Analog Forestry: duurzame voedselproductie met een feministisch perspectief
In tijden van ontbossing, aantasting van ecosystemen en klimaatverandering, hebben plattelandsgemeenschappen het vaak moeilijk om op een gezonde en autonome manier in hun levensonderhoud te voorzien. Een van de oplossingen om hun problemen te bestrijden is Analog Forestry, een duurzame praktijk die bevorderd en uitgevoerd wordt door veel partners van Both ENDS. Wat zijn de voordelen van deze methode? Carolina Sorzano Lopez*, een Analog Forestry-trainer uit Colombia die is aangesloten bij het International Analog Forestry Network (IAFN), en Luz Marina Valle*, een lokale promotora van Analog Forestry in haar gemeenschap El Jocote in het noorden van Nicaragua, leggen het ons uit.
Wat is Analog Forestry en wat zijn de voordelen ervan?
Carolina: Het is een manier om bossen te herstellen. Als je het hebt over conservatie, denk je normaal gesproken alleen aan natuurbehoud, maar met Analog Forestry houden we ook rekening met mensen en hun economische welzijn. Een Analog Forest ziet eruit als een natuurlijk bos, maar met nuttige dier- en plantensoorten die de gemeenschap van voedsel en inkomsten voorzien.
Luz: Een Analog Forest heeft veel verschillende functies: herstellen, maar ook productie van voedsel en andere bosproducten, en het afremmen van klimaatverandering. Nu er in Nicaragua nog maar weinig van de oorspronkelijke bossen over is door ontbossing en grootschalige monocultuur, is dit extra belangrijk.
Carolina: Inderdaad, op veel plaatsen is de bodem aangetast door monocultuur. Met Analog Forestry kunnen we de bodems herstellen, wat essentieel is om weer gezonde en veerkrachtige ecosystemen te krijgen die van nature bestand zijn tegen plagen, droogtes en andere bedreigingen. Diversificatie van gewassen betekent dat boeren risico's verminderen en ook minder externe input (zoals chemicaliën) nodig hebben om bedreigingen tegen te gaan.
Luz: Dit is wat er nu gebeurt in mijn gemeenschap. Door de droogte hebben veel van mijn buren hun granen nog niet kunnen oogsten en zullen ze hun kredieten die ze moesten nemen om in het voorjaar te kunnen zaaien, niet kunnen terugbetalen. Terwijl ik op mijn akker zulke problemen niet heb. Door de grote diversiteit aan soorten die ik kweek, kan ik nog steeds oogsten.
Waarom zijn jullie begonnen met het toepassen van Analog Forestry?
Carolina: Ik werkte als bioloog bij de ecologische instituties van de Colombiaanse overheid, maar ik wilde mij meer richten op het helpen van lokale gemeenschappen en hun behoeften. Toen ontmoette ik tijdens een training in Bolivia een lid van de IAFN. Dat bleek precies te zijn waar ik naar op zoek was.
Luz: Analog Forestry hoort bij het agro-ecologische model dat ik al toepaste op mijn land. Dus toen wij in 2019 samen met een paar collega's van FEM werden uitgenodigd om een training van IAFN in Costa Rica bij te wonen, was ik heel blij. De training werd georganiseerd als onderdeel van het GAGGA-programma. We verlieten de training niet alleen met veel nieuwe theoretische kennis, maar ook met een ontwerp voor ons eigen Analog Forest op onze eigen stukken land.
Kan Analog Forestry altijd en overal worden toegepast?
Carolina: Het kan worden toegepast in veel verschillende situaties: groot of klein, van 5 of 6 hectare tot zelfd minder dan 1 hectare. Het is allemaal mogelijk. Hoewel je op de kleinere stukken land meer moet aanpassen en moet kijken welke soorten mogelijk zijn op zo'n klein gebied. Het hangt ook af van het doel dat je hebt, is het bijvoorbeeld alleen bedoeld om het eigen gezin te voeden of gaat het er ook om producten op de markt te verkopen?
Luz: Ik heb een akker van 0,5 manzana (ongeveer 1/3 ha) waarop ik al agro-ecologisch te werk ging. Analog Forestry vult dit aan. Twee jaar na de training kan ik al veel oogsten: koffie, bananen, passievrucht, zonnebloemen en verschillende kruiden en groenten. En volgend jaar kan ik ook avocado aan het lijstje toevoegen. Maar, zoals Carolina zegt: veel mensen willen ook geld verdienen. Daarom wil ik volgend jaar experimenteren met gewassen voor de verkoop, zoals maïs en bonen. Zo wil iIk wil mijn gemeenschap laten zien wat er allemaal mogelijk is met Analog Forestry.
Hoe verbetert Analog Forestry de toegang tot goed en gezond voedsel voor iedereen?
