Nieuwe blauwdruk Nederlands investeringsbeleid open voor consultatie
Vandaag lanceren SOMO, TNI, Milieudefensie en Both ENDS, ondersteund door burgerbeweging DeGoedeZaak, op www.tijdvooreerlijkehandel.nl een platform om zoveel mogelijk Nederlanders te betrekken bij het hervormen van beschermingsbeleid voor multinationals.
Twee weken geleden publiceerde minister Kaag de langverwachte vernieuwde blauwdruk voor investeringsverdragen. Via een internetconsultatie kan iedereen hier in de komende weken commentaar op leveren. Waar het invullen van een consultatie normaal gesproken een hoop gedoe is, maken de organisaties het invullen voor iedereen gemakkelijk.
Wens 11.000 mensen genegeerd
Begin 2018 riepen ruim 11.000 mensen de minister op om tot een betere blauwdruk voor bilaterale investeringsverdragen (BITs) te komen. Zij eisten in de verdragen meer regels voor multinationals op het gebied van mensenrechten, arbeid, milieu en klimaat. Deze blauwdruk ligt er nu, maar uit analyse door SOMO, TNI, Both ENDS en Milieudefensie blijkt dat deze weinig vernieuwend is. Volgens de organisaties heeft de minister onvoldoende gehoor aan de bezwaren gegeven.
Claimsysteem ISDS springlevend
Bart-Jaap Verbeek, onderzoeker bij SOMO: "Eigenlijk is dit vooral oude wijn in nieuwe zakken. Nog steeds hebben bedrijven vooral rechten en weinig plichten, de bepalingen rond duurzaamheid zijn boterzacht geformuleerd en het ISDS-claimsysteem voor multinationals is nog steeds springlevend.." De blauwdruk is zelfs een stap terug ten opzichte van het CETA-verdrag met Canada, want het bevat geen Investment Court System: het (toch al slappe) antwoord van de Europese Unie na alle kritiek op ISDS. In het vernieuwde Nederlandse beschermingsbeleid worden conflicten tussen multinationals en landen opnieuw, buiten de nationale rechter om, door drie private advocaten beslist, zonder de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan.
Nederland en ISDS : 100 miljard geclaimd in 50 jaar
Minister Kaag zegde eerder al toe dat dat brievenbusbedrijven in de toekomst geen toegang meer kunnen krijgen tot de ISDS-rechtbanken via BITs die Nederland afsluit. Daarnaast gaf ze aan dat voor OESO-landen investeringsbescherming via ISDS niet nodig is. "We zijn blij dat de minister een aantal fundamentele problemen erkent, maar in deze nieuwe tekst zien we dit nog niet echt terug", zegt Freek Bersch van Milieudefensie. "Bedrijven hebben nog steeds alle ruimte om zich te misdragen."
Nederland was 50 jaar geleden het eerste land dat de ISDS-clausule in handelsverdragen opnam en investeerders claimden in die periode via Nederland 100 miljard dollar bij andere landen. "Wat ons betreft is Nederland ook het eerste land dat het weer afschaft. ISDS is een politiek machtsmiddel waarmee multinationals overheden onder druk kunnen zetten om regelgeving, bijvoorbeeld op het gebied van mensenrechten of milieu, af te zwakken", aldus Verbeek.
Inbreng rechtstreeks naar de minister
De experts van SOMO, TNI, Both ENDS en Milieudefensie hebben de tekst geanalyseerd en informeren op www.tijdvooreerlijkehandel.nl Nederlanders over hun kritiek. Die kunnen via een formulier op de website aangeven welke bezwaren zij delen en hun eigen kritiek toevoegen. Hiervan wordt een inbreng gemaakt, die rechtstreeks wordt doorgestuurd naar het ministerie. Burgerbeweging DeGoedeZaak ondersteunt de maatschappelijke organisaties in dit proces, omdat ze vindt dat het handelsbeleid van Nederland iedereen aangaat en reageren dus zo laagdrempelig mogelijk moet zijn.
Thema's
Lees meer over dit onderwerp
-
Publicatie / 11 January 2018
-
Publicatie / 11 January 2018
-
Nieuws / 13 January 201850 jaar investeringsverdragen met ISDS: tijd voor verandering
Dit jaar is het 50 jaar geleden dat Nederland als eerste land het 'Investor to State Dispute Settlement' (ISDS)-systeem introduceerde in een bilateraal investeringsverdrag, met Indonesië. Sindsdien zijn wereldwijd honderden nieuwe bilaterlate investeringsverdragen (BIT's) gesloten waarin ISDS is opgenomen. Het ISDS-systeem in de huidige verdragen biedt vergaande bescherming aan investeerders, wat vaak ten koste gaat van nationale overheden en wetgeving, vooral in ontwikkelingslanden.
-
Publicatie / 31 December 2020
-
Publicatie / 10 March 2016
-
Evenement / 13 October 2020, 20:30 - 21:30A Just Transition #1: Een nog ongemakkelijkere waarheid
Kan onze energie- en landbouwtransitie eerlijker? Zodat we landen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika niet juist afhankelijker maken van olie en gas, mijnbouw en destructieve landbouw? Both ENDS' directeur Danielle Hirsch, Donald Pols (Milieudefensie), Harjeet Singh (Action Aid) en klimaatgezant Marcel Beukeboom gaan in gesprek over het gebrek aan klimaatrechtvaardigheid, financiële gereedschappen voor een eerlijke transitie, duurzame mythes en corporate accountability.
-
Dossier /Fair Green and Global Alliance (FGG)
Samen met maatschappelijke organisaties van over de hele wereld werkt de FGG Alliantie aan sociaal rechtvaardige, inclusieve en ecologisch duurzame samenlevingen in Nederland en het Zuiden.
