ECOTON (of de achtbaan van Surabaya)
Door
Marjolein van Rijn
Vanaf het moment dat ik aankom in Surabaya beland ik de achtbaan die ECOTON heet. Ik kom langs om het werk van deze jarenlange Both ENDS-partner te leren kennen, en heb daarvoor krap drie dagen. Maar ECOTON doet veel, en alles tegelijk. Onvermoeibaar zetten ze zich dag én nacht in om de Brantas-rivier schoon te houden.
Zo komt het dat ik, met een jetlag en slaapgebrek na een lange reis en met mijn koffer nog in de auto, ineens in de hete zon op een brug sta naast vrouwen en mannen in witte pakken en met maskers op, die bezig zijn luiers uit het water te vissen. Ze trekken veel bekijks van het langskomende verkeer, en dat is precies de bedoeling.
De strijd tegen de luiers
ECOTON zet zich er onder andere voor in dat de mensen in en rond Surabaya niet langer de luiers van hun kinderen in de rivieren gooien. Ze doen dat vanwege het bijgeloof dat hun kinderen ziek worden als de luiers – met de rest van het afval – verbrand worden. ECOTON probeert daarom bewustwording te creëren over de gevolgen van het dumpen van luiers in de natuur: zo is uit onderzoek gebleken dat de vissen van de Brantas-rivier op grote schaal van geslacht veranderen door de chemicaliën in het water. Daarnaast pleit ECOTON bij lokale overheden voor speciale containers voor de luiers.
Soms lukt dat, maar later blijkt bij een bijeenkomst in de gemeente Sidoarjo dat de lokale milieu-afdeling er weinig in ziet. In deze stad zamelt een groep vrouwen recyclebaar afval in van buurtgenoten en verkoopt dat door aan een afvalverwerkingsfabriek. Ook deze vrouwen willen graag dat in hun stad luiercontainers worden geplaatst door de gemeente. Helaas krijgen ze nul op het rekest, maar deze vrouwen en ECOTON geven deze strijd niet zomaar op.
De strijd tegen de fabriek in Lakardowo
Hetzelfde geldt voor de vrouwen in Lakardowo. Deze week begint hun langverwachte rechtszaak tegen de lokale overheid, die onterecht de vergunning heeft verlengd van afvalverwerkingsfabriek Pt. PRIA. Deze fabriek zorgt namelijk voor een dermate ernstige vervuiling van water, bodem en gewassen, dat deze eigenlijk niet meer gebruikt kunnen worden. Desondanks heeft de burgemeester de vergunning verlengd, op basis van foutieve gegevens, onvolledige consultatie van de omwonenden en terwijl de verplichte Environmental Impact Assessment nog niet was afgerond.
ECOTON werkt al ruim een jaar met deze groep vrouwen aan de voorbereiding van de zaak. Ze leren over hun rechten, en krijgen ondertussen meer moed en zelfvertrouwen om op te staan tegen onrecht. De avond voor de eerste zitting gaan we nog een keer naar ze toe voor een laatste instructie en om protestborden te maken. De gemeenschap heeft namelijk 4 bussen gehuurd om met een grote groep voor het gerechtsgebouw te gaan demonstreren.
Als ik de vrouwen die op zullen treden als getuigen vraag om voor de camera hun verhaal te doen, twijfelen ze geen moment en staan me te woord als volleerde woordvoerders. Ik heb er dan ook alle vertrouwen in dat deze vrouwen in de rechtszaal een sterke indruk zullen maken. Nu maar hopen dat de rechter de vergunning van de fabriek intrekt en beveelt de bodem te saneren zodat de vrouwen van Lakardowo weer veilig voedsel kunnen verbouwen voor hun gezinnen.
