Handleiding voor de transitie naar duurzaamheid

Iedereen die net als de 1300 bezoekers van Rio aan de Maas duurzame ontwikkeling een warm hart toedraagt zou moeten beginnen met toegeven dat niemand onze wereld helemaal kan doorgronden. Ook Peter Bakker, Louise Fresco en Hans Wijers niet. Om echt de transitie naar een duurzame en eerlijke wereld te maken moeten we niet zoeken naar de ideale oplossing en blijven roepen dat alles wat gebeurt anders moet, maar komen tot een wezenlijke verandering van vaste gewoontes.

Hierbij een handleiding:

Eén: In tegenstelling tot wat gepretendeerd wordt, weet niemand het antwoord. Plannen die met zekerheid leiden tot een van te voren te bepalen resultaat bestaan niet. We leven in het tijdperk van de grote verbazing, het tijdperk van het ondenkbare. Kom achter je theorie vandaan en improviseer. Leer stapje voor stapje wat wel werkt. Pretendeer niet meteen dat jouw idee tot de oplossing zal leiden. En laat vooral ook eens aan anderen om hun ideeën uit te proberen.

Twéé: Stap uit je 'comfort zone'. Ga weg van achter de tekentafel in de bestuurskamers in hoofdsteden van rijke landen en opkomende economieën. Zonder een directe link met de realiteit van mens en milieu zal het niet lukken een duurzame economie te creëren. Dat is duidelijk zichtbaar aan het grote verschil tussen theorie en praktijk over bijvoorbeeld marktwerking of duurzaam ondernemen; de markt faalt keer op keer als het over een eerlijke verdeling van de hulpbronnen gaat en criteria voor 'duurzaam' ondernemen creëren een papieren logica die alleen in een steriele omgeving tot de gewenste uitkomsten leidt.

Drie: Leg je oor te luisteren bij mensen die je nog nooit eerder gesproken hebt. Kijk in je dode hoek. Ga actief op zoek naar mensen die nu niet gehoord of gezien worden. Wees nieuwsgierig naar de ideeën die leven onder de miljoenen mannen, maar vooral vrouwen die in de hele wereld direct leven met natuur en milieu. Leer te begrijpen hoe zij denken en werken. En bouw voort op de ideeën en ervaringen die zij hebben met duurzame ontwikkeling. Immers, alleen zij die uit een totaal ander perspectief en levenservaring komen kunnen oplossingen aandragen die verbazen en ook nog eens werken.

Rio+20 zou vooral het moment moeten zijn om ruim baan te maken voor zieners en de zoekers. De visionairs die beelden hebben van de wereld in 2050 en ons een perspectief bieden. De zoekers die nauwgezet aftasten wat mogelijk is en wat werkt. De zieners zullen ons het beeld van de puzzel schetsen, de zoekers leveren ons de verschillende stukjes. Zij zijn de sleutel zijn tot een wereld waarin de balans tussen mens en milieu weer op orde is. En ze laten zien dat dromen over een groene en eerlijke wereld gerealiseerd kunnen worden.

Lees de verhalen van de zieners, of download de bundel 'Denkend aan duurzaamheid'.