Both ENDS

Nieuws / 11 May 2016

Arrestatie medewerker DESA voor moord op Berta Cáceres lijkt de druppel voor FMO

De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO en het Finse FinnFund hebben deze week aangegeven dat ze 'op zoek gaan naar een verantwoordelijke en juridische manier om zich definitief terug te trekken uit het Agua Zarca-project in Honduras'. Vorige week werd bekend dat vier verdachten zijn opgepakt in de zaak rondom de moord op de mensenrechtenactivist Berta Cáceres, die zich al jaren verzette tegen dat project. Eén van de arrestanten is de 'manager for social and environmental affairs' van Desa, het bedrijf dat het Agua Zarca-project uitvoert. Omdat het bedrijf de directe klant van FMO en FinnFund is, is de arrestatie voor de banken reden om zich te bezinnen op maatregelen.

Foto: BankTrack.org - Agua Zarca militarization


Jarenlang protest

De verklaring van FMO is voor de bank een stap in de goede richting. COPINH (Council of Popular and Indigenous Organizations of Honduras), de organisatie die door Berta Cáceres werd geleid, protesteert al vanaf 2013, toen de plannen bekend werden, tegen het omstreden hydro-project. Samen met onder andere een aantal Nederlandse NGO’s roept COPINH sinds die tijd de financiers van het project op om hun steun aan Desa terug te trekken.

 

Intimidatie en repressie

Het Agua Zarca-project in de Gualcarque-rivier wordt uitgevoerd zonder dat daarvoor op de juiste manier (via internationale standaarden voor zogenaamde ‘Free Prior Informed Consent’ – FPIC) toestemming is verkregen van de lokale bevolking. Gemeenschappen en groepen die tegen het project in opstand komen wordt al sinds 2013 de mond gesnoerd en protesten worden gewelddadig neergeslagen, met meerdere moorden als gevolg. Met de moord op de internationaal bekende mensenrechtenverdedigster Berta Caceres –volgens COPINH een van de 6 moorden die direct samenhangt met Agua Zarca- nam de druk op zowel de FMO als andere investeerders om zich terug te trekken, toe.  ‘

 

Nederland heeft belangrijke rol

Wij gaan ervan uit dat FMO haar beslissing doorzet en zich spoedig definitief en op een verantwoordelijke manier terug trekt uit het Agua Zarca-project. De bank moet, samen met de Nederlandse overheid, bijdragen aan eerlijke compensatie van de lokale gemeenschappen en nabestaanden. De Nederlandse overheid heeft daarnaast de belangrijke rol op zich genomen om er via diplomatieke weg voor te zorgen dat er onafhankelijk onderzoek komt naar de moord op Cáceres en de andere moorden door de Inter-American Commission on Human Rights. Ook is het belangrijk dat Nederland druk blijft uitoefenen op de Hondurese overheid om een eind te maken aan het continue geweld en mensenrechtenschendingen. Het geweld gaat door; ook na de laatste berichten van FMO zijn mensen in direct gevaar en moeten worden beschermd.

 

Geen ‘business as usual’

FMO geeft met de terugtrekking uit Agua Zarca een eerste signaal af dat ze zich realiseert dat het financieren van projecten in gebieden waar mensenrechten stelselmatig geschonden worden, geen ‘business as usual’ kan blijven. Na haar definitieve terugtrekking uit dit project zijn er grondige beleidsaanpassingen nodig om vergelijkbare situaties te voorkomen, niet alleen in Honduras, maar overal waar de ontwikkelingsbank investeert.

 

Duurzame ontwikkeling?

FMO zou zich samen met haar belangrijkste aandeelhouders, waaronder de Nederlandse overheid, moeten herbezinnen op de vraag of de activiteiten van de bank (nog) in lijn liggen met haar ontwikkelingsmandaat. Welke soort ontwikkeling sluit het beste aan bij de behoeftes van de mensen die je uiteindelijk wilt helpen, hoe betrekt de bank deze mensen in hun besluitvormingsprocessen, hoe realiseer je inclusieve en duurzame ontwikkeling en welke sociale- en milieucriteria moeten daaraan ten grondslag liggen om schendingen van mensenrechten en milieuschade te voorkomen? Pas als die vragen centraal staan in het beleid kan de FMO haar missie, duurzame en inclusieve ontwikkeling, echt gaan waarmaken. 

 

update 20 mei 2016: brief van BankTrack, Both ENDS, Oxfam Novib en SOMO aan de aandeelhouders van FMO. 

11 mei 2016: Brief van BankTrack naar aanleiding van de verklaring van FMO

9 mei 2016: Verklaring van FMO

 

Eerdere berichten op onze site over het Agua Zarca-project:

21 april 2016: Inheemse Hondurese activisten bezoeken Nederland en roepen op tot actie

18 maart 2016: FMO's opschorting  van activiteiten in Honduras is slechts een eerste stap

4 maart 2016: Moedige voorvechtster inheemse rechten Berta Cáceres vermoord

Lees meer over dit onderwerp