Both ENDS

Nieuws / 2 August 2019

EU onthult 'actieplan' tegen ontbossing

De EU is nog steeds een van de grootste importeurs van ontbossing. Voor de vraag in de EU naar producten als soja, palmolie, rundvlees, koffie en cacao worden namelijk miljoenen hectares tropisch regenwoud gerooid. De ontbossing heeft grote gevolgen voor de biodiversiteit en het klimaat en gaat vaak gepaard met geweld en schendingen van de mensenrechten van de lokale gemeenschappen en inheemse bevolking. Samen met partners heeft Both ENDS actief gelobbyd bij de Europese Commissie voor een stevig plan van aanpak tegen de ontbossing en mensenrechtenschendingen verbonden met de import van landbouwproducten naar de EU.

De publicatie van de langverwachte EU-mededeling over intensievere EU-maatregelen tegen ontbossing van 23 juli 2019 vormt een belangrijke opmaat voor verdere maatregelen. Zo wordt de weg vrijgemaakt voor bindende regelgeving voor de toeleveringsketens in de EU om mensenrechtenschendingen en ontbossing ten gevolge van EU-importen uit te bannen.

Vrijwillige marktmechanismen zijn mislukt

"De mededeling is in elk geval een stap in de goede richting", vindt Michael Rice, deskundige op het gebied van het beheer van natuurlijke hulpbronnen bij Both ENDS. "Maar ons verzoek om regelgeving voor de toeleveringsketen waarbij de mensenrechten centraal staan is er niet in meegenomen. Ook ontbreken voorstellen voor bindende maatregelen om te voorkomen dat EU-bedrijven en -investeerders nog langer bijdragen aan mensenrechtenschendingen of ontbossing.

We zien dat de vraag in de EU naar producten die gepaard gaan met ontbossing blijft groeien. Ook blijven bossen in een beangstigend tempo verdwijnen en neemt het geweld tegen bevolkingsgroepen die hun land en bossen verdedigen toe. De vrijwillige marktmechanismen om deze ontwikkelingen een halt toe te roepen zijn dan ook mislukt. In de mededeling onderkent de Commissie duidelijk dat de situatie ernstig is en verder verslechtert, en dat de EU er niet aan ontkomt een rol te spelen bij het vinden van oplossingen die wel werken. Dat is meer dan welkom."

Morele en wettelijke verplichting

Both ENDS heeft samen met haar partners stevig campagne gevoerd om de aandacht te vestigen op de enorme krimp van bossen overal ter wereld. Daarbij hebben we ook gewezen op de verantwoordelijkheid van de industriële landbouw voor de ontbossing, het verdrijven van lokale en inheemse bevolkingsgroepen, aanvallen op gemeenschapsleiders en geweld tegen mensen die opkomen voor hun grond en het milieu. "Als groot afnemer van producten die vaak gepaard gaan met ontbossing is de EU moreel en wettelijk verplicht te voorkomen dat haar bedrijven en investeerders ontbossing stimuleren of mensenrechtenschendingen faciliteren. Dit geldt des te meer nu het klimaat zo verandert: we moeten alles doen wat in ons vermogen ligt om de bossen die er nog zijn te behouden en de gemeenschappen te beschermen die ervoor vechten."

Taxatie van nieuwe bindende maatregelen tegen ontbossing

Eerste vicevoorzitter Timmermans maakte tijdens een persconferentie bekend dat de Commissie werkt aan regelgeving waarmee de nieuwe Commissie eenvoudig verder kan. Ook worden nieuwe maatregelen onderzocht om te voorkomen dat de consumptie in de EU blijft bijdragen aan ontbossing en achteruitgang van de bossen." Deze boodschap kwam een paar dagen na de verkiezing van Ursula von der Leyen tot nieuwe voorzitter van de EU-commissie. Zij volgt Jean-Claude Juncker op per 31 oktober 2019. Ook bij de rest van de Commissie vindt een wisseling van de wacht plaats.

EU moet haar verantwoordelijkheid nemen en ontbossing en mensenrechtenschendingen stoppen

De boodschap van Timmermans dat de Commissie bezig is met nieuwe regelgeving klinkt veelbelovend. De verwachting wordt gewekt dat de nieuwe Commissie zal voortbouwen op het fundament geschetst in de mededeling en zal komen met voorstellen voor bindende wettelijke maatregelen. "Both ENDS en partners staan paraat om de Commissie te ondersteunen bij het ontwikkelen van nieuwe regelgeving waarbij rekening wordt gehouden met de opvattingen, inzichten en kennis van de lokale partners en gemeenschappen", aldus Rice.

Meer informatie:

Both ENDS heeft samen met haar partners een aantal gerichte voorstellen uitgewerkt om aan zowel de aanbod- als de vraagzijde de factoren aan te pakken die bijdragen aan ontbossing en mensenrechtenschendingen. Deze zijn in 2018 gepresenteerd aan de Commissie. Ook hebben we tijdens de ontwikkeling gedetailleerde voorstellen ingediend voor de communicatie.

Lees meer over dit onderwerp