Nederland stopt €100 miljoen in het Groene Klimaatfonds
Nederland stopt €100 miljoen in het Groene Klimaatfonds
Marathonbijeenkomst
3 weken geleden zat ik op het Caribische eiland Barbados, voor de 8e boardmeeting van het Green Climate Fund (GCF). Als NGO-afgevaardigde mocht ik de verhitte discussies van de GCF-board op een groot scherm volgen. Het Groene Klimaatfonds moet begin 2015 operationeel worden, wat betekent dat de druk voor het bestuur om belangrijke beslissingen te nemen steeds groter wordt. Stapels papierwerk om vooraf te lezen, een overvolle agenda en een marathonbijeenkomst (de laatste dag tot 03:00 ‘s nachts) waren het gevolg.
Wie beslist?
Wat we telkens bij het bestuur van het Groene Klimaatfonds op de agenda proberen te zetten, is ‘Country Ownership’. Dat wil zeggen dat landen die klimaatgeld ontvangen uit het Fonds, zélf mogen bepalen hoe ze dat besteden. De kans dat het geld dan effectief besteedt wordt, is veel groter dan wanneer die beslissingen door buitenstaanders worden genomen. Lokale organisaties hebben vaak veel meer kennis om oplossingen voor de specifieke problemen in hun regio te vinden, dus is het niet meer dan logisch hen intensief te betrekken bij beslissingen over de besteding van het geld. Ik was blij dat het onderwerp deze keer – eindelijk! – werd besproken in het bestuur. Maar is het al genoeg als alleen de nationale overheid van een land toegang krijgt tot klimaatgeld? In de bestuursvergadering ging het vooral daarover, terwijl het juist zo belangrijk is dat ook - en vooral - lokale organisaties de beschikking krijgen over geld uit het fonds en mogen meebeslissen over wat ermee gebeurt. Die garantie is er nu niet.
Een NDA? Wat is dat?
Uiteindelijk besloot het bestuur wél dat projectvoorstellen voor het fonds actief moeten worden goedgekeurd door de zogenaamde ‘National Designated Authorities‘ (NDAs). Deze nationale instanties, waarvan er in elk ontvangend land één wordt aangewezen, moeten projectvoorstellen eerst toetsen aan nationale plannen en prioriteiten. Projecten worden dus niet meer automatisch goedgekeurd als niemand bezwaar aantekent. Maar ook hier zitten nog wel wat haken en ogen aan. Wie zit er bijvoorbeeld in de NDA? En wie gaat daarover? En hoe komt de NDA tot zijn besluitvorming? Daar zijn wel richtlijnen voor, maar daar hoeven landen zich niet verplicht aan te houden. Lokale gemeenschappen, organisaties en andere belanghebbenden zullen vaker niet dan wel betrokken worden bij de besluitvorming van een NDA. Wij vinden daarom dat deze richtlijnen bindend zouden moeten zijn. Daar is dus nog werk aan de winkel.
Geld is macht
Een ander heet hangijzer tijdens de vergadering was de ‘Policy for Contributions’. Donorlanden vinden dat hoe meer ze bijdragen aan het fonds, hoe meer stemrecht ze moeten krijgen. Daarnaast vinden ze ook dat ze moeten kunnen bepalen waaraan hun bijdrage precies wordt besteed. Geoormerkte financiering dus. Dit is totaal in strijd met zowel het net bevochten ‘Çountry Ownership’, als het basisdoel van het Groene Klimaatfonds: ‘to support developing countries to design their OWN climate-compatible development pathways.’ Ontvangende landen waren dan ook fel tegen, en na een lange dag onderhandelen en discussiëren werden beide voorstellen gelukkig door het bestuur van tafel geschoven.
Het eiland Barbados is een van de plekken waar de gevolgen van klimaatveranderingen van grote invloed zullen zijn. De locatie van de bijeenkomst moest bijdragen aan het gevoel van urgentie om nu een vloedgolf aan goede beslissingen te nemen. Wellicht zat het bestuur te veel in de luxe Hilton-hotel bubbel om die realiteit goed door te laten dringen? Er zijn zeker stappen gezet, maar of het fonds gaat waarmaken waarvoor het is opgezet – daar moeten we nog steeds aan blijven werken.
Leonie Wezendonk is beleidsmedewerker bij Both ENDS.
Voor meer informatie:
Blog (in het Engels) door Sena Alouka, Directeur van 'Jeunes Volontaires pour l’Environnement' in Togo, waarin hij de voortgang van het Groene Klimaatfonds beschrijft en bekijkt hoe Afrika bezig is met klimaatfinanciering.
Onze 'long read' over het Groene Klimaatfonds
Lees meer over dit onderwerp
-
Blog / 19 november 2024
Bouwen op basis van wederzijdse verantwoording en vertrouwen
‘Ik vind het waanzin om als maar te willen weten en meten! We zouden ons in plaats daarvan moeten richten op het bouwen van vertrouwen, een beter begrip van onze verschillende powers en hoe we deze kunnen benutten om gemeenschappelijke doelen te bereiken.’ Aldus Nalini Mahesh in deze opiniebijdrage aan de vooravond van het event ‘Measuring what Matters -Decolonizing Monitoring and Evaluation.’
