Zinkende beloften in Manila
Door
Murtah Shannon
Gisteren publiceerde Global Witness een nieuw rapport, "Sunk Costs" – waar ik een bescheiden rol in heb mogen spelen- dat met nieuwe feiten komt over het desastreuze New Manila International Airport-project in de Filipijnen, waarvoor de Nederlandse bagger-multinational Boskalis een Nederlandse exportkredietverzekering (ekv) van 1.5 miljard euro ontving.
Vele kennen dit project inmiddels door de mensenrechtenschendingen en natuurvernietiging die er mee gepaard zijn gegaan. Het nieuwe rapport toont echter aan dat dit waarschijnlijk allemaal voor niets is geweest. Het project is namelijk vroegtijdig gestaakt door een tekort aan zand voor de bijbehorende landaanwinning. Het rapport voegt daar nog eens aan toe dat de bijbehorende milieueffectrapportage de zeespiegelstijging veel te laag heeft ingeschat waardoor het vliegveld binnen enkele tientallen jaren onder water zal liggen, als het überhaupt wordt afgemaakt.
Nederlandse blunders
Dit is het laatste hoofdstuk in een aaneenschakeling van bluf en blunder aan de kant van de Nederlandse overheid die met zijn exportkredietverzekering een cruciale rol heeft gespeeld in het creëren van de nodige financiële voorwaarden voor dit project. Zo zou de Nederlandse betrokkenheid er o.a. zorgen voor een strikte naleving van internationale mensenrechtenstandaarden en het ‘aanleggen’ van honderden hectaren nieuwe wetlands. De directeur van Atradius Dutch State Business, die ekv’s uitgeeft namens Nederlandse ministeries, stelde zelfs dat er dankzij de Nederlandse inzet ‘echt een verschil werd gemaakt voor gemeenschappen en natuur’.
Ik heb samen met een coalitie van milieu- en mensenrechtenorganisaties en lokale gemeenschappen van dichtbij kunnen zien dat deze beloftes gebakken lucht waren en vooral als greenwashing diende om de Nederlandse betrokkenheid te rechtvaardigen. De lokale realiteit was er namelijk één van gedwongen huisuitzettingen van duizenden mensen, vernietiging van cruciale ecosystemen en het om zeep helpen van de lokale visindustrie.
Deuk in het imago van de Nederlandse watersector
Vandaag de dag zijn er steeds meer mensen die hun schouders ophalen voor dergelijke wanpraktijken in verre landen en die menen dat dergelijke staatssteun noodzakelijk is voor de Nederlandse concurrentiepositie, maar is dat ook echt zo? Zoals journalist Bram Vermeulen in 2023 opmerkte in het NRC is Boskalis in de Filipijnen een scheldwoord geworden door dit project. Daarnaast heeft het imago van de Nederlandse watersector, die wij zo graag internationaal aan de man brengen, wederom een flinke deuk opgelopen door een megalomane mislukking; wie heeft daar eigenlijk baat bij?
Tot slot: degenen die ons werk bij Both ENDS volgen weten dat dit project geen uitzondering is, maar slechts een van vele destructieve mega-projecten die de Nederlandse staat -lees belastingbetaler- mogelijk maakt met haar exportkredietverzekeringen. Zie daarvoor het recente rapport Dredging Destruction dat we vorig jaar schreven samen met onze Filipijnse partner Kalikasan en organisaties uit Indonesië, Brazilië, de Maldiven en Mozambique.
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /
Exportkredietverzekeringen: wie betaalt de rekening?
