Grote zorgen over financiering bedrijven met geld Ontwikkelingssamenwerking
De Fair, Green & Global Alliance maakt zich grote zorgen over de plannen in het nieuwe regeerakkoord om een nog groter deel van het budget voor ontwikkelingssamenwerking via de private sector te besteden. Uit onderzoek van SOMO, ActionAid en Both ENDS blijkt dat het niet gegarandeerd is dat de steun aan de private sector leidt tot enige verbetering van de leefomstandigheden van de inwoners van de landen waarin ze werken.
Geen garantie
Roos van Os, onderzoeker bij SOMO: “De bijdrage van bedrijven aan daadwerkelijke bestrijding van armoede en duurzame ontwikkeling in zich ontwikkelende landen is niet gegarandeerd. Sterker nog, in de ergste gevallen kunnen activiteiten zelfs verslechteringen op het terrein van armoede, milieu en mensenrechten betekenen.”
Trend doorgezet
Het vorige kabinet was al begonnen met het extra inzetten van ontwikkelingsgeld voor het stimuleren van activiteiten van Nederlandse bedrijven in ontwikkelingslanden, ook wel ‘private sector ontwikkeling’ genoemd. PvdA en VVD willen deze trend nu doorzetten: vanaf 2014 zou 750 miljoen euro van het toch al krimpende ontwikkelingsbudget naar een fonds gaan waaruit investeringen van het bedrijfsleven in ontwikkelingslanden worden ondersteund.
Analyse
De analyse van ActionAid, Both ENDS en SOMO laat zien dat het huidige private sector beleid geen garantie is voor duurzame ontwikkeling in de landen waar de bedrijven actief zijn. Het onderzoek kijkt naar het algemene beleid van enkele instrumenten waarmee de overheid deze financiering aanbiedt, en specifiek naar twee recente projecten, zie het rapport. Het blijkt dat bedrijven op dit moment te makkelijk voor financiering van investeringen in aanmerking komen, zonder dat een gunstig effect op de ontvangende landen is gegarandeerd. Ook wordt het risico dat projecten schadelijk zijn voor mens en milieu in de landen waarin wordt geïnvesteerd niet voldoende afgedekt.
Voorwaarden nodig
“Financiering van de private sector moet aan een aantal minimum voorwaarden voldoen, voordat er geld van Ontwikkelingssamenwerking voor gebruikt kan worden,” zegt Roos van Os. De belangrijkste voorwaarden die uit het onderzoek naar voren komen zijn:
1) Prioriteit bij armoedebestrijding en stimuleren lokale bedrijvigheid.
2) Effectieve controle op maatschappelijk verantwoord ondernemen.
3) Maximale openbaarheid geven voor controle van effecten van investeringen, niet alleen na afloop van een project.
4) Onafhankelijke klachtenprocedure voor lokale gemeenschappen.
5) Garantie dat Nederlandse ontwikkelingsdoelstellingen niet gehinderd worden door overige beleidsterreinen (‘coherentie van beleid’).
Waakhond
Als de regering de betrokkenheid van het bedrijfsleven serieus als hefboom wil gebruiken voor eerlijke en duurzame ontwikkeling voor iedereen, is een sterk maatschappelijk middenveld nodig als waakhond. Maatschappelijke organisaties, zowel in ontvangende landen als in Nederland zelf, stimuleren democratische besluitvorming en betrokkenheid van burgers bij beslissingen over hun eigen land en water. Door de aangekondigde bezuinigingen en verschuivingen richting bedrijfsleven binnen ontwikkelingssamenwerking dreigen deze activiteiten te worden verdrongen.
ActionAid, Both ENDS en SOMO roepen concreet op tot zorgvuldigheid en terughoudendheid bij het financieren van bedrijven vanuit het ontwikkelingsbudget, en het blijven financieren van maatschappelijke organisaties zodat zij hun rol als waakhond kunnen vervullen.
FGG
ActionAid Nederland (www.actionaid.nl), Both Ends (www.bothends.nl ) en SOMO (www.somo.nl) maken samen met Milieudefensie, de Schone Kleren Campagne en Transnational Institute deel uit van de Fair Green and Global (FGG) Alliance. De FGG Alliantie versterkt maatschappelijke organisaties - in ontwikkelingslanden en groeiende economieën - die opkomen voor de belangen van de lokale bevolking en daarmee bijdragen aan sociaal rechtvaardige en ecologisch duurzame ontwikkeling. Daarnaast streeft de alliantie middels onderzoek en advocacy naar grotere beleidscoherentie voor ontwikkeling in Nederlands en Europees beleid.
Lees meer over dit onderwerp
-
Instalink / 21 november 2024
-
Blog / 19 november 2024
Bouwen op basis van wederzijdse verantwoording en vertrouwen
‘Ik vind het waanzin om als maar te willen weten en meten! We zouden ons in plaats daarvan moeten richten op het bouwen van vertrouwen, een beter begrip van onze verschillende powers en hoe we deze kunnen benutten om gemeenschappelijke doelen te bereiken.’ Aldus Nalini Mahesh in deze opiniebijdrage aan de vooravond van het event ‘Measuring what Matters -Decolonizing Monitoring and Evaluation.’
