Europees Parlement stemt over bescherming investeringen buitenland
De Europese Commissie staat op het punt om belangrijke beslissingen te nemen over de toekomst van zogenaamde BIT's (Bilateral Investment Treaties). Deze internationale verdragen zijn bedoeld om bedrijven die investeren in het buitenland, te beschermen. Ze zijn bindend, maar dreigen daarom vaak de sociale en milieuwetgeving te ondermijnen die de landen waar geïnvesteerd wordt zouden willen toepassen. Op 3 maart stemt het Europees Parlement over de hervorming van dit beleid.
Bedrijven die willen investeren in het buitenland worden vaak beschermd door BIT's (in Nederland ook wel investeringsbeschermingsovereenkomsten of IBO's genoemd). Het probleem met deze verdragen is dat vergaande rechten worden verleend aan buitenlandse investeerders. Investeerders kunnen bezwaar maken tegen sociale en milieuregels in het land waar geïnvesteerd wordt, als de wetgeving - volgens hen - de waarde of winstgevendheid van de investering in gevaar kan brengen.
Dit gebeurde bijvoorbeeld in Zuid-Afrika, waar in 2007 een groep Europese investeerders in de mijnbouw beweerde dat een Zuid-Afrikaanse wet in strijd zou zijn met Zuid-Afrika's 'verplichting' om hen 'eerlijk en billijk' te behandelen. De wet hield in dat alle mijnbouwvergunningen opnieuw zouden worden verdeeld om het percentage zwarte ondernemers in die sector te vergroten. In 2010 kwam het tot een schikking met de Zuid-Afrikaanse regering: de investeerders die de klacht hadden ingediend werden niet, zo als oorspronkelijk voorzien, onderworpen aan deze wet.
Een ander voorbeeld is de groep van Europese beleggers die een concessie voor 30 jaar hadden voor de distributie van water en afvalwater in en rond Buenos Aires. Toen Argentinië werd geraakt door de crisis in de jaren '90, nam de regering verschillende maatregelen om de schade te beperken. Door deze maatregelen verminderde volgens de investeerders de waarde van hun investering en dus voldeed Argentinië niet aan de verplichting om hun belangen te beschermen. Ze dienden een klacht in bij het ICSID-tribunaal, dat oordeelde dat Argentinië ook maatregelen had kunnen nemen zonder daarmee de investeerders te benadelen.
Dit zijn slechts twee van de vele voorbeelden. In de afgelopen decennia hebben individuele EU-lidstaten meer dan 1200 BIT's ondertekend, meestal met ontwikkelingslanden. Veel verdragen hebben ernstige sociale en milieueffecten gehad. Sinds december 2009, toen het Verdrag van Lissabon van kracht werd, vallen internationale investeringsverdragen zoals de huidige BIT's onder de verantwoordelijkheid van de EU in plaats van de individuele lidstaten. De Europese Commissie, de Raad en het Parlement zijn zich daarom nu aan het beraden over het investeringsbeleid. Niet alleen zal het beleid ten aanzien van nieuwe verdragen moeten worden aangepast, ook zal de Commissie moeten kijken naar mogelijkheden om reeds bestaande BIT's duurzamer en transparanter te maken.
Both ENDS en partnerorganisaties waarschuwen al geruime tijd voor de gevolgen van BIT's, en zijn erin geslaagd om de kwestie bij de Europese autoriteiten onder de aandacht te brengen.
Voor meer informatie over dit onderwerp, zie de volgende documenten:
S2B investment briefing January 2011
Reader: EU Investment Agreements in the Lisbon Treaty Era (July 2010)
Lees meer over dit onderwerp
-
Blog / 11 april 2025
-
Nieuws / 7 april 2025
Voedselbos Ketelbroek: waar voedselproductie en biodiversiteit samenkomen
Wanneer collega’s van Both ENDS partners over de hele wereld bezoeken, gaan ze vaak op "veldbezoek" om met eigen ogen te zien hoe ons gezamenlijke werk mensen en gemeenschappen raakt. Onlangs deden we dat ook in Nederland. Voedselbospionier Wouter van Eck liet een groep…
-
Publicatie / 1 april 2025
-
Blog / 31 maart 2025
-
Externe link / 28 maart 2025
Eerlijke handel en gelijkwaardige relaties: pas dán kan Kenia echt op eigen benen staan
Verschillende media besteedden afgelopen week aandacht aan de omslag van “hulp” naar “handel”, mede naar aanleiding van het staatsbezoek van het Koninklijk paar aan Kenia. Het zou goed zijn voor Kenia om nu op eigen benen te gaan staan. Maar dat kan alleen als gelijkwaardigheid centraal…
-
Blog / 27 maart 2025
-
Brief / 25 maart 2025
Letter to Shell's CEO and plc Executive Committee: don’t leave the Niger Delta without cleaning up
Today, on Shell Capital Markets Day 2025, Both ENDS together with 195 international and Nigerian of civil society organisations is sending an open letter to Shell’s Executive Committee demanding a full cleanup of the SPDC pollution legacy and transparency on the cleanup process.
