Inheems land onder water door illegaal sluiten Barro Blancodam
De sluizen in de Barro Blancodam in de Tabasará-rivier in Panama, die mede door de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO wordt gefinancierd, zijn sinds vorige week dinsdag 24 mei gesloten. Dat gaat volstrekt in tegen de afspraak tussen de Panamese regering en het leiderschap van de inheemse bevolking. Vorig jaar augustus spraken zij af dat het reservoir van de dam niet gevuld zou worden voordat er een nieuwe overeenkomst bereikt zou zijn tussen alle belanghebbenden. Volgens de Panamese overheid en het bedrijf Genisa dat het prioject uitvoert, gaat het nu nog alleen maar om een test. Maar de test betekent dat de stand van het water 26 meter hoger komt dan in de toekomst de bedoeling is.
Door het vullen van het 103 meter hoge reservoir komt het land van de inheemse Ngäbe-Buglé gemeenschap zonder hun instemming onder water te staan en moeten sommigen van hen straks worden geëvacueerd.
Bouw stilgelegd
De inheemse beweging ‘Moviemiento 10 de Abril’ (M-10), die een deel van de getroffen gemeenschap vertegenwoordigt, verzet zich al jaren tegen de dam omdat deze een aantal van hun huizen, scholen en religieuze en archeologisch waardevolle plekken onder water zal zetten en de Tabasará-rivier zal veranderen in een stilstaand meer. Begin 2015 leek het jarenlange protest eindelijk zijn vruchten af te werpen toen de Panamese milieu-autoriteit besloot dat de werkzaamheden moesten worden stilgelegd, nadat ze constateerden dat er bij de bouw in het geheel niet was voldaan aan minimale sociale en milieuregels.
Geen enkele waarschuwing
Maar de Panamese autoriteiten hebben deze schorsing weer opgeheven nadat het bedrijf een boete van $775.000 kreeg opgelegd en de werkzaamheden zijn doorgezet. Het vullen van het reservoir wordt nu verdedigt als laatste stap in deze werkzaamheden onder het mom van een test. Volgens Both ENDS en een aantal andere internationale milieuorganisaties is dit volstrekt illegaal. “Niemand is van tevoren geïnformeerd, laat staan geconsulteerd of zelfs maar gewaarschuwd over het testen van de dam, dat erkent zelfs de Panamese minister van Binnenlandse Zaken Milton Henriquez”, zegt Eva Schmitz, die zich namens Both ENDS met de zaak bezig houdt. “Via M-10 krijgen wij berichten over lokale mensen die tegen deze gang van zaken protesteerden die zijn geintimideerd en zelfs voor een tijdje vast gehouden. Ook de leider van de inheemse volkeren die namens de Ngäbe-Buglé aan de dialoogtafel zit, heeft nu verklaard dat dit tegen alle gemaakte afspraken ingaat.
Kwaad al geschied
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO heeft 25 miljoen dollar geïnvesteerd in het project en is daarmee medeverantwoordelijk voor de illegale activiteiten die momenteel plaatsvinden. Uit een verklaring die FMO op haar website heeft geplaatst blijkt dat de bank er alle vertrouwen in heeft dat alles volgens de regels gaat en dat er geen reden is voor paniek. De bank bevestigt dat het reservoir van 24 mei tot 3 augustus inderdaad getest wordt door het volledig te vullen met water. Maar, verzekert de bank, ‘het daadwerkelijke project zal pas van start gaan als er overeenstemming is bereikt in de dialoog met de lokale gemeenschappen’. Een onbegrijpelijke redenering, want het land en de huizen van plaatselijke bewoners zullen nu al onder water verdwijnen.
FMO moet eisen stellen
Cacica Silvia Carrera, die namens het Ngäbe-Buglé General Congress aan de oorspronkelijke dialoog deelnam, keert zich tegen de laatste ontwikkelingen. Ze verklaart dat ze niet is geïnformeerd over het vullen van het reservoir en dat ze het er absoluut niet mee eens is. Het is niet de eerste keer dit jaar dat de FMO in Centraal Amerika betrokken is geraakt bij vermoedelijke schendingen van de rechten van inheemse groepen. Nadat mensenrechtenverdedigster Berta Cáceres begin maart dit jaar was vermoord, besloot de bank afgelopen maand mogelijkheden te onderzoeken om zich terug te trekken uit het zeer omstreden Agua Zarca project.