De strijd voor een schone Brantas, van bron tot monding
Dit zijn maar twee van de vele projecten van ECOTON, waarvan vele met steun van Both ENDS. Ze werken met scholieren en vrouwen in de brongebieden van de Brantas zodat in ieder geval de oorsprong van de rivier schoon blijft. Met de door ECOTON ontwikkelde eenvoudige maar betrouwbare methode om de waterkwaliteit te meten stellen scholieren in Wonosalam elk kwartaal een rapportage op voor de lokale overheid, terwijl vrouwen uit het dorp zich inzetten voor behoud van een stuk bos rond drie bronnen van de rivier.
Ze meten de waterkwaliteit rond de afvoerpijpen van fabrieken die uitkomen op de rivier. Omdat de overheid alleen overdag meet, lozen veel fabrieken hun afvalwater 's avonds. Waarop de onderzoekers van ECOTON er 's nachts op uit trekken om watermonsters te nemen.
Ze vangen vissen en onderzoeken hun maaginhoud. Ze helpen gemeenschappen bij het opzetten van visschuilplaatsen. Ze leren gemeenschappen langs de rivier over duurzaam bosbeheer. Ze geven les op scholen over het belang van schone rivieren. En nog veel meer; ik heb in die paar dagen maar een fractie van hun werk gezien.
Onvermoeibare rivierbeschermers
Het team van ECOTON is een groep van onvermoeibare rivierbeschermers, die door het inzetten van verschillende tactieken – voorlichting, beleidsbeïnvloeding, onderzoek, juridische procedures en vreedzaam protest – niet alleen de gemeenschappen langs de rivier, maar ook lokale overheden kunnen overtuigen om actie te ondernemen.
En wat ik als communicatiemedewerker dan kan doen, is in hun achtbaan stappen en hun werk vastleggen. Om anderen te inspireren om het werk van ECOTON – en van veel andere partners van Both ENDS over de hele wereld – te steunen, te repliceren, en toe te juichen. Want deze mensen zijn helden die wel een applaus verdienen!
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Transformative Practice /
De Negotiated Approach: inclusief en duurzaam watermanagement
De Negotiated Approach werkt van onderaf. Deze aanpak geeft gemeenschappen een stem bij het beheer van rivieren, waarborgt eerlijk en duurzaam gebruik van het water en voorkomt aantasting van kwetsbare ecosystemen.
-
Nieuws / 2 juli 2019
Indonesië: Het recht van vrouwen op water
De kwaliteit van het water in de Brantas, de grootste rivier van Oost-Java, gaat snel achteruit ten gevolge van industrieel en huishoudelijk afval. De vervuiling heeft een onevenredig grote impact op vrouwen. Toch is hun aandeel in de besluitvorming beperkt. ECOTON helpt daar verbetering in te brengen.
-
Publicatie / 19 april 2016
-
Blog / 21 januari 2020
Palmolie, water en vrouwen: het belang van gender in het stroomgebied
Fotoverslag - Zoals in veel gemeenschappen in Indonesië, draait het leven in Semanga (West Kalimantan) om een rivier. De ongeveer 90 huizen volgen de oever van de rivier de Sambas, elk met een pad naar een klein ponton waar visvallen en manden staan opgestapeld en boten zijn vastgebonden.
-
Evenement / 22 maart 2023, 09:00 - 11:00
Towards just water governance in Colombia; a dialogue on the Transformative Water Pact
Online side event at the UN Water conference in New York
This event will present The Transformative Water Pact (TWP), an innovative framework for water governance that has been developed by environmental justice experts from around the world. The TWP will serve as a starting point for dialogue between representatives of the government of Colombia, academia, regional and international NGOs in relation to Colombia's current ambitions in multi-scalar water governance.
-
Nieuws / 26 september 2018
Nieuwe stuwdammen in Braziliaanse Pantanal voorlopig in de ban
Goed nieuws uit Brazilië! ANA, het nationale wateragentschap van Brazilië, geeft voorlopig geen vergunningen meer af voor de bouw van nieuwe stuwdammen in het Braziliaanse Paraguay-bassin dat deel uitmaakt van de Pantanal wetlands in Zuid-Amerika. De stop duurt tot minimaal mei 2020. Dan worden de uitkomsten gepubliceerd van het uitgebreide onderzoek naar de sociaaleconomische en milieugevolgen dat ANA in 2016 in gang gezet heeft.
