7 verdachten van de moord op de Hondurese Berta Cáceres schuldig bevonden
Op donderdag 29 november werden zeven verdachten van de moord op Berta Cáceres (in maart 2016), schuldig bevonden. De nabestaanden en leden van de inheemse mensenrechtenorganisatie COPINH waar Cáceres de leider van was, zien de uitspraak als de eerste stap richting rechtvaardigheid voor de moord op Berta Caceres en de erkenning dat het bedrijf DESA hiervoor mede- verantwoorelijk is. Ze wijzen er echter ook op dat het proces vanaf het begin doordrenkt was van corruptie, intimidaties en andere misstanden, en dat de opdrachtgevers van de moord nog steeds buiten schot blijven.
Verdachten gelieerd aan de klant van FMO
Deze rechtszaak werd gezien als een belangrijk signaal voor het aanzien van de Hondurese rechtsstaat. Ook is de uitspraak relevant voor het proces tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO, dat hoogstwaarschijnlijk volgend jaar in augustus echt gaat beginnen. Dat proces is door leden van COPINH aangespannen omdat FMO medefinancier was van de omstreden Agua Zarcadam. Dat maakt FMO volgens COPINH medeverantwoordelijk voor de grove mensenrechtenschendingen en het geweld rondom dat project. Van de zeven verdachten die nu zijn veroordeeld, waren twee gelieerd aan het bedrijf DESA dat het Agua Zarcaproject uitvoert en waaraan FMO financiering verstrekte. Sergio Rodriguez was de sociaal/milieumanager van DESA. Douglas Boustillo was tot en met 2015, als ex-luitenant van het Hondurese leger, hoofd van beveiliging. In de komende jaren zal ook het proces tegen de directeur van DESA, David Castillo, gaan plaatsvinden.
Erkenning door de rechter
''Voor de slachtoffers en voor COPINH, is het belangrijkste dat vandaag, na langer dan twee jaar waarin COPINH en de familie van Berta Cáceres het steeds heeft aangekaart, eindelijk wordt erkend dat het bedrijf DESA, met hulp van leidinggevend personeel en door het inzetten van hun arbeiders, verantwoordelijk is voor het uitdenken van, voor het besluiten over, en het zeker stellen van de moord op Cáceres. Vandaag is dat eindelijk gezegd door de rechter', stelt Victor Fernandez van Movimiento Amplio, één van de advocaten van de slachtoffers.
Oneerlijk proces
In het onderzoek voorafgaand aan het proces en in de rechtszaak tegen deze verdachten waren grote ongeregeldheden, onder andere dat het bewijsmateriaal dat was verzameld door het openbaar ministerie, voor een belangrijk deel niet werd geanalyseerd en dus niet werd meegenomen in de procedure. Bewijsmateriaal dat de relatie tussen de moord op Cáceres en haar werk als verdediger van de rechten van de Lenca-gemeenschappen in het Agua Zarca project aantoont, werd niet toegelaten. De slachtoffers en hun advocaten kregen zeer beperkt toegang tot het bewijsmateriaal dat het openbaar ministerie gebruikte in de zaak. Het verzoek van de familie van Cáceres om de rechtszaak openbaar te maken door middel van een live videoverbinding, werd afgewezen.
Wrakingverzoek
Daarom dienden de slachtoffers een wrakingverzoek in. Bij de opening van de rechtszaak (op 19 oktober jl.) was het wrakingverzoek echter nog in behandeling en volgens de advocaten van de slachtoffers mocht het proces daarom nog helemaal niet starten. Zij lieten de rechtbank daarom van tevoren weten dat zij niet aanwezig zouden zijn, waarop de rechters verklaarden dat de slachtoffers in het verdere proces vertegenwoordigd zouden worden door het Openbaar Ministerie. De rechters deden deze uitspraak zonder toestemming van de slachtoffers.
Mensenrechtenschendingen en geweld gevoed door buitenlandse activiteiten
COPINH en de kinderen van Berta Cáceres blijven nationaal en internationaal alle wegen bewandelen om rechtvaardigheid te vinden voor de moord. Dat doen ze niet alleen voor zichzelf, maar vooral om een precedent te scheppen, om te laten zien hoe nationale en internationale krachten verantwoordelijkheid hebben in het geweld, en om ervoor te zorgen dat zoiets in de toekomst niet meer gebeurt.
Verklaring van COPINH en de familie van Berta Cáceres (Spaans en Engels)
De video van de persconferentie die net na de uitspraak werd gegeven (Spaans)
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /
Pleiten voor goed beleid van ontwikkelingsbanken
Ontwikkelingsbanken zouden zich aan strenge milieu- en mensenrechtenregels moeten houden zodat hun projecten de allerarmsten ten goede komen en niet schaden. Both ENDS houdt de banken hieraan.
-
Dossier /
Agua Zarca: inheemse strijd tegen stuwdam kost levens
Inheemse Hondurezen verzetten zich tegen de Agua Zarca-dam. De strijd heeft meerdere levens gekost, waaronder dat van Berta Cáceres. Na grote druk trok de Nederlandse FMO zich terug uit het project.