Werk stilleggen
Om te voorkomen dat de situatie in Panama verder uit de hand loopt moet FMO haar invloed als verantwoordelijk financier uitoefenen door te eisen dat de sluizen van de Barro Blanco dam onmiddellijk weer worden geopend. Ook moeten alle werkzaamheden rond de dam worden stilgelegd totdat er overeenstemming is tussen alle partijen. Bovendien zou de bank, net als ze in het geval van Honduras na de moord op Berta Cáceres heeft gedaan, er goed aan doen een onafhankelijk team naar het gebied te sturen om zelf een duidelijk beeld van de situatie te krijgen.
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /
Inheemse gemeenschappen bedreigd door Barro Blanco-dam in Panama
De Barro Blanco-dam in Panama zet inheems land onder water, met financiering uit Nederland. Both ENDS maakt zich hard voor de naleving van de…
-
Blog / 11 april 2025
-
Brief / 3 maart 2025
Input for FMO’s “investment approach to responsibly managed forest plantations”
Both ENDS has been asked by FMO to comment on its draft investment approach to responsibly managed forest plantations. To follow are a number of observations and recommendations, partially informed by Both ENDS long legacy of working in the forest & land arena, in dialogue with international donors, philanthropic foundations, companies, certification bodies and notably with forest dependent communities and other land users.
-
Publicatie / 16 januari 2025
-
Brief / 22 juli 2024
Gezamenlijke Oproep tot Actie: Internationale Maatschappelijke Organisaties Eisen Gerechtigheid voor de Slachtoffers van de Moord op Berta Cáceres in Honduras
Dit is een gezamenlijke oproep tot actie van internationale maatschappelijke organisaties om de Hondurese autoriteiten op te roepen gerechtigheid te waarborgen voor de slachtoffers van de moord op Berta Cáceres. Acht jaar en vier maanden zijn verstreken sinds de misdaad tegen Berta, en het Hondurese rechtssysteem heeft de vonnissen van de veroordeelden niet bevestigd en de intellectuele auteurs niet vervolgd. Wij zijn zeer bezorgd dat de onafhankelijke rechtspraak en internationale overeenkomsten over mensenrechten niet worden nageleefd.
-
Nieuws / 13 december 2023
Reactie Both ENDS en OxfamNovib op Klimaatfonds beheerd door FMO
Both ENDS en Oxfam Novib verwelkomen het nieuwe SDG-Leenfonds van FMO. Dit fonds gaat ruim 1 miljard investeren in leningen aan kleine en middelgrote bedrijven in lage- en middeninkomenslanden, in de sectoren schone energie, inclusieve financiële dienstverlening en duurzame landbouw…
-
Nieuws / 6 november 2023
Reactie op investeringen FMO in Nicaragua
Op 27 oktober bracht RTL Nieuws naar buiten dat de Steungroep Nicaragua de miljoeneninvesteringen die de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO in Nicaragua doet, onverantwoord vindt. FMO stelt desgevraagd 'dat het haar ondernemers ook in moeilijke tijden moet blijven steunen'. Both ENDS ziet dat de keuze om te blijven investeren in Nicaragua wel degelijk risico's met zich meebrengt, en dat deze onvoldoende worden meegewogen in de besluitvorming over financiering. Voorgaande investeringen van FMO waarbij mens en milieu de dupe waren, hebben in enkele gevallen zelfs…
-
Publicatie / 15 maart 2023
-
Dossier /
Financiering van agro-ecologie
Nog altijd gaat het grootste deel van de publieke klimaat-, landbouw- en ontwikkelingsbudgetten naar conventionele agro-industriële projecten, die medeveroorzakers zijn van de huidige klimaat-, voedsel- en biodiversiteitscrises. Both ENDS en partners pleiten voor een omslag naar…
-
Voor de pers / 5 oktober 2022
Onafhankelijk onderzoek bevestigt verantwoordelijkheid FMO voor schade door Barro Blanco-dam en adviseert compensatie
Utrecht, 5 oktober 2022 – De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is verantwoordelijk voor het verlies van levensonderhoud, de economische verliezen en de milieuschade die de bouw van de Barro Blanco-dam in Panama heeft veroorzaakt. Dit blijkt uit het eindverslag van het onafhankelijk klachtenmachisme van de bank. Inheemse gemeenschappen die de nadelen van de dam ondervinden, zijn blij dat hun klachten bevestigd zijn en…
-
