Persbericht: Sterke EU-bossenwet moet wereldwijde ontbossing stoppen

Amsterdam/Zeist, 12 december 2020 

Meer dan een miljoen (1.193.652) Europeanen, waaronder veel* Nederlanders, roepen de EU op om te zorgen voor een ambitieuze Bossenwet, waardoor alleen nog ontbossingsvrije producten op de Europese markt zijn toegestaan. Niet eerder hebben zo veel burgers zich tijdens een zogenoemde publieksconsultatie van de Europese Commissie uitgesproken over een natuurthema. De oproepen worden in Nederland aangeboden aan minister Schouten (LNV).

Minister Carola Schouten (LNV) heeft vandaag in Den Haag symbolisch bijna 1,2 miljoen stemmen voor een sterke Europese bossenwet in ontvangst genomen. "Wat een indrukwekkend resultaat! Dit kunnen we niet zomaar naast ons neerleggen. We zetten de schouders eronder om dit signaal om te zetten in maatregelen", zei de minister.

Wereldwijd worden onze bossen bedreigd. Onze resterende wouden – de longen van onze planeet met hun onmisbare biodiversiteit – worden gerooid om plaats te maken voor rundvlees, sojateelt, de productie van palmolie, mijnbouw en andere industriële activiteiten. Dit wordt aangejaagd door de groeiende vraag vanuit Europa en andere regio's. Maar het goede nieuws is: je kunt meehelpen om de verwoesting te stoppen!

Op 23 juli 2020 heeft een wereldwijd netwerk van NGO's (inclusief Both ENDS) een open brief gepubliceerd aan EU-Commissaris van Justitie Reynders. Ze pleiten voor uitbreiding van de aansprakelijkheid van bedrijven voor de verwoesting van het milieu en het schenden van mensenrechten. Aanleiding was de recente toezegging van EU-commissaris Reynders wetsvoorstellen in te dienen om bedrijven en directeuren te verplichten tot due diligence. Dit moet in 2021 gebeuren in het kader van een initiatief voor duurzaam beleid van bedrijven.

De EU is nog steeds een van de grootste importeurs van ontbossing. Voor de vraag in de EU naar producten als soja, palmolie, rundvlees, koffie en cacao worden namelijk miljoenen hectares tropisch regenwoud gerooid. De ontbossing heeft grote gevolgen voor de biodiversiteit en het klimaat en gaat vaak gepaard met geweld en schendingen van de mensenrechten van de lokale gemeenschappen en inheemse bevolking. Samen met partners heeft Both ENDS actief gelobbyd bij de Europese Commissie voor een stevig plan van aanpak tegen de ontbossing en mensenrechtenschendingen verbonden met de import van landbouwproducten naar de EU.

De EU is ’s werelds grootste ‘importeur van ontbossing’. Dit, als gevolg van de enorme volumes niet-duurzaam geproduceerde soja, hout, palm olie en andere grondstoffen die EU-lidstaten importeren. Het Europees Parlement en de Europese Raad hebben, na vele jaren vertraging, in december 2023 een wet aangenomen om dit probleem te adresseren: De EU Deforestation Regulation (EUDR)

Institut Dayakologi maakt zich hard voor het behoud van de inkomstenbronnen en culturen van de inheemse bewoners van West-Kalimantan. Een van de centrale doelen is het veiligstellen van de landrechten van hun voorouders. Dit is niet alleen essentieel voor het bestaan van deze mensen, maar ook voor de bossen en ecosystemen waarop zij zijn aangewezen voor hun inkomsten, identiteit, cultuur en gebruiken.

Rahmawati Retno Winarni van TUK, een partnerorganisatie van Both ENDS in Indonesië, overhandigde gisteren, mede namens 10 NGO's, een symbolische boom en een oproep aan de Nederlandse minister van Landbouw Carola Schouten. De NGO’s dringen bij EU-regeringen, waaronder de Nederlandse, aan op strenge EU-wetgeving om de vernietiging van bossen en ecosystemen tegen te gaan en mensenrechten te beschermen.

Amsterdam, 6 mei 2019 - Nederlandse kandidaten voor het Europees Parlement moeten zich in Brussel hard maken voor wetgeving tegen wereldwijde ontbossing. Daartoe roepen Greenpeace Nederland, Solidaridad, IUCN NL, Both ENDS en Oxfam Novib op naar aanleiding van het door de VN gesteunde onthutsende rapport over biodiversiteit. De conclusies van het Intergouvernementeel Platform voor Biodiversiteit en Ecosysteemdiensten (IPBES https://www.ipbes.net/) zijn niet mals. Deze cruciale analyse van 500 experts uit 50 landen waarschuwt voor het uitsterven van 1 miljoen plant- en diersoorten. De urgentie om de ecosystemen van deze aarde te beschermen is nu groter dan ooit.

Voor Eric Wirsiy, directeur van CENDEP, spreekt het belang van bossen voor zich: het zijn 'gratis supermarkten' die de lokale bevolking voorzien van voedsel en andere zaken. Ze zijn bovendien onmisbaar omdat ze landschappen bestendiger maken tegen de gevolgen van bijvoorbeeld klimaatverandering.

In de komende maanden wordt het zogenaamde EU-wetsvoorstel voor ontbossingsvrije producten besproken in de Nederlandse en EU parlementen. De bedoeling is dat er in de EU geen producten meer geïmporteerd zullen worden waarvoor op de een of andere manier ontbost is. Een heel mooi en belangrijk initiatief, maar het wetsvoorstel dat er nu ligt is volgens veel maatschappelijke organisaties, waaronder Both ENDS, lang niet toereikend.

Vandaag hebben meer dan 340 organisaties uit zowel Zuid-Amerika als Europa, inclusief Both ENDS, samen een open brief aan de leiders van de Europese Unie gestuurd, waarin zij de EU oproepen de onderhandelingen over het EU-Mercosur vrijhandelsverdrag te staken. De organisaties en hun achterban maken zich ernstig zorgen over de grote toename van schendingen van inheemse mensenrechten en van schade aan natuur en milieu in Brazilië.

Both ENDS en Forest Peoples Program hebben een verzoek ingediend bij het Europees Parlement, de Raad van Europa, de Europese Commissie en de Commissaris voor Handel, Cecilia Malmström, om bij beslissingen over palmolie en andere grondstoffen de inheemse en lokale gemeenschappen te raadplegen die door deze beslissingen geraakt worden.

Nederlands pensioengeld wordt massaal belegd in bedrijven die bijdragen aan ontbossing in het Amazonegebied en de Cerrado-savanne in Brazilie, zoals soja-, veevoer- en rundvleesbedrijven. Dat blijkt uit een vandaag uitgekomen rapport van Profundo, geschreven in opdracht van de Eerlijke Geldwijzer, Hivos en Both ENDS. Alle tien pensioenfondsen die onder de loep werden genomen beleggen in dit soort bedrijven, waarbij pensioenfonds ABP en Pensioenfonds Zorg en Welzijn aan kop gaan met beleggingen ter waarde van respectievelijk 580 miljoen en 383 miljoen euro. 

Goed nieuws voor het klimaat: vorige week heeft de European Investment Bank (EIB) besloten vanaf 2021 geen aan fossiele brandstoffen gerelateerde projecten meer te financieren. Dit staat in de nieuwe energiestrategie van de bank.