Lobbyen voor lokaal en duurzaam tijdens de UNCCD-top
Van 9 tot 20 mei vindt in Abidjan, de hoofdstad van Ivoorkust, de 15e 'Conferentie van de UN Convention to Combat Desertification, Land Degradation and Drought (UNCCD COP15) plaats. Overheden, Beleidsmakers, maatschappelijke organisaties en wetenschappers uit landen van over de hele wereld gaan met elkaar in gesprek over de problematiek rond droogte, landdegradatie en verwoestijning die steeds groter worden. Collega's Nathalie van Haren en Stefan Schüller zijn erbij, net als een flink aantal medewerkers van organisaties waarmee Both ENDS soms al decennialang mee samenwerkt. Maar wat is het doel van de bijeenkomst, wat wordt er besproken en waarom is het belangrijk om erbij te zijn? We vroegen het Nathalie en Stefan.
Nathalie: "De UNCCD is een VN verdrag over het tegengaan van verwoestijning, landdegradatie en droogte. De conventie is in 1994 ondertekend door alle leden, of lidstaten, van de VN daarom zijn al die landen 'partij' in de conventie. Eén keer in de twee jaar komen de leden samen om met elkaar te bespreken hoe het gaat met het tegengaan van verwoestijning, landdegradatie en droogte, en hoe leden elkaar verder kunnen helpen. Dat heet de 'Conference of the Parties', afgekort COP."
Jullie zijn aanwezig bij de COP. Wat is daarvoor de voornaamste reden?
Stefan: "Both ENDS volgt de internationale onderhandelingen binnen de UNCCD vanaf de eerste COP, in 1997. Samen met lokale maatschappelijke organisaties die werken met gemeenschappen in droge gebieden, willen we zorgen dat er beter en inclusiever beleid wordt gemaakt. Beleid dat duurzame, agroecologische landbouw en pastoralisme stimuleert en vooral uitgaat van wat boerinnen, boeren, nomaden en herders in droge gebieden nodig hebben om duurzaam met het land om te gaan. Heel veel van hen doen dat allang, maar nationaal en internationaal beleid houdt er geen rekening mee en financiële stromen gaan toch vaak nog naar grootschalige projecten. Die zijn over het algemeen niet goed afgestemd op de lokale context en daarom niet erg effectief."
Nathalie: "Daarom gaan we op deze 15e UNCCD COP onder andere met voorbeelden van onze partners laten zien dat de duurzame methoden die zij gebruiken echt goed werken voor bodemgezondheid, de omgeving en voor het levensonderhoud van lokale gemeenschappen. Ze voorkomen niet alleen bodemdegradatie, maar zorgen ook voor herstel van land dat al gedegradeerd is. We hopen beleidsmakers en donoren ervan te overtuigen meer financiële en beleidsruimte te creëren voor dat soort praktijken."
De UNCCD-COP wordt weleens het kleine zusje van de UNFCCC-COP genoemd. Is dat terecht?
Nathalie: "Dat is niet terecht, maar het klopt dat de UNCCD een beetje een imagoprobleem heeft. Veel mensen denken dat het verdrag vooral over gebieden met woestijnen gaat, en dat is maar ten dele waar: het gaat om het proces dat vruchtbare grond door menselijk toedoen in onvruchtbare grond verandert en over de effecten van droogte op de gezondheid van bodems en lokale gemeenschappen. Dit zijn processen waar de hele wereld last van heeft, ook de bewoners van gematigde ecosystemen zoals Nederland. Kijk maar naar de droogtes in Nederland in 2018, 2019, 2020 en hoe droog het nu alweer is in Nederland, dat zal alleen maar vaker gebeuren."
Zijn de afspraken die worden gemaakt bindend?
Stefan: "De UNCCD is een VN verdrag en dat betekent dat nationale overheden zich daarmee committeren om besluiten die binnen dat verdrag zijn genomen, om te zetten in nationaal beleid. Het blijft echter 'soft law': als een land die belofte niet nakomt, dan wordt het niet uit de conventie gegooid. Je kan de UNCCD zien als een mogelijkheid om tot goede internationale samenwerking te komen en tot beter nationaal beleid."
