Elke dag een beetje beter

In 'the Idea of Justice' roep Nobelprijswinnaar Amartya Sen op tot minder ambitie en meer actie. Hij stelt dat het zoeken naar ideale systemen die iedereen rechtvaardig behandelen en de rijkdom optimaal verdelen, een prachtig, maar niet erg praktisch streven is. Sterker nog, de wens om de ideale oplossing te vinden werkt verlammend. Immers, als alleen het beste goed genoeg is, is al het andere al snel te marginaal en een verlies van energie.

Sen heeft een andere ambitie: In plaats van het zoeken naar ideale systemen die alle leed van de wereld in een keer wegvagen, zoekt hij elke dag naar een manier om de bestaande systemen iets minder onrechtvaardig te maken. Iedere stap in die richting levert iets op, zeker als de verbeteringen helpen bij het opheffen van onrechtvaardigheden die mensen in uitzichtloze situaties van honger en rechteloosheid plaatsen. Sens focus ligt op het verminderen van onrechtvaardigheid door iedereen via de media en inclusief bestuur een stem te geven in het politieke en publieke debat. Dan komen onrechtvaardigheden niet alleen sneller aan het licht, maar kan ook gezamenlijk gezocht worden naar maatschappelijk aanvaardbare en uitvoerbare oplossingen.

In ons werk zie ik elke dag de kracht van Sens ambitie. Als kleine producenten, vertegenwoordigers van lokale waterschappen en mensen die met duurzaam bosbeheer bezig zijn toegelaten worden aan de onderhandelingstafel, worden schijnbaar kleine onrechtvaardigheden snel en efficiënt opgelost. Zeer dikwijls leiden die tot grote verbeteringen in leefomstandigheden en tot zeer concrete stappen in de verduurzaming van economieën en mondiale productieketens. Het lost de systeemproblemen van ons groeimodel niet in een keer op, maar brengt wel stap voor stap verbetering. Wellicht iets om over na te denken bij het verschijnen van de krantenkoppen van morgen!

Book review "The Idea of Justice"