Persbericht: Geen Nederlandse publieke steun voor omstreden nieuwe luchthaven Istanbul
Turkije bouwt de grootste luchthaven ter wereld - en de derde in Istanbul - in het bosgebied ten Noorden van de stad. Het project roept veel weerstand en protest op van lokale gemeenschappen en NGO’s, want bos en bewoners moeten ervoor plaatsmaken.
“I have no place to go, I will become homeless. Please don’t demolish my place”. (foto NFD)
Op vrijdag 27 januari jl. meldde Atradius Dutch State Business (ADSB), de Nederlandse export kredietverzekeraar, dat een niet nader genoemde Nederlandse exporteur die eerder een aanvraag had ingediend voor exportkredietondersteuning voor het project, deze terugtrekt.
Lokale gemeenschappen, gesteund door de Turkse organisatie Northern Forest Defense (NFD), en de Nederlandse organisaties XminY en Both ENDS, zijn verheugd, omdat de terugtrekking de publieke bezorgdheid over dit mega-infrastructuurproject recht doet.
Sociale en milieurisico's
In augustus 2016 kondigde Atradius DSB, de exportkredietverzekeraar van de Nederlandse staat, op haar website aan dat een Nederlands bedrijf een aanvraag had ingediend voor exportkredietondersteuning voor activiteiten in het ‘Istanbul New Airport Project’. Omdat Atradius DSB aangaf dat het project grote potentiele sociale en milieurisico’s heeft, vroeg Both ENDS de milieu impactstudies op. NFD kreeg de informatie van Both ENDS en deelde vervolgens haar zorgen over het project met vertegenwoordigers van Atradius DSB, toen deze in oktober 2016 op bezoek waren in Istanbul.
Eerste stap
“Onze organisatie beschermt de natuur rond Istanbul, dus we zijn blij met dit recente nieuws", meldt NFD. "In maart 2015 concludeerden we al in ons rapport over het luchthavenproject dat het kappen en verwoesten van het bos funest is voor de waterhuishouding, meren, rivieren en de vogeltrek, maar ook voor de mensen die in en rond Istanbul wonen. Mensen worden onder dwang uit hun huis en van hun land gezet. De terugtrekking van de aanvraag van deze Nederlandse exporteur is een goede eerste stap, maar wij gaan door met onze strijd tegen de bouw van de luchthaven."
Dodelijke ongevallen en financiële risico's
NFD wijst ook op het gebrek aan veiligheidsmaatregelen; bijna honderd werknemers zijn sinds de start van het project al omgekomen door ongevallen. De meeste zijn vrachtwagenchauffeurs, want duizenden vrachtwagens verplaatsen dag en nacht zand, cement en puin in en uit het projectgebied. Ook heeft NFD grote twijfels over de financiële risico's van het project. Kijkend naar de financiële stabiliteit van Turkije als geheel en die van de luchthaven project in het bijzonder, dan concludeert het rapport van NFD dat het onwaarschijnlijk is dat de luchthaven in de nabije toekomst winst gaat maken.
Voorbeeld doet hopelijk volgen
"De identiteit van het Nederlandse bedrijf en de reden voor de terugtrekking van de aanvraag zijn nooit bekendgemaakt”, zegt Niels Hazekamp van Both ENDS. “Maar we gaan ervan uit dat de dialoog tussen NFD en Atradius DSB zeker heeft geholpen in de beslissing van Nederlandse exporteur om zich te beraden over de betrokkenheid bij het luchthavenproject. Hopelijk motiveert de terugtrekking van deze aanvraag ook andere bedrijven om hun rol in dit project opnieuw te bekijken.”
Voor meer informatie
Neem contact op met Niels Hazekamp n.hazekamp@bothends.org
Links:
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /
Exportkredietverzekeringen: wie betaalt de rekening?
Both ENDS pleit bij de overheid voor het uitsluitend verlenen van exportkredietverzekeringen aan duurzame projecten die geen sociale- en milieuschade aanrichten in het land waar ze plaatsvinden.
-
Nieuws / 28 August 2017
Politici vragen om duurzame exportondersteuning
Both ENDS publiceerde afgelopen juni een rapport waarin duidelijk wordt dat Nederland via exportkredietverzekeraar Atradius Dutch State Business (ADSB) op grote schaal de fossiele brandstoffensector ondersteunt. Tussen 2012 en 2015 verleende ADSB in naam van de Nederlandse staat voor miljarden euro’s verzekeringen en garanties aan fossiel gerelateerde exportprojecten. Deze ondersteuning is totaal niet in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs, vinden ook politici Van Raan (PvdD) en Beckerman (SP), en daarom stelden zij op 20 juni dit jaar vragen aan de staatssecretarissen van Financiën en Infrastructuur en Milieu.
