Klimaatzaak tegen Shell is juist voor het mondiale Zuiden cruciaal
Volgende week begint de Klimaatzaak die Milieudefensie tegen Royal Dutch Shell heeft aangespannen om het bedrijf te dwingen te stoppen met het veroorzaken van gevaarlijke klimaatverandering en een meer duurzame koers te gaan varen. Zes Nederlandse organisaties besloten mede-eiser te worden. Onder hen ActionAid en Both ENDS, organisaties die buiten de Nederlandse grenzen werken aan mensenrechten, gendergelijkheid, milieu en duurzame ontwikkeling. Op het eerste gezicht niet heel voor de hand liggend? Juist wel, zeggen Nils Mollema (ActionAid) en Niels Hazekamp (Both ENDS).
Mollema: “Als organisaties die opkomen voor mensenrechten, gendergelijkheid, milieu en duurzame ontwikkeling is het niet meer dan logisch dat ActionAid en Both ENDS mede-eiser zijn in deze zaak. We werken namelijk al decennia - samen met lokale organisaties in ontwikkelingslanden –aan het bestrijden van de gevolgen van klimaatverandering, die onder andere door Shell wordt veroorzaakt. Het besluit om mede-eiser te zijn in deze zaak past dus binnen ons werk. We komen op voor alle mensen die weinig tot niets hebben bijgedragen aan klimaatverandering, maar wel direct te lijden hebben van de gevolgen ervan.”
Wat heeft Shell met klimaatverandering in het buitenland te maken?
Hazekamp: “Shell is misschien wel een bedrijf met een Nederlands hoofdkantoor, maar het opereert in de hele wereld. En de klimaatverandering die de productie en het gebruik van de producten van Shell veroorzaken, houdt zich niet aan grenzen. De schade die klimaatverandering veroorzaakt doet een groot deel van de ontwikkeling in landen als Bangladesh, Zimbabwe, Mozambique en vele anderen teniet.”
“Neem bijvoorbeeld Orkaan Idai die in maart 2019 over Mozambique raasde” zegt Mollema. ”De schade die deze orkaan aanrichtte, bedroeg meer dan het land verdient in een heel jaar! Door klimaatverandering zijn dit soort gebeurtenissen tegenwoordig helaas eerder regel dan uitzondering. Als ActionAid en Both ENDS zien we ook dat groepen die maatschappelijk op achterstand worden gezet, zoals vrouwen en inheemse volkeren, over het algemeen eerder en zwaarder de dupe zijn van klimaatverandering. Inheemse volkeren omdat ze vaak volledig afhankelijk zijn van wat de natuur hen biedt. En vrouwen, omdat ze, juist op de plekken die het hardst getroffen worden door klimaatverandering zoals Mozambique, veelal verantwoordelijk zijn voor het voeden van hun gezin. Zij zijn dus afhankelijk van de beschikbaarheid van vruchtbaar land en voldoende drinkbaar water. Grote droogte of juist overstromingen of verzilting van het land door zeespiegelstijging maakt het deze mensen heel erg moeilijk, zo niet onmogelijk om te overleven.”
Hazekamp: “Grote bedrijven als Shell veroorzaken gevaarlijke klimaatverandering voor landen als Mozambique die daar het minst aan hebben bijgedragen”, zegt Hazekamp. “De zogenaamd duurzame plannen van Shell schieten vooralsnog heel erg tekort, op deze manier wordt het doel van Parijs om ruim onder de 2 graden opwarming te blijven, zeker niet gehaald. Sterker nog, we zullen er ver voorbij schieten, met alle gevolgen van dien. Alleen als ook Shell meedoet, kunnen we de opwarming van de aarde beperken zodat extreme droogte en overstromingen niet nog meer schade gaan aanrichten.”
Waarom is deze zaak zo bijzonder?
“Het is niet eerder gebeurd dat een bedrijf als Royal Dutch Shell op deze manier tot verantwoording wordt geroepen voor haar mondiale impact op klimaatverandering”, zegt Mollema. “Meestal vallen ze door de juridische gaten in het systeem. Het is belangrijk dat iedereen meedoet en zijn of haar verantwoordelijkheid neemt, dus ook Shell.”
