Gisteren diende Jasper van Dijk, Kamerlid van de SP, schriftelijke Kamervragen in bij minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking over de aanleg van de Barro Blanco dam in Panama. De bouw van deze omstreden dam gaat gewoon door, ondanks heftige protesten in Panama vanwege schending van mensenrechten en milieuschade. Maar wat heeft Nederland daarmee te maken? Eind 2012 diende de SP ook al Kamervragen in over dit onderwerp. Anouk Franck van Both ENDS legt uit waarom.
We waren heel blij met het bezoek aan Panama van Speciale Rapporteur van de VN voor de rechten van inheemse bevolkingsgroepen James Anaya. Hij sprak met de Ngäbe Buglé indianen en heeft onder andere de Barro Blanco dam onder de loep genomen.
Het sluiten van de omstreden Barro Blanco-dam vorig jaar heeft niet alleen tot materiële, maar ook culturele schade geleid in de getroffen Ngäbe-Buglé gemeenschappen in Panama. FMO, een van de financiers, neemt tot nu toe geen verantwoordelijkheid voor de mensenrechtenschendingen bij dit project. Hoe moet het nu verder?
Afgelopen zondag was ik een van de sprekers in een documentaire van Holland Doc Radio van de VPRO over de Barro Blanco dam in Panama. Deze dam wordt medegefinancierd door de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO, die er met zo'n 25 miljoen dollar inzit. FMO, voor 51% in handen van de Nederlandse staat, is een grote speler in de financiering van ontwikkelingsprojecten, met een leenportefeuille van bijna €6 miljard in 2011. Naar aanleiding van de uitzending heeft Jasper van Dijk van de SP besloten een waslijst aan schriftelijke vragen te stellen aan staatssecretaris Knapen van Ontwikkelingssamenwerking.
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO heeft voordat ze een lening van 25 miljoen dollar verstrekte voor de bouw van de Barro Blanco dam in Panama, niet genoeg rekening gehouden met de rechten van de lokale bevolking en de effecten op het milieu. Daarmee heeft de bank gehandeld in strijd met haar eigen richtlijnen. Dat blijkt uit het langverwachte rapport van het onafhankelijke klachtenmechanisme van FMO en de Duitse ontwikkelingsbank DEG l dat afgelopen vrijdag verscheen. Dit rapport werd gepubliceerd naar aanleiding van een klacht die in mei 2014 was ingediend door de M-10, die de getroffen inheemse Ngöbe gemeenschap vertegenwoordigt. Both ENDS steunt de M-10 al jaren in hun
Ondanks het feit dat de Panamese regering in februari jongstleden besloot de bouw van de Barro Blanco dam tijdelijk stil te leggen, zal deze nu alsnog worden afgebouwd. Dat werd afgelopen maandag 4 mei door de regering bekend gemaakt. Het contract met de oorspronkelijke projectontwikkelaar, Genisa, zal hoogstwaarschijnlijk worden beëindigd en er zal worden gezocht naar andere projectontwikkelaars. Volgens vertegenwoordigers van de inheemse Ngöbe Buglé gemeenschap zal dit niets helpen: de dam zal hoe dan ook schade aanrichten in hun leefgebied. Ze verlieten dan ook uit protest de Ronde Tafel dialoog met de Panamese regering, die in februari is gestart om een oplossing te zoeken rondom de controversiële dam.
De Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) is als financieerder betrokken bij het Barro Blanco project in Panama. Samen met de Deutsche Investitions- und Entwicklungsgesellschaft (DEG) en de Central American Bank for Economic Integration (CABEI) wordt 77 miljoen US dollar gestoken in de dam, die een capaciteit van 28 Megawatt 'groene stroom' krijgt. Deze dam zal invloed hebben op het bestaan van 5000 leden van inheemse Ngöbe-Buglé stam. Door een gebrekkige milieu-effectrapportage, waarbij onder andere de inspraakprocedure zeer tekortschoot, zijn de gevolgen en de compensatie die daar tegenover staat onduidelijk.
Het expertpanel van het onafhankelijke klachtenmechanisme van de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO gaat voor het eerst in zijn geschiedenis een klacht in behandeling nemen. De klacht werd op 5 mei ingediend door omwonenden van de in aanbouw zijnde Barro Blanco dam in Panama. Deze mensen behoren tot de inheemse Ngäbe-Buglé stam en vinden dat FMO zich niet heeft gehouden aan haar eigen sociale en milieu- standaarden bij de lening van 25 miljoen dollar voor de bouw van de dam. Anouk Franck van Both ENDS volgt de situatie op de voet.
Omwonenden van de in aanbouw zijnde Barro Blanco dam in Panama, die tot de inheemse bevolkingsgroep Ngäbe-Buglé behoren, hebben een klacht ingediend tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. De bank heeft 25 miljoen dollar geïnvesteerd in de dam in de rivier de Tabasará. De Ngäbe-Buglé verwijten de FMO onvoldoende rekening te hebben gehouden met haar eigen milieu- en sociale standaarden. Daarmee worden ook internationale afspraken met betrekking tot inheemse volken geschonden. Voor Both ENDS volgt Anouk Franck de FMO.