-
Voor de pers / 18 June 2017
Persbericht: Exportsteun niet in lijn met klimaatdoelen
Het Klimaatverdrag van Parijs stelt dat de opwarming van de aarde beperkt moet blijven tot maximaal 2 - liefst 1,5 - graden Celsius. Om dat te bereiken moeten in elk geval alle bewezen fossiele reserves in de grond blijven. Tussen 2012 en 2015 ondersteunde de Nederlandse overheid echter via Atradius DSB voor € 7,3 miljard, fossielgerelateerde exportprojecten met verzekeringen en garanties. Dat is twee derde van de totale waarde die Atradius DSB in die periode verzekerde. Niets wijst er op dat de overheid deze ondersteuning inmiddels in lijn heeft gebracht met het klimaatakkoord. Dat blijkt uit een rapport dat vandaag is uitgebracht door Both ENDS.
-
Voor de pers / 11 November 2020
Exportondersteuning voor vuile energie in Afrika
Rijke landen, waaronder Nederland, verleenden sinds het ondertekenen van het klimaatakkoord van Parijs bijna 50 keer zoveel exportsteun aan projecten gerelateerd aan fossiele brandstoffen als aan projecten voor schone energie in vier Afrikaanse landen. Dat blijkt uit een onderzoek van vijf milieuorganisaties uit Ghana, Nigeria, Togo en Oeganda in samenwerking met Milieudefensie en Both ENDS. De rijke landen verzekerden via hun exportkredietverzekeraars energieprojecten met een totale waarde van 11 miljard US dollar. De helft van deze exportsteun is gerelateerd aan fossiele brandstoffen. Slechts 1% ging naar duurzame hernieuwbare energie.
-
Brief / 4 May 2023
Brief NGO's aan exportkredietverzekeraar: MVO-beleid moet steviger
De Nederlandse overheid verleent via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB (ADSB) exportsteun aan bedrijven die activiteiten in het buitenland ondernemen. De staat wil dat projecten die het verzekert geen negatieve gevolgen hebben voor mens en milieu en stelt daarom eisen rondom maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Over het MVO-beleid liep tot eind april een consultatie waarop een coalitie van dertien maatschappelijke organisaties uit binnen- en buitenland, waaronder Both ENDS en Milieudefensie, heeft gereageerd.
-
Publicatie / 7 March 2016
-
Publicatie / 11 November 2020
-
Dossier /
Paris Proof Export Support
Bijna tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 tot 2018 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
-
Externe link / 24 August 2022
Doorbraak: breuk met fossiele brandstoffen (Jaarverslag 2021)
Both ENDS werkt wereldwijd met partners eraan de stem van gemeenschappen te laten klinken, die elke dag de gevolgen van onduurzaam financieel beleid voelen: klimaatverandering, milieuvervuiling, gedwongen verhuizingen. Al twee decennia vragen we daarbij aandacht voor een relatief onbekend financieel instituut: de exportkredietverzekeraars.
-
Video / 21 October 2014
The meandering roads of Suape
This video tells the story of the families that were forced out of there homes and evicted from their lands in the Suápe region in Brazil. The local authorities have decided to expand the shipyard and the sea-harbour, but they have failed to take into account the negative impacts on the local people and their environment. Dutch company Van Oord is executing part of the dredging, supported by export credit agency Atradius DSB.
-
Video / 21 October 2014
Tatuoca, a stolen island
This video tells the story of the families that were forced out of there homes and evicted from their lands in the Suápe region in Brazil. The local authorities have decided to expand the shipyard and the sea-harbour, but they have failed to take into account the negative impacts on the local people and their environment. Dutch company Van Oord is executing part of the dredging, supported by export credit agency Atradius DSB.
-
Nieuws / 19 May 2022
Reactie op Kamerbrief over uitvoering van de Glasgowverklaring
Both ENDS en 95 andere organisaties* hebben vandaag een brief gestuurd aan Staatssecretaris van Financiën Marnix van Rij en de Minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Liesje Schreinemacher om hen op te roepen de Glasgowverklaring onverkort na te komen. In deze verklaring, die Nederland en 33 andere landen tijdens de klimaattop in Glasgow hebben ondertekend, is afgesproken om direct publieke steun voor fossiele projecten te stoppen per eind 2022.