“Bovendien,” zegt Hazekamp, “Shell wist als een van de eersten dat fossiele brandstoffen direct bijdroegen aan de opwarming van de aarde. Het wist welke desastreuze gevolgen het exploiteren ervan met zich mee zou brengen. Toch koos Shell voor winst op de korte termijn en een onhoudbaar economisch model. Klimaatverandering heeft al grote invloed op de huidige generatie, en jarenlang praten met Shell heeft niks opgeleverd. Daarom is een rechtszaak nu de enige optie.”
Wat hoop je dat de zaak teweeg brengt in de wereld?
“Ik hoop dat er met deze zaak een precedent wordt geschapen”, zegt Mollema. “Het zou prachtig zijn als dit een soort routekaart zou zijn voor hoe burgers in de hele wereld bedrijven kunnen aanspreken op beleid en gedrag, en ze kunnen wijzen op hun verantwoordelijkheden. De rechter is natuurlijk een noodgreep, een soort laatste redmiddel, maar we hebben gezien dat veel bedrijven hun verantwoordelijkheid onvoldoende nemen, en de tijd om te wachten tot ze dat uit zichzelf gaan doen hebben we niet meer.”
Wat betekent deze zaak persoonlijk voor jou? Waarom krijg je er energie van?
Hazekamp: “De potentie van de zaak geeft ontzettend veel energie. Al heel lang roepen mensen Shell op om actie te ondernemen tegen de opwarming van de aarde en een andere koers te gaan varen. Na al die jaren dat Shell al weet dat het in actie moet komen en niets heeft gedaan, liggen nu bij de rechter alle feiten op tafel. De centrale vraag is of Shell mensen willens en wetens onrechtmatig in gevaar heeft gebracht. Ik ben daar heilig van overtuigd.”
Mollema: ”Persoonlijk vind ik wat ik eerder noemde al motiverend genoeg, maar er speelt wel meer. Ik krijg veel energie van de reacties die ik ontvang van onze partners en federatieleden in het buitenland. Deze zaak geeft een heleboel mensen op de wereld hoop.”
Zie ook deze video:
Daarin legt een aantal mensen uit landen die getroffen worden door de gevolgen van klimaatverandering, uit waarom de rechtszaak voor hen zo belangrijk is.
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /
De Klimaatzaak tegen Shell
Both ENDS is mede-eiser in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2018 aanspande tegen Shell om het bedrijf er toe aan te zetten te stoppen met het veroorzaken van klimaatschade. In 2021 gaf de rechter ons gelijk. Helaas ging het bedrijf in hoger beroep. Eind 2024 zal het hof daarom uitspraak doen.
-
Evenement / 4 April 2019, 15:00 - 17:00
Loop vrijdag 5 april mee naar het hoofdkantoor van Shell!
Both ENDS is mede-eiser in de Klimaatzaak tegen Shell, en op vrijdag 5 april wordt de dagvaarding ingediend waarmee we Shell aanklagen voor het veroorzaken van klimaatverandering. Normaal gesproken stuur je dan een deurwaarder langs om het pak papier te overhandigen, maar Milieudefensie en de mede-eisende organisaties willen met zoveel mogelijk andere mede-eisers naar het hoofdkantoor van Shell om de dagvaarding persoonlijk te overhandigen. Met een mars, toespraken, muziek en honderden mensen!
Wanneer: Vrijdag 5 april
Waar: Den Haag
15:00 Verzamelen Malieveld
15.30 Gezamenlijk lopen richting het hoofdkantoor van Shell
16.00 Toespraak van onder anderen onze advocaat Roger Cox
16:15 Aanbieden van de dagvaarding bij Shell
16:45 Avondprogramma tot ongeveer 19:00 in ZZIIN (vlakbij Den Haag Centraal) met hapjes en inspiratie.We willen graag weten hoeveel mensen we op 5 april kunnen verwachten. Ben jij erbij?
Meld je dan graag aan voor het Facebook-event
-
Voor de pers / 5 April 2019
Persbericht: Dagvaarding voor Shell in klimaatzaak
Den Haag, 5 april 2019 – Shell is gedagvaard wegens klimaatschade. Milieudefensie, zes mede-eisende organisaties en 17.379 Nederlanders eisen dat Shell handelt in lijn met de klimaatdoelen uit het Parijsakkoord. Het is voor het eerst dat van een bedrijf geëist wordt dat het zich houdt aan de klimaatdoelen. De dagvaarding werd vanmiddag aan Shell overhandigd door de organisaties en een grote groep mede-eisers.
