Uttaran

In de delta's van Bangladesh, die erg overstromingsgevoelig zijn, zetten mensen al generaties lang hun natuurlijke omgeving naar hun hand om landbouwproductie mogelijk te maken. Gedurende het grootste deel van het jaar werd door middel van tijdelijke ophogingen het getijdewater uit de uiterwaarden gehouden. Tijdens het regenseizoen mochten de rivieren vrijelijk stromen, waarbij het sediment zich op de uiterwaarden kon afzetten - dit was een belangrijk onderdeel van het deltavormingsproces.

Het thema van Wereldvoedseldag van dit jaar is “Water is life, water is food”. Onze partners van over de hele wereld weten maar al te goed hoe waar deze zin is. Ter ere van Wereldvoedseldag 2023, op 16 oktober, laten we een paar voorbeelden zien hoe onze partnerorganisaties vechten voor het recht op water en daarmee tegelijkertijd bijdragen aan lokale voedselsoevereiniteit.

De nood is hoog in de zuidwestelijke delta van Bangladesh. Door de stijgende zeespiegel nemen overstromingen toe en dreigt het gebied onbewoonbaar te worden, ondanks de op Nederlandse leest geschoeide dijken en polders uit de vorige eeuw. Partnerorganisatie Uttaran werkt met lokale gemeenschappen aan klimaatbestendige oplossingen die de leefomgeving herstellen en de bewoners voorzien van zeggenschap over hun toekomst en voedselproductie.

Steeds meer partijen in de Nederlandse watersector erkennen het belang van een inclusieve aanpak bij klimaatadaptatie. Echter, daar waar onze kennisinstellingen en bedrijven betrokken zijn bij delta- en masterplannen, zoals in Bangladesh en de Filipijnen, blijkt de praktijk weerbarstig. Uitgaan van lokale realiteiten, kwetsbaarheden en ongelijkheden, zoals die tussen mannen en vrouwen, is essentieel voor goede plannen die iedereen in staat stellen zich aan te passen aan klimaatverandering.

Tidal River Management (TRM) is een methode voor waterbeheer die is gebaseerd op traditionele kennis van de deltagemeenschappen van Bangladesh. In 2019 heeft Uttaran ervoor helpen zorgen dat TRM door beleidsmakers werd erkend als oplossing tegen overstromingen, en dat ook de stem van jongeren en vrouwen werd gehoord. 

De getijderivieren in het zuidwestelijke kustgebied van Bangladesh verdwenen toen de uiterwaarden in de jaren zeventig werden vervangen door polders Nederlandse stijl. De rivieren zijn inmiddels dichtgeslibd, dus blijft het water tussen de dijken staan tijdens het regenseizoen. De bodem raakt verzadigd met water en de gevolgen ervan worden met het jaar erger. Vooral de vrouwen hebben eronder te lijden, omdat de mannen tijdens het regenseizoen op zoek gaan naar tijdelijk werk in de stad. Uttaran is een NGO die zich inzet voor verandering van zowel het beleid als de praktijk.

We hebben drie van onze partnerorganisaties gevraagd uit te leggen hoe de klimaatverandering het dagelijks leven van de mensen met wie ze werken aantast, wat ze doen om het tij te keren en of ze denken dat de klimaatrechtszaak tegen Shell relevant zou kunnen zijn in het kader van de klimaatverandering. Jahin Shams Sakkhar van UTTARAN (Bangladesh) vertelt over overstromingen, verzilting en gerechtigheid.

en Jahin Shams Sakkhar 

Vorige week sprak Mark Rutte in Davos met Ban Ki Moon, Bill Gates en Wereldbankdirecteur Kristalina Georgieva. Zij zijn de voorzitters van de mede door Nederland opgerichte Global Commission on Adaptation. Een belangrijk instituut, want, zo schrijft Rutte op Twitter, "klimaatverandering is de grootste uitdaging van deze eeuw", en we moeten als internationale gemeenschap "oog hebben voor de problemen van landen die bedreigd worden door klimaatverandering".