Both ENDS
In oktober 2022 publiceerde de Nederlandse regering een beleid ter uitvoering van de COP26-verklaring waarin ze beloofde om de overheidsfinanciering voor fossiele-brandstofprojecten in het buitenland eind 2022 stop te zetten. Helaas zitten er in het voorgestelde beleid nogal wat 'mazen' die het voor de Nederlandse overheid mogelijk maken om nog zeker een jaar grote fossiele projecten in het buitenland te blijven steunen. Deze projecten lopen vaak jaren en zullen nog tientallen jaren een negatieve impact hebben op de landen waar ze plaatsvinden.
Vorig jaar op de klimaattop in Glasgow, ondertekende Nederland, samen met 38 andere overheden en instellingen, de zogenaamde Glasgow-verklaring. Met de ondertekening van deze verklaring zegde Nederland toe om per eind 2022 te stoppen met nieuwe directe publieke steun voor de internationale fossiele energiesector. Deze toezegging moet echter nog worden waargemaakt.
Met deze brief roepen 20 maatschappelijke organisaties Nederland op om, voorafgaand aan de Export Finance for Future (E3F) Summit op 3 november, bekend te maken hoe de beloften in de Glasgow-verklaring zullen worden uitgevoerd. De E3F-top is een belangrijke en uitgelezen kans voor Nederland om samen met alle andere E3F-leden de toezeggingen die vorig jaar in Glasgow zijn gedaan, na te komen.
Het recente E3F-transparantierapport concludeerde dat Nederland in de periode 2015-2020 zes maal maal zoveel transacties verzekerde in de fossiele-brandstoffenindustrie als in de hernieuwbare-energiesector. Het ging om 3 miljard euro aan verzekerde transacties in de fossiele-energiesector ten opzichte van slechts 0,5 miljard euro in de hernieuwbare-energiesector. Dit toont aan dat stoppen met Nederlandse exportsteun voor fossiel essentieel is om Nederlands beleid in lijn te brengen met de toezeggingen in Glasgow en met het Klimaatakkoord van Parijs.
Het Europees Parlement heeft tijdens haar plenaire vergadering op 5 april een voorstel aangenomen dat zogenaamde Export Credit Agencies (ECA's) tot grotere openheid aanzet. Hoe worden sociale en milieurisico's in de besluitvorming meegenomen door ECA's? Wie profiteert van ECA-steun en wie betaalt de rekening? ECA's moeten voortaan, als het aan het Parlement ligt, in al hun activiteiten rekening houden met voorwaarden op het gebied van mensenrechten die vastgesteld zijn door de EU. Verder is het de bedoeling dat subsidiëring van projecten voor fossiele brandstof geleidelijk wordt afgeschaft, zoals al in 2009 door de G20 is afgesproken.
Op woensdag 14 april lanceerden zeven landen, waaronder Nederland, een initiatief genaamd Export Finance for Future (E3F), waarin ze een aantal ambities vastleggen met betrekking tot het afbouwen van exportondersteuning voor de fossiele sector. Maatschappelijke organisaties, inclusief Both ENDS, zijn blij met deze stap, maar de landen zullen zich toch moeten committeren aan veel ambitieuzere doelen dan die welke nu zijn gepresenteerd. Zij stelden daarom een verklaring op met de volgens hen zwakke punten van het door E3F voorgestelde beleid, aangevuld met aanbevelingen voor verbeteringen.
Bijna veertig maatschappelijke organisaties en netwerken uit de hele wereld, waaronder Both ENDS, stuurden vandaag een brief aan minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën. Ze vragen de bewindslieden ervoor te zorgen dat de verruiming van de exportkredietverzekering vanwege de coronacrisis, bijdraagt aan groen herstel.