-
Publicatie / 16 maart 2011
-
Externe link / 3 december 2014
Indonesia Water Community of Practice
The Indonesia Water Community of Practice (IndoWater CoP) was declared on December 3, 2014 by a group of Indonesian NGOs whose members felt very concerned about the poor management of Indonesia's water resources due to a lack of integrated planning on river basin management, community participation and law enforcement.
-
Externe link / 19 juni 2020
Het effect van palmolieplantages op vrouwen en water (jaarverslag 2019)
In 2019 kwamen vrouwen uit Semanga, Indonesië in actie om de waterkwaliteit in hun gemeenschap te verbeteren, die beïnvloed wordt door palmolielantages. "De vervuiling moet een keer stoppen, en ik kan daar een rol in spelen."
-
Nieuws / 22 maart 2012
Wat deed Both ENDS op het 6e Wereld Water Forum?
Hallen vol met kraampjes, standjes, professioneel ingerichte hoeken, wifi -spots. Grote zalen waar lezingen, interactieve sessies en workshops worden gegeven. Mensen uit alle hoeken van de wereld en uit allerlei verschillende sectoren (bedrijven, overheid, maatschappelijk middenveld) komen hier samen, vijf dagen lang. Ze hebben één ding gemeenschappelijk: ze hebben het over water. Het zesde Wereld Water Forum in Marseille staat in het teken van 'oplossingen'. Voor de waterproblematiek, wel te verstaan. Bijna een miljard mensen moeten het wereldwijd zonder schoon drinkwater stellen.
-
Blog / 16 oktober 2018
Kasepuhan Karang laat zien: zekerheid over landrechten draagt bij aan voedselzekerheid
Door Marjolein van RijnFotoverslag - In 2016 werd het staatsbos rond de gemeenschap Kasepuhan Karang, in Java, Indonesië veranderd in gemeenschapsland. Met deze nieuwe zekerheid over hun landeigendom zijn de bewoners verschillende initiatieven gestart om hun land op een duurzame en inclusieve manier te benutten. Een veldbezoek aan de gemeenschap, voorafgaand aan het Global Land Forum 2018, laat goed zien wat dit betekent voor hun levensonderhoud en voedselzekerheid.
-
Nieuws / 21 maart 2023
Agua es vida: Both ENDS en waterbeheer
Water is leven, letterlijk. Het is een essentieel onderdeel van ecosystemen, van de natuur, van de mens. Op veel plaatsen in de wereld wordt water echter oneerlijk en niet duurzaam verdeeld en gebruikt. Waterbeheer is doorgaans gericht op economische belangen op de korte termijn, op het maximaliseren van de winst van een handjevol welgestelden ten koste van mens en natuur. Deze dominante benadering van water en waterbeheer vindt haar oorsprong in de Europese industriële revolutie, en is via kolonialisme en globalisering wereldwijd de norm geworden. Maar volgens Melvin van der Veen en Murtah Shannon, waterexperts bij Both ENDS, zal deze benadering plaats moeten maken voor rechtvaardige, duurzame en inclusieve vorm van waterbeheer. Both ENDS werkt over de hele wereld samen met gemeenschappen en organisaties die zich hiervoor inzetten en ondersteunt deze.
-
Voor de pers / 20 maart 2023
Het Transformative Water Pact: radicaal antwoord op mondiale crisis in waterbeheer
In aanloop naar de VN-waterconferentie 2023 in New York ontwikkelden academici en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties van over de hele wereld de afgelopen maanden een alternatieve visie op wereldwijd waterbeheer. Het zogenoemde Transformative Water Pact is een reactie op het huidige waterbeheer, dat gekenmerkt wordt de voortdurende uitputting van de natuur, mensenrechtenschendingen en extreme machtsverschillen. Het Transformative Water Pact is een alternatieve visie op waterbeheer, gebouwd op de beginselen van milieurechtvaardigheid, gelijkheid en zorg.