Carolina: Analog Forestry draagt bij aan de voedselsoevereiniteit: gemeenschappen produceren zelf meer verschillende voedingsproducten en hoeven niet meer alles te kopen. Ze kunnen ook meer gezond eten produceren en daarnaast een zelf beslissen wat zij zaaien en eten, en hoe is het geproduceerd.
Zeker tijdens de pandemie werd duidelijk hoe belangrijk deze voedselsoevereiniteit is. In de steden werd het steeds moeilijker om aan eten te komen terwijl mensen op het platteland zichzelf wel konden onderhouden.
Luz: Sterker nog, door Analog Forests hebben wij gezond en gevarieerd eten en nog veel meer: medicijnen, hout en zelfs water. Maar het stimuleert ook het delen van voorouderlijke kennis. Het verbindt mensen met elkaar en het is een krachtig hulpmiddel tegen genderongelijkheid. Het is onderdeel van de feministische strijd.
Wat is er feministisch aan Analog Forestry?
Luz: In het conventionele landbouwproductiesysteem, zijn vrouwen niet meer dan arbeidskrachten; een object om gebruikt te worden. Analog Forestry betekent voor ons de mogelijkheid om ook betrokken te raken bij de productie van gezond voedsel en om weer zeggenschap te krijgen over onze eigen voeding en gezondheid. Het geeft ons meer autonomie.
Maar het is niet alleen technisch. Analog Forestry – als het wordt toegepast met een feministisch perspectief – kan onderdeel zijn van de voortdurende feministische strijd voor landrechten en gemeenschappelijke goederen. Land is een gemeenschappelijk goed dat ons macht geeft en dat nodig is om waardig te kunnen leven. Daarom moeten we vechten voor landrechten, voor toegang tot land en voor controle over land. We moeten in onze families onderhandelen, wat voor vrouwen makkelijker wordt omdat ze steviger en zelfverzekerder in hun schoenen staan.
Wat zijn de resultaten van de trainingen tot nu toe en hoe gaan jullie verder in de toekomst?
Carolina: De groep vrouwen waar ik mee samenwerk, vier promotoras uit Honduras, zaaien en leren tot nu toe op hun eigen akkers. Maar het grootste effect zie ik in de vrouwen zelf: ze zijn zelfverzekerder als ze praten, ze delen meer en hebben een groter vermogen om problemen te analyseren en op te lossen. Ze leren nu hoe ze met hun gemeenschappen kunnen werken en hoe zij hun kennis kunnen doorgeven.
Luz: Inderdaad, ik wil een voorbeeld zijn voor andere vrouwen en families en hen laten zien dat duurzamere productie mogelijk is. Ik wil mijn bos gebruiken als demonstratieterrein, een plek om te leren en ervaringen uit te wisselen. Ik wil andere vrouwen motiveren en mijn kennis met hen delen. Voedselzekerheid en -soevereiniteit promoten, en ook het gebruik van medicinale planten aanmoedigen en waterbronnen herstellen. Ik hoop dat andere families in mijn gemeenschap zich bij mijn aansluiten en hun eigen Analog Forest zullen beginnen.
Carolina: Analog Forestry is een manier voor gemeenschappen om in waardigheid te leven. Ze zullen in economische termen niet rijk zijn, maar rijk als in het hebben van een gezonde omgeving (wat betreft water, bodem en vegetatie) en rijk aan welzijn, fysiek en economisch. Het is een langzaam proces, maar ik weet zeker dat dit de manier is om vooruit te komen!
*Over Carolina en Luz
Carolina Sorzano Lopez is een bioloog uit Colombia. Voordat zij begon als trainer in Analog Forestry voor de International Analog Forestry Network (IAFN), werkte zij bij de ecologische instituties van de Colombiaanse overheid. Luz Marina Valle is een feministische boerin die is getraind als ingenieur in agrarisch en coöperatief beheer. Zij is lid van de Fundacion Entre Mujeres (FEM) en een lokale promotor voor Analog Forestry in haar gemeenschap.
Thema's
Lees meer over dit onderwerp
-
Transformative Practice /Analog Forestry
Analog forestry is een vernieuwende aanpak voor het ecologisch herstel van gedegradeerd land. Natuurlijke bossen worden gebruikt als voorbeeld voor ecologisch duurzame landschappen, die bijdragen aan de maatschappelijke en economische behoeftes van lokale gemeenschappen.