Publicatie / 23 augustus 2022
-
Nieuws / 22 augustus 2022
Klacht bij ontwikkelingsbanken over de Nachtigal stuwdam in Kameroen
Both ENDS partner IFI Synergy heeft namens omwonenden een klacht ingediend bij de Wereldbank over de Kameroense Nachtigal-stuwdam. Deze dam zorgt lokaal voor veel problemen maar de compensatie schiet tekort, vinden de omwonenden. Ook vinden zij dat zij voorafgaand aan de bouw van de…
-
Nieuws / 28 juni 2022
In solidariteit met dochter van vermoorde Inheemse leider
Op dinsdag 28 juni dienden de Hondurese organisatie COPINH en de Global Justice Association een klacht in bij de officier van justitie in Nederland tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. Voor COPINH is dit onderdeel van hun voortdurende strijd om degenen die betrokken zijn bij de moord op hun leider Berta Cáceres voor het gerecht te brengen. FMO financierde in 2014 het Agua Zarca-project in Honduras. De nieuwe klacht is gebaseerd op…
-
Dossier /
De toekomst van energie in Oeganda
In Oeganda heeft het overgrote deel van de inwoners op het platteland geen toegang tot elektriciteit, ondanks de vele stuwdammen, buitenlandse investeringen en grote overheidsuitgaven in energie, en nieuwe plannen voor waterkracht-, olie- en gasprojecten. Samen met onze lokale partners…
-
Brief / 10 juni 2022
Joint submission on FMO’s Position Statement on Financial Intermediaries
Both ENDS, SOMO, Oxfam Novib en Recourse hebben een bijdrage ingestuurd op FMO's consultatie over hun Position Statement on Financial Intermediaries. In dit position statement neemt FMO slechts beperkt verantwoordelijkheid voor de gevolgen van haar investeringen via zogeheten financial intermediaries. We roepen FMO op een position statement uit te brengen dat erop gericht is mensenrechten en milieu wél te beschermen en daarvoor verantwoordelijkheid te nemen.
-
Nieuws / 23 december 2021
2022 is het jaar voor FMO om beloften waar te maken en uitsluitend echt duurzame ontwikkeling te financieren.
2021 was op zijn zachtst gezegd een turbulent jaar voor FMO, de Nederlandse ontwikkelingsbank. De bank lag al jaren onder vuur vanwege investeringen die gelinkt zijn aan mensenrechtenschendingen en vermeende corruptie, maar het afgelopen jaar haalde de een na de andere nieuwe ontwikkeling in al lopende zaken de Nederlandse pers en media. Wij geven hieronder een overzicht van de gebeurtenissen, en roepen FMO op om…
-
Publicatie / 2 november 2021
-
Nieuws / 27 juli 2021
In gesprek met de Ngäbe-Bugle gemeenschap in Panama, na vijf jaar Barro Blanco-dam
In april 2021 kondigde de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO aan dat zij niet meer betrokken is bij het Barro Blanco project, een omstreden stuwdam in Panama. GENISA, het Panamese bedrijf dat de dam bouwde, betaalde de miljoenenlening – onverwacht – vervroegd af. De vraag is in hoeverre FMO, nu het zich uit het project heeft teruggetrokken, nog verantwoordelijkheid neemt om de schade en het leed dat is veroorzaakt met de financiering, op te…
-
Nieuws / 23 juli 2021
Financiering FMO voor Agua Zarca project mogelijk gelinkt aan malafide praktijken
De miljoenenlening die de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO verstrekte aan Hondurese projectontwikkelaars van het bedrijf DESA voor de uitvoering van het omstreden Agua Zarca damproject in Honduras, houdt mogelijk verband met grove corruptie en geldverduistering. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd artikel in het Financieel Dagblad op basis van informatie verstrekt door COPINH, de inheemse organisatie die zich al jaren verzet tegen de bouw van de dam. Meerdere leden van de organisatie, onder andere haar leider Berta Cáceres, werden vermoord. Inmiddels is David Castillo, de…
-
Nieuws / 4 juni 2021
FMO zet goede stap naar afbouwen directe investeringen in fossiele brandstoffen
In hun nieuwe position statement over investeringen in fossiele brandstoffen, verklaart FMO een eind te maken aan nieuwe directe financieringen in de downstream- en midstreamsectoren van de steenkool- en olie-industrie. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden investeert FMO nog in gasgestookte…