Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland

BITs, maar ook multilaterale verdragen zoals het Energy Charter Treaty, worden al lange tijd bekritiseerd omdat ze multinationals de mogelijkheid geven om geschillenbeslechtingsmechanismen tussen investeerders en staten (ISDS) te gebruiken om regelgeving dat in het algemeen belang is aan te vechten, waardoor het vermogen van een land om verantwoord te regeren in sectoren zoals natuurlijke hulpbronnen, energie en infrastructuur - gebieden die van vitaal belang zijn voor duurzame ontwikkeling - wordt beperkt.

Kenia's beslissing om het verdrag met Nederland op te zeggen opent de deur naar meer rechtvaardige en duurzame partnerschappen die de belangen van mensen en het milieu zwaarder laten wegen dan bedrijfswinsten. Het sluit ook aan bij internationale inspanningen om het investeringsbeleid te hervormen om duurzame ontwikkelingsdoelen en klimaatactie beter te ondersteunen, waartoe Kenia zich beide heeft verbonden in internationale kaders.

Nu meer landen in Afrika en daarbuiten hun investeringsverdragen heroverwegen, is het leiderschap van Kenia bij het opzeggen van dit BIT met Nederland een bemoedigend precedent voor landen die de wereldwijde investeringsregels willen hervormen ten gunste van sociale en ecologische rechtvaardigheid.

Susan Otieno, uitvoerend directeur ActionAid Kenia:

“ActionAid Kenia is ervan overtuigd dat investeringen en handel niet moeten worden geregeld door overeenkomsten die investeerders en bedrijven meer macht geven dan hun gastlanden en gemeenschappen. Investeringen moeten bijdragen aan duurzame ontwikkeling, met name ten gunste van vrouwen en jongeren, en mogen geen schade toebrengen aan mensen of het milieu. Als de twee landen doorgaan met onderhandelingen voor een nieuw verdrag, roept ActionAid op tot volledige publieke participatie en transparantie, zodat burgers een stem hebben in het proces. Investeringen mogen geen negatieve invloed hebben op mensenrechten of het milieu, en internationale overeenkomsten mogen voor geen enkel land een belemmering vormen om deze cruciale zaken te beschermen.”

Bart-Jaap Verbeek, senior onderzoeker SOMO:

“Kenia's beslissing om het investeringsverdrag met Nederland te beëindigen is een cruciale stap om los te komen van verouderde verdragen die bedrijfswinsten voorrang geven boven publieke belangen. Deze stap is een krachtig voorbeeld voor andere landen die hun soevereiniteit willen opeisen en prioriteit willen geven aan duurzame ontwikkeling. Het wordt tijd dat landen wereldwijd het voorbeeld van Kenia volgen en mensen, en niet winst, centraal stellen in het investeringsbeleid.”

Fernando Hernandez, beleidsadviseur bij Both ENDS:

“Both ENDS verwelkomt het besluit van Kenia om het BIT met Nederland te beëindigen. Dit schept een sterk precedent voor klimaatrechtvaardigheid en de noodzaak van een ander investeringskader. Kenia's leiderschap weerspiegelt een groeiende toewijding om mensen en de planeet prioriteit te geven, net als soortgelijke acties in Europa, zoals het opzeggen van het Energy Charter Treaty door de EU. Maatschappelijke organisaties spelen een sleutelrol in het doorvoeren van deze veranderingen, het zorgen voor eerlijker beleid en hun stem geven vorm aan duurzame kaders.”