-
Instalink / 18 november 2024
-
Instalink / 16 november 2024
-
Instalink / 15 november 2024
-
Evenement / 15 november 2024, 12:50 - 16:45
#BothENDSatCOP29 Side Events
Both ENDS’ deelname aan de COP29 omvat onder andere drie belangrijke side events over de onderwerpen genderrechtvaardige klimaatfinanciering, lokaal gedreven adaptatie, en de multilaterale aanpak van een rechtvaardige energietransitie en industrialisatie in het mondiale zuiden.
-
Instalink / 14 november 2024
-
Voor de pers / 12 november 2024
Plannen van minister Klever vegen Nederland van de wereldkaart
Den Haag, 12 november - ‘Zorg dat Nederland niet van de kaart verdwijnt’, met die boodschap voerden met Partos zo’n 100 organisaties vandaag actie in Den Haag tegen de geplande bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. Drie internationale partners van Nederland uit Jemen, Nepal en Oeganda riepen de Tweede Kamer op om deze week in de begrotingsbehandeling van het ministerie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, tegen de plannen van minister Klever te stemmen.
-
Instalink / 12 november 2024
-
Voor de pers / 12 november 2024
Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van zijn uitstoot, maar legt geen reductieverplichting op.
-
Instalink / 12 november 2024
-
Instalink / 11 november 2024
-
Voor de pers / 11 november 2024
Reactie Both ENDS op kamerbrief over toekomstige samenwerking met maatschappelijke organisaties
DEN HAAG, 11 november 2024 - Vandaag publiceerde de Nederlandse regering haar beleid voor de toekomstige samenwerking met ontwikkelingsorganisaties, zowel in Nederland als daarbuiten. PVV-minister Reinette Klever zet de bijl in deze financiering: zij heeft besloten om het budget voor steun aan het internationale maatschappelijk middenveld met meer dan tweederde in te krimpen: van grofweg 1,4 miljard naar 0,4 miljard euro in de periode 2026 tot 2030. Dit heeft grote gevolgen voor kritische geluiden in binnen- en buitenland, in een tijd dat de speelruimte van maatschappelijke organisaties wereldwijd toch al steeds kleiner wordt. Karin van Boxtel, directeur van milieu- en mensenrechten organisatie Both ENDS: “Dit is een ongekende stap in precies de verkeerde richting. Maatschappelijke organisaties zijn essentieel voor duurzame en sociale verandering wereldwijd. Internationale bewegingen vervullen meerdere, onmisbare rollen: als waakhond van de rechtsstaat, als aanjager van verandering, en als tegenkracht tegen autoritaire tendensen. Het afzwakken van de steun hieraan, is een veelzeggend signaal.”
-
Nieuws / 11 november 2024
Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer van kracht is. Kenia voegt zich hiermee bij Zuid-Afrika, Tanzania en Burkina Faso, als vierde Afrikaanse land dat zijn BIT met Nederland opzegt.
-
Nieuws / 9 november 2024
Waarom is de Nederlandse klimaatzaak tegen Shell belangrijk voor onze partners in het Mondiale Zuiden?
Op 12 november doet het Gerechtshof in Den Haag opnieuw uitspraak in de klimaatzaak tegen Shell, waarin Both ENDS medeaanklager is. Vooruitlopend op deze uitspraak vroegen we onze partners waarom deze Nederlandse rechtszaak belangrijk is voor het Mondiale Zuiden.
-
Nieuws / 1 november 2024
Both ENDS bij COP29: pleiten voor genderrechtvaardige klimaatfinanciering
Op 11 november gaat de 29e VN Klimaatconferentie van start in Baku, Azerbeidzjan. Net als voorgaande jaren zal Both ENDS daar aanwezig zijn om te pleiten voor lokale toegang tot klimaatfinanciering, en om onze partnerorganisaties te ondersteunen in hun beleidsbeïnvloeding. Hoe doen we dat, en wat zijn onze verwachtingen (en zorgen) over deze29e editie van de UNFCCC COP? We vroegen het Marius Troost, die samen met Daan Robben deelneemt aan COP29.
-
Publicatie / 29 oktober 2024
-
Publicatie / 21 oktober 2024
-
Nieuws / 21 oktober 2024
Teleurstelling over het niet indienen van de Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan
We zijn diep teleurgesteld en gefrustreerd dat de Nederlandse regering haar Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan (NBSAP) niet heeft ingediend voor de CBD COP16 in Cali. Deze minachting voor internationale afspraken ondermijnt de gezamenlijke wereldwijde inspanning om de urgente biodiversiteitscrisis aan te pakken.
-
Nieuws / 8 oktober 2024
Het Mandalika race circuit, en ‘races to the bottom’.
Afgelopen weekend waren er op de Nederlandse televisie in het programma Studio Sport fragmenten te zien van motorraces, die gehouden werden op het Mandalika circuit van Lombok in Indonesië.