"A land without trees is like a People without hope"
“5 miljoen hectare woestijn in Niger is in 25 jaar tijd omgetoverd in een landschap waar bomen groeien, gewassen worden geteeld en vee wordt gehouden!”, roept dr. Abasse Tougiane enthousiast. “Dat is een oppervlakte groter dan Nederland!” We zijn op een lezing die Abasse samen met zijn collega Toudou Adam geeft bij Buitenlandse Zaken, over het succesverhaal van de vergroening in Niger. De zaal is nagenoeg vol, kennelijk zijn niet alleen ambtenaren van Buitenlandse Zaken, maar ook wetenschappers, afgevaardigden van NGO’s en mensen uit het bedrijfsleven geïnteresseerd in dit onderwerp. Want hoe is het mogelijk dat dit zo goed werkt, terwijl een initiatief zoals The Great Green Wall zo jammerlijk is mislukt?
Dr. Abasse en prof. Toudou werken bij het 'Centre Régional d'Enseignement Spécialisé en Agriculture' (CRESA) in Niger, een aan de overheid gelieerd wetenschappelijk landbouwkundig voorlichtingsinstituut. Vanaf begin jaren '90 houden zij zich bezig met onderzoek naar en implementatie van een traditionele landbouwmethode die door boeren in Niger zelf werd geherintroduceerd. Het was de bedoeling om met deze methode, die later 'Farmer Managed Natural Regeneration' ging heten, de oprukkende woestijn in Niger te stoppen en terug te dringen.
Eigen initiatief wordt beloond
Boeren in Niger hadden tot die tijd de gewoonte om jonge loten van bomen meteen te gebruiken als veevoer of als brandhout. Bomen kun je immers niet eten, dus wat heb je eraan om ze op het land te laten staan. Het land werd al droger, leger en onvruchtbaarder, dus een aantal boeren besloot het over een andere boeg te gooien. Ze begonnen de jonge boompjes op het land te beschermen tegen vee en andere bedreigingen, opdat ze tot wasdom konden komen. De volwassen bomen leverden schaduw voor jaargewassen en vee, fungeren als windschermen, de bladeren leverden voedingsstoffen voor de bodem en dienden als veevoer en door de nieuwe begroeiing steeg het grondwaterpeil. Bomen produceren producten die blijven terugkomen, zoals houdbare producten, fruit, noten, bladeren, hout dat gebruikt kan worden voor verschillende doeleinden: als medicijnen, brandhout en timmerhout voor eigen gebruik of voor verkoop. Het succes van de pioniers inspireerde vele andere boeren om ook op deze manier te gaan werken. "Tegenwoordig is er geen boer in Niger meer die niet op de een of andere manier aan FMNR doet", zegt dr. Abasse.
Great Green Wall
Natuurlijk zijn er in de loop der tijd vele pogingen ondernomen om de alsmaar uitdijende woestijngebieden te vergroenen. Het meest ambitieuze plan was The Great Green Wall. Dit plan van de Afrikaanse Unie hield in dat er een groene strook zou worden geplant van Oost- naar West-Afrika, dwars door de droogste gebieden. "Een van de voornaamste redenen dat dat tot nu toe niet is gelukt is dat er uitheemse boomsoorten werden gebruikt, die niet bestand waren tegen de droogte en de hitte van de woestijn", zegt dr. Abasse. "En daar zit 'm de crux: wij maken gebruik van het 'bos' van wortelstelsels en zaden dat eigenlijk al onder de grond zit. Het enige dat je hoeft te doen is de daaruit opkomende vegetatie koesteren, beschermen en op de juiste manier verzorgen."
Duurzame oplossing voor de toekomst
Dit specifieke project kwam tot stand door een samenwerking tussen CRESA en Both ENDS in samenwerking met WRI, en sinds vijf jaar met steun van de Turing Foundation. Er werd onderzoek gedaan naar de resultaten, boeren werden getraind en speciale dorpscomités werden opgezet om ervoor te zorgen dat iedereen mee kon praten en lokale gemeenschappen zeggenschap kregen in deze instituten. Omdat de methode zo succesvol is en een mogelijke oplossing biedt voor de ecologische en voedselzekerheidscrisis die zich voltrekt in de West-Afrikaanse Sahel, werd het hoog tijd dat de resultaten uit Niger ook in Nederland onder de aandacht gebracht werden. "Bij FMNR zijn boeren en landgebruikers zélf het startpunt", zegt Karin van Boxtel, die vanuit Both ENDS betrokken is bij het project en de lezing organiseerde. "De boeren en boerinnen zélf hebben het beheer, zij beslissen hoe het gemeenschappelijke land wordt gebruikt."
