Nieuwe database toont welke bedrijven op zwarte lijsten van financiële instellingen staan
Een coalitie van maatschappelijke organisaties heeft de Financial Exclusions Tracker gelanceerd: een nieuwe website die bijhoudt welke bedrijven door investeerders en banken zijn uitgesloten van financiering vanwege duurzaamheidskwesties. De meeste bedrijven worden uitgesloten vanwege links met klimaatverandering, wapens, of tabak.
De database is uniek en voor iedereen toegankelijk. Maatschappelijke organisaties, media, lokale gemeenschappen, investeerders en overheden kunnen de lijst gebruiken om de bedrijven met grote risico's op sociaal en duurzaamheidsgebied (zogeheten Environmental, Social, en Governance [ESG] risico's) te identificeren. De database is gebaseerd op publieke informatie van 87 financiële instellingen uit 16 landen. In totaal worden 4532 bedrijven uitgesloten van financiering door deze financiële instellingen. De initiatiefnemers van de Financial Exclusions Tracker verwachten dat de lijst de druk op bedrijven vergroot om hun bedrijfsvoering te verbeteren.
Klimaat voornaamste reden
De meest genoemde reden om bedrijven uit te sluiten is betrokkenheid bij klimaatverandering en/of fossiele brandstoffen (40% van de uitsluitingen). Dit wordt gevolgd door betrokkenheid bij controversiële wapens (17%) en tabak (12%). De vierde meest genoemde reden is mensenrechtenkwesties; met dubieuze bedrijfspraktijken als vijfde reden.
Wereldwijd worden de volgende bedrijven het meest uitgesloten door investeerders en banken:
- Klimaatverandering (voornamelijk fossiele energie): 1 Cenovus Energy; 2 Suncor; 3 China Energy; 4 ExxonMobil; 5 Shandong Energy
- Controversiële wapens (clustermunitie, nucleaire wapens etc.): 1 Poongsan; 2 Northrop Grumman, 3 General Dynamics; 4 Larsen & Toubro; 5 LigNex1
- Tabak: 1 Philip Morris; 2 Altria Group; 3 British American Tobacco; 4 Japan Tobacco; 5 Imperial Brands
- Mensenrechten: 1 oliepijplijn producent Energy Transfer; 2 mijnbedrijf Vale; 3 supermarktketen Walmart; 4 mijnbouwbedrijf OCP Group; 5 olieproducent ConocoPhillips
- Bedrijfspraktijken (corruptie, belastingontwijking, etc.): 1 vleesgigant JBS; 2 Gazprom; 3 wapenproducent Elbit Systems; 4 Kangmei Pharmaceutical; 5 China National Petroleum Corporation (CNPC).
Het meest uitgesloten bedrijf is het Zuid-Koreaanse Poongsan Corporation. Dit bedrijf is door 75 investeerders en banken in de ban gedaan vanwege zijn betrokkenheid bij de productie van clustermunitie. Het valt op dat fossiele energiebedrijven veelvuldig uitgesloten worden. Niet alleen vanwege betrokkenheid bij klimaatverandering, maar ook vanwege schendingen van mensenrechten en controversiële bedrijfspraktijken. Shell is hier een goed voorbeeld van: het bedrijf wordt door 17 investeerders uit zes landen uitgesloten, vier investeerders doen dat om andere redenen dan de rol in de klimaatcrisis.
Gegevens diverse Nederlandse financials beschikbaar, maar niet iedereen is transparant
De Financial Exclusions Tracker wordt regelmatig bijgewerkt, want uitsluitingslijsten zijn voortdurend in beweging. De data is doorzoekbaar op basis van bedrijf, investeerder, thuisland van de investeerder of het bedrijf en op categorie van uitsluitingsreden. Veel Nederlandse investeerders en banken publiceren hun uitsluitingslijsten. De coalitie roept de resterende financiële instellingen op om ook hun uitsluitingslijsten te publiceren en strikter te letten op de sociale en duurzaamheidsimpact van hun financieringen.
