Nicaragua-kanaal ondergraaft mensenrechten

De toestemming van de inheemse bevolking voor de aanleg van het omstreden Nicaraguakanaal is bedrog. Uit getuigenissen van de Rama en Kriol-bevolking blijkt dat het consultatieproces met de Rama en Kriol gemanipuleerd is, en hun toestemming ongeldig.

In de Nam Ou, een rivier in het noorden van Laos, worden zeven dammen gebouwd door een Chinees bedrijf. Overal ter wereld hebben waterkrachtprojecten dezelfde ingrijpende consequenties voor de bewoners in en rond het gebied. In de eerste plaats omdat ze er weg moeten; gedwongen migratie wordt nog steeds beschouwd als een onlosmakelijk bijverschijnsel van infrastructuurprojecten. Dit getuigt van een stuitend gebrek aan respect voor de arme gemeenschappen uit wiens naam de ontwikkelingen zogenaamd plaatsvinden. Onze lokale partner in Laos zocht de bewoners langs de rivier op en praatte met hen over hun leven na de gedwongen verplaatsing.

In september 2019 vulden de straten van Jakarta zich met woedende demonstranten. Ze protesteerden tegen de ‘Omnibus-werkgelegenheidswet’ die ervoor zou zorgen dat de regels voor mijnbouw versoepelen, bedrijven nauwelijks meer aansprakelijk worden gesteld voor gepleegde misdrijven en de nationale anticorruptie-commissie minder macht krijgt. Vandaag de dag zijn zulk soort protesten in Indonesië absoluut niet meer mogelijk vanwege de Covid-19 crisis en bijbehorende lockdown-maatregelen. Andere manieren voor Indonesische burgers om enige invloed te hebben op besluit- en wetgevingsprocessen waren er sowieso al nauwelijks.

Op woensdag 14 november plaatste de Volkskrant een gezamenlijk opiniestuk van Both ENDS, Hivos, Greenpeace Nederland en Witness over de ontbossing in het Amazonegebied die nog altijd in rap tempo doorgaat, met desastreuse gevolgen voor de inheemse bewoners van het gebied, de biodiversiteit en het klimaat. Nederland is een van de grootste afnemers van Braziliaanse  landbouwproducten zoals soja en rundvlees en zou ervoor moeten zorgen dat ontbossing, landroof en mensenrechtenschendingen in die productieketens  niet voorkomen. Helaas is dat nu nog niet de realiteit.

Goed nieuws uit Brazilië! ANA, het nationale wateragentschap van Brazilië, geeft voorlopig geen vergunningen meer af voor de bouw van nieuwe stuwdammen in het Braziliaanse Paraguay-bassin dat deel uitmaakt van de Pantanal wetlands in Zuid-Amerika. De stop duurt tot minimaal mei 2020. Dan worden de uitkomsten gepubliceerd van het uitgebreide onderzoek naar de sociaaleconomische en milieugevolgen dat ANA in 2016 in gang gezet heeft.

Afgelopen weekend stond er in De Volkskrant een artikel over het Lake Turkana Wind Power Project in Kenia. Ik verbaasde me en ik maakte me boos over hoe het verhaal wordt verteld. Hoe kan het toch dat mensen zo blind zijn voor het perspectief van een ander? En dat een krant als De Volkskrant zoveel ruimte geeft aan zo'n ongenuanceerd verhaal? Dit is precies waarom zulk soort projecten tot conflicten leiden.

November 2017. Een delegatie van baggeraar Van Oord luistert naar vissers uit de gemeenschappen rond de haven van Suape, Brazilië. Deze bijeenkomst is een doorbraak voor de vissersgemeenschappen, die zo lang geen gehoor vonden voor hun klachten. Hun visgronden zijn verwoest nadat Van Oord zeven jaar geleden  het toegangskanaal naar de haven uitdiepte. 

10 liedjes: dat is het resultaat van 450 km varen door de Pantanal gedurende 4 dagen met 36 mensen. Het project Pantanal Poética zocht en vond een nieuwe manier om de Pantanal te bekijken, een waardevol maar bedreigd natuurgebied op de grens van Brazilië, Bolivia en Paraguay.

Al decennia lang houdt Both ENDS de ontwikkelingen in dit grote moerasgebied in het hartje van Zuid-Amerika nauwlettend in de gaten. We werken nauw samen met organisaties die ervoor zorgen dat de plaatselijke bevolking van die ontwikkelingen op de hoogte is en zich er zo nodig tegen kan beschermen. Maar waarom is dit gebied zo bijzonder en zo belangrijk voor heel Zuid-Amerika? En waardoor wordt het gebied bedreigd? C.Cornell Evers, onafhankelijk fotograaf en schrijver, sprak met Tamara Mohr van Both ENDS en Sander van Andel van IUCN om daarachter te komen. Het resultaat van dat gesprek is te lezen in een mooi interview.

De Pantanal, in het hart van Zuid-Amerika op de grens van Brazilie, Bolivia en Paraguay, is het grootste zoetwater-moerasgebied ter wereld. Het heeft een enorme biodiversiteit en de mensen die er wonen leven vooral van visserij en toerisme. Dit gigantische natuurgebied is van onschatbare waarde voor de waterhuishouding van een groot deel van het continent, tot aan de La Plata in Argentinië, zo'n 1500 kilometer verderop. Het gebied wordt van alle kanten bedreigd en daarom ondersteunt Both ENDS al sinds 1994 actief lokale organisaties die zich inzetten voor de bescherming van de Pantanal.

Op 27 oktober bracht RTL Nieuws naar buiten dat de Steungroep Nicaragua de miljoeneninvesteringen die de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO in Nicaragua doet, onverantwoord vindt. FMO stelt desgevraagd 'dat het haar ondernemers ook in moeilijke tijden moet blijven steunen'. Both ENDS ziet dat de keuze om te blijven investeren in Nicaragua wel degelijk risico's met zich meebrengt, en dat deze onvoldoende worden meegewogen in de besluitvorming over financiering. Voorgaande investeringen van FMO waarbij mens en milieu de dupe waren, hebben in enkele gevallen zelfs bijgedragen aan geweld, met als dieptepunt de moord op Berta Cáceres in Honduras in 2016.

Op dinsdag 28 juni dienden de Hondurese organisatie COPINH en de Global Justice Association een klacht in bij de officier van justitie in Nederland tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. Voor COPINH is dit onderdeel van hun voortdurende strijd om degenen die betrokken zijn bij de moord op hun leider Berta Cáceres voor het gerecht te brengen. FMO financierde in 2014 het Agua Zarca-project in Honduras. De nieuwe klacht is gebaseerd op documenten waaruit blijkt dat het geld van FMO oneigenlijk is gebruikt.