-
Nieuws / 21 maart 2025
Koninklijk paar bezoekt Thogoto Forest: groene oase aan de rand van Nairobi
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima hebben afgelopen dinsdag een bezoek gebracht aan het Thogoto Forest, als onderdeel van hun staatsbezoek aan Kenia. Ze hebben er kunnen zien wat de impact is van het werk van onze partner MCDI in het gebied: een hersteld bos, schoon…
-
Nieuws / 18 maart 2025
Misstanden rond TotalEnergies’ LNG project in Mozambique stapelen zich op; Nederlandse steun onverantwoord
Op vrijdag 14 maart kondigde het Frans Openbaar Ministerie aan een officieel onderzoek in te stellen naar TotalEnergies’ betrokkenheid bij dood door schuld tijdens de aanslagen op Palma, de locatie van hun LNG project. Deze zoveelste misstand maakt duidelijk dat Nederland op geen enkele manier…
-
Nieuws / 4 maart 2025
Feminist March 2025: de straat op voor genderrechtvaardigheid
Wereldwijd staan vrouwenrechten onder druk, en worden hard bevochten rechten en vrijheden afgebroken. Waar tot voor kort Nederland zich opstelde als voorvechter van emancipatie, vrouwenrechten en genderrechtvaardigheid, breekt het huidige kabinet met dit beleid en laat miljoenen vrouwen en meisjes in de steek. Daarom gaat Both ENDS, samen met vele andere bondgenoten, op 8 maart de straat op. Het is tijd om een stevig tegengeluid te…
-
Brief / 3 maart 2025
Input for FMO’s “investment approach to responsibly managed forest plantations”
Both ENDS has been asked by FMO to comment on its draft investment approach to responsibly managed forest plantations. To follow are a number of observations and recommendations, partially informed by Both ENDS long legacy of working in the forest & land arena, in dialogue with international donors, philanthropic foundations, companies, certification bodies and notably with forest dependent communities and other land users.
-
Nieuws / 21 februari 2025
Met kille beleidsbrief keert kabinet internationale samenwerking en solidariteit de rug toe
De gepubliceerde beleidsbrief van minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp is koud en kil. Het plaatst Nederland in een internationaal isolement en laat de meest kwetsbare mensen wereldwijd, waaronder vele vrouwen, boeren, inheemse volkeren en jongeren, in de…
-
Voor de pers / 18 februari 2025
-
Dossier /
-
Dossier /
Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en…
-
Blog / 28 januari 2025
Zinkende beloften in Manila
Door Murtah ShannonGisteren publiceerde Global Witness een nieuw rapport, "Sunk Costs" – waar ik een bescheiden rol in heb mogen spelen- dat met nieuwe feiten komt over het desastreuze New Manila International Airport-project in de Filipijnen, waarvoor de Nederlandse bagger-multinational Boskalis een…
-
Nieuws / 22 januari 2025
-
Publicatie / 16 januari 2025
-
Nieuws / 16 januari 2025
DetoX: Both ENDS verlaat X
Both ENDS verlaat, samen met vele andere Nederlandse organisaties, het sociale media-platform X. In januari doen wij mee aan de campagne “#DetoX” van De Goede Zaak en Stem op een Vrouw. Wij hopen dat veel organisaties ons zullen volgen zodat de haat, misinformatie en ondermijning…
-
Nieuws / 13 januari 2025
Nieuwe samenwerking met RVO voor veerkrachtige voedselsystemen in de Sahel
De situatie in de Afrikaanse Sahel is de snelst groeiende humanitaire crisis ter wereld. Ruim 3 miljoen mensen vluchten voor geweld. Zij worden geteisterd door honger, ziekte en toenemende droogte door klimaatverandering. Both ENDS en haar partners werken succesvol aan het versneld vergroten van de veerkracht van lokale voedselsystemen en gemeenschappen in de Sahel, gebaseerd op ‘Farmer Managed Natural Regeneration’ (FMNR). Het project, dat wordt gefinancierd door DOB Ecology, loopt halverwege 2026 ten einde, maar heeft al een vervolg gekregen dankzij een…