Nederland draagt als groot handelsland en internationale investeerder flinke verantwoordelijkheid voor wereldwijde klimaatverandering, maar is tegelijkertijd deel van de oplossing. Om de ambities op het gebied van klimaat waar te maken, zou Nederland urgent een aantal cruciale stappen moeten nemen.
Both ENDS heeft deze stappen in de vorm van een aantal aanbevelingen op een rij gezet voor Kamerleden die op de COP27 aanwezig zijn, maar ook voor andere Nederlandse beleidmakers en geïnteresseerden.
Vorig jaar op de klimaattop in Glasgow, ondertekende Nederland, samen met 38 andere overheden en instellingen, de zogenaamde Glasgow-verklaring. Met de ondertekening van deze verklaring zegde Nederland toe om per eind 2022 te stoppen met nieuwe directe publieke steun voor de internationale fossiele energiesector. Deze toezegging moet echter nog worden waargemaakt.
Met deze brief roepen 20 maatschappelijke organisaties Nederland op om, voorafgaand aan de Export Finance for Future (E3F) Summit op 3 november, bekend te maken hoe de beloften in de Glasgow-verklaring zullen worden uitgevoerd. De E3F-top is een belangrijke en uitgelezen kans voor Nederland om samen met alle andere E3F-leden de toezeggingen die vorig jaar in Glasgow zijn gedaan, na te komen.
Het recente E3F-transparantierapport concludeerde dat Nederland in de periode 2015-2020 zes maal maal zoveel transacties verzekerde in de fossiele-brandstoffenindustrie als in de hernieuwbare-energiesector. Het ging om 3 miljard euro aan verzekerde transacties in de fossiele-energiesector ten opzichte van slechts 0,5 miljard euro in de hernieuwbare-energiesector. Dit toont aan dat stoppen met Nederlandse exportsteun voor fossiel essentieel is om Nederlands beleid in lijn te brengen met de toezeggingen in Glasgow en met het Klimaatakkoord van Parijs.
De Nederlandse overheid verzekerde in de afgelopen 10 jaar voor gemiddeld een miljard euro per jaar aan fossiele-energieprojecten. Dit blijkt uit recent onderzoek van Both ENDS. Eind vorig jaar sprak Nederland samen met 33 andere landen af om deze steun per eind 2022 te stoppen. De milieuorganisatie roept de overheid op doortastend beleid uit te werken en geen ruimte te laten voor uitzonderingen die de aarde met meer dan 1,5 graden opwarmen.
Veel landen ondersteunen investeringen in fossiele brandstoffen in het buitenland via hun exportkredietverzekeraar (EKV). Dit draagt bij aan zogeaamde carbon lock-in, waarbij bedrijven of zelfs landen, om de investering terug te verdienen, zolang als de levensduur is van zo'n project, CO2 blijven uitstoten. Dat gaat vaak zelfs om perioden van decennia. Dit vertraagt de overgang naar hernieuwbare energiebronnen ernstig en is in strijd met met art. 2.1c van de het klimaatakkoord van Parijs.
Dit side-event gaat in op de gevolgen van exportfinanciering voor fossiele projecten in het mondiale Zuiden. Daarnaast worden concrete aanbevelingen gegeven om exportkredietverzekeraars CO2-arm te maken.
Meld je hier aan!
Julio Bichehe Erneste van de Boerenvakbond Cabo Delgado Mozambique (UPC) sprak tijdens een side-event van COP26 in Glasgow over de negatieve effecten van exportsteun voor fossiele projecten voor de lokale bevolking en hun milieu, en over de noodzaak om juist projecten voor hernieuwbare energie te ondersteunen.
Vandaag werd bekend dat Nederland alsnog aansluit bij een kopgroep van landen, waaronder de Verenigde Staten, Canada en Italië, die in Glasgow op de klimaattop op 4 november verklaarden te zullen stoppen met internationale steun voor fossiele energieprojecten.
Both ENDS heeft hier samen met organisaties in binnen- en buitenland jarenlang op gehamerd, en we zijn dan ook heel erg blij met deze stap. Uiteraard zullen wij de ontwikkelingen blijven volgen.
Bijna tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 tot 2018 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
Tijdens de Klimaattop in Glasgow besloten 39 landen om per eind 2022 te stoppen met het ondersteunen van de fossiele energiesector. Zeven van deze landen kwamen onder leiding van Nederland vandaag samen om te praten over het vergroenen van het overheidsinstrument waar de meeste winst te behalen valt; de exportkredietverzekering. Tussen 2018 en 2020 verleenden alleen al deze zeven landen voor 20 miljard euro aan exportsteun voor fossiele projecten. De landen hebben vandaag dé kans laten liggen om afspraken te maken over de implementatie van de Glasgow-verklaring, aldus Oil Change International, Milieudefensie en Both ENDS.