-
Publicatie / 23 September 2020
-
Voor de pers / 12 November 2024
Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van zijn uitstoot, maar legt geen reductieverplichting op.
-
Nieuws / 21 July 2021
Hoger beroep Klimaatzaak toont onwil Shell om verantwoordelijkheid te nemen
Gisteren werd duidelijk dat Royal Dutch Shell in beroep gaat tegen de uitspraak van de rechter in de Klimaatzaak die Milieudefensie samen met zes andere organisaties*, waaronder Both ENDS, tegen het bedrijf had aangespannen. Die uitspraak luidde dat Shell uiterlijk in 2030 45% van zijn CO2-uitstoot moet verminderen ten opzichte van 2019.
-
Voor de pers / 23 September 2020
Rapport: Klimaatplannen olie- en gasreuzen onvoldoende om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen
Olie- en gasbedrijven beweren vaak dat zij een deel van de oplossing voor de klimaatcrisis zijn, maar de realiteit is heel anders. In deze vandaag uitgekomen publicatie worden de huidige klimaatplannen van acht van de grootste olie- en fossielgasbedrijven - BP, Chevron, Eni, Equinor, ExxonMobil, Repsol, Shell en Total - geanalyseerd. En wat blijkt: met geen enkele van de in het onderzoek geëvalueerde klimaatstrategieën, plannen en toezeggingen wordt het belangrijkste klimaatdoel van Parijs - de opwarming van de aarde moet onder 1,5 graden Celcius blijven - gehaald.
-
Nieuws / 2 April 2024
De Klimaatzaak tegen Shell
Op 26 mei 2021 won Milieudefensie samen met zes NGO's de Klimaatzaak tegen Shell. Het bedrijf moet van de rechter zijn CO2-uitstoot in 2023 met 45% verminderen (ten opzichte van 2019). Shell besloot in hoger beroep te gaan. De zittingsdagen van het hoger beroep vinden plaats op 2, 3, 4 en 12 april 2024. We hopen dat er een paar maanden later dit jaar een uitspraak van de rechter komt.
-
Voor de pers / 26 March 2019
Vermogend Nederland haalt 200 miljoen aan persoonlijke investeringen uit fossiele industrie
Gezamenlijk persbericht van Both ENDS en Fossielvrij NL - 26 maart 2019
Een groep van 22 vermogende Nederlanders heeft besloten om al hun persoonlijk vermogen weg te halen uit de top 200 olie-, gas- en kolenbedrijven. In totaal gaat het om een persoonlijk vermogen van ongeveer 200 miljoen euro. De 'pledgers' beloven om binnen nu en drie tot vijf jaar al hun investeringen weg te halen uit de fossiele industrie. Ze geven daarmee een duidelijk signaal af dat zij niet willen dat hun vermogen bijdraagt aan het veroorzaken van desastreuze klimaatverandering.
-
Nieuws / 9 November 2024
Waarom is de Nederlandse klimaatzaak tegen Shell belangrijk voor onze partners in het Mondiale Zuiden?
Op 12 november doet het Gerechtshof in Den Haag opnieuw uitspraak in de klimaatzaak tegen Shell, waarin Both ENDS medeaanklager is. Vooruitlopend op deze uitspraak vroegen we onze partners waarom deze Nederlandse rechtszaak belangrijk is voor het Mondiale Zuiden.
-
Video / 14 February 2019
Word mede-eiser in de klimaatzaak tegen Shell!
Both ENDS is mede-eiser in de klimaatzaak tegen Shell. In deze video zie je waarom. Word jij ook mede-eiser?
-
Nieuws / 28 May 2021
Uitspraak in klimaatzaak tegen Shell is een overwinning voor de hele wereld
'Historische uitspraak', 'uniek vonnis', 'verpletterende overwinning'. De superlatieven vlogen ons in de media gisteren om de oren, toen duidelijk werd dat de rechter Royal Dutch Shell dwingt om haar CO2 uitstoot in het jaar 2030 met 45% te hebben verminderd. Voor de eisers, waaronder Both ENDS, was de uitspraak zeer hoopgevend, net als voor heel veel mede-eisers en burgers die de zaak een warm hart toedroegen.
