Both ENDS

Nieuws / 7 June 2016

Amerikaanse Senaat wil dat de Wereldbank haar eigen regels handhaaft

De Senaat van de Verenigde Staten heeft een brief gestuurd aan de Amerikaanse minister van Financiën, om erop aan te dringen dat de Wereldbank haar eigen sociale en milieuregels strenger handhaaft. Deze regels, de zogenaamde ‘safeguards’, zijn bedoeld om te voorkomen dat projecten van de Wereldbank sociale en milieuschade veroorzaken. De safeguards dreigen nu te worden afgezwakt en worden bovendien niet altijd nageleefd, en daarom informeerde Pieter Jansen van Both ENDS samen met mensen van verschillende partnerorganisaties uit de hele wereld zowel Republikeinen als Democraten in het Amerikaanse Congres over de onbedoelde effecten van de investeringen van de Wereldbank op lokale gemeenschappen. Met resultaat, getuige de brief. 

Drama voor de bevolking

Projecten van de Wereldbank hebben vaak onbedoelde en averechtse effecten op mensen en hun omgeving. Neem de inheemse Anuak-bevolking in Ethiopië. Deze mensen leefden ooit in de uitgestrekte natuur op hun eigen land, maar moeten sinds dat van hen is afgepakt, in vluchtelingenkampen wonen. Het grote sociaaleconomische project dat de Wereldbank had gestart in Ethiopië, resulteerde erin dat het Anuak-land werd geconfisceerd door de overheid, die het vervolgens aan de Tigray, de dominante bevolkingsgroep uit het noorden van het land gaf. De Anuak werd de toegang tot hun land ontzegd, en daarmee verloren ze ook de toegang tot natuurlijke hulpbronnen en voedselvoorziening, hun natuurlijke supermarkt. Okok Ojulu, zelf van oorsprong Anuak, werkte jarenlang voor de Wereldbank aan de uitvoering van het Wereldbankproject in zijn geboortestreek. Het project liep uit op een nachtmerrie: in plaats van zijn mensen verder te helpen bleek het project vooral veel leed te veroorzaken.

 

Strakkere safeguards, geen verslapping

Okok diende zijn ontslag in bij de Wereldbank en vraagt sindsdien overal aandacht voor de situatie van zijn volk. Maar helaas staat de situatie van de Anuak niet op zichzelf: het komt veelvuldig voor dat door projecten van de Wereldbank lokale bevolkingsgroepen gedwongen worden te verhuizen en hiervoor weinig tot geen compensatie krijgen. Het bestuur van de Wereldbank is al vanaf 2012 bezig met het proces om haar safeguards, te herzien, zodat ze voldoen aan de eisen van deze tijd, aldus de bank. Maar de regels dreigen daarmee ook zwakker te worden en dat zal de positie van lokale gemeenschappen alleen maar verslechteren.

 

Veeleisende brief van Senaat

De Amerikaanse Senaat schrijft in haar brief onder andere dat de volgende regels van de Wereldbank minimaal in stand moeten blijven: voordat een investering in een nieuw project wordt goedgekeurd, moet de projectontwikkelaar een degelijke, milieueffectrapportage kunnen overleggen. Daarnaast moeten er concrete plannen zijn voor eventuele herhuisvesting van inwoners in het investeringsgebied. “De Wereldbank is van plan haar klanten zelf verantwoordelijk te maken voor de uitvoering van de sociale en milieuregels van de bank”, zegt Pieter Jansen. “Allemaal goed en wel, vindt de Senaat, maar dat moet dan op z’n minst heel goed gecontroleerd moet worden, en er moet een toetsingskader voor komen. Dat zou ook het klachtenmechanisme van de bank meer slagkracht geven en zorgen dat bewoners van een gebied waar een project wordt gepland, daar van tevoren inspraak in hebben door middel van de verplichte ‘Free Prior and Informed Consent’.”

 

Grote stap vooruit

De VS is de grootste aandeelhouder van de Wereldbank en heeft daarom grote invloed op het beleid van de bank. Het signaal dat de Amerikaanse Senaat geeft met de brief, is dus een flinke steun in de rug van NGO’s over de hele wereld zoals Both ENDS, die al jaren pleiten voor strengere safeguards en betere naleving ervan. Both ENDS blijft er samen met haar partners naar streven om de safeguards van de Wereldbank aan te scherpen om te voorkomen dat lokale gemeenschappen hetzelfde lot moeten ondergaan als de bijvoorbeeld de Anuak.

 

Links

Nieuwsbericht brief Treasury 2014

Meer informatie over FPIC

Weblog Pieter Jansen over de Anuak

 

Lees meer over dit onderwerp