Klacht over bouw Barro Blanco dam in behandeling genomen
Het expertpanel van het onafhankelijke klachtenmechanisme van de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO gaat voor het eerst in zijn geschiedenis een klacht in behandeling nemen. De klacht werd op 5 mei ingediend door omwonenden van de in aanbouw zijnde Barro Blanco dam in Panama. Deze mensen behoren tot de inheemse Ngäbe-Buglé stam en vinden dat FMO zich niet heeft gehouden aan haar eigen sociale en milieu- standaarden bij de lening van 25 miljoen dollar voor de bouw van de dam. Anouk Franck van Both ENDS volgt de situatie op de voet.
Waaruit bestaat de klacht?
“In de klacht staat dat de FMO tekort is geschoten in het verkrijgen van toestemming van omwonenden op basis van voldoende informatie. Dit heet free, prior and informed consent. Het is een recht dat is vastgelegd in de VN-verklaring over de rechten van inheemse volkeren. Volgens een deel van de Ngäbe-Buglé, vertegenwoordigd door milieu- en mensenrechtenorganisatie M-10, is dat recht bij de planning en constructie van de Barro Blanco dam geschonden. Het stuwmeer van de dam, waarmee elektriciteit moet worden opgewekt, ligt voor een deel op traditioneel inheems grondgebied. Dat betekent dat huizen, scholen en religieus, cultureel en archeologisch belangrijke plekken definitief onder water verdwijnen als de dam wordt geopend. Een aantal Ngäbe moet verplicht verhuizen van het land waaraan ze generaties lang verbonden zijn geweest. De rivier de Tabasará verandert van belangrijk deel van het ecosysteem in stilstaand water. Dat is funest voor zowel de voedselvoorziening van de omwonenden als voor het landschap en de lokale biodiversiteit.
Hoe verloopt de procedure nu verder?
“Het onafhankelijke klachtenmechanisme van de FMO is in januari 2014 in werking getreden. FMO is de eerste bilaterale Europese ontwikkelingsbank die een dergelijk mechanisme heeft opgericht en de Duitse ontwikkelingsbank Deutsche Investitions- und Entwicklungsgesellschaft (DEG) heeft zich hierbij aangesloten. Het mechanisme biedt de mogelijkheid aan mensen die zich benadeeld voelen door investeringen van de FMO een klacht in te dienen. Het mechanisme heeft geen wettelijke kracht, maar dient als instrument om conflicten tussen belanghebbenden en de FMO op te lossen. Het expertpanel van het klachtenmechanisme gaat de kwestie nu bespreken met alle partijen en zal alle beschikbare documentatie doornemen. Daarna zal het panel besluiten om een dialoog te beginnen of om een onderzoek in te stellen. Uiteindelijk zal het panel, na zowel de klagende partij als de FMO te hebben geraadpleegd, een rapport schrijven met aanbevelingen, en het klachtenbureau van de FMO zal dan toezien op de implementatie van die aanbevelingen. Al met al een proces dat maanden kan gaan duren.”
Hoe belangrijk is deze beslissing?
“Het feit dat onafhankelijke experts de klacht van de Ngäbe gaan bestuderen, is van groot belang. Het mechanisme van de FMO is het eerste onafhankelijke klachtenmechanisme van een nationale ontwikkelingsbank in Europa. Hoewel het mechanisme niet perfect is, is het een belangrijke stap op weg naar een wereld waarin grote banken en bedrijven ter verantwoording kunnen worden geroepen voor de gevolgen van hun activiteiten voor mens en milieu. Het is te hopen dat de klacht snel wordt behandeld, want de bouw van de dam gaat nu al de laatste fase in. De Ngäbe-Buglé blijven voorlopig in het kamp dat ze hebben opgezet aan de oever van de rivier, waarmee ze de machines van het bouwbedrijf hopen tegen te houden van het betreden van hun land.”
7 mei 2014: Klacht tegen FMO door inheemse bewoners rond Barro Blanco dam, Panama
18 februari 2014: Kamervragen over de aanleg van de Barro Blanco dam
18 februari 2014: Confrontatie dreigt bij Barro Blanco dam in Panama
14 februari 2014: Klacht indienen bij de FMO?