Inspraak en 'ownership'
Ook daarin onderscheidt deze aanpak zich van initiatieven zoals the Great Green Wall, die van bovenaf bedacht is door mensen die de lokale realiteit niet voldoende kennen, en zonder de lokale bevolking daarbij te betrekken. "Mensen nemen over het algemeen graag de verantwoordelijkheid om ergens een succes van te maken, maar ze moeten die verantwoordelijkheid dan wel krijgen", zegt Karin. "Het is dus heel belangrijk dat het Nederlandse voedselzekerheid- en klimaatbeleid meer aandacht besteedt aan deze vorm van landherstel waar boeren zelf de eigenaar zijn van de activiteiten." Dr. Abasse laat in de presentatie een foto zien van een prachtig groen landschap in Niger. "Dit was onvruchtbaar land in 1990, nu groeien er bomen en planten en is het er groen." Hij eindigt de presentatie met de woorden 'A land without trees is like a People without hope'.
Meer informatie:
Lees meer over dit onderwerp
-
Brief / 22 July 2024
Gezamenlijke Oproep tot Actie: Internationale Maatschappelijke Organisaties Eisen Gerechtigheid voor de Slachtoffers van de Moord op Berta Cáceres in Honduras
Dit is een gezamenlijke oproep tot actie van internationale maatschappelijke organisaties om de Hondurese autoriteiten op te roepen gerechtigheid te waarborgen voor de slachtoffers van de moord op Berta Cáceres. Acht jaar en vier maanden zijn verstreken sinds de misdaad tegen Berta, en het Hondurese rechtssysteem heeft de vonnissen van de veroordeelden niet bevestigd en de intellectuele auteurs niet vervolgd. Wij zijn zeer bezorgd dat de onafhankelijke rechtspraak en internationale overeenkomsten over mensenrechten niet worden nageleefd.
-
Nieuws / 17 July 2024
EU verlaat Energy Charter Treaty (ECT): Een mijlpaal voor energietransitie
De beslissing van de Europese Unie om zich terug te trekken uit het energieverdrag ECT (Energy Charter Treaty) is een historische overwinning voor de energietransitie. Lees meer (Engels)
-
Nieuws / 9 July 2024
De kracht van vertrouwen in financiering, een nieuwe samenwerking tussen Both ENDS en de Nationale Postcode Loterij
Al meer dan dertig jaar werkt Both ENDS samen met partnerorganisaties over de hele wereld. Onze lange relaties met partners zijn gebaseerd op gedeelde waarden, respect en vertrouwen. Zo versterken we kennis, netwerken en maatschappelijke bewegingen, en zetten we ons gezamenlijk in voor een rechtvaardigere en duurzamere wereld. Wederzijds vertrouwen en respect betekenen ook dat we blijven innoveren met hoe de geldstromen lopen. Dare to Trust is daarin een nieuwe stap die Both ENDS en haar partners dit jaar hebben gezet.
-
Nieuws / 9 July 2024
Burgerinitiatief: Afscheid van fossiel
De klimaatcrisis laat zich niet langer negeren. Met recordtemperaturen en ongekend extreme weersomstandigheden zien we overal ter wereld de verwoestende effecten van klimaatverandering. Nederland heeft recent te maken gehad met zowel ongekende hittegolven als aanhoudende regenval die onze agrarische sector hard heeft getroffen. Deze gebeurtenissen maken pijnlijk duidelijk: we moeten nú handelen.
-
Nieuws / 4 July 2024
Karin van Boxtel nieuwe directeur van Both ENDS
Karin van Boxtel (35) is de nieuwe directeur van milieu- en mensenrechtenorganisatie Both ENDS. Sinds het vertrek van de vorige directeur, Danielle Hirsch, gaf zij al tijdelijk leiding aan de organisatie samen met Annelieke Douma. Nu is ze definitief aangesteld om Both ENDS nog slagkrachtiger en toekomstbestendig te maken. Karin start op 1 september, tot die tijd blijft de huidige duo-directie op interimbasis actief.