De website maakt het mogelijk om de volledige dataset in Excel-format te downloaden, met daarin de exacte reden die door de financiële instelling genoemd is als uitsluitingsgrond (als deze is opgegeven) en een verwijzing naar het bronmateriaal.
De Financial Exclusions Tracker zou oorspronkelijk op maandag 2 oktober worden gelanceerd. Een paar uur voor de lancering werd er echter schadelijke code in de database geplant, waardoor de website onbereikbaar werd. Helaas is het niet mogelijk gebleken om te achterhalen wat de herkomst van deze ongeoorloofde handeling is, noch welk motief erachter zit.
Financial Exclusions Tracker is een initiatief van:
BankTrack, Both ENDS, Fair Finance International, Forests & Finance, Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, Milieudefensie, PAX, Profundo Onderzoek & Advies, Rainforest Action Network en het Environmental Paper Network.
"Deze dataset laat bijvoorbeeld zien dat JBS, 's werelds grootste slachthuis en een van de grootste aanjagers van ontbossing en rechtenschendingen in het Amazonegebied, ook het meest uitgesloten bedrijf is in de categorie slecht bedrijfspraktijken. Dit zou een waarschuwingssignaal moeten zijn voor iedereen die overweegt zaken te doen met het bedrijf." Merel van der Mark, coördinator van de Forests and Finance Coalitie
"Deze nieuwe database zal onze lobby naar investeerders versterken en de database stelt ons ook beter in staat om mensen te helpen die getroffen worden door bedrijven die milieu- en mensenrechten schenden." Cindy Coltman, Senior Beleidsmedewerker Both ENDS.
"Het is bemoedigend om te zien dat gevaarlijke klimaatverandering de belangrijkste reden is dat banken en investeerders bedrijven uitsluiten van financiering. Goed voorbeeld doet volgen, en dat begint met transparantie. Rabobank en ING zijn de meest vervuilende banken van Nederland. Het is veelzeggend dat beide banken niet openbaar maken welke bedrijven zij uitsluiten, terwijl 87 andere financiële instellingen hier wél gewoon open over zijn." Peer de Rijk, campaigner bedrijfsleven Paris-proof, Milieudefensie
"Deze database is een waardevolle informatiebron voor financiële instellingen, media en NGOs. Als bedrijven in deze database voorkomen, zouden er alarmbellen moeten afgaan. We roepen investeerders en banken op hun uitsluitingslijsten met ons te delen, zodat deze database up to date kan blijven." Kees Kodde, project lead Fair Finance International
"Public exclusion is a very important way for investors to exercise influence when companies do not listen to their sustainability demands. This tool helps to amplify investor positions and increases the pressure on companies to act." Jakob König, leader of Fair Finance Sweden
"De tabaksindustrie is wereldwijd verantwoordelijk voor meer dan 8 miljoen doden per jaar en heeft een reputatie van misleiding en bedrog. Het is een industrie waarin je niet moet willen investeren. Deze database inspireert hopelijk andere partijen", zegt Hans Snijder, directeur van de Hartstichting en mede-bestuurder van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij waarin KWF, Hartstichting en Longfonds samen strijden voor een rookvrije generatie. "Het zou voor iedereen een no-brainer moeten zijn om afstand te nemen van deze industrie." Hans Snijder – directeur Hartstichting en mede-bestuurder van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 18 April 2023
The Future We See: economic systems
What does an economy look like that serves the well-being of people and the planet?
A wide range of great ideas about a transition to sustainable and just economic systems already exist, including ways to get there and examples that show that it is really possible. In this talkshow, we highlight some of these examples and hope to fuel the dialogue about this topic.
Inspired? Join our 'The Future We See' - talkshow on May 25th! You can either attend live or online, quietly listen or actively participate in the discussion. We hope to see you there!
-
Evenement / 17 January 2023, 15:00 - 17:00
Kom naar het Grote Coherentiedebat in Nieuwspoort!
