Both ENDS

En
Nl
Zoeken
Nieuws / 21 september 2015

Wat heeft de wereld aan bilaterale investeringsverdragen?

Met de onderhandelingen over TTIP komt het publieke debat over bilaterale investeringsverdragen (BIT’s) langzamerhand op gang. Vooral het ‘Investor-to-State Dispute Settlement Mechanism’ (ISDS) binnen TTIP dreigt de normen voor mens en milieu te verlagen. BIT’s maken gebruik van zeer controversiële arbitragesystemen (ISDS), die buitenlandse investeerders in staat stellen om overheden buiten de nationale rechter om aan te klagen voor hun nationale beleid en wetgeving. De publicatie 'To change a BIT is not enough', die Both ENDS vandaag lanceert, toont met een aantal heldere voorbeelden de verstrekkende gevolgen van deze mechanismen aan.

Decennia lange VIP behandeling multinationals

ISDS in Bilaterlale Investeringsverdragen heeft er in de afgelopen decennia vaak voor gezorgd dat multinationals landen (vooral ontwikkeingslanden) aanklaagden, nadat deze landen hun nationale wetgeving op sociaal en milieugebied hadden aangescherpt. Deze claims lopen in de miljarden en zijn voor armere landen vaak nauwelijks op te brengen. Bovendien gaan ze ten koste van overheidsbudget dat voor publiek zaken was bedoeld. Uit angst voor claims kiezen landen er vaak voor om wet-en regelgeving die hun eigen bevolking moet beschermen, niet in te voeren. 

 

De belastingbetaler betaalt

Stel je voor dat een buitenlandse multinational de Nederlandse staat voor de rechter daagt, omdat de Nederlandse wetgeving op sociaal- en milieugebied de winst van het bedrijf in gevaar zou brengen. En stel je voor dat de rechter deze multinational in het gelijk stelt en dat de Nederlandse overheid een boete van €2 miljard euro wordt opgelegd ter compensatie voor de gederfde inkomste van het bedrijf. Waarom zou Nederlands belastinggeld betaald moeten worden aan dat bedrijf, als onze eigen, democratisch verkozen overheid ons juist wil behoeden voor schade aan het milieu? Dit scenario is heel realistisch:  het is de bittere pil die veel landen al hebben moeten slikken, omdat zij door Nederlandse bedrijven - of multinationals die in Nederland gevestigd zijn - zijn aangeklaagd. En voor je het weet zijn de rollen omgedraaid en betalen wij – met ons geld en onze normen – aan grote Amerikaanse multinationals onder ISDS van TTIP.

 

Both ENDS pleit voor duurzame ontwikkeling en het betrekken van lokale bevolking

Both ENDS vindt dat lokale belanghebbenden en betrokkenen in het besluitvormingsproces rond internationale investeringsverdragen betrokken moeten worden. Strenge nationale regelgeving voor investeringen omtrent mens en milieu is daarbij hoognodig, zodat investeringen daadwerkelijk bij kunnen dragen aan inclusieve en duurzame ontwikkeling van landen.

 

Voor meer informatie:

 

To change a BIT is not enough (september 2015), Both ENDS

Socialising losses, privatising gains: how Dutch investment treaties harm the public interest (januari 2015), SOMO, Both ENDS, Milieudefensie, TNI

- Investeringsverdragen met Nederland zijn voor ontwikkelingslanden vaak miljardenstrop (29 januari 2015), Both ENDS

- Kamervragen over Bilaterale Investeringsverdragen (8 april 2014), Both ENDS

Lees meer over dit onderwerp