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /Inheemse gemeenschappen bedreigd door Barro Blanco-dam in Panama
De Barro Blanco-dam in Panama zet inheems land onder water, met financiering uit Nederland. Both ENDS maakt zich hard voor de naleving van de…
-
Blog / 11 April 2025 -
Brief / 3 March 2025
Input for FMO’s “investment approach to responsibly managed forest plantations”
Both ENDS has been asked by FMO to comment on its draft investment approach to responsibly managed forest plantations. To follow are a number of observations and recommendations, partially informed by Both ENDS long legacy of working in the forest & land arena, in dialogue with international donors, philanthropic foundations, companies, certification bodies and notably with forest dependent communities and other land users.
-
Publicatie / 16 January 2025
-
Brief / 22 July 2024
Gezamenlijke Oproep tot Actie: Internationale Maatschappelijke Organisaties Eisen Gerechtigheid voor de Slachtoffers van de Moord op Berta Cáceres in Honduras
Dit is een gezamenlijke oproep tot actie van internationale maatschappelijke organisaties om de Hondurese autoriteiten op te roepen gerechtigheid te waarborgen voor de slachtoffers van de moord op Berta Cáceres. Acht jaar en vier maanden zijn verstreken sinds de misdaad tegen Berta, en het Hondurese rechtssysteem heeft de vonnissen van de veroordeelden niet bevestigd en de intellectuele auteurs niet vervolgd. Wij zijn zeer bezorgd dat de onafhankelijke rechtspraak en internationale overeenkomsten over mensenrechten niet worden nageleefd.
-
Nieuws / 13 December 2023Reactie Both ENDS en OxfamNovib op Klimaatfonds beheerd door FMO
Both ENDS en Oxfam Novib verwelkomen het nieuwe SDG-Leenfonds van FMO. Dit fonds gaat ruim 1 miljard investeren in leningen aan kleine en middelgrote bedrijven in lage- en middeninkomenslanden, in de sectoren schone energie, inclusieve financiële dienstverlening en duurzame landbouw…
-
Nieuws / 6 November 2023Reactie op investeringen FMO in Nicaragua
Op 27 oktober bracht RTL Nieuws naar buiten dat de Steungroep Nicaragua de miljoeneninvesteringen die de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO in Nicaragua doet, onverantwoord vindt. FMO stelt desgevraagd 'dat het haar ondernemers ook in moeilijke tijden moet blijven steunen'. Both ENDS ziet dat de keuze om te blijven investeren in Nicaragua wel degelijk risico's met zich meebrengt, en dat deze onvoldoende worden meegewogen in de besluitvorming over financiering. Voorgaande investeringen van FMO waarbij mens en milieu de dupe waren, hebben in enkele gevallen zelfs…
-
Publicatie / 15 March 2023
-
Dossier /Financiering van agro-ecologie
Nog altijd gaat het grootste deel van de publieke klimaat-, landbouw- en ontwikkelingsbudgetten naar conventionele agro-industriële projecten, die medeveroorzakers zijn van de huidige klimaat-, voedsel- en biodiversiteitscrises. Both ENDS en partners pleiten voor een omslag naar…
-
Voor de pers / 5 October 2022Onafhankelijk onderzoek bevestigt verantwoordelijkheid FMO voor schade door Barro Blanco-dam en adviseert compensatie
Utrecht, 5 oktober 2022 – De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is verantwoordelijk voor het verlies van levensonderhoud, de economische verliezen en de milieuschade die de bouw van de Barro Blanco-dam in Panama heeft veroorzaakt. Dit blijkt uit het eindverslag van het onafhankelijk klachtenmachisme van de bank. Inheemse gemeenschappen die de nadelen van de dam ondervinden, zijn blij dat hun klachten bevestigd zijn en…
-
Publicatie / 23 August 2022
-
Nieuws / 22 August 2022Klacht bij ontwikkelingsbanken over de Nachtigal stuwdam in Kameroen
Both ENDS partner IFI Synergy heeft namens omwonenden een klacht ingediend bij de Wereldbank over de Kameroense Nachtigal-stuwdam. Deze dam zorgt lokaal voor veel problemen maar de compensatie schiet tekort, vinden de omwonenden. Ook vinden zij dat zij voorafgaand aan de bouw van de…