-
Nieuws / 28 juni 2022
In solidariteit met dochter van vermoorde Inheemse leider
Op dinsdag 28 juni dienden de Hondurese organisatie COPINH en de Global Justice Association een klacht in bij de officier van justitie in Nederland tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. Voor COPINH is dit onderdeel van hun voortdurende strijd om degenen die betrokken zijn bij de moord op hun leider Berta Cáceres voor het gerecht te brengen. FMO financierde in 2014 het Agua Zarca-project in Honduras. De nieuwe klacht is gebaseerd op documenten waaruit blijkt dat het geld van FMO oneigenlijk is gebruikt.
-
Nieuws / 2 maart 2021
Nabestaanden van Berta Cáceres wachten nog steeds op gerechtigheid
Vandaag is het vijf jaar geleden dat Berta Cáceres in haar huis in La Esperanza, Honduras, vermoord werd omdat ze opkwam voor de rechten van de inheemse bevolking. Als leider van de inheemse organisatie COPINH kwam ze in opstand tegen de Agua Zarca-dam die gebouwd zou worden in inheems gebied. Nu, 5 jaar later, zijn de uitvoerders van de moord veroordeeld, maar de opdrachtgevers nog steeds niet.
-
Voor de pers / 10 februari 2021
Transparantie ontwikkelingsbank FMO schiet ernstig tekort
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is onvoldoende transparant over haar financieringen en investeringen en handelt daarmee in strijd met haar mandaat. Dat blijkt uit een nieuw rapport van International Accountability Project en de Foundation for the Development of Sustainable Policies, onderschreven door 28 organisaties waaronder Both ENDS, SOMO en Oxfam Novib. De organisaties deden onderzoek naar de mate van transparantie van FMO over haar investeringen in de periode tussen 1 januari 2019 en 31 mei 2020. Slechts in 25% van de gevallen werd bekendgemaakt welke potentiële negatieve gevolgen een investering van FMO zou hebben voor mens en milieu.
-
Externe link / 31 mei 2018
Agua Zarca-debacle leidt tot beleidsveranderingen bij FMO (jaarverslag 2017)
Soms moeten dingen gruwelijk fout gaan voordat er iets verandert. In maart 2016 werd de Hondurese activiste Berta Cáceres vermoord vanwege haar leidende rol in de protesten tegen de Agua Zarca-stuwdam. De dam werd mede gefinancierd door de Nederlandse FMO. Anderhalf jaar later hebben zij hun beleid gewijzigd om dit soort misstanden in de toekomst te voorkomen.
-
Nieuws / 6 juli 2017
FMO and FinnFund trekken zich terug uit het omstreden Agua Zarca-project
Both ENDS en SOMO zijn blij dat de Nederlandse en Finse ontwikkelingsbanken FMO en FinnFund zich zullen terugtrekken uit het omstreden Agua Zarca waterkrachtproject in Honduras. De twee financiële instellingen maakten kwamen donderdag 6 juli jl. met het nieuws naar buiten. Het project leidde tot veel conflict en geweld in de regio en de moorden op drie leiders die actie voerden tegen het project. In maart 2016 werd de bekende mensenrechtenverdediger Berta Cáceres vermoord vanwege haar verzet tegen het project dat op het land van haar gemeenschap, de inheemse Lenca, gerealiseerd werd.
-
Dossier /
Inheemse gemeenschappen bedreigd door Barro Blanco-dam in Panama
De Barro Blanco-dam in Panama zet inheems land onder water, met financiering uit Nederland. Both ENDS maakt zich hard voor de naleving van de rechten van de inheemse gemeenschappen rond de dam.
-
Nieuws / 16 december 2019
Zeven daders veroordeeld tot lange straffen voor de moord op Berta Cáceres
Begin december zijn zeven mannen die schuldig zijn bevonden aan de moord op Berta Cáceres veroordeeld tot een gevangenisstraf tussen 30 en 50 jaar. De rechtbank bevestigt in het oordeel dat de rol van Berta Cáceres in het verdedigen van de rechten van de inheemse Lenca gemeenschappen de reden was voor de moord.
-
Nieuws / 17 mei 2018
FMO aangeklaagd voor medeplichtigheid mensenrechtenschendingen in Honduras
Vandaag maken drie vertegenwoordigers van de Hondurese organisatie COPINH en van de familie van de in maart 2016 vermoorde Berta Cáceres, bekend dat een aanklacht tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO wordt voorbereid. In de aanklacht houdt COPINH de FMO medeverantwoordelijk voor mensenrechtenschendingen rondom het controversiële Agua Zarca project.