Wat is jullie voornaamste boodschap op deze specifieke COP?
Stefan: "Omdat verwoestijning, landdegradatie en droogte het meest worden gevoeld door gemarginaliseerde groepen zoals vrouwen, kleinschalige boerinnen/boeren, nomaden en herders en lokale gemeenschappen, moet hun belang voorop staan. Als er beleid wordt gemaakt om verwoestijning tegen te gaan en gedegradeerde gronden te herstellen, moet dat goed aansluiten bij al die verschillende lokale contexten. Wat daarvoor nodig is? Om te beginnen moeten boerengemeenschappen er bijvoorbeeld zeker van zijn dat zij hun land nog jaren kunnen gebruiken. Dat is nu vaak niet het geval omdat het op heel veel plekken met landgebruiksrechten bar slecht is gesteld."
Nathalie: "Ja, als je elk moment van je akker verdreven kunt worden, dan is dat niet echt een motivatie om er bomen op te laten groeien en duurzaam te boeren. Dan kijk je vooral naar de korte termijn. Als je daarentegen zeker weet dat je nog jaren of misschien wel decennia van dat land gebruik kunt maken, dan zorg je wel dat je land ook in de toekomst nog vruchtbaar is en dan loont het ook de moeite om bomen te planten voor schaduw, fruit en bodemvruchtbaarheid. Landgebruiksrechten zijn dus ontzettend belangrijk, en daarom is het cruciaal dat lokale gemeenschappen gezien en gehoord worden in beleidsprocessen."
Wordt er op de COP geluisterd naar maatschappelijke organisaties?
Nathalie: "Maatschappelijke organisaties hebben binnen de UNCCD een waarnemersstatus, net als internationale organisaties zoals de FAO en Global Environmental Facility. De internationale organisaties en de maatschappelijke organisaties krijgen soms de gelegenheid om een verklaring (een 'statement') te geven. We hebben ons binnen de UNCCD georganiseerd, er is elke ochtend voorafgaand aan de onderhandelingen een NGO-vergadering, en zo bereiden we gezamenlijk voor elk agendapunt een verklaring voor."
Stefan: "Er worden ook altijd twee 'Open Dialogue Sessions' gepland in het officiële COP- programma, waarin NGOs vaak het werk laten zien dat ze doen met lokale gemeenschappen op het gebied van duurzaam landgebruik en voorstellen doen hoe beleidsmakers en fondsen deze initiatieven en praktijken beter kunnen ondersteunen met beleid en financiering. Maar of er echt geluisterd wordt, dat zal de tijd moeten leren!"
Wanneer gaan jullie met een tevreden gevoel naar huis?
Stefan: "Ik ga met een tevreden gevoel naar huis als we als NGO-groep het gesprek met beleidsmakers en fondsen kunnen voortzetten over het belang van lokale, door vrouwen, inheemse groepen en lokale gemeenschappen opgezette duurzaamheidsinitiatieven voor het tegengaan van verwoestijning en landdegradatie. We moeten die zaadjes steeds blijven planten en voeden!"
Nathalie: "En ik ga met een echt jubelend gevoel naar huis als tijdens de vólgende UNCCD-COP, nummer 16 die over twee jaar plaatsvindt, expliciet de waarde van agroecologie en community-based initiatives op de agenda staat. Daarmee zou op hoog niveau worden erkend dat dit soort initiatieven een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het voorkomen en terugdringen van verwoestijning en landdegradatie op de korte én lange termijn en dus alle steun verdienen, beleidsmatig en financieel."
WAT STAAT ER OP DE AGENDA VAN DE 15de COP?
