Waarom leent de Europese Investeringsbank (EIB) een half miljard euro aan de Braziliaanse ontwikkelingsbank BNDES? Het geld, opgebracht door de Europese belastingbetaler, komt uit het potje ‘klimaatgelden’ en is dus bestemd voor projecten die klimaatverandering tegengaan. Maar is BNDES dan de meest logische keuze? Anouk Franck ging naar Brazilië om meer te weten te komen over deze lening.
Vorige week is de nieuwe ronde van klimaatonderhandelingen begonnen in Doha, de hoofdstad van Qatar. Er is weinig aandacht voor en de verwachtingen zijn laag. Tegelijkertijd wordt wel het internationale Green Climate Fund opgetuigd, het fonds dat de benodigde en in 2010 afgesproken honderd miljard dollar per jaar aan klimaatgelden moet bieden aan ontwikkelingslanden. Ze kunnen zich daarmee aanpassen aan klimaatveranderingen, en hun ontwikkeling op een klimaatvriendelijke manier laten verlopen. Het is de grootste multilaterale berg geld in de wereldgeschiedenis.
Felsi Gonzales uit Bolivia en Gamaniel Lopez uit Peru lopen beiden de kans om hun land te verliezen vanwege de geplande bouw van grote stuwdammen in de Amazone. Zij zijn twee van een twintigtal jonge indianenleiders uit Peru, Ecuador, Bolivia, Brazilie, Venezuela en Colombia, die deelnemen aan een training. Deze training is die onderdeel is van een tweejarig project, georganiseerd door Both ENDS en Cross Cultural Bridges. Tussen 19 en 29 november was het Braziliaanse regenwoud (nabij Santarem) de locatie van deze unieke activiteit. Sanderijn van Beek van Both ENDS was er even bij om de sfeer te proeven.
Vandaag, 15 april, schuift minister Ploumen aan bij de vooraarsvergadering van de Wereldbank. Nederland is aandeelhouder in de Wereldbank en heeft dus een stem in de besluitvorming. Op dit moment hebben projecten van de Wereldbank maar al te vaak desastreuze gevolgen voor de mensen die wonen in de gebieden waar die projecten worden uitgevoerd. Pieter Jansen van Both ENDS werkt nauw samen met mensen die dit aan den lijve ondervinden en pleit er samen met hen bij zowel de Wereldbank als de Nederlandse regering voor dat projecten van de Bank moeten voldoen aan strengere regels, zodat mensenrechten en het milieu worden beschermd.
In de aanloop naar de klimaattop in Kopenhagen, organiseerde Both ENDS een Politiek Café in Den Haag op vrijdag 20 november. Samen met de Zuidelijk partners GAMBA en NAPE, hield Both ENDS investeringen van de Europese Investeringsbank (EIB) tegen het licht. Want in hoeverre houden ze rekening met gevolgen van klimaatverandering? En hoe consistent is hun klimaatbeleid in vergelijking met de ambities die de EU heeft voor Kopenhagen?
De Wereldbank, een instelling die streeft naar duurzame mondiale ontwikkeling, wil zich nu profileren als de klimaatbank. Deze rol lijkt echter niet voor de hand te liggen en is eerder in tegenspraak met de uitvoering van haar beleid. Zo zijn criteria van haar klimaatinvesteringsfondsen niet ambitieus genoeg. De Wereldbank geeft bovendien aan zich niet met politieke beslissingen te willen bemoeien, terwijl oplossingen richting klimaatproblematiek mede via de politieke akkoorden bereikt zullen worden. Ook domineren Westerse landen de besluitvorming binnen de bank, en dat terwijl de klimaatproblematiek vooral juist de armere landen treft. Kortom: is de wereldbank wel zo geschikt voor deze rol als klimaatbank?