-
Dossier /Inclusieve wegen naar duurzaam en gezond voedsel voor iedereen
Overal ter wereld produceren kleinschalige boerinnen en boeren voedsel op een duurzame en inclusieve manier. Ze werken samen met de natuur en met elkaar, en voorzien hun gezinnen en gemeenschappen van voldoende en gezond voedsel. Deze manier van produceren staat echter overal onder druk door grootschalige landbouw en het wereldwijd dominante industriële voedselsysteem. Samen met onze partners
probeert Both ENDS het tij te keren ten gunste van duurzame, lokale praktijken die meestal 'agro-ecologisch' of 'natuurinclusief' worden genoemd. Waarom onze
focus daarop? Agro-ecologische praktijken zijn klimaatbestendig, inclusief en vergroten de mogelijkheden voor gemeenschappen overal ter wereld om duurzaam in hun voedsel te voorzien. -
Dossier /Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA)
GAGGA bundelt de krachten van de vrouwenrechten- en milieubewegingen om een wereld te realiseren waarin vrouwen toegang hebben tot hun rechten op water, voedselveiligheid en een schone, gezonde en veilige omgeving.
-
Externe link / 29 May 2019Vrouwen leiden herstel ecosystemen door Analog Forestry (Jaarverslag 2018)
Vrouwen zijn vaak leiders op het gebied van milieubescherming en zijn daarom ook belangrijk bij het herstel van gedegradeerde ecosystemen. Binnen de Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA) werken we daarom met lokale vrouwengroepen om het gebruik van Analog Forestry te promoten.
-
Nieuws / 10 October 2021Voedselbos in de Flevopolder smaakt naar meer!
In de Noordoostelijke punt van de Flevopolder bevindt zich landgoed Roggebotstaete. Een levendige oase van natuur en biodiversiteit, ontstaan door menselijke arbeid. Ooit was het de boomkwekerij van de Rijksdienst, maar sinds het in 2012 werd geschonken aan Stichting Roggebotstaete Landgoed hebben zich er allerlei nieuwe initiatieven ontwikkeld rond het thema 'eetbare natuur'. Both ENDS startte vanuit haar toenmalige Rich Forests- programma in 2015 samen met Roggebotstaete een voedselbos op het landgoed. Lennard Duijvestijn, de aanjager van het landgoed, vertelt ons over zijn passie voor het landgoed, het unieke van voedselbossen en zijn hoop voor de toekomst, om te beginnen die van Flevoland.
-
Externe link / 24 June 2023Een groeiend netwerk van Analog Forestry-ambassadeurs (Jaarverslag 2022)
Onze partner IAFN (International Analog Forestry Network) ondersteunt vrouwen om een leidersrol te nemen in het herstel van ecosystemen door middel van Analog Forestry. Tijdens de covid-19 pandemie heeft IAFN een netwerk van Analog Forestry-ambassadeurs opgezet, wat in 2022 verder is versterkt.
-
Nieuws / 15 October 2018Analog Forestry: empowerment van vrouwen en herstel van bossen
In september hebben circa 30 vrouwen van community-based organisaties uit Honduras en El Salvador deelgenomen aan een workshop op het gebied van Analog Forestry. Hierbij zijn de natuurlijke bossen het uitgangspunt voor het creëren van ecologisch stabiele en sociaal-economisch productieve landschappen.
-
Publicatie / 4 November 2022
-
Nieuws / 17 September 2021Meer dan bomen: het belang van niet-houten bosproducten voor gemeenschappen
Ongeveer één op de zes mensen, met name vrouwen, is direct afhankelijk van bossen voor hun levens en levensonderhoud, en dan vooral met betrekking tot voedsel. Dit laat zien hoe belangrijk bossen en niet-houten bosproducten (Non-Timber Forest Products / NTFP's) zijn voor de veerkracht van gemeenschappen. Deze producten zijn voor hen een bron van voedsel, water en inkomsten, maar hebben ook een culturele en spirituele betekenis.
-
Nieuws / 13 October 2023Wereldvoedseldag: water is leven, water is voedsel
Het thema van Wereldvoedseldag van dit jaar is “Water is life, water is food”. Onze partners van over de hele wereld weten maar al te goed hoe waar deze zin is. Ter ere van Wereldvoedseldag 2023, op 16 oktober, laten we een paar voorbeelden zien hoe onze partnerorganisaties vechten voor het recht op water en daarmee tegelijkertijd bijdragen aan lokale voedselsoevereiniteit.
-
Nieuws / 30 September 2021Agro-ecologie in Kenia: watervervuiling bestrijden terwijl de voedselproductie wordt veiliggesteld
Ongeveer 75% van de Kenianen verdient hun gehele inkomen of een deel daarvan uit de agrarische sector, dit staat gelijk aan 33% van het bruto binnenlands product (bbp) van het land. Toch is de landbouwproductiviteit de afgelopen jaren gestagneerd. Er zijn verschillende factoren die aan deze lage landbouwproductiviteit hebben bijgedragen aan deze lage, waaronder een algemene afname in bodemvruchtbaarheid vanwege de constante opname van voedingsstoffen door gewassen; slechte landbouwmethoden; bodemdegradatie en het overmatige/verkeerde gebruik van kunstmatige meststoffen die de bodem verzuren. De oplossing voor deze problemen is: Agro-ecologie.