Om de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG's) - onder andere op het gebied van armoedebestrijding en voedselschaarste - te bereiken kijkt de politiek vooral naar hoe ontwikkelingssamenwerking daaraan kan bijdragen. Maar dat is lang niet het hele verhaal. Nederland is zeer actief in het buitenland, in handel, investeringen, landbouw, veeteelt, infrastructuur, dienstverlening etc. Ook en juist dáár moet aan knoppen gedraaid worden om de SDG's te halen.
-
Nieuws / 8 May 2019
Campagne 'Hart boven Hard' roept Nederlanders op te kiezen voor solidariteit
Organisaties slaan handen ineen tegen polarisering.
Een brede coalitie van organisaties slaat de handen ineen voor vrede, mensenrechten, gelijke kansen voor iedereen en een samenleving waar discriminatie en uitsluiting actief worden bestreden. Onder de naam 'Hart boven Hard' roepen de organisaties het publiek op een manifest te ondertekenen en bij de Europese verkiezingen op 23 mei 2019 te stemmen tegen verdeeldheid en voor verbinding. Op zondag 19 mei vindt een manifestatie plaats in Utrecht, waar bezoekers een gezamenlijk statement kunnen maken. Op deze dag komen mensen in tien Europese landen in actie.
-
Voor de pers / 13 December 2020
Persbericht: Nederland kan niet achterblijven nu Verenigd Koninkrijk stopt met fossiele exportsteun
Nu het Verenigd Koninkrijk aankondigt te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten, is er voor Nederland geen excuus meer om af te wachten. Dat vinden milieuorganisaties Both ENDS, Oil Change International en Milieudefensie. Dat is nodig voor de klimaatafspraken van het Parijsakkoord. Komende week stemt de Kamer over moties om een einde te maken aan de exportsteun voor winning, verwerking en transport van olie, gas en kolen.
-
Voor de pers / 4 November 2021
Onder andere VS, Canada en VK, stoppen met internationale steun voor fossiel, Nederland doet niet mee
Glasgow – Vandaag, tijdens de klimaattop in Glasgow kondigden meer dan 20 landen en instellingen, waaronder de Europese Investeringsbank, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Denemarken, aan voor eind 2022 te zullen stoppen met internationale publieke financiering (ontwikkelingsgeld en exportsteun) voor olie-, gas- en steenkoolprojecten. Tezamen zijn de ondertekenaars verantwoordelijk voor meer dan USD 15 miljard per jaar aan internationale steun voor fossiel. Nederland heeft het statement niet ondertekend. De Nederlandse ontwikkelingsbank, FMO, doet wel mee.
-
Voor de pers / 4 November 2021
'Global Oil and Gas Exit List': de wereldwijde olie- en gassector in beeld
Amsterdam, 4 november 2021
Welke bedrijven investeren in olie- en gaswinning? Hoeveel kilometer pijpleiding hebben ze gepland? Hoeveel olie en gas produceren ze nu? Hoezeer is hun omzet afhankelijk van fossiel? Zijn ze van plan af te bouwen in lijn met de klimaatdoelen van Parijs? Deze en vele andere antwoorden zijn simpel te vinden in de vandaag verschenen Global Oil and Gas Exit List (GOGEL). De database, opgesteld door de Duitse organisatie Urgewald, is een welkome aanvulling op de al bestaande Global Coal Exit list, en geeft een uniek en compleet overzicht van (geplande) investeringen van bedrijven wereldwijd die gerelateerd zijn aan de olie- en gassector. In het praktisch volledige overzicht zijn ook staatsbedrijven en niet-beursgenoteerde bedrijven opgenomen.
-
Nieuws / 2 February 2020
Hoe word je een fossielvrije investeerder
De wereld moet van fossiele brandstoffen af, maar er wordt momenteel nog volop in de sector geïnvesteerd. Beleggers uit alle hoeken, zoals banken, verzekeraars en pensioenfondsen lijken huiverig om de overstap te maken naar duurzame energie en weten niet goed waar te beginnen. Samen met de organisaties DivestInvest Network en Sustainable Energy (Denemarken) publiceerde Both ENDS in de herfst van 2019 het rapport ‘Managed Decline of Fossil Fuel Businesses’, waarin vijf criteria zijn beschreven om te toetsen of bedrijven in de fossiele sector actief werken aan het afbouwen van hun fossiele activiteiten. De vijf criteria helpen investeerders beleggingen te kiezen die in lijn zijn met het Parijsdoel ‘max 1,5 graden Celsius opwarming’. We spraken met Lars Jensen, Senior Analist bij Sustainable Energy en hoofdauteur van het rapport.
