Nieuws

Nederland haalt doel verantwoorde soja niet

De Nederlandse Sojacoalitie (bestaand uit acht ontwikkelings- en milieuorganisaties)* constateert dat in 2013 slechts een kwart van de 2,4 miljoen ton soja die Nederland gebruikt,  verantwoord is geproduceerd. Voor driekwart van de soja wordt op geen enkele manier verantwoording afgelegd over de sociale of ecologische gevolgen. Nederland heeft als doel 100% verantwoord sojagebruik in 2015. Dat is nu bijna onhaalbaar geworden.

De haven van Suápe in Brazilië wordt uitgebreid en uitgebaggerd, met grote schadelijke gevolgen voor de lokale bevolking en de omgeving. Het Nederlandse baggerbedrijf Van Oord voert een groot deel van de werkzaamheden uit, gesteund door een exportkrediet van het Nederlandse Atradius DSB.  Correspondent Katy Sherriff maakte een aantal reportages in het gebied. Deze zijn zondag in Reporter op de radio te beluisteren, afgewisseld met live commentaar uit de studio van PvdA Kamerlid Jan Vos en Both ENDS' eigen Wiert Wiertsema.

In heel veel producten en voeding is op de een of andere manier palmolie en soja verwerkt. Om aan de groeiende vraag te voldoen, worden deze gewassen op steeds grotere schaal geteeld, maar dat veroorzaakt veel problemen. In Zuidoost-Azië en Zuid-Amerika zijn ontbossing, milieuvervuiling en 'landjepik' aan de orde van de dag. Dat moet stoppen, maar wat zijn de meest duurzame, eerlijke en bovenal uitvoerbare manieren om dat te doen? En hoe zorg je dat alle partijen meewerken? Op 30 oktober organiseert de Ecosystem Alliance, waarin Both ENDS,  IUCN NL en Wetlands International samenwerken, een conferentie over dit vraagstuk.

Grootschalige plannen van overheden of bedrijven kunnen vaak ingrijpende gevolgen hebben op kleine gemeenschappen en hun leefomgeving. Talloze mensen moeten verhuizen als er een stuwdam wordt aangelegd, bossen worden gekapt voor nieuwe snelwegen, vliegvelden of palmolieplantages. Beloofde compensatie blijft vaak uit of is onvolledig. Voor de lokale bevolking is bezwaar aantekenen tegen zulke plannen niet eenvoudig. Toch is het een gemeenschap in Oeganda gelukt om een eerlijke compensatie af te dwingen bij de overheid. Samen met de organisaties NAPE en AFIEGO, partners van Both ENDS en IUCN NL, heeft de gemeenschap voor elkaar gekregen dat ze na een gedwongen verhuizing recht heeft op een vergelijkbaar stuk land.

Wanneer er over ontbossing gesproken wordt, zullen de meeste mensen waarschijnlijk aan het Amazonegebied denken. Dit gebied is echter niet het enige wat lijdt onder de verontrustende gevolgen van grootschalige houtkap. Ook Argentinië kampt namelijk met ditzelfde probleem. Zo is er in de provincie van Salta sprake van het hoogste ontbossingstempo. Tussen 1998 en 2006 is het aantal verloren hectare bosgebied verdubbeld. De boosdoener? De Argentijnse landbouw, waardoor de natuur steeds meer moet plaatsmaken voor economische activiteiten.

Remi Kempers is kind aan huis in Bangladesh. Hij werkt er aan waterprojecten, en is een felle pleitbezorger van onze Negotiated Approach. Hij is al meerdere keren op de Bengaalse nationale televisie te zien geweest in programma’s over waterbeheer. Hij gaat nu in samenwerking met de Technische Universiteit Delft, de Technische Universiteit van Dhaka (BUET), SaciWATERS en lokale maatschappelijke organisaties een bijzonder project starten. Het wordt vanuit Nederland gefinancierd door NWO in het kader van hun ‘Urbanizing Deltas of the World’ programma. Met het project 'Shifting Grounds' gaan we werken in de delta van de machtige Ganges rivier in Bangladesh en India.