• Droogte: hoe landen kunnen samenwerken en kennis uitwisselen hoe beter met droogte om te gaan, hoe beter voorbereid te zijn, en hoe te reageren op droogte
• Landrechten en Landgebruiksplanning: hoe landen kunnen samenwerken en kennis uitwisselen hoe landgebruiksplanning beter op orde te krijgen
• Gender Actie Plan: hoe landen kunnen samenwerken en kennis uitwisselen hoe vrouwen beter betrokken kunnen worden in de uitvoering van de conventie in nationaal beleid en financiering
• Migratie: hoe landen kunnen samenwerken en kennis uitwisselen om betere leefbaarheid in rurale gebieden te creëren, speciaal voor jongeren, zodat een van de drijfveren van internationale migratie wordt verkleind
• Financiën: hoe verbeterde beleidsactie op het gebied van verwoestijning, landdegradatie en droogte en het ondersteunen van duurzaam landgebruik betaald moet worden.
Meer informatie:
Both ENDS is ook medeorganisator van een aantal side events tijdens de COP, zie hier de agenda
Thema's
Lees meer over dit onderwerp
-
Transformative Practice /Inclusief landbeheer
Both ENDS werkt samen met partners wereldwijd aan inclusief landbeheer. We willen dat land op een eerlijke en inclusieve manier wordt beheerd en duurzaam wordt gebruikt, waarbij de rechten en belangen van lokale gemeenschappen centraal staan.
-
Evenement / 17 May 2022, 10:45 - 12:15UNCCD-COP15: Monitoring Tree Cover and Enhancing Decision Making Tools Across Africa’s Great Green Wall
Join us for an open space for a reflection and exchange on a new dataset, developed by WRI, to monitor regreening efforts, and its applications in the Sahel.
In the drylands of Africa, land degradation threatens the livelihoods of millions of people. Fortunately, there are promising initiatives emerging all over the continent that are turning the tide. Throughout the Sahel, for example, vast tracts of land along the Great Green Wall have been restored by local communities. They have nurtured the plants that spontaneously spring from the soil, protecting young sprouts from cattle and other hazards.
-
Evenement / 15 May 2022, 13:00 - 15:00UNCCD-COP15: How funders can best support agroecological initiatives by local communities in drylands
Join our dialogue on how to set up more and better financial mechanisms that can support agroecological initiatives of local communities living in drylands.
The land degradation neutrality (LDN) response hierarchy of Avoid > Reduce > Reverse land degradation is an overarching principle for LDN implementation, which guides people in planning interventions to achieve LDN. The hierarchy articulates which interventions should be prioritised based on their potential to maximise the conservation of land-based natural capital, recognising that avoiding or reducing land degradation is generally more cost-effective than efforts to reverse past degradation. As value for money is highest in the Avoiding and in Reducing Land Degradation response, a smart way to spend money is to support sustainable land management approaches like agroecology that work with nature, not against it.
-
Evenement / 15 May 2022, 13:00 - 15:00UNCCD-COP15: Community Initiatives to Disseminate Agroforestry and Agroecology
Join our event, providing space for an interactive discussion among COP15 participants on multi-actor collaboration and the financing of community-based restoration
-
Nieuws / 17 June 2021We vieren gemeenschapsinitiatieven op Werelddag tegen Woestijnvorming, Landdegradatie en Droogte
Vandaag is het Werelddag tegen Woestijnvorming, Landdegradatie en Droogte. Een dag als deze is broodnodig om de aandacht te vestigen op verwoestijning, landdegradatie en droogte. In veel gebieden wereldwijd worden honderden miljoenen mensen hierdoor dagelijks bedreigd en getroffen. Hoewel de oorzaken - zoals grootschalige landbouw, het gebruik van pesticiden, waterwinning en klimaatverandering - duidelijk zijn en moeten worden gestopt, is het net zo belangrijk om te kijken naar oplossingen zoals herstel en duurzaam landgebruik. Wij zullen ons de komende weken in het bijzonder richten op dit soort inspirerende oplossingen omdat zij ook te maken hebben met het thema dat dit jaar is gekozen voor Werelddag tegen Woestijnvorming, Landdegradatie en Droogte: 'Restoration. Land. Recovery. We build back better with healthy land'.