-
Nieuws / 8 November 2021
Nederland stopt toch met fossiele exportondersteuning
Vandaag werd bekend dat Nederland alsnog aansluit bij een kopgroep van landen, waaronder de Verenigde Staten, Canada en Italië, die in Glasgow op de klimaattop op 4 november verklaarden te zullen stoppen met internationale steun voor fossiele energieprojecten.
Both ENDS heeft hier samen met organisaties in binnen- en buitenland jarenlang op gehamerd, en we zijn dan ook heel erg blij met deze stap. Uiteraard zullen wij de ontwikkelingen blijven volgen.
-
Nieuws / 23 August 2021
Rechter verklaart beroep tegen ministerie van Financiën inzake WOB-verzoeken gegrond
Eind juni stelde Both ENDS, samen met Friends of the Earth Europe, Milieudefensie en SOMO, de ministers van Financiën, de minister van Buitenlandse Zaken en Atradius DSB wettelijk in gebreke. Aanleiding was het feit dat er toen nog steeds geen besluit was genomen op een WOB-verzoek dat al in december 2020 door de organisaties was ingediend. De wettelijke beslistermijn was daarmee fors overschreden. Omdat de reactie van het ministerie op de ingebrekestelling onvoldoende was, tekenden de organisaties in juli bij de rechter beroep aan. Afgelopen week verklaarde de rechter dat beroep gegrond. -
Nieuws / 7 March 2023
Waarom Both ENDS meedoet aan oproep aan ING om te stoppen met het financieren van fossiel
Vandaag roepen 26 Nederlandse organisaties die klant zijn bij ING, de bank in een advertentie in De Volkskrant op zich volledig terug te trekken uit fossiele beleggingen en leningen. Both ENDS is één van de ondersteuners van de actie omdat deze helemaal in lijn is met een van de belangrijkste doelen die we nastreven: het stoppen van financiële ondersteuning van de fossiele sector, zoals afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs (2015).
-
Nieuws / 14 March 2022
NGO-brief naar de Raad van de EU over afbouwen fossiele exportsteun
Vandaag roept de Raad van de EU (de EU-ministers van Financiën) alle EU-landen op om per eind 2023 een plan te hebben hoe ze exportsteun in lijn gaan brengen met de doelstelling van max 1,5C opwarming van de aarde. De Raad zal morgen een verklaring aannemen waarin die positie wordt uiteengezet. ECA-watch, een netwerk van maatschappelijke organisaties van over de hele wereld, roept in een brief de EU-Raad en de OESO op om bij hun inspanningen om fossiele exportsteun af te bouwen, meer rekening te houden met de urgentie van de klimaatcrisis.
-
Dossier /
Gas in Mozambique
In 2011 werd in het noorden van Mozambique, in de kustprovincie Cabo Delgado, één van de grootste gasvoorraden ter wereld gevonden. Er wordt in totaal 25 miljard dollar geïnvesteerd om het gas te kunnen winnen. Tientallen multinationals en financiers zijn betrokken bij deze snelle ontwikkelingen. Voor mensen die in Cabo Delgado wonen is het heel moeilijk om enige invloed uit te oefenen op de plannen en activiteiten, terwijl zij de negatieve gevolgen ondervinden. Zij raken land kwijt door de komst van al deze bedrijven.