-
Publicatie / 21 maart 2023
-
Dossier /
Inclusieve wegen naar duurzaam en gezond voedsel voor iedereen
Overal ter wereld produceren kleinschalige boerinnen en boeren voedsel op een duurzame en inclusieve manier. Ze werken samen met de natuur en met elkaar, en voorzien hun gezinnen en gemeenschappen van voldoende en gezond voedsel. Deze manier van produceren staat echter overal onder druk door grootschalige landbouw en het wereldwijd dominante industriële voedselsysteem. Samen met onze partners
probeert Both ENDS het tij te keren ten gunste van duurzame, lokale praktijken die meestal 'agro-ecologisch' of 'natuurinclusief' worden genoemd. Waarom onze
focus daarop? Agro-ecologische praktijken zijn klimaatbestendig, inclusief en vergroten de mogelijkheden voor gemeenschappen overal ter wereld om duurzaam in hun voedsel te voorzien. -
Video / 5 april 2016
Water for all: participatory river basin management in Indonesia
Indonesia has many rivers, but clean water is increasingly scarce. To address the Indonesian water crisis, Both ENDS and 3 Indonesian civil society organisations initiated IndoWater Community of Practice. IndoWaterCoP is born out of concern that the implementation of Indonesian water resource management is failing. It aims to assist Indonesian government to improve its performance.
-
Externe link / 19 juni 2020
Vrije rivieren in Bangladesh: waterbeheer door lokale gemeenschappen (jaarverslag 2019)
Tidal River Management (TRM) is een methode voor waterbeheer die is gebaseerd op traditionele kennis van de deltagemeenschappen van Bangladesh. In 2019 heeft Uttaran ervoor helpen zorgen dat TRM door beleidsmakers werd erkend als oplossing tegen overstromingen, en dat ook de stem van jongeren en vrouwen werd gehoord.
-
Nieuws / 13 augustus 2021
Voedselsoevereiniteit in de polders van zuidwest Bangladesh
De nood is hoog in de zuidwestelijke delta van Bangladesh. Door de stijgende zeespiegel nemen overstromingen toe en dreigt het gebied onbewoonbaar te worden, ondanks de op Nederlandse leest geschoeide dijken en polders uit de vorige eeuw. Partnerorganisatie Uttaran werkt met lokale gemeenschappen aan klimaatbestendige oplossingen die de leefomgeving herstellen en de bewoners voorzien van zeggenschap over hun toekomst en voedselproductie.
-
Nieuws / 4 juli 2019
Bangladesh: Gemeenschappen voor vrije rivieren
De getijderivieren in het zuidwestelijke kustgebied van Bangladesh verdwenen toen de uiterwaarden in de jaren zeventig werden vervangen door polders Nederlandse stijl. De rivieren zijn inmiddels dichtgeslibd, dus blijft het water tussen de dijken staan tijdens het regenseizoen. De bodem raakt verzadigd met water en de gevolgen ervan worden met het jaar erger. Vooral de vrouwen hebben eronder te lijden, omdat de mannen tijdens het regenseizoen op zoek gaan naar tijdelijk werk in de stad. Uttaran is een NGO die zich inzet voor verandering van zowel het beleid als de praktijk.
-
Nieuws / 3 juli 2019
Kenia: netwerken voor een gezonde rivier
Door de vervuiling en waterschaarste zijn de bewoners langs de Athi-rivier in Kenia hardhandig geconfronteerd met het feit dat de gemeenschappen stroomopwaarts en stroomafwaarts op elkaar aangewezen zijn. Om de nietsontziende gevolgen voor het milieu en het levensonderhoud van de gemeenschappen het hoofd te bieden hebben maatschappelijke organisaties in het stroomgebied van de Athi besloten het Athi River Community Network (ARCN) op te richten.