-
Nieuws / 25 November 2024Empowerment van het maatschappelijk middenveld: Vormgeven aan investeringsbeleid voor klimaat en duurzame ontwikkeling in Afrika
Van 26-29 november 2024 organiseren Both ENDS en partners het ‘Civil Society Forum on Investment Policies, Climate and Sustainable Development Goals’ plaats in Entebbe, Uganda. Onze collega’s Iván en Fernando vertellen over het belang van dit evenement. “Met dit evenement hopen we een diepgaand perspectief te bieden op de effecten van het huidige investeringsbeleid op klimaat- en milieukwesties, met een sterke focus op het Afrikaanse continent.”
-
Evenement / 15 November 2020, 18:30 - 19:30Business as Usual: Dutch neo-colonialism in Brazil
The Netherlands is a major business partner to Brazil and has not been deterred by the record of human rights' abuses by Bolsonaro's government, nor by the coup d'Etat against the president Dilma Rousseff in 2016. How do the Dutch economic ties with the Brazilian political and corporate elites affect the Brazilian population, in particular indigenous peoples, nature and the global climate?
-
Nieuws / 11 November 2024Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer van kracht is. Kenia voegt zich hiermee bij Zuid-Afrika, Tanzania en Burkina Faso, als vierde Afrikaanse land dat zijn BIT met Nederland opzegt.
-
Nieuws / 19 June 2018Organisaties roepen Minister Kaag op om bilateraal investeringsverdrag met Burkina Faso op te zeggen.
Vandaag stuurde Both ENDS een door meerdere maatschappelijke organisaties ondertekende brief aan minister Kaag van Ontwikkelingssamenwerking en Buitenlandse Handel, om haar te herinneren aan de deadline voor het opzeggen van het bilaterale handelsverdrag tussen Burkina Faso en Nederland. Het verdrag, dat zeer schadelijk kan zijn voor een arm land als Burkina Faso, zal automatisch worden verlengd voor de komende 15 jaar als het niet vóór 1 juli van dit jaar wordt beëindigd.
-
Dossier /Handelsverdragen
Handelsverdragen hebben vaak niet alleen vergaande gevolgen voor de economie van een land, maar ook voor mens en milieu. Vooral de meest kwetsbare groepen zijn de dupe van internationale handelsverdragen.
-
Dossier /Geen VIP-rechten voor multinationals: Kies voor mens en milieu!
Inheemse volken in Paraguay zien zich bij hun pogingen de grond van hun voorouders terug te vorderen, gedwarsboomd door Duitse investeerders. In Indonesië zijn Amerikaanse mijnbouwbedrijven erin geslaagd nieuwe wetgeving ongedaan te maken die bedoeld was om de economische ontwikkeling van het land te stimuleren en de bossen te beschermen. Dat is de impact die investeringsverdragen kunnen hebben op de ontwikkeling en rechten van de bevolking op sociaal, milieu- en economisch gebied. Waarom? Vooral vanwege zogenaamde 'Investor-to-State Dispute Settlement'-clausules die vaak zijn opgenomen in dit soort verdragen.
-
Brief / 10 February 2020
Open brief aan de Nederlandse overheid: stem tegen CETA
Meer dan 70 organisaties vanuit de hele wereld hebben in een open brief aan de Nederlandse overheid opgeroepen om tegen CETA te stemmen, het verdrag tussen Canada en de EU. Ze maken zich zorgen over de sociale en milieu-gevolgen van dit handelsverdrag en over vergelijkbare EU-handelsverdragen die in de maak zijn.
-
Nieuws / 14 September 2017Een Europees Investeringshof: wat vinden we daarvan?
De breed gedragen protesten tegen de handelsverdragen TTIP en CETA liggen nog vers in het geheugen. Een van de grootste zorgen was het Investor-State Dispute Settlement (ISDS) mechanisme in deze verdragen. Nu stelt de Europese Commissie voor om een multilateraal investeringshof op te zetten. Is dat een goed idee?
-
Publicatie / 21 September 2015
-
Dossier /De Klimaatzaak tegen Shell
Both ENDS is mede-eiser in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2018 aanspande tegen Shell om het bedrijf er toe aan te zetten te stoppen met het veroorzaken van klimaatschade. In 2021 gaf de rechter ons gelijk. Helaas ging het bedrijf in hoger beroep. Eind 2024 zal het hof daarom uitspraak doen.
-
Voor de pers / 23 May 2023Viering 60 jaar investeringsverdragen geen reden voor feestje
Nederland viert op 23 mei 60 jaar bilaterale investeringsverdragen. In 1963 sloot Nederland zijn eerste verdrag met Tunesië. Deze verdragen zouden een belangrijke rol moeten spelen bij het beschermen van buitenlandse investeringen van Nederlandse bedrijven. In de praktijk geven ze multinationals vooral een sterk machtsmiddel in handen met dramatische gevolgen voor mens en milieu wereldwijd, blijkt uit een studie van SOMO, Both ENDS en TNI.
-
Nieuws / 11 October 2019Paraguay: hoe ISDS aangegrepen werd om landrechten van mensen te schenden
Inheemse volken in Paraguay zien zich bij hun pogingen de grond van hun voorouders terug te vorderen, gedwarsboomd door Duitse investeerders. Dat is de impact die investeringsverdragen kunnen hebben op de ontwikkeling en rechten van de bevolking op sociaal, milieu- en economisch gebied. Waarom? Vooral vanwege zogenaamde 'Investor-to-State Dispute Settlement'-clausules die vaak zijn opgenomen in dit soort verdragen.
-
Publicatie / 4 April 2019