-
Voor de pers / 26 March 2019
Vermogend Nederland haalt 200 miljoen aan persoonlijke investeringen uit fossiele industrie
Gezamenlijk persbericht van Both ENDS en Fossielvrij NL - 26 maart 2019
Een groep van 22 vermogende Nederlanders heeft besloten om al hun persoonlijk vermogen weg te halen uit de top 200 olie-, gas- en kolenbedrijven. In totaal gaat het om een persoonlijk vermogen van ongeveer 200 miljoen euro. De 'pledgers' beloven om binnen nu en drie tot vijf jaar al hun investeringen weg te halen uit de fossiele industrie. Ze geven daarmee een duidelijk signaal af dat zij niet willen dat hun vermogen bijdraagt aan het veroorzaken van desastreuze klimaatverandering.
-
Voor de pers / 9 March 2023
Pensioenfondsen stemmen niet in lijn met eigen klimaatambities
Rectificatie door de auteurs 13 April 2023
De meeste Nederlandse pensioenfondsen en hun vermogensbeheerders stemmen in praktijk niet consequent vóór klimaatresoluties bij olie- en gasmaatschappijen en bij banken waarin ze investeren. Dat blijkt uit een rapport van Both ENDS en Groen Pensioen, dat vandaag uitkwam. Elf van de twaalf* geanalyseerde Nederlandse pensioenfondsen deden eerder publiekelijk uitspraken en toezeggingen over het aanpassen van hun beleid in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Hun stemgedrag correspondeert niet voldoende met deze toezeggingen. Alleen pensioenfonds PME stemt 100% in lijn met de klimaattoezeggingen die het heeft gedaan.
-
Publicatie / 8 March 2023
-
Nieuws / 25 November 2024
Empowerment van het maatschappelijk middenveld: Vormgeven aan investeringsbeleid voor klimaat en duurzame ontwikkeling in Afrika
Van 26-29 november 2024 organiseren Both ENDS en partners het ‘Civil Society Forum on Investment Policies, Climate and Sustainable Development Goals’ plaats in Entebbe, Uganda. Onze collega’s Iván en Fernando vertellen over het belang van dit evenement. “Met dit evenement hopen we een diepgaand perspectief te bieden op de effecten van het huidige investeringsbeleid op klimaat- en milieukwesties, met een sterke focus op het Afrikaanse continent.”
-
Blog / 12 July 2019
De Nederlandse deelname in de AIIB - een internationale bank met Chinese karakteristieken
Door Pieter Jansenen Stijn Deklerck van Amnesty International Nederland
Op 12 en 13 juli houdt de Aziatische Infrastructuurinvesteringsbank (AIIB) haar jaarvergadering in Luxemburg. China nam het initiatief voor de oprichting van deze internationale bank, en dit is de vierde jaarvergadering in haar bestaan. Nederland neemt als aandeelhouder van de bank aan deze bijeenkomst deel.
-
Blog / 18 February 2022
Zo ziet een eerlijke, duurzame Afrika-strategie eruit
Hernieuwbare energie levert veel meer werkgelegenheid op dan fossiel. Dáár zouden Nederlandse bedrijven in moeten investeren.
-
Voor de pers / 8 July 2021
Na Shell-vonnis moeten ook banken, pensioenfondsen en verzekeraars aan de bak
Maatschappelijke organisaties sturen klimaat-brandbrief naar financiële sector
Amsterdam, 8 juli 2021 - Het Shell-vonnis heeft gevolgen voor de financiers van grote klimaatvervuilers. Dat schrijven maatschappelijke organisaties, waaronder Oxfam Novib, Eerlijke Geldwijzer, Milieudefensie, Greenpeace en Both ENDS, in een brief aan de grootste banken, pensioenfondsen en verzekeraars van Nederland. Ze vragen de financiële instellingen om de CO2-uitstoot van leningen en investeringen omlaag te brengen in lijn met het 1,5 graad doel van het Klimaatakkoord van Parijs.
-
Voor de pers / 9 February 2020
PERSBERICHT Open brief van organisaties uit de hele wereld: Teken CETA niet
Amsterdam, 10 februari 2020 – Ruim 70 organisaties uit de hele wereld vragen het parlement in Den Haag om geen handtekening te zetten onder handelsverdrag CETA tussen de Europese Unie en Canada. Dat doen ze in een open brief aan de Tweede Kamer. Milieudefensie en Both ENDS ondersteunen die oproep.