-
Nieuws / 23 November 2018Yacouba Sawadogo krijgt Right Livelihood Award!
Vandaag worden de Right Livelihood Awards 2018 uitgereikt in Stockholm. Een van de vier mensen die dit jaar de prijs in ontvangst mag nemen is Yacouba Sawadogo, ofwel 'the man who stopped the desert'. Yacouba, een boer uit Yatenga, Burkina Faso, is een van de grondleggers van zogenaamde 'Farmer Managed Natural Regeneration' waarmee gedegenereerd en verwoestijnd gebied weer groen en vruchtbaar wordt. Both ENDS vindt dat Yacouba de prijs meer dan verdient!
-
Nieuws / 30 August 2019Spijkers met koppen tijdens de UNCCD-COP in India
Honderden miljoenen mensen wonen wereldwijd in gebieden waar de bodem uitgeput is, vaak noodgedwongen of omdat de regio waar zij al generaties wonen, in de loop van de tijd steeds droger is geworden. De woestijn rukt op en dat is een mondiaal probleem. De meningen over de oorzaken van landdegradatie en verwoestijning, maar vooral over de oplossingen, zijn zeer verdeeld. Om daarover te praten, vindt van 2 tot 14 september de tweejaarlijkse wereldwijde VN-conferentie over verwoestijning plaats. Daar komen beleidsmakers, wetenschappers, NGO's, boerinnen en boeren, veehouders, herders en bedrijven van over de hele wereld bij elkaar. Onze collega Nathalie van Haren gaat ernaartoe en legt hieronder uit met welk doel.
-
Publicatie / 8 April 2019
-
Dossier /The merits of community-based restoration
Globally, the area that is suffering desertification and land degradation is ever expanding. Unsustainable and often large-scale agricultural practices, including the copious use of pesticides and fertilizers, are a major driver of land degradation, aprocess that is further exacerbated by climate change, causing more erratic rainfall patterns, longer periods of drought and unpredictable growing seasons. This is very problematic not only for the hundreds of millions of people who directly depend on land and water for their livelihoods, but also for life on earth as a whole. It is clear that this process must be stopped and reversed, better sooner than later. But how to go about it?
-
Transformative Practice /Farmer Managed Natural Regeneration
In verschillende landen in de Sahel heeft de plaatselijke bevolking grote stukken gedegradeerd land hersteld door spontaan opkomende spruiten van bomen te verzorgen. Zij doen dit volgens een techniek die 'Farmer Managed Natural Regeneration' (FMNR) genoemd wordt, oftewel 'door boeren beheerde natuurlijk regeneratie'.
-
Dossier /Communities Regreen the Sahel
In verschillende landen in de Sahel heeft de lokale bevolking uitgestrekte stukken land hersteld door dat wat spontaan uit de grond komt te verzorgen, en jonge gewassen en bomen te beschermen tegen vee en andere gevaren.
-
Brief / 9 June 2022
Positie-paper Landrechten en Eigendomsrechten
Both ENDS schreef dit positie paper voor de Tweede Kamer-commissie buitenlandse handel en ontwikkelingsamenwerking als input voor het rondetafelgesprek over landrechten op 15 juni 2022. Land- en gebruiksrechten worden onvoldoende meegenomen in Nederlands beleid en praktijk. Dit is wel nodig voor voedselzekerheid, het behalen van de klimaatdoelen, en om de ongelijkheid terug te dringen.
Om de voedsel- en klimaatcrisis echt aan te pakken liggen er drie belangrijke kansen, namelijk (1) het respecteren en versterken van landrechten in de uitgaven van publiek geld; (2) een ander voedsel en landbouwbeleid voeren met respect voor landrechten -ook in de handelsagenda-; en (3) het feministisch buitenlandbeleid goed uitvoeren.
