Both ENDS

Nieuws / 15 april 2022

IDB stopt financiering van twee omstreden dammen in Guatemala: baanbrekend besluit

De Interamerican Development Bank (IDB) heeft een unieke beslissing genomen: ze trekt zich terug uit de bouw van 2 omstreden dammen in Ixquisis, Guatemala. Both ENDS steunde partner AIDA al jaren in de strijd tegen deze dammen. Tamara Mohr en Pieter Jansen leggen uit waarom deze beslissing zo bijzonder is.

In 2018 heeft AIDA namens de inheemse gemeenschappen een klacht ingediend bij de IDB en de bank opgeroepen hun financiering in de twee dammen, Pojom II en San Andrès, terug te trekken. In 2019 startte de bank een onderzoek. De uitkomst daarvan is de beslissing om zich inderdaad terug te trekken.

Waarom is deze uitspraak zo baanbrekend?

Pieter: "Het gebeurt niet vaak dat een bank zich terugtrekt uit een al gefinancierd project, en al helemaal niet vanwege sociale- of milieuredenen. En het is naar mijn weten de eerste keer dat een bank dit doet op basis van hun gender equality policy. Daarmee is dit echt een baanbrekende beslissing, waar wij als Both ENDS, maar ook al onze partnerorganisaties, heel blij mee zijn!"

Tamara: "En wat ook belangrijk is: ze willen zich verantwoordelijk terugtrekken. Dus niet stekker eruit en nooit meer naar omkijken, maar ze gaan een verantwoordelijk exitplan opstellen waarop ook de getroffen gemeenschappen inspraak krijgen. Hoe dat plan tot stand gaat komen en wat erin komt te staan is nu cruciaal"

Pieter: "Daar zit echter nog wel een verbeterpunt. Het zou nog beter zijn als ze het exitplan opstellen in samenspraak met de gemeenschappen, in plaats van een consultatie achteraf."

Weten we al hoe het exitplan eruit ziet?

Pieter: "De bank heeft in haar exitplan heel veel aandacht voor hoe ze zelf kunnen leren van deze zaak. Er is wat minder aandacht, zo lijkt het, voor goede compensatie en herstel van de al aangerichte schade. Er is echt een herstel nodig van de leefomstandigheden zoals die er waren voordat er sprake was van de bouw van de dammen. Dat dit moet gebeuren, staat ook in het eigen beleid van de bank, en dat moeten ze dus wel nakomen. Dat zal nog erg ingewikkeld worden omdat het een conflictgebied is."

Tamara: "Daarnaast hopen we dat dit besluit eraan bijdraagt om vergelijkbare zaken in de toekomst te voorkomen. In de praktijk blijkt vaak dat beleid, en in dit geval specifiek hun gender beleid, niet goed werkt of niet goed wordt nageleefd. Het is belangrijk dat de bank lering wil trekken uit dit project voor de toekomst."

Wat betekent deze beslissing van de IDB voor Both ENDS en onze partners?

Tamara: "Het laat zien dat dit soort zaken belangrijk zijn, en dat je zo'n zaak, zij het met heel veel tijd en inspanning, wel kunt winnen. Dat is echt heel hoopgevend voor andere organisaties, vrouwen en gemeenschappen die te maken hebben of krijgen met problematische investeringen van ontwikkelingsbanken!"

Both ENDS en onze partnerorganisatie AIDA zijn al jarenlang betrokken bij deze zaak. AIDA ondersteunt de inheemse vrouwen uit de gemeenschappen bij het indienen van hun klacht en hun inbreng in het exit plan en Both ENDS heeft deze klacht onder de aandacht gebracht bij het bestuur van de bank via de Nederlandse vertegenwoordiger. Maar hoe gaat het nu verder?

Tamara: "Het echte werk begint nu eigenlijk pas. Niet alleen gaan wij nu weer in onze gesprekken met de IDB deze zaak inzetten om hun beleid aangescherpt te krijgen, maar het is vooral belangrijk om nu, samen met onze lokale partners, ervoor te zorgen dat deze terugtrekking de gemeenschappen ook echt wat oplevert, ze niet met de schade laat zitten en echt verder helpt met het herstellen van hun leefomstandigheden, ook na het vertrek van de bank. Binnen GAGGA (Global Alliance for Green and Gender Action, een partnerschap met FCAM, Mama Cash en het Ministerie van Buitenlandse Zaken) zullen we met AIDA blijven samenwerken om te zorgen voor voldoende inspraak van de gemeenschappen op het exitplan."

Pieter Jansen is expert op het gebied van het sociale en milieubeleid van ontwikkelingsbanken zoals de IDB. Tamara Mohr is projectleider van de Global Alliance on Green and Gender Action (GAGGA).

Voor meer informatie

Lees meer over dit onderwerp