Het Groene Klimaatfonds een stapje dichterbij

Gespannen

Bij de eerste vergadering in augustus 2012 was de verwachting nog dat het fonds in 2014 operationeel zou worden. Dat bleek niet haalbaar. “Het is een ingewikkeld en moeizaam proces”, zegt Annelieke. “Ook tijdens deze vergadering waren de discussies vaak gespannen en  soms zelfs emotioneel.  Er zijn  grote verschillen tussen de bestuursleden, vooral  tussen de 12 leden die de donorlanden vertegenwoordigen (waaronder Nederland dat een plek samen met Denemarken inneemt) en de 12 bestuursleden die de belangen van ontvangende landen vertegenwoordigen. Het grootste struikelblok blijft steeds dat donoren eerst garanties willen dat hun geld goed terecht komt, terwijl ontvangende landen juist willen dat donoren vertrouwen tonen en met geld over de brug komen. Het fonds blijft anders een lege huls.”

Concrete stappen

Toch is er volgens Annelieke genoeg reden om vertrouwen te houden in het Fonds. “De bestuursleden voelen allemaal dat het nodig is om snel concrete stappen te nemen. Er is tijdens de vergadering dan ook een groot aantal beslissingen genomen. Helaas waren het niet altijd de besluiten die wij graag hadden gezien, maar gelukkig is er wel winst geboekt op een aantal fronten. Om te beginnen is het voorstel van Nederland om te bekijken hoe gendergelijkheid geoperationaliseerd kan worden, unaniem aangenomen. In de praktijk betekent dit bijvoorbeeld dat vrouwen actief betrokken moeten worden bij de besluitvorming over hoe geld, dat bedoeld is voor aanpassing aan klimaatverandering, besteed moet worden. En dat vrouwelijke ondernemers die duurzame energie promoten makkelijker toegang moetenkrijgen tot financiering. Een ander positief besluit is dat ontvangende landen geholpen zullen worden om zich klaar te stomen om aan de criteria van het fonds te voldoen en om transparante processen op te zetten waarin alle belanghebbenden mee kunnen denken over nationale prioriteiten.”

Wie beslist er wat er met het geld gebeurt?

“Voor ons is dat heel belangrijk: als het fonds echt baanbrekend wil zijn dan moeten de landen die het geld gaan ontvangen kunnen meebeslissen over hoe het besteed wordt. En dan bedoel ik niet alleen overheden maar ook gemeenten, maatschappelijke organisaties en andere lokale actoren. Juist op lokaal niveau is er grote behoefte aan klimaatgeld en bestaan er goede ideeën over hoe dat geld zo effectief mogelijk besteed kan worden. We waren daarom erg teleurgesteld in de besluiten over de toegangsvoorwaarden voor het Fonds. Er worden centrale instanties aangewezen in de ontvangende landen, zogenoemde  ‘National Designated Authorities’ (NDA’s), die wat ons betreft een belangrijke rol zouden moeten spelen in het betrekken van álle belanghebbenden in een dialoog over de besteding van het geld. Maar deze instanties zijn jammer genoeg niet gebonden aan voorwaarden die waarborgen dat ze hier ook toe in staat zijn. Ook teleurstellend is het  proces dat is voorgesteld  om accreditatiecriteria en safeguards op te stellen. Dat is namelijk totaal niet transparant en open voor maatschappelijke organisaties en anderen. ”

Resultaten in de praktijk

Both ENDS blijft het Groene Klimaatfonds hoe dan ook kritisch volgen en hard doorwerken aan concrete voorstellen om geld direct toegankelijk te maken voor lokale actoren. En we blijven onze Zuidelijke partners ondersteunen om ook in eigen land hierover de dialoog aan te gaan. “Want daar gaat het tenslotte écht om”, benadrukt Annelieke. ”In die landen, op de grond, moeten de positieve effecten van het Groene Klimaatfonds uiteindelijk zichtbaar worden. “

Jorge Daneri van de Argentijnse organisatie M'biguá was samen met Anouk en Annelieke in Parijs en schreef een artikel voor een Argentijnse nieuwssite:

Het originele artikel in het Spaans

De Nederlandse vertaling

Lees verder over ons werk rond het Green Climate Fund:

Onze blogs

Het verhaal van Ken Kinney uit Ghana

Foto Marie José vd Werff- ten Bosch: Regreening Niger