Het succes van het werk van Both ENDS hangt vaak af van een lange adem. Dat geldt ook voor onze inspanningen in Suape, Brazilië. Deze week reist Wiert Wiertsema erheen om samen met collega-organisatie SOMO een nieuwe mijlpaal te ondersteunen. Zo’n dertig partijen uit verschillende staten van Brazilië, waaronder milieuorganisaties, advocaten en natuurlijk ook vertegenwoordigers van het Fórum Suape, komen er bij elkaar. De sociale beweging, die is ontstaan als antwoord op de desastreuze uitbreiding van de haven en industrialisatie in Suape, begint ook elders in Brazilië vorm te krijgen. Zo lijkt de saga van Suape een steen in de vijver van de milieupolitiek in Brazilië te worden.

De AfDB, de Afrikaanse ontwikkelingsbank die in 1964 werd opgezet om economische ontwikkeling in Afrika te stimuleren, heeft sinds 2006 een klachtenmechanisme. Daar kunnen mensen terecht die op de een of andere manier de dupe zijn van een project dat door de AfdB is gefinancierd. Maar dat klachtenmechanisme moet beter, vindt een groot aantal Afrikaanse en internationale organisaties. Hoe? Daar hebben ze duidelijke, praktische ideeën over en die hebben ze onlangs aan de AfDB gepresenteerd. Anouk Franck van Both ENDS heeft dat proces gecoördineerd.

De Europese Investeringsbank (EIB) heeft een zorgwekkende wijziging in haar transparantiebeleid aangekondigd. Een gevolg hiervan zou zijn dat EU-burgers niet meer in staat zullen zijn om toegang te krijgen tot interne EIB documenten, zelfs als deze het algemeen belang dienen. Een aantal campagnevoerders, waaronder Pieter Jansen van Both ENDS, heeft Minister Dijsselbloem van Financiën daarom aangespoord om zich hiertegen uit te spreken op de bestuursvergadering op 16 september.

Het boekje ‘De kracht van pleiten en beïnvloeden’ is vanaf nu ook in het Engels beschikbaar. Hierdoor wordt de informatie toegankelijk voor iedereen die het beleid van bedrijven, investeerders en overheden probeert te verbeteren, waar dan ook ter wereld. Het boekje met 10 succesfactoren en aanbevelingen voor ondersteunend beleid is opgesteld door de Fair, Green and Global Alliantie op basis van eigen ervaringen.

Onze Afrikaanse partners in het Integraal Water Management laten er geen gras over groeien. In Lomé (Togo) hebben ze nu hun eigen regionale hoofdkwartier ingericht. De trotse naam is Afriwater CoP (Community of Practice). Ze proberen belanghebbenden zoals boeren, vissers, bedrijven en autoriteiten samen te brengen voor eerlijk en duurzaam gebruik van water in rivieren. En ze slagen er ook langzaam maar zeker in om overheden ervan te overtuigen dat al die partijen daarover moeten kunnen meedenken en meebeslissen. Dat  moet worden ingepast in de wetten en regels van de betreffende provincies en landen.

Water is het belangrijkste element in klimaatverandering. Veranderingen in neerslag, het smelten van ijs, rivieren die anders gaan stromen, meer droogte en overstromingen en het stijgen van de zeespiegel, allemaal beïnvloeden ze het leven in steden en op het platteland. En dat geldt zowel voor de westerse wereld als voor zich ontwikkelende landen. Het boek: 'Adaptation to Climate Change through Water Management: Capacity, Equity and Sustainability' geeft een overzicht van de steeds toenemende kennis en ervaring van over de hele wereld in het omgaan met klimaatverandering en dus met andere watersituaties. Het beschrijft problemen en oplossingen van lokale gebruikers van het water die die grote veranderingen te lijf moeten.