Bio-culturele corridors herstellen het La Plata stroomgebied

Ieder jaar op 14 november wordt in het Braziliaanse Cáceres de dag van de Paraguay-rivier gevierd. Dit is begonnen in 2000 toen het maatschappelijk middenveld voor het eerst de handen ineensloeg en met succes campagne voerde tegen de bouw van de Hidrovía Paraguay-Paraná, een waterweg. Sindsdien staat de datum symbool voor de sterke band van de bevolking met de rivier, haar cultuur en het milieu.

Al decennialang ontwikkelen en promoten onze partnerorganisaties manieren om landdegradatie, verwoestijning en droogte in hun omgeving te bestrijding. Dit gebeurt niet alleen in gebieden die bekend staan om hun droge karakter, maar ook in bossen en zelfs moerasgebieden. Vanwege De internationale dag ter bestrijding van verwoestijning en droogte op 17 juni willen we graag een aantal voorbeelden laten zien hoe onze partners ecosystemen herstellen en zo het welzijn van mens en natuur bevorderen.

In Argentinië staan de wetlands van de Paraná Delta in brand. De branden worden veroorzaakt door menselijke activiteiten en versterkt door klimaatverandering. Ze maken duidelijk dat de Argentijnse wetlands bescherming nodig hebben. De organisaties uit het Wetlands without Borders programma vragen daarom voor een sterke wet die de wetlands moet beschermen, de "Ley de Humedales".

Via het Wetlands without Borders-programma zetten we ons in voor duurzaam en maatschappelijk verantwoord beheer van het wetlandsysteem La Plata Basin in Zuid-Amerika. Het gebied is essentieel om de regio te beschermen tegen overstromingen en droogte, en om de levenskwaliteit van de inwoners te behouden. Klik hier voor de website van het programma en voor de laatste informatie.

Het is een burgercomité gelukt om de vergunning voor een stuwdam in de JauQuara-rivier tegen te houden. Het bouwen van een brede burgerbeweging om het wetland te beschermen staat centraal in het Wetlands without Borders-programma. "Connecties zijn van levensbelang voor de gemeenschappen."

Goed nieuws uit Brazilië! ANA, het nationale wateragentschap van Brazilië, geeft voorlopig geen vergunningen meer af voor de bouw van nieuwe stuwdammen in het Braziliaanse Paraguay-bassin dat deel uitmaakt van de Pantanal wetlands in Zuid-Amerika. De stop duurt tot minimaal mei 2020. Dan worden de uitkomsten gepubliceerd van het uitgebreide onderzoek naar de sociaaleconomische en milieugevolgen dat ANA in 2016 in gang gezet heeft.

In de Jenipapo-gemeenschap, in de noordoostelijke regio van het Caatinga Biome in Brazilië, runt boerin Fátima Maria dos Santos haar boerderij. Fátima past de principes van agro-ecologie toe op haar boerderij: ze heeft een stortbak die regenwater opvangt, ze cultiveert inheemse vegetatie en ze heeft een agroforestry-systeem ontwikkeld dat bestaat uit inheemse bomen, fruitbomen en -gewassen en medische planten. Fátima is ook een van de eerste boeren die deelneemt aan het initiatief 'Caderneta Agroecológica' of 'Agro-ecologisch Logboek', dat boerinnen aanmoedigt om hun voedselproductie te monitoren. Zo krijgen ze meer inzicht in de waarde van hun voedselproductie voor het gezin, over wat het oplevert in natura en in geld en over het behoud van bodemgezondheid en biodiversiteit.

Het fundamenteel veranderen van het huidige voedselsysteem naar meer duurzaamheid, rechtvaardigheid en klimaatbestendigheid is een topprioriteit van Both ENDS en onze partners. Samen dragen we bij aan de groeiende steun voor agro-ecologie. Zo hebben de partners die deel uitmaken van het Wetlands Without Borders programma in Zuid-Amerika de toepassing van agro-ecologie flink weten uit te breiden. Dit draagt bij aan het levensonderhoud van boerinnen en boeren, helpt tegen ontbossing en beschermt de belangrijke wetlands van de regio.

“De branden hebben proporties aangenomen die we nog nooit eerder hebben meegemaakt.”

Grote delen van Zuid-Amerika zijn momenteel in rook gehuld. Van Buenos Aires tot São Paulo en Asunción hebben mensen moeite om adem te halen door de ongekende bosbranden die woeden op het continent, aangewakkerd door extreme droogte, de uitbreiding van de landbouw en de stijgende temperaturen als gevolg van de klimaatverandering.

In het oosten van Senegal ligt Koussanar, een kleine stad die zich snel uitbreidt, omringd door dorpen die nog geworteld zijn in het plattelands- en nomadenleven. De regio is warm en droog en dat wordt verergerd door klimaatverandering. Ook de grond in de regio is droog en daarnaast vaak uitgeput door een combinatie van factoren zoals ongeschikte landbouwpraktijken, (pinda) monocultuur, intensieve landbouw, bosbranden en overbegrazing. Tegenwoordig pakken de boeren en nomadische veehouders in de regio het echter anders aan. Ze werken aan een betere toekomst door zich in te zetten voor het herstel van aangetast land met behulp van "Farmer Managed Natural Regeneration" (FMNR).

10 liedjes: dat is het resultaat van 450 km varen door de Pantanal gedurende 4 dagen met 36 mensen. Het project Pantanal Poética zocht en vond een nieuwe manier om de Pantanal te bekijken, een waardevol maar bedreigd natuurgebied op de grens van Brazilië, Bolivia en Paraguay.

Al decennia lang houdt Both ENDS de ontwikkelingen in dit grote moerasgebied in het hartje van Zuid-Amerika nauwlettend in de gaten. We werken nauw samen met organisaties die ervoor zorgen dat de plaatselijke bevolking van die ontwikkelingen op de hoogte is en zich er zo nodig tegen kan beschermen. Maar waarom is dit gebied zo bijzonder en zo belangrijk voor heel Zuid-Amerika? En waardoor wordt het gebied bedreigd? C.Cornell Evers, onafhankelijk fotograaf en schrijver, sprak met Tamara Mohr van Both ENDS en Sander van Andel van IUCN om daarachter te komen. Het resultaat van dat gesprek is te lezen in een mooi interview.

De Pantanal, in het hart van Zuid-Amerika op de grens van Brazilie, Bolivia en Paraguay, is het grootste zoetwater-moerasgebied ter wereld. Het heeft een enorme biodiversiteit en de mensen die er wonen leven vooral van visserij en toerisme. Dit gigantische natuurgebied is van onschatbare waarde voor de waterhuishouding van een groot deel van het continent, tot aan de La Plata in Argentinië, zo'n 1500 kilometer verderop. Het gebied wordt van alle kanten bedreigd en daarom ondersteunt Both ENDS al sinds 1994 actief lokale organisaties die zich inzetten voor de bescherming van de Pantanal.

Het La Plata Basin in Zuid-Amerika verbindt Argentinië, Bolivia, Brazilië, Paraguay en Uruguay. De bestaanszekerheid van de miljoenen mensen die er wonen -stadsbewoners, kleinschalige boeren en vissers, en inheemse volkeren- staat onder druk door industriële sojateelt, mijnbouw en houtkap en door de aanleg van stuwdammen en havens. De Covid-19 crisis maakt de situatie alleen maar erger.