-
Instalink / 18 november 2024
-
Instalink / 16 november 2024
-
Instalink / 15 november 2024
-
Evenement / 15 november 2024, 12:50 - 16:45
#BothENDSatCOP29 Side Events
Both ENDS’ deelname aan de COP29 omvat onder andere drie belangrijke side events over de onderwerpen genderrechtvaardige klimaatfinanciering, lokaal gedreven adaptatie, en de multilaterale aanpak van een rechtvaardige energietransitie en industrialisatie in het mondiale zuiden.
-
Instalink / 14 november 2024
-
Voor de pers / 12 november 2024
Plannen van minister Klever vegen Nederland van de wereldkaart
Den Haag, 12 november - ‘Zorg dat Nederland niet van de kaart verdwijnt’, met die boodschap voerden met Partos zo’n 100 organisaties vandaag actie in Den Haag tegen de geplande bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. Drie internationale partners van Nederland uit Jemen, Nepal en Oeganda riepen de Tweede Kamer op om deze week in de begrotingsbehandeling van het ministerie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, tegen de plannen van minister Klever te stemmen.
-
Instalink / 12 november 2024
-
Voor de pers / 12 november 2024
Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van zijn uitstoot, maar legt geen reductieverplichting op.
-
Instalink / 12 november 2024
-
Instalink / 11 november 2024
-
Voor de pers / 11 november 2024
Reactie Both ENDS op kamerbrief over toekomstige samenwerking met maatschappelijke organisaties
DEN HAAG, 11 november 2024 - Vandaag publiceerde de Nederlandse regering haar beleid voor de toekomstige samenwerking met ontwikkelingsorganisaties, zowel in Nederland als daarbuiten. PVV-minister Reinette Klever zet de bijl in deze financiering: zij heeft besloten om het budget voor steun aan het internationale maatschappelijk middenveld met meer dan tweederde in te krimpen: van grofweg 1,4 miljard naar 0,4 miljard euro in de periode 2026 tot 2030. Dit heeft grote gevolgen voor kritische geluiden in binnen- en buitenland, in een tijd dat de speelruimte van maatschappelijke organisaties wereldwijd toch al steeds kleiner wordt. Karin van Boxtel, directeur van milieu- en mensenrechten organisatie Both ENDS: “Dit is een ongekende stap in precies de verkeerde richting. Maatschappelijke organisaties zijn essentieel voor duurzame en sociale verandering wereldwijd. Internationale bewegingen vervullen meerdere, onmisbare rollen: als waakhond van de rechtsstaat, als aanjager van verandering, en als tegenkracht tegen autoritaire tendensen. Het afzwakken van de steun hieraan, is een veelzeggend signaal.”
-
Nieuws / 11 november 2024
Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer van kracht is. Kenia voegt zich hiermee bij Zuid-Afrika, Tanzania en Burkina Faso, als vierde Afrikaanse land dat zijn BIT met Nederland opzegt.
-
Nieuws / 9 november 2024
Waarom is de Nederlandse klimaatzaak tegen Shell belangrijk voor onze partners in het Mondiale Zuiden?
Op 12 november doet het Gerechtshof in Den Haag opnieuw uitspraak in de klimaatzaak tegen Shell, waarin Both ENDS medeaanklager is. Vooruitlopend op deze uitspraak vroegen we onze partners waarom deze Nederlandse rechtszaak belangrijk is voor het Mondiale Zuiden.
-
Nieuws / 1 november 2024
Both ENDS bij COP29: pleiten voor genderrechtvaardige klimaatfinanciering
Op 11 november gaat de 29e VN Klimaatconferentie van start in Baku, Azerbeidzjan. Net als voorgaande jaren zal Both ENDS daar aanwezig zijn om te pleiten voor lokale toegang tot klimaatfinanciering, en om onze partnerorganisaties te ondersteunen in hun beleidsbeïnvloeding. Hoe doen we dat, en wat zijn onze verwachtingen (en zorgen) over deze29e editie van de UNFCCC COP? We vroegen het Marius Troost, die samen met Daan Robben deelneemt aan COP29.
-
Publicatie / 29 oktober 2024
-
Publicatie / 21 oktober 2024
-
Nieuws / 21 oktober 2024
Teleurstelling over het niet indienen van de Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan
We zijn diep teleurgesteld en gefrustreerd dat de Nederlandse regering haar Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan (NBSAP) niet heeft ingediend voor de CBD COP16 in Cali. Deze minachting voor internationale afspraken ondermijnt de gezamenlijke wereldwijde inspanning om de urgente biodiversiteitscrisis aan te pakken.
-
Nieuws / 8 oktober 2024
Het Mandalika race circuit, en ‘races to the bottom’.
Afgelopen weekend waren er op de Nederlandse televisie in het programma Studio Sport fragmenten te zien van motorraces, die gehouden werden op het Mandalika circuit van Lombok in Indonesië.
-
Instalink / 3 oktober 2024