nederlandse waarden.
-
Nieuws / 10 mei 2024
Partners steeds vaker de mond gesnoerd
Samen met milieujustitiegroepen uit het Zuiden werkt Both ENDS aan een duurzame, eerlijke en inclusieve wereld. In de afgelopen jaren zijn onze partners steeds vaker bedreigd, geïntimideerd, geschonden, gevangengezet, en zelfs vermoord als gevolg van hun milieu- en mensenrechtenactiviteiten. Onze partners worden geconfronteerd met onderdrukkende represailles omdat ze zich uitspreken tegen milieuschadelijke initiatieven en het misbruik van mensenrechten door bedrijven en overheden aan de kaak stellen, terwijl de gemeenschappen die ze ondersteunen worden blootgesteld aan geweld. En dat terwijl zij uit noodzaak handelen om hun levens, land, grondgebieden en gemeenschappen te beschermen tegen schade.
-
Nieuws / 26 april 2024
Waarschuwing aan Nederlandse investeerders in mijnbouw gigant Vale: stop de vernieling van mensenlevens en milieu
Vrijdag is de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mijnbouwgigant Vale S.A.. Bij deze vergadering uiten verschillende milieu- en mensenrechtenorganisaties hun zorgen over de continuering van mensenrechtenschendingen en vernieling van het milieu door mijnbouw van Vale over heel de wereld. Ze wijzen op bijna $50 miljard aan claims in lopende rechtszaken als een waarschuwing voor investeerders, waaronder pensioenfonds ABP. In maart is ook in Nederland een rechtszaak gestart naar aanleiding van de doorbraak van de Marianadam (3,8 miljard euro) in Brazilië.