Overheid moet export beter beschermen tegen corruptie.

De OESO roept het al lang: Nederland doet veel te weinig aan actieve corruptiebestrijding bij het internationale zakendoen. Sterker nog: door genoemde bedrijven een exportkredietverzekering van Atradius Dutch State Business (Atradius DSB) te geven loopt Nederland het risico corrupte praktijken actief te ondersteunen. In 2012 ondertekenden Atradius DSB en Petrobras een samenwerkingsovereenkomst op grond waarvan Nederlandse leveranties aan Petrobras tot een waarde van 1 miljard dollar kunnen worden verzekerd. Deze overeenkomst blijkt nog steeds gewoon van kracht.

Terwijl het iedereen duidelijk is dat vooral de allerarmste mensen de rekening van corruptie betalen, doet Atradius DSB geen gedegen onderzoek vooraf. Atradius DSB vraagt van Nederlandse bedrijven alleen te beloven zich niet met onverkwikkelijke zaken als omkoping in te laten. Als blijkt dat een bedrijf zich niet aan die afspraak heeft gehouden, kan de verzekering worden ingetrokken en een eventuele schade-uitkering komen te vervallen. Tot op heden is dat echter nog nooit gebeurd. Terwijl het met SBM-offshore overduidelijk is fout gegaan, heeft Atradius DSB op haar website alweer de aanvraag voor een nieuwe levering van een drijvende productie- en overslagfaciliteit in het olie-bassin Santos voor de kust van Brazilië aangekondigd.

Atradius DSB moet veel actiever optreden tegen corruptie, door van te voren beter onderzoek te doen. Ook het Nederlandse OM moet alerter zijn en bij het minste signaal van corruptie ingrijpen en extra onderzoek doen. Het is onbestaanbaar dat dit laatste nu aan de VS wordt overgelaten en dat Nederland doorgaat met business-as-usual. De Nederlandse export wordt op deze manier aan onverantwoorde risico’s blootgesteld. Door in het huidige internationaal klimaat rond Petrobras volop door te gaan met exportpromotie, zaagt Atradius DSB aan de poten van de eigen stoel van de Nederlands exportsector.

Dit artikel is op 23 december 2014 als brief geplaatst in NRC Handelsblad