Op 10 oktober slaan we alarm tegen TTIP: het Trans-Atlantische Handels- en Investeringspartnerschap. Al jarenlang onderhandelen de EU en de VS achter gesloten deuren om de spelregels voor dit bilaterale verdrag vast te leggen. Toch staan de gevolgen van TTIP bij het Nederlandse publiek pas sinds begin dit jaar goed op de radar.
TTIP betekent een afbraak van de bestaande regelgeving voor milieu, arbeid en veiligheid. En ook de beloofde economische groei is een illusie. Dat zijn de heldere conclusies van verschillende wetenschappelijke studies.
In 2001 hebben Tanzania en Nederland een verdrag ondertekend dat slechts bij weinig mensen bekend is. Het betreft een BIT: een bilateraal verdrag 'inzake de bevordering en de wederzijdse bescherming van investeringen'. Het doel is de onderlinge economische betrekkingen uit te breiden en te intensiveren en het kapitaalverkeer, de overdracht van technologie en de economische ontwikkeling van de verdragsluitende partijen te stimuleren. Maar de ondertekening van het verdrag bleek vooral symbolisch, aangezien het in die opzichten nauwelijks iets heeft opgeleverd. Het Centraal Planbureau heeft in een rapport geconcludeerd dat BIT's geen positief effect hebben op investeringen in Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse landen bezuiden de Sahara met een laag of lager middeninkomen, waaronder Tanzania.
Both ENDS schreef dit positie paper voor de Tweede Kamer-commissie buitenlandse handel en ontwikkelingsamenwerking als input voor het rondetafelgesprek over landrechten op 15 juni 2022. Land- en gebruiksrechten worden onvoldoende meegenomen in Nederlands beleid en praktijk. Dit is wel nodig voor voedselzekerheid, het behalen van de klimaatdoelen, en om de ongelijkheid terug te dringen.
Om de voedsel- en klimaatcrisis echt aan te pakken liggen er drie belangrijke kansen, namelijk (1) het respecteren en versterken van landrechten in de uitgaven van publiek geld; (2) een ander voedsel en landbouwbeleid voeren met respect voor landrechten -ook in de handelsagenda-; en (3) het feministisch buitenlandbeleid goed uitvoeren.
Vandaag brengen Milieudefensie en Both ENDS een rapport uit 'Bescherming voor klimaatvervuilers: Nederlandse investeringsverdragen als obstakel voor de energietransitie'. Het rapport concludeert onder andere dat de vijf grootste olie- en gasbedrijven in de wereld minimaal 140 brievenbusfirma's in Nederland hebben waarmee ze aanspraak kunnen maken op investeringsbescherming.
Persbericht 29 januari 2015
Ontwikkelingslanden zeggen steeds vaker hun investeringsverdragen met Nederland op, omdat internationale bedrijven Nederlandse bilaterale verdragen (BIT's) vaak inzetten om deze landen aan te klagen. In meer dan 75% van de gevallen gaat het niet om daadwerkelijk hier opererende multinationals maar om zogenaamde brievenbusvestigingen, die handig gebruik maken van de Nederlandse verdragen. Dat blijkt uit het rapport “Socializing Losses, Privatising Gains” van SOMO, TNI, Both ENDS en Milieudefensie dat vandaag wordt gepubliceerd.
Inmiddels is TTIP, het nieuwe EU-VS vrijhandelsakkoord, ook in Nederland actueel. Er is hevige weerstand onder maatschappelijke organisaties, wetenschappers, advocaten en burgers, die allemaal ‘TTIP-alarm’ slaan. In hoeverre zijn de zorgen over TTIP gegrond? Wat betekent TTIP eigenlijk voor Nederland? Als je daar benieuwd naar bent, kom dan op vrijdagavond 17 april naar het ‘Grote TTIP-Debat: Wie zit er te wachten op TTIP? Hét debat over het vrijhandelsverdrag tussen de EU en de VS’. Verschillende sprekers zullen daar met elkaar en met het publiek in debat gaan over bovenstaande en andere vragen.