-
Publicatie / 11 July 2019
-
Nieuws / 15 June 2023Droogte bestrijden door het beschermen van jonge boompjes
In het oosten van Senegal ligt Koussanar, een kleine stad die zich snel uitbreidt, omringd door dorpen die nog geworteld zijn in het plattelands- en nomadenleven. De regio is warm en droog en dat wordt verergerd door klimaatverandering. Ook de grond in de regio is droog en daarnaast vaak uitgeput door een combinatie van factoren zoals ongeschikte landbouwpraktijken, (pinda) monocultuur, intensieve landbouw, bosbranden en overbegrazing. Tegenwoordig pakken de boeren en nomadische veehouders in de regio het echter anders aan. Ze werken aan een betere toekomst door zich in te zetten voor het herstel van aangetast land met behulp van "Farmer Managed Natural Regeneration" (FMNR).
-
Publicatie / 28 January 2019
-
Dossier /Inclusieve wegen naar duurzaam en gezond voedsel voor iedereen
Overal ter wereld produceren kleinschalige boerinnen en boeren voedsel op een duurzame en inclusieve manier. Ze werken samen met de natuur en met elkaar, en voorzien hun gezinnen en gemeenschappen van voldoende en gezond voedsel. Deze manier van produceren staat echter overal onder druk door grootschalige landbouw en het wereldwijd dominante industriële voedselsysteem. Samen met onze partners
probeert Both ENDS het tij te keren ten gunste van duurzame, lokale praktijken die meestal 'agro-ecologisch' of 'natuurinclusief' worden genoemd. Waarom onze
focus daarop? Agro-ecologische praktijken zijn klimaatbestendig, inclusief en vergroten de mogelijkheden voor gemeenschappen overal ter wereld om duurzaam in hun voedsel te voorzien. -
Externe link / 16 August 2019Opinie: "Met minder vlees is klimaat nog niet gered"
Vandaag verscheen in de Volkrant dit opiniestuk van Nathalie van Haren en Stefan Schüller, over de aanbevelingen in het IPCC-rapport "Climate Change and Land".
-
Voor de pers / 7 March 2022Nieuw rapport: investeren in agroecologie is nodig voor gezond wereldwijd voedselsysteem
Recent onderzoek van Profundo, in opdracht van Both ENDS en Oxfam Novib toont aan dat investeren in agroecologie noodzakelijk is voor een duurzaam en inclusief wereldwijd voedselsysteem. Vandaag de dag hebben zo'n 768 miljoen – een op de tien - mensen dagelijks te maken met honger of ernstig tekort aan voedsel. Conflicten, economische stilstand veroorzaakt door de coronapandemie, en de klimaatcrisis vormen een directe bedreiging voor voldoende productie van en toegang tot voedzaam voedsel. Agro-ecologie, een vorm van landbouw die kleinschalige boeren, natuur en korte ketens centraal stelt in voedselproductie, maakt gemeenschappen in ontwikkelende landen weerbaarder en helpt hen honger terug te dringen. De steun voor agroecologie van grote donoren, waaronder Nederland, is echter tot nu toe ondermaats, concludeert het onderzoek.
-
Publicatie / 7 March 2022
-
Voor de pers / 7 November 2022Cijfers laten zien: klimaatgeld gaat veel te weinig naar duurzame landbouw
Utrecht, 7 november 2022 – Grote delen van budgetten die bedoeld zijn voor klimaat, landbouw en ontwikkeling worden nog altijd uitgegeven aan landbouwprojecten die weinig bijdragen aan het tegengaan van klimaatverandering. Slechts een klein deel gaat naar initiatieven die op een transformatie van voedselsystemen gericht zijn. Dit blijkt uit een inventarisatie van milieu- en mensenrechtenorganisatie Both ENDS. De organisatie roept daarom op om het op de komende klimaattop in Egypte niet alleen over de hoeveelheid klimaatgeld te hebben, maar ook over waar dat geld aan besteed wordt.