-
Voor de pers / 26 May 2021
Historisch: rechter legt Shell drastische vermindering CO2-uitstoot op
Den Haag, 26 mei 2021 - Voor het eerst in de geschiedenis heeft de rechter een bedrijf aansprakelijk gehouden voor het veroorzaken van gevaarlijke klimaatverandering. Vandaag legde de Haagse rechtbank Shell een snelle groene koerswijziging op in de zaak die Milieudefensie met 17000 mede-eisers en 6 andere organisaties (ActionAid Nederland, Both ENDS, Fossielvrij Nederland, Greenpeace Nederland, Jongeren Milieu Actief en de Waddenvereniging) tegen het bedrijf aanspande. Shell moet binnen tien jaar zijn CO2-uitstoot met netto 45% hebben teruggebracht. Dit vonnis heeft nationaal en internationaal gevolgen voor Shell en andere grote vervuilers.
-
Externe link / 12 February 2019
Alles over de klimaatzaak
Samen met Milieudefensie en 5 andere milieu-organisaties klagen wij Shell aan. Wil jij ook mede-eiser worden, net als wij en duizenden Nederlanders? Lees alles over deze zaak op klimaatzaakshell.nl.
-
Nieuws / 12 April 2019
Sara Crespo Suarez: “De landbouw in Bolivia wordt zwaar getroffen door de klimaatverandering”
We hebben drie van onze partnerorganisaties gevraagd uit te leggen hoe de klimaatverandering het dagelijks leven van de mensen met wie ze werken aantast, wat ze doen om het tij te keren en of ze denken dat de klimaatrechtszaak tegen Shell relevant zou kunnen zijn in het kader van de klimaatverandering. Sara Crespo Suarez van onze partner Probioma in Bolivia legt uit hoe de gevolgen al merkbaar worden in haar land.
-
Brief / 8 July 2021
Klimaat-brandbrief: Na Shell-vonnis moeten ook banken, pensioenfondsen en verzekeraars aan de bak
Een groep maatschappelijke organisaties, waaronder Both ENDS, doet een oproep aan de grootste financiële instellingen van Nederland voor daadkrachtige klimaatactie. De brief is verstuurd aan de CEO's en bestuursvoorzitters van de banken ABN AMRO, ING en Rabobank, pensioenfondsen ABP en PFZW, verzekeraars NN Group (Nationale Nederlanden), Achmea en Aegon en kredietverzekeraar Atradius.
-
Nieuws / 19 March 2019
Ana di Pangracio: “Degradatie van wetlands plus klimaatverandering: hét recept voor een rampscenario”
We hebben drie van onze partnerorganisaties gevraagd uit te leggen hoe klimaatverandering het dagelijks leven van de mensen met wie ze werken aantast, wat ze doen om het tij te keren en of ze denken dat de klimaatrechtszaak tegen Shell relevant zou kunnen zijn in het kader van de klimaatverandering. Ana di Pangracio, werkzaam voor FARN (Argentinië), vertelt over de klimaatbedreigingen voor de grote wetlands die cruciaal zijn om de wereldwijde klimaatverandering in te dammen.
-
Nieuws / 21 March 2019
Jahin Shams Sakkhar: “20 miljoen inwoners van Bangladesh moeten waarschijnlijk weg omdat de zeespiegel stijgt”
We hebben drie van onze partnerorganisaties gevraagd uit te leggen hoe de klimaatverandering het dagelijks leven van de mensen met wie ze werken aantast, wat ze doen om het tij te keren en of ze denken dat de klimaatrechtszaak tegen Shell relevant zou kunnen zijn in het kader van de klimaatverandering. Jahin Shams Sakkhar van UTTARAN (Bangladesh) vertelt over overstromingen, verzilting en gerechtigheid.
-
Publicatie / 8 February 2018
-
Voor de pers / 12 February 2019
Persbericht: 6 Organisaties sluiten zich aan bij klimaatzaak en dagen Shell voor rechter
Amsterdam, 12 februari 2018 – Vandaag sluiten zes organisaties zich officieel aan bij de klimaatzaak tegen Shell die Milieudefensie op 4 april 2018 aankondigde. Met een gezamenlijke brief aan Shell stellen de organisaties Shell aansprakelijk voor het aanrichten van wereldwijde klimaatschade. Nederlanders die ook willen dat Shell stopt met het veroorzaken van klimaatschade kunnen mede-eiser worden via https://klimaatzaakshell.nl/word-mede-eiser