-
Nieuws / 10 juli 2020
Hondurese NGO's roepen FMO op af te zien van investering in omstreden bank
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO overweegt te investeren in de omstreden FICOHSA-bank in Honduras. De bank is nauw verweven met de elite die in Honduras veel macht heeft over de politiek, de (para) militairen en het bedrijfsleven. Een aantal Hondurese organisaties, waaronder de inheemse organisatie COPINH wier leider Berta Cáceres in 2016 werd vermoord, hebben een afgelopen woensdag een brief gestuurd naar het management van FMO. In de brief, die werd ondertekend door veertig organisaties, waaronder Both ENDS, wordt FMO opgeroepen niet in zee te gaan met deze bank.
-
Nieuws / 23 juli 2021
Financiering FMO voor Agua Zarca project mogelijk gelinkt aan malafide praktijken
De miljoenenlening die de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO verstrekte aan Hondurese projectontwikkelaars van het bedrijf DESA voor de uitvoering van het omstreden Agua Zarca damproject in Honduras, houdt mogelijk verband met grove corruptie en geldverduistering. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd artikel in het Financieel Dagblad op basis van informatie verstrekt door COPINH, de inheemse organisatie die zich al jaren verzet tegen de bouw van de dam. Meerdere leden van de organisatie, onder andere haar leider Berta Cáceres, werden vermoord. Inmiddels is David Castillo, de directeur van DESA, veroordeeld voor betrokkenheid bij de moord op Berta Cáceres in 2016.
-
Externe link / 10 december 2018
Mensenrechtenverdedigers zijn een hoeksteen voor duurzame ontwikkeling
Open brief aan landen en ontwikkelingsfinanciers: ontwikkelingsprojecten moeten mensenrechten naleven, mensenrechtenverdedigers beschermen en participatie van alle betrokkenen garanderen.
-
Nieuws / 6 maart 2018
Directeur electriciteitsbedrijf gearresteerd in zaak-Berta Cáceres
Vrijdag 2 maart is in Honduras de directeur van DESA, David Castillo, gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij de moord op Berta Cáceres, nu precies 2 jaar geleden. De Hondurese overheid weigerde lange tijd om niet alleen de daadwerkelijke schutters, maar ook de bedenkers van de moord op Cáceres op te sporen en te berechten.
-
Voor de pers / 5 oktober 2022
Onafhankelijk onderzoek bevestigt verantwoordelijkheid FMO voor schade door Barro Blanco-dam en adviseert compensatie
Utrecht, 5 oktober 2022 – De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is verantwoordelijk voor het verlies van levensonderhoud, de economische verliezen en de milieuschade die de bouw van de Barro Blanco-dam in Panama heeft veroorzaakt. Dit blijkt uit het eindverslag van het onafhankelijk klachtenmachisme van de bank. Inheemse gemeenschappen die de nadelen van de dam ondervinden, zijn blij dat hun klachten bevestigd zijn en herhalen hun vraag om excuses en een schadevergoeding.
-
Brief / 10 juni 2022
Joint submission on FMO’s Position Statement on Financial Intermediaries
Both ENDS, SOMO, Oxfam Novib en Recourse hebben een bijdrage ingestuurd op FMO's consultatie over hun Position Statement on Financial Intermediaries. In dit position statement neemt FMO slechts beperkt verantwoordelijkheid voor de gevolgen van haar investeringen via zogeheten financial intermediaries. We roepen FMO op een position statement uit te brengen dat erop gericht is mensenrechten en milieu wél te beschermen en daarvoor verantwoordelijkheid te nemen.
-
Nieuws / 10 november 2020
FMO zet stap naar divesteren uit fossiel
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO heeft een verklaring over fossiele brandstoffen uitgebracht om stappen te nemen in klimaatactie. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg. Om daadwerkelijk bij te dragen aan duurzaamheid en gelijkheid, is het essentieel dat ontwikkelingsbanken niet meer in schadelijke fossiele projecten investeren.
-
Nieuws / 4 juni 2021
FMO zet goede stap naar afbouwen directe investeringen in fossiele brandstoffen
In hun nieuwe position statement over investeringen in fossiele brandstoffen, verklaart FMO een eind te maken aan nieuwe directe financieringen in de downstream- en midstreamsectoren van de steenkool- en olie-industrie. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden investeert FMO nog in gasgestookte elektriciteitsopwekking. Both ENDS ziet deze ontwikkeling als een stap in de goede richting.
-
Brief / 9 november 2020
Bijdrage aan FMO's publieksconsultatie over klimaatactie en fossiele brandstoffen
Both ENDS en partners hebben een reactie gestuurd op FMO's consultatie over fossiele brandstoffen. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg.
-
Nieuws / 2 maart 2017
Brief aan minister Ploumen 1 jaar na de moord op Berta Cáceres
Vandaag is het precies een jaar geleden dat Berta Cáceres op brute wijze is vermoord in haar huis in Honduras. Cáceres was een wereldwijd bekende mensenrechtenverdedigster en de coördinator van de inheemse Lenca-organisatie COPINH. De moord op Berta staat in verband met haar strijd tegen de Agua Zarca-dam,die deels gefinancierd wordt door de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO.