Er ligt een kans van 1,5 miljard euro op de Vergeten Klimaattafel
Beloon risicovol internationaal ondernemen in groen en stop met de hulp aan de internationale fossiele industrie
Het klimaat is ‘hot’. Iedereen praat erover. ‘Iedereen doet wat’ roept de overheid in haar recent gestarte publiekscampagne. Goed plan. Laten we echt wat doen. Te beginnen met een stop op onze ondersteuning van de internationale handel door onze eigen Nederlandse multinationals in fossiele energie. Een kans van 1,5 miljard euro waarmee we klimaatverandering op internationale schaal kunnen tegengaan en tegelijkertijd onze innovatieve ondernemers een impuls kunnen geven. Vandaag aan de Vergeten Klimaattafel gaat het over de kansen voor Nederland om echt impact te hebben. En die kansen zijn gigantisch. Want ons grote geld en onze invloed zit in het buitenland.
Elke Nederlander heeft regelmatig de behoefte om ‘iets’ te doen voor het klimaat, maar tegelijkertijd het dubbele gevoel dat een klein landje als het onze geen deuk in een pakje boter kan slaan. Toch kun je meer dan je denkt. We zijn in al het gepolder over klimaatakkoorden en klimaattafels onze rol in internationale handelsketens vergeten. Al eeuwen zijn we als klein landje verschrikkelijk goed in de internationale handel. Onze multinationals zitten over heel de wereld; van de verbrande bossen van de Amazone tot de overstroomde delta’s van Azië. En onze overheid helpt in al die gebieden Nederlandse ondernemers die investeren in fossiele energie met subsidies en garanties. Daar ligt de kans.
Dat Nederland een grote fossiele voetafdruk heeft, staat buiten kijf. Het PBL becijfert dat onze klimaatvoetafdruk buiten onze grenzen ongeveer even groot is als die binnen onze grenzen. En dan kijkt het PBL daarbij alleen naar de uitstoot als gevolg van onze productie en consumptie. De effecten van onze financiering van bijv. olie- en gaswinning of de aanleg van fossiele infrastructuur zijn niet meegerekend. Gepromoot door de Haven van Rotterdam leggen we overal ter wereld havens aan die vaak samenhangen met de fossiele sector. Onze scheepsbouwers zijn experts in het bouwen van transportmiddelen voor gas en olie. Onze landbouw, en met name het landbouwmodel dat door Nederland gepromoot wordt, draagt gigantisch bij aan klimaatverandering. Naar de bijdrage van onze financiële sector aan fossiel kunnen we voorlopig alleen maar raden; we hebben geen idee in hoeverre de banken in fossiel zitten. En het ABP belegt naar schatting ten minste €15 miljard in fossiele bedrijven.
De belangrijkste kans in het buitenland ligt bij de activiteiten die we daar zelf uitvoeren of financieren. Laat ik een voorbeeld geven: naar schatting geeft de Nederlandse regering voor 1,5 miljard euro per jaar aan exportkredietverzekeringen aan bedrijven die in het buitenland in de fossiele industrie actief zijn. Hoe werkt dat? Als je over de grenzen gaat ondernemen komen daar vaak flinke financiele risico’s bij kijken. En als het project groot genoeg is, dan wil de Nederlandse overheid je tegen betalingsrisico’s verzekeren. Zonder deze verzekering krijgt een project geen financiering van een bank. We hebben het hier over een verzekering namens ons allemaal, die in theorie naar alle bedrijfssectoren kan gaan, maar die dus in praktijk voornamelijk fossiele initiatieven ondersteunt. Nieuwe olie- en gasprojecten in het buitenland.
De overheid organiseert volgende week een vergroeningsbijeenkomst over de exportkredietverzekering. Om bedrijven echt te stimuleren om te vergroenen moeten we dus garant gaan staan voor groen in plaats van grijs. Zo draaien we de gaskraan dicht op veel meer plekken dan alleen in Groningen. Laten we stoppen met bedrijven ondersteunen in fossiel en helpen bij risicovolle investeringen in innovatie.
De centrale vraag aan de Vergeten Klimaattafel vandaag is dus tweeledig; hoe trekken we onze handen zowel in eigen land als daarbuiten, helemaal af van fossiel en waar moeten we wél in investeren? Zonder het eerste deel van die vraag te beantwoorden, lossen we het klimaatprobleem niet op. Laten we met onze innovatieve kennis en bedrijvigheid de kans grijpen om koploper te zijn in de vernieuwing die de wereld nodig heeft. Pluk het laaghangende fruit, te beginnen met de exportkredietverzekeringen. Beloon alleen nog maar internationaal risicovol ondernemen voor een fossielvrije toekomst.
Op vrijdagavond 20 september organiseert Vice Versa samen met de FGG-alliantie, Solidaridad en FMO een debatavond in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam over de ‘vergeten klimaattafel’.
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /
Paris Proof Export Support
Bijna tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 tot 2018 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
-
Voor de pers / 13 december 2020
Persbericht: Nederland kan niet achterblijven nu Verenigd Koninkrijk stopt met fossiele exportsteun
Nu het Verenigd Koninkrijk aankondigt te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten, is er voor Nederland geen excuus meer om af te wachten. Dat vinden milieuorganisaties Both ENDS, Oil Change International en Milieudefensie. Dat is nodig voor de klimaatafspraken van het Parijsakkoord. Komende week stemt de Kamer over moties om een einde te maken aan de exportsteun voor winning, verwerking en transport van olie, gas en kolen.
-
Nieuws / 4 mei 2021
Is de steun van onze exportkredietverzekering aan fossiele projecten legaal?
Vandaag is door twee onafhankelijke experts een juridisch advies uitgebracht over de internationaalrechtelijke verplichtingen van landen en hun exportkredietverzekeraars (EKV's) in relatie tot exportsteun voor fossiele brandstoffen. Volgens dit advies moet de uitstoot van fossiele brandstoffen en daaraan gerelateerde infrastructuur dringend worden verminderd.
-
Nieuws / 8 februari 2018
Nieuw rapport Both ENDS en Milieudefensie: Bescherming voor Klimaatvervuilers'
Vandaag brengen Milieudefensie en Both ENDS een rapport uit 'Bescherming voor klimaatvervuilers: Nederlandse investeringsverdragen als obstakel voor de energietransitie'. Het rapport concludeert onder andere dat de vijf grootste olie- en gasbedrijven in de wereld minimaal 140 brievenbusfirma's in Nederland hebben waarmee ze aanspraak kunnen maken op investeringsbescherming.
-
Nieuws / 12 juli 2021
WOB-verzoeken rondom exportsteun voor Mozambique gasproject
Begin dit jaar ondersteunde de overheid Nederlandse bedrijven met verzekeringen ter waarde van 903 miljoen euro, om hun deelname aan een gigantisch aardgasproject
in het Noorden van Mozambique mogelijk te maken. Both ENDS is al jaren, samen met partners uit Mozambique en Nederland, in gesprek met de exportkredietverzekeraar Atradius DSB en de verantwoordelijke ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken over de mogelijke financiële, milieu- en sociale risico's van het gasproject. -
Publicatie / 17 november 2019
-
Publicatie / 17 november 2019
-
Nieuws / 17 februari 2021
Scenario’s voor verduurzaming van de Nederlandse exportsteun
Eind 2020 zegde Staatssecretaris Vijlbrief in een debat in de Tweede Kamer toe om scenario's te ontwikkelen om de exportkredietverzekering van de Nederlandse staat in lijn te brengen met het klimaatakkoord van Parijs. Een mooie stap in de goede richting, en naar aanleiding daarvan organiseren de ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken aanstaande vrijdag 19 februari een stakeholdermeeting. De toezegging en de meeting zijn uitkomsten van jarenlange en steeds grotere druk vanuit Both ENDS en andere maatschappelijke organisaties om dit belangrijke instrument om buitenlandse investeringen te stimuleren, te verduurzamen.
-
Externe link / 24 augustus 2022
Doorbraak: breuk met fossiele brandstoffen (Jaarverslag 2021)
Both ENDS werkt wereldwijd met partners eraan de stem van gemeenschappen te laten klinken, die elke dag de gevolgen van onduurzaam financieel beleid voelen: klimaatverandering, milieuvervuiling, gedwongen verhuizingen. Al twee decennia vragen we daarbij aandacht voor een relatief onbekend financieel instituut: de exportkredietverzekeraars.
-
Evenement / 3 november 2021, 16:45 - 18:00
UNFCCC COP 26 side event ‘Aligning export finance with the Paris Agreement: high time to phase out fossil fuels’
Veel landen ondersteunen investeringen in fossiele brandstoffen in het buitenland via hun exportkredietverzekeraar (EKV). Dit draagt bij aan zogeaamde carbon lock-in, waarbij bedrijven of zelfs landen, om de investering terug te verdienen, zolang als de levensduur is van zo'n project, CO2 blijven uitstoten. Dat gaat vaak zelfs om perioden van decennia. Dit vertraagt de overgang naar hernieuwbare energiebronnen ernstig en is in strijd met met art. 2.1c van de het klimaatakkoord van Parijs.
Dit side-event gaat in op de gevolgen van exportfinanciering voor fossiele projecten in het mondiale Zuiden. Daarnaast worden concrete aanbevelingen gegeven om exportkredietverzekeraars CO2-arm te maken.
Meld je hier aan!
-
Nieuws / 15 oktober 2021
Duits onderzoek bevestigt: Nederlandse exportondersteuning is niet Paris Proof
De Nederlandse exportkredietverzekeraar Atradius DSB opereert haaks op het Klimaatakkoord van Parijs; in naam van de Nederlandse Staat blijft het investeringen in fossiele brandstoffen flink ondersteunen. Dat blijkt uit een rapport van Duits onderzoeksbureau Perspectives Climate Research (PCR), waarin de exportkredietverzekeraars van Nederland en die van Japan langs de Parijs-lat worden gelegd op het gebied van hun klimaatambities.
-
Voor de pers / 26 maart 2019
Vermogend Nederland haalt 200 miljoen aan persoonlijke investeringen uit fossiele industrie
Gezamenlijk persbericht van Both ENDS en Fossielvrij NL - 26 maart 2019
Een groep van 22 vermogende Nederlanders heeft besloten om al hun persoonlijk vermogen weg te halen uit de top 200 olie-, gas- en kolenbedrijven. In totaal gaat het om een persoonlijk vermogen van ongeveer 200 miljoen euro. De 'pledgers' beloven om binnen nu en drie tot vijf jaar al hun investeringen weg te halen uit de fossiele industrie. Ze geven daarmee een duidelijk signaal af dat zij niet willen dat hun vermogen bijdraagt aan het veroorzaken van desastreuze klimaatverandering.
-
Publicatie / 11 november 2020
-
Voor de pers / 18 november 2019
Persbericht: Overheid ondermijnt eigen klimaatbeleid met exportkredietverzekering
Nederland verstrekt jaarlijks exportkredietverzekeringen en –garanties ter waarde van 1,5 miljard euro aan Nederlandse bedrijven die actief zijn in de olie- en gassector in het buitenland. Deze ondersteuningbedraagt anderhalf keer het jaarlijkse bedrag dat het kabinet-Rutte uittrekt voor klimaatinitiatieven wereldwijd. De beoogde effecten van het Nederlandse internationale klimaatbeleid worden door deze fossiele exportsteun meer dan teniet gedaan. Dat is de conclusie van een nieuw rapport van Both ENDS, dat vandaag is gepubliceerd.
-
Publicatie / 18 juni 2017
-
Brief / 8 juli 2021
Klimaat-brandbrief: Na Shell-vonnis moeten ook banken, pensioenfondsen en verzekeraars aan de bak
Een groep maatschappelijke organisaties, waaronder Both ENDS, doet een oproep aan de grootste financiële instellingen van Nederland voor daadkrachtige klimaatactie. De brief is verstuurd aan de CEO's en bestuursvoorzitters van de banken ABN AMRO, ING en Rabobank, pensioenfondsen ABP en PFZW, verzekeraars NN Group (Nationale Nederlanden), Achmea en Aegon en kredietverzekeraar Atradius.
-
Nieuws / 19 mei 2022
Reactie op Kamerbrief over uitvoering van de Glasgowverklaring
Both ENDS en 95 andere organisaties* hebben vandaag een brief gestuurd aan Staatssecretaris van Financiën Marnix van Rij en de Minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Liesje Schreinemacher om hen op te roepen de Glasgowverklaring onverkort na te komen. In deze verklaring, die Nederland en 33 andere landen tijdens de klimaattop in Glasgow hebben ondertekend, is afgesproken om direct publieke steun voor fossiele projecten te stoppen per eind 2022.
-
Nieuws / 4 november 2022
Both ENDS naar de klimaattop in Egypte
Klimaatactie is keihard nodig om de opwarming van de aarde te beperken. De gevolgen van klimaatverandering zijn nu al te merken. Overstromingen in Pakistan en dicht bij huis kosten levens en zorgen voor veel emotionele en economische schade, terwijl lokale klimaatoplossingen nog steeds grotendeels genegeerd worden. Daarom zal Both ENDS aanwezig zijn tijdens de klimaattop COP27 in Sharm El Sheikh, Egypte.
-
Nieuws / 14 december 2020
Groene exportsteun biedt toekomstperspectief
Op 12 december jl. kondigde het Verenigd Koninkrijk aan te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten. Both ENDS is daar blij mee en vindt dat Nederland zo snel mogelijk dit goede voorbeeld moet volgen. Samen met organisaties in Europa en ver daarbuiten maken we ons al jaren hard voor het verduurzamen van exportsteun en andere financiële instrumenten van de overheid. De eerste en meest belangrijke stap daarin is het stoppen met het stimuleren van de fossiele brandstoffensector, en in plaats daarvan juist ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van duurzame energieopwekking.
-
Externe link / 18 juli 2022
Petitie: Kabinet, houd je aan de Glasgowverklaring
Het kabinet beloofde om voor de zomer met een plan te komen over de uitvoering van de Glasgowverklaring. Nu schuift het dit op de lange baan en lijkt de belofte te worden afgezwakt. Zo dreigen er uitzonderingen te worden toegestaan, waardoor er toch nog in fossiele brandstoffen in het buitenland kan worden geïnvesteerd met onze publieke middelen. Dat mogen we niet accepteren: teken de petitie!