-
Nieuws / 28 June 2022In solidariteit met dochter van vermoorde Inheemse leider
Op dinsdag 28 juni dienden de Hondurese organisatie COPINH en de Global Justice Association een klacht in bij de officier van justitie in Nederland tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. Voor COPINH is dit onderdeel van hun voortdurende strijd om degenen die betrokken zijn bij de moord op hun leider Berta Cáceres voor het gerecht te brengen. FMO financierde in 2014 het Agua Zarca-project in Honduras. De nieuwe klacht is gebaseerd op…
-
Dossier /De toekomst van energie in Oeganda
In Oeganda heeft het overgrote deel van de inwoners op het platteland geen toegang tot elektriciteit, ondanks de vele stuwdammen, buitenlandse investeringen en grote overheidsuitgaven in energie, en nieuwe plannen voor waterkracht-, olie- en gasprojecten. Samen met onze lokale partners…
-
Brief / 10 June 2022
Joint submission on FMO’s Position Statement on Financial Intermediaries
Both ENDS, SOMO, Oxfam Novib en Recourse hebben een bijdrage ingestuurd op FMO's consultatie over hun Position Statement on Financial Intermediaries. In dit position statement neemt FMO slechts beperkt verantwoordelijkheid voor de gevolgen van haar investeringen via zogeheten financial intermediaries. We roepen FMO op een position statement uit te brengen dat erop gericht is mensenrechten en milieu wél te beschermen en daarvoor verantwoordelijkheid te nemen.
-
Nieuws / 23 December 20212022 is het jaar voor FMO om beloften waar te maken en uitsluitend echt duurzame ontwikkeling te financieren.
2021 was op zijn zachtst gezegd een turbulent jaar voor FMO, de Nederlandse ontwikkelingsbank. De bank lag al jaren onder vuur vanwege investeringen die gelinkt zijn aan mensenrechtenschendingen en vermeende corruptie, maar het afgelopen jaar haalde de een na de andere nieuwe ontwikkeling in al lopende zaken de Nederlandse pers en media. Wij geven hieronder een overzicht van de gebeurtenissen, en roepen FMO op om…
-
Publicatie / 2 November 2021
-
Nieuws / 27 July 2021In gesprek met de Ngäbe-Bugle gemeenschap in Panama, na vijf jaar Barro Blanco-dam
In april 2021 kondigde de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO aan dat zij niet meer betrokken is bij het Barro Blanco project, een omstreden stuwdam in Panama. GENISA, het Panamese bedrijf dat de dam bouwde, betaalde de miljoenenlening – onverwacht – vervroegd af. De vraag is in hoeverre FMO, nu het zich uit het project heeft teruggetrokken, nog verantwoordelijkheid neemt om de schade en het leed dat is veroorzaakt met de financiering, op te…
-
Nieuws / 23 July 2021Financiering FMO voor Agua Zarca project mogelijk gelinkt aan malafide praktijken
De miljoenenlening die de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO verstrekte aan Hondurese projectontwikkelaars van het bedrijf DESA voor de uitvoering van het omstreden Agua Zarca damproject in Honduras, houdt mogelijk verband met grove corruptie en geldverduistering. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd artikel in het Financieel Dagblad op basis van informatie verstrekt door COPINH, de inheemse organisatie die zich al jaren verzet tegen de bouw van de dam. Meerdere leden van de organisatie, onder andere haar leider Berta Cáceres, werden vermoord. Inmiddels is David Castillo, de…
-
Nieuws / 4 June 2021FMO zet goede stap naar afbouwen directe investeringen in fossiele brandstoffen
In hun nieuwe position statement over investeringen in fossiele brandstoffen, verklaart FMO een eind te maken aan nieuwe directe financieringen in de downstream- en midstreamsectoren van de steenkool- en olie-industrie. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden investeert FMO nog in gasgestookte…