-
Externe link / 12 October 2022Opinie in Trouw: "Geef meer geld aan lokale duurzame voedselproducenten in ontwikkelingslanden"
De Nederlandse overheid en bedrijven geven veel geld uit aan voedselproductie in ontwikkelingslanden. Maar veel te weinig daarvan komt terecht bij duurzame, natuurinclusieve bedrijven, stelt Karin van Boxtel, beleidsmedewerker bij Both ENDS, in Trouw.
-
Publicatie / 22 December 2015
-
Nieuws / 19 August 2021Violet Matiru: “Gemeenschappen rond de koloniale Ruiru I Dam zitten nog steeds in de knel”
Na vele jaren op internationale platforms zoals de VN te hebben gepleit voor goed milieubeleid, vroeg de Keniaanse Violet Matiru zich af: "Wat voor invloed heeft al dit lobbyen op onze gemeenschappen? Hoe helpt dit de moeders die nog steeds worstelen met het halen van water en die nog steeds koken op houtkachels?" Dat was de aanleiding voor haar en haar collega's om MCDI Kenia (Millennium Community Development Initiatives) op te richten en om samen te gaan werken met lokale gemeenschappen. Wij praatten met haar over de historische en huidige machtsverschillen in waterbeheer en over haar inspanningen om het waterbeheer in het stroomgebied van de Athi, dat zich uitstrekt van het gebied stroomopwaarts van Nairobi naar de Indische Oceaan, te verbeteren.
-
Transformative Practice /Agro-ecologie
Agro-ecologie is een verzamelnaam voor een set landbouwtechnieken, een wetenschapsgebied en een sociale beweging. Het doel van agro-ecologie is het transformeren van voedselsystemen ten behoeve van meer ecologische duurzaamheid, sociale rechtvaardigheid en weerbaarheid. Both ENDS en CSO-partners over heel de wereld ondersteunen boeren en veehouders die agro-ecologie toepassen, zowel bij de uitvoering ervan als bij het verkrijgen van politieke en financiële steun.
-
Nieuws / 5 June 2024Oproep van 70 partijen: Nederlandse aanpak voor wereldwijde voedselzekerheid werkt!
Een brede coalitie van Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties wil samen met het nieuwe kabinet optrekken om echt een verschil te maken voor het verbeteren van wereldwijde voedselzekerheid. Het ondersteunen van boeren en consumenten in Nederland en daarbuiten en de inzet voor klimaat-weerbare voedselsystemen in lage- en middeninkomenslanden staan daarbij centraal. De coalitie is van mening dat Nederland vanuit haar kennis, kunde, ervaring, internationale samenwerkings- en handelspositie de komende jaren ambitieuze inzet moet tonen in de verduurzaming van ons voedselsysteem, om zo bij te dragen aan het behalen van het Klimaatakkoord van Parijs en de Sustainable Development Goals.
-
Dossier /Rich Forests
Rich Forests promoot een duurzaam en toekomstbestendig productiesysteem en ondersteunt daartoe onder andere het omvormen van gedegradeerd land tot voedselbossen. Daarmee voorzien mensen in hun levensonderhoud, vergroten ze hun inkomsten en herstellen ze tegelijkertijd bodem en biodiversiteit.
-
Dossier /Financiering van agro-ecologie
Nog altijd gaat het grootste deel van de publieke klimaat-, landbouw- en ontwikkelingsbudgetten naar conventionele agro-industriële projecten, die medeveroorzakers zijn van de huidige klimaat-, voedsel- en biodiversiteitscrises. Both ENDS en partners pleiten voor een omslag naar agro-ecologische praktijken, die mens- en milieuvriendelijk zijn.
-
Nieuws / 30 March 2021Michelinster voor restaurant met gerechten uit voedselbos van collega Both ENDS!
Gisteren kende de Michelin-gids haar sterren toe en dit jaar waren daar voor het eerst in Nederland ook zogenaamde Groene Michelinsterren bij. Die sterren gaan naar restaurants die zich in het bijzonder bewijzen op het gebied van duurzaamheid, bijvoorbeeld door het aanbieden van een lokaal, biologisch of geheel plantaardig menu. Eén van de restaurants die niet alleen een zwarte, maar ook een groene Michelinster mochten ontvangen, is restaurant De Nieuwe Winkel in Nijmegen. Chef-kok Emile van der Staak oogst een groot deel van de ingrediënten die hij gebruikt in het restaurant, in voedselbos Ketelbroek in Groesbeek. Both ENDS promoot en ondersteunt al decennialang voedselbossen overal in de wereld via het International Analog Forestry Network en heeft speciaal een warme band met dít specifieke voedselbos omdat Pieter Jansen, één van de eigenaren van Ketelbroek, een collega is.
-
Publicatie / 2 November 2021