-
Nieuws / 3 July 2024
'Nederlandse overheid handelt intrasparant en onzorgvuldig bij de herbeoordeling van het Mozambique gasproject'
Op maandag 1 juli werden vragen van Tweede Kamerleden over het Mozambique LNG project en de betrokkenheid van Atradius DSB beantwoord door staatssecretaris Van Rij. TotalEnergies is de projectleider van het Mozambique LNG project in de noordelijkste provincie van Mozambique. Het Nederlandse bedrijf Van Oord krijgt daarvoor een exportkredietverzekering van 1 miljard euro van de publieke Nederlandse verzekeraar Atradius Dutch State Business.
-
Video / 3 July 2024
Jonila Castro: "Het beschermen van het milieu, beschermt onze toekomst"
Jonila Castro werkt voor AKAP KA Manila Bay en/of Kalikasan People's Network for the Environment (Kalikasan PNE). Het levensonderhoud van de meerderheid van de Filippijnse bevolking is afhankelijk van het milieu, van de zeeën, van het land en de bergen.
-
Nieuws / 3 July 2024
Illegale houtkap verwoest de bossen van Suriname: De strijd van de Saamaka tegen ontbossing
Het Saamaka-volk in Suriname verzet zich al lang tegen de schending van hun landrechten door de overheid. Ondanks een uitspraak van het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens (IACHR) in 2007 tegen deze schendingen, blijft de regering houtkap en mijnbouw toestaan op Saamaka-gebied zonder vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming (FPIC). Dit leidt tot ontbossing, landonteigening en verstoring van hun levensonderhoud. Een recent voorbeeld is de aanleg van een 42,7 km lange weg door hun gebied voor houtkap, blijkt uit een nieuw rapport.
-
Publicatie / 2 July 2024
-
Blog / 21 June 2024
Internationale samenwerking - juist nu!
Door Karin van BoxtelHet toekomstige kabinet navelstaart op eigenbelang. Door internationale samenwerking de das om te doen en drastisch te bezuinigen, negeert het dat Nederland simpelweg niet los staat van de wereld. Half juni debatteerde de Tweede Kamer der Staten-Generaal over de tussentijdse begroting buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Ook daar benadrukten verschillende partijen de noodzaak van internationale samenwerking, dat diplomaten en posten daarvoor hun werk moeten kunnen blijven doen, en de langjarige ondersteuning voor maatschappelijke organisaties nodig blijft.
-
Nieuws / 18 June 2024
Overheid dreigt opnieuw mensenlevens op spel te zetten bij berucht gasproject TotalEnergies in Mozambique
De Nederlandse overheid dreigt opnieuw te blunderen bij het geven van exportsteun voor het omstreden gasproject van TotalEnergies in Cabo Delgado, Mozambique. Dat blijkt uit een analyse van 9000 documenten uit Woo-verzoeken, in opdracht van Milieudefensie en Both ENDS. Anne de Jonghe, Both ENDS: “Bij het afgeven van de exportsteun in 2021 werden kritische geluiden geminimaliseerd, terwijl TotalEnergies werd gehoord en vertrouwd. Dat mag niet meer gebeuren.”
-
Dossier /
Transformative Talks met partners
Bij Both ENDS willen we mensen verbinden voor verandering, connecting people for change. Samen met groepen voor milieurechtvaardigheid uit het Mondiale Zuiden werken we aan een duurzame, eerlijke en inclusieve wereld.
-
Pathway /
Promoten van lokaal aangedragen oplossingen
Ons doel is het opschalen van bottom-up, planeetvriendelijke oplossingen, ondersteund door beleid en de beschikbaarheid van financiële middelen. Er zijn veel voorbeelden van succesvolle, door de gemeenschap geleide oplossingen die gebaseerd zijn op collectieve participatie, gezonde ecosystemen, genderrechtvaardigheid en een visie op welzijn die verder gaat dan individuele rijkdom.
-
Pathway /
Ondersteunen van een krachtig maatschappelijk middenveld
Ons doel is om een maatschappelijk middenveld te creëren waarin organisaties open en veilig kunnen werken, hun stem kunnen laten horen en invloed kunnen uitoefenen op besluitvorming over ecosysteemuitdagingen, milieurechtvaardigheid en mensenrechten. Een sterke civil society is essentieel voor een gezonde samenleving. Het houdt de macht van staats- en bedrijfsactoren in toom, houdt besluitvormers verantwoordelijk en verdedigt de rechten van gemarginaliseerde groepen. Een sterk en onafhankelijk maatschappelijk middenveld kan pleiten voor eerlijk en ecologisch verantwoord beleid en kan structurele ongelijkheid in de besluitvorming bestrijden.
-
Pathway /
Pleidooi voor rechtvaardig beleid wereldwijd
Ons doel is om systemische verandering te bewerkstelligen op alle niveaus van sociale, politieke en economische instellingen, zodat deze onvoorwaardelijk de mensenrechten en de planetaire grenzen respecteren. Dit vereist beleidscoherentie en consistente besluitvorming in alle sectoren – van handel, financiën en energie tot voedselproductie, landbouw, klimaatactie en waterbeheer – en in alle geledingen van de samenleving, van individu tot nationaal niveau.
-
Nieuws / 11 June 2024
Petitie: Internationale samenwerking, juist nu!
De nieuwe coalitie bestaande uit PVV, VVD, BBB en NSC bezuinigt aankomende jaren honderden miljoenen op ontwikkelingssamenwerking. Vanaf 2027 worden dit miljarden, namelijk 2,4 miljard per jaar. Van het toch al beperkte budget voor internationale samenwerking blijft na 2027 weinig over. Daarom komen wij nu in actie. Laat de wereld niet in de steek, teken de petitie om de bezuinigingen op internationale samenwerking te stoppen.
-
Nieuws / 5 June 2024
Oproep van 70 partijen: Nederlandse aanpak voor wereldwijde voedselzekerheid werkt!
Een brede coalitie van Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties wil samen met het nieuwe kabinet optrekken om echt een verschil te maken voor het verbeteren van wereldwijde voedselzekerheid. Het ondersteunen van boeren en consumenten in Nederland en daarbuiten en de inzet voor klimaat-weerbare voedselsystemen in lage- en middeninkomenslanden staan daarbij centraal. De coalitie is van mening dat Nederland vanuit haar kennis, kunde, ervaring, internationale samenwerkings- en handelspositie de komende jaren ambitieuze inzet moet tonen in de verduurzaming van ons voedselsysteem, om zo bij te dragen aan het behalen van het Klimaatakkoord van Parijs en de Sustainable Development Goals.
-
Nieuws / 29 May 2024
Tweede Kamerleden stellen stevige vragen over mogelijke Nederlandse exportsteun aan Mozambique LNG-gasproject
Tweede Kamerleden Daniëlle Hirsch (GroenLinks-PvdA) en Christine Teunissen (PvdD) stellen stevige vragen over de mogelijke Nederlandse exportsteun aan het Mozambique LNG-gasproject. Both ENDS maakt zich al jaren hard voor het dossier. In 2023 riepen wij samen met Milieudefensie ministers op exportsteun te stoppen.
-
Blog / 28 May 2024
Democratische waarden onder vuur in Europa: de noodzaak verder te kijken dan de Nederlandse dijken en de rol van filantropie
Door Karin van BoxtelVorige week las ik over de verwachte – maar nog steeds schokkende – implicaties van de radicale shift naar extreemrechts in Nederland. Het huidige regeerakkoord omvat maatregelen die eerder zijn aangenomen door andere Europese landen met vergelijkbare verkiezingsuitslagen, die leiden tot een inperking van democratische vrijheden, een naar binnen gerichte focus en pogingen om de rol van het maatschappelijk middenveld te beperken.
-
Video / 18 May 2024
Uitdagingen en dromen van Charity Migwi (Oil Change International)
Oil Change International richt zich vooral op onderzoek, communicatie en belangenbehartiging. Charity Migwi helpt met campagnes om fossiele brandstofbedrijven zover te krijgen te stoppen met productie van olie en gas.