-
Externe link / 29 May 2019
Exportkredietverzekeraars en hun rol in ontwikkelingsfinanciering (Jaarverslag 2018)
Exportkredietverzekeraars (EKVs) spelen een grote rol in de wereldwijde geldstromen voor ontwikkeling. In 2018 heeft Both ENDS geïnvesteerd in een betere wereldwijde strategische samenwerking tussen organisaties die op EKVs werken, om gezamenlijk de steun van EKVs aan de fossiele sector te stoppen en hun milieu- en mensenrechtenscores te verbeteren.
-
Dossier /
Fair Green and Global Alliance (FGG)
Samen met maatschappelijke organisaties van over de hele wereld werkt de FGG Alliantie aan sociaal rechtvaardige, inclusieve en ecologisch duurzame samenlevingen in Nederland en het Zuiden.
-
Voor de pers / 13 December 2020
Persbericht: Nederland kan niet achterblijven nu Verenigd Koninkrijk stopt met fossiele exportsteun
Nu het Verenigd Koninkrijk aankondigt te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten, is er voor Nederland geen excuus meer om af te wachten. Dat vinden milieuorganisaties Both ENDS, Oil Change International en Milieudefensie. Dat is nodig voor de klimaatafspraken van het Parijsakkoord. Komende week stemt de Kamer over moties om een einde te maken aan de exportsteun voor winning, verwerking en transport van olie, gas en kolen.
-
Nieuws / 21 July 2020
Verzekert Nederland omstreden gaswinningsproject in Mozambique?
Eind vorige week maakte olie- en gasbedrijf Total bekend dat de Nederlandse overheid via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB onderdeel uitmaakt van een financieringspakket aan een omstreden gaswinningsproject in Mozambique. Het project, waar verschillende Nederlandse en buitenlandse bedrijven bij betrokken zijn, heeft grote gevolgen voor de plaatselijke bevolking en de natuur in de omgeving. Welk Nederlands bedrijf de overheid zou gaan verzekeren is nog onduidelijk.
-
Nieuws / 30 June 2020
Extra exportondersteuning vanuit de overheid moet groen herstel stimuleren.
Bijna veertig maatschappelijke organisaties en netwerken uit de hele wereld, waaronder Both ENDS, stuurden vandaag een brief aan minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën. Ze vragen de bewindslieden ervoor te zorgen dat de verruiming van de exportkredietverzekering vanwege de coronacrisis, bijdraagt aan groen herstel.
-
Nieuws / 29 March 2018
Invest-NL moet scherpere randvoorwaarden hanteren
Nederland krijgt een nieuwe instelling om investeringen te stimuleren. De nadruk ligt op maatschappelijke en duurzame projecten, waar Nederland nu volgens het kabinet kansen laat liggen. Met 2,5 miljard euro moet 'Invest-NL' een loket worden waar bedrijven terecht kunnen om projecten te realiseren op gebieden als energie, verduurzaming, mobiliteit, voedsel, zorg, veiligheid en onderwijs.
-
Dossier /
Grootschalige infrastructuur
Grootschalige infrastructuur heeft ter plekke negatieve effecten voor mens en milieu, terwijl de baten elders terechtkomen. Both ENDS zet zich in voor inspraak voor de lokale bevolking en onderzoekt de geldstromen achter deze projecten.
-
Nieuws / 2 July 2019
'Als vissen op het droge': verhalen van mensen in Oeganda en Laos na hun gedwongen vertrek
In de Nam Ou, een rivier in het noorden van Laos, worden zeven dammen gebouwd door een Chinees bedrijf. Overal ter wereld hebben waterkrachtprojecten dezelfde ingrijpende consequenties voor de bewoners in en rond het gebied. In de eerste plaats omdat ze er weg moeten; gedwongen migratie wordt nog steeds beschouwd als een onlosmakelijk bijverschijnsel van infrastructuurprojecten. Dit getuigt van een stuitend gebrek aan respect voor de arme gemeenschappen uit wiens naam de ontwikkelingen zogenaamd plaatsvinden. Onze lokale partner in Laos zocht de bewoners langs de rivier op en praatte met hen over hun leven na de gedwongen verplaatsing.