Both ENDS pleit bij de overheid voor het uitsluitend verlenen van exportkredietverzekeringen aan duurzame projecten die geen sociale- en…
-
Nieuws / 26 July 2021
Organisaties vragen Nederlandse overheid om verwoestende landaanwinning in Manila Bay niet te steunen
Samen met negen andere organisaties heeft Both ENDS haar zorgen uitgesproken over de ontwikkeling van een nieuw vliegveld voor de kust in Manila Bay, in de Filipijnen, waar het Nederlandse bedrijf Koninklijke Boskalis Westminster de opdracht heeft aangenomen voor het landaanwinningsproject. In een gezamenlijke brief beschrijven verschillende organisaties en belanghebbenden de zorgwekkende situatie rondom dit omstreden vliegveld dat…
-
Publicatie / 24 March 2024
-
Nieuws / 22 March 2021
Het belang van genderperspectief in het Nederlands waterbeleid
Steeds meer partijen in de Nederlandse watersector erkennen het belang van een inclusieve aanpak bij klimaatadaptatie. Echter, daar waar onze kennisinstellingen en bedrijven betrokken zijn bij delta- en masterplannen, zoals in Bangladesh en de Filipijnen, blijkt de praktijk weerbarstig. Uitgaan van lokale realiteiten, kwetsbaarheden en ongelijkheden, zoals die tussen mannen en vrouwen, is essentieel voor goede plannen die iedereen in staat…
-
Publicatie / 4 October 2019
-
Brief / 4 May 2023
Brief NGO's aan exportkredietverzekeraar: MVO-beleid moet steviger
De Nederlandse overheid verleent via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB (ADSB) exportsteun aan bedrijven die activiteiten in het buitenland ondernemen. De staat wil dat projecten die het verzekert geen negatieve gevolgen hebben voor mens en milieu en stelt daarom eisen rondom maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Over het MVO-beleid liep tot eind april een consultatie waarop een coalitie van dertien maatschappelijke organisaties uit binnen- en buitenland, waaronder Both ENDS en Milieudefensie, heeft gereageerd.
-
Blog / 1 February 2019
Treed eens in het voetspoor van een vreemde...
Gastblog
Zaterdag vijf uur 's ochtends: we verzamelen op kantoor. De groep van tien slaapt nog half. Kalikasan PNE, de organisatie waar ik stage loop, organiseert vrijwel ieder weekend een excursie. Vandaag gaan we naar een van de vissersgemeenschappen in Bulakan, waar de nieuwe luchthaven…
-
Transformative Practice /
De Negotiated Approach: inclusief en duurzaam watermanagement
De Negotiated Approach werkt van onderaf. Deze aanpak geeft gemeenschappen een stem bij het beheer van rivieren, waarborgt eerlijk en…
-
Video / 21 October 2014
The meandering roads of Suape
This video tells the story of the families that were forced out of there homes and evicted from their lands in the Suápe region in Brazil. The local authorities have decided to expand the shipyard and the sea-harbour, but they have failed to take into account the negative impacts on the local…
-
Video / 21 October 2014
Tatuoca, a stolen island
This video tells the story of the families that were forced out of there homes and evicted from their lands in the Suápe region in Brazil. The local authorities have decided to expand the shipyard and the sea-harbour, but they have failed to take into account the negative impacts on the local…
-
Nieuws / 21 July 2020
Verzekert Nederland omstreden gaswinningsproject in Mozambique?
Eind vorige week maakte olie- en gasbedrijf Total bekend dat de Nederlandse overheid via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB onderdeel uitmaakt van een financieringspakket aan een omstreden gaswinningsproject in Mozambique. Het project, waar verschillende Nederlandse en buitenlandse bedrijven bij betrokken zijn, heeft grote gevolgen voor de plaatselijke bevolking en de natuur in de omgeving. Welk Nederlands bedrijf de…
-
Nieuws / 20 September 2019
Oproep tot solidariteit met Filipijnse voorvechters van milieurechten
We zijn geschokt en verontrust door berichten over een georganiseerde inval bij het hoofdkwartier van een milieuorganisatie op de Filipijnen…
-
Nieuws / 5 July 2019
De Filipijnen: People’s Plan for Manila Bay
De Baai van Manila is van enorm belang voor de biodiversiteit. Er wonen bovendien ruim 23 miljoen mensen. Hun welzijn staat echter op het spel vanwege de grootschalige landwinningsprojecten voor een masterplan voor de baai, van bovenaf gedicteerd door de centrale overheid. Naar schatting ruim 11 miljoen mensen lopen gevaar op gedwongen verhuizing door deze ontwikkelingen. Kalikasan werkt aan een alternatief: het People's Plan for…
-
Voor de pers / 25 May 2022
Toekenning exportsteun aan controversieel project in Manilla ondermijnt Nederlandse milieu- en MVO-ambities
De Nederlandse exportkredietverzekeraar, Atradius DSB, kondigde gisteren aan een exportkredietverzekering ter waarde van 1,5 miljard euro te verlenen aan Boskalis voor een controversieel landaanwinningsproject in de Filipijnen. De toekenning van de exportkredietverzekering voor dit project druist in tegen de Nederlandse ambities op het gebied van milieu en verantwoord ondernemen. Dat zegt een aantal Nederlandse en internationale…
-
Nieuws / 29 May 2024
Tweede Kamerleden stellen stevige vragen over mogelijke Nederlandse exportsteun aan Mozambique LNG-gasproject
Tweede Kamerleden Daniëlle Hirsch (GroenLinks-PvdA) en Christine Teunissen (PvdD) stellen stevige vragen over de mogelijke Nederlandse exportsteun aan het Mozambique LNG-gasproject. Both ENDS maakt zich al jaren hard voor het dossier. In 2023 riepen wij samen met Milieudefensie ministers op…
-
Voor de pers / 11 November 2020
Exportondersteuning voor vuile energie in Afrika
Rijke landen, waaronder Nederland, verleenden sinds het ondertekenen van het klimaatakkoord van Parijs bijna 50 keer zoveel exportsteun aan projecten gerelateerd aan fossiele brandstoffen als aan projecten voor schone energie in vier Afrikaanse landen. Dat blijkt uit een onderzoek van vijf milieuorganisaties uit Ghana, Nigeria, Togo en Oeganda in samenwerking met Milieudefensie en Both ENDS. De rijke landen verzekerden via hun exportkredietverzekeraars energieprojecten met een totale waarde van 11 miljard US dollar. De helft van deze exportsteun is gerelateerd aan fossiele…
-
Nieuws / 6 February 2017
Persbericht: Geen Nederlandse publieke steun voor omstreden nieuwe luchthaven Istanbul
Turkije bouwt de grootste luchthaven ter wereld - en de derde in Istanbul - in het bosgebied ten Noorden van de stad. Het project roept veel weerstand…
-
Nieuws / 6 February 2023
Opinie: Vrijwillig verantwoord ondernemen werkt niet, toont Nederlands bouwproject in de Filippijnen
Dit opinieartikel verscheen op vrijdag 3 februari in dagblad Trouw
De misstanden bij de bouw van een vliegveld op de Filippijnen tonen aan hoe urgent wetgeving voor verantwoord ondernemen is, juist in Nederland…
-
Externe link / 24 August 2022
Doorbraak: breuk met fossiele brandstoffen (Jaarverslag 2021)
Both ENDS werkt wereldwijd met partners eraan de stem van gemeenschappen te laten klinken, die elke dag de gevolgen van onduurzaam financieel beleid voelen: klimaatverandering, milieuvervuiling, gedwongen verhuizingen. Al twee decennia vragen we daarbij aandacht voor een relatief…
-
Externe link / 29 May 2019
Exportkredietverzekeraars en hun rol in ontwikkelingsfinanciering (Jaarverslag 2018)
Exportkredietverzekeraars (EKVs) spelen een grote rol in de wereldwijde geldstromen voor ontwikkeling. In 2018 heeft Both ENDS geïnvesteerd in een betere wereldwijde strategische samenwerking tussen organisaties die op EKVs werken, om gezamenlijk de steun van EKVs aan de fossiele sector te…