Pieter Jansen bij jaarvergadering van de Wereldbank in Tokio
De vergadering, die een week duurt, begint voor mij met een bijeenkomst van maatschappelijke organisaties en de bewindvoerders, aangekondigd als dialoog. We zitten met enkele honderden mensen in een grote hal. Sommige vragen die aan de bewindvoerders worden gesteld springen er uit: een activist van het Tahrirplein uit Egypte vraagt waarom de Wereldbank met corrupte regeringen blijft samenwerken. Iemand van Human Rights Watch wil weten wat we met de mensenrechten zullen doen. Een ander maakt de opmerking dat bewindvoerders minder de tijd nemen dan twintig jaar geleden om met maatschappelijke organisaties te praten.
Ik luister naar de Italiaanse en Mexicaanse bewindvoerders. Ze zeggen dat de mensenrechten voldoende gedekt zijn met de sociale en milieurichtlijnen. De Braziliaan speelt voor joker. Zijn uitspraak dat maatschappelijke organisaties met bedrijven aan ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ moeten werken, nu de bank minder ‘invloed’ in de wereld heeft, belooft niet veel goeds. De ontwikkelingsbank van Brazilië zelf is voor maatschappelijke organisaties een van de meest gesloten bastions, en werkt zonder sociale en milieurichtlijnen.
De Engelse bewindvoerder heeft het meeste te zeggen. Hij draagt de publieke boodschap van de bank uit over de sociale en milieurichtlijnen van de bank. De huidige richtlijnen mogen niet slapper dan ze al zijn. Maar het bankbeleid moet wel effectiever, efficiënter en vooral resultaatgericht zijn. Maar met welk doel? Het antwoord wel zal armoedebestrijding zijn. Je kunt dat kwaadwillend, met de staat van dienst die de Wereldbank heeft, zo interpreteren: armoedebestrijding geeft betekenis aan het uitsmeren van olie, beton en asfalt over bossen, akkers en rivieren. Het geld hiervoor moet snel en direct worden uitgezet.
De nieuwe Jim
De verwachtingen over ‘de nieuwe Jim’, de nieuwe president Jim Yong Kim zijn hooggespannen. De bank presenteert hem als één van ons. Ik denk maar zo: als de vos de passie preekt boer pas op je kippen! In een periode dat maatschappelijke organisaties verzwakt worden en afhankelijker worden van hun geldschieters, kan de bank zich profileren als sociaal geëngageerd en milieubewust. Jim deelt hier voor het eerst zijn visie over de koers van de Wereldbank met een publiek van maatschappelijke organisaties en journalisten. Zijn topprioriteit: armoede versneld oplossen. Dit wil hij doen door de aandacht binnen de Wereldbank te verschuiven van grondige projectgoedkeuring naar het behalen van resultaten.
Dit verhaal hebben we al eerder gehoord. Begin dit jaar werd een nieuw financieringsprogramma goedgekeurd door de bank: Programme for Results. In P4R staan resultaten centraal. Maar tegelijkertijd worden de sociale- en milieustandaarden (Safeguards) van de Wereldbank niet toegepast. In plaats daarvan wordt uitgegaan van landensystemen, zonder dat de Bank een bottomline definieert.
Safeguards
De Wereldbank stelt hier in Tokio voor de Safeguards te gaan aanpassen. Op dit moment is de bank nog leidend als het gaat om Safeguards en accountability mechanismen. Maar door de opkomst van vele nieuwe ontwikkelingsdonoren staat die rol onder druk. De nieuwe spelers werken of met minder sterke standaarden of met de standaarden van IFC, het Wereldbankonderdeel voor de private sector. Ik zie juist dat nieuwe ontwikkelingen, grote landacquisities voor voedsel- en energieproductie en mega-investeringen in waterkrachtcentrales, schreeuwen om sterkere standaarden. Op het gebied van mensenrechten (o.a. landrechten en de rechten van inheemse volkeren) spreekt de Wereldbank zich traditioneel niet sterk uit. Ik vind het hoog tijd dat de bank, met haar enorme budget, uit de schulp komt en een lijn trekt met haar zusterorganisaties bij de Verenigde Naties. Anders blijven mensenrechten een kwestie van woorden, en blijven de daden uit.
Japan
We zijn in Japan en dat is niet voor niets. De Wereldbank lijkt in Tokyo uitgenodigd te zijn om de wereld te laten zien dat het land zich goed hersteld heeft van de Tsunami. De ramp met de kerncentrale van Fukushima krijgt minder aandacht. Tegelijk met de Wereldbankvergadering heeft Japan bewust een topconferentie voor ministers in Sendai georganiseerd over het herstel na een ramp. Het voorstel van de Japanse CSO’s om tijdens de vergadering een seminar over Fukushima te organiseren is door de bank als irrelevant terzijde geschoven, omdat de bank niet investeert in nucleaire energie. Een gemiste kans.
Lees meer over dit onderwerp
-
Voor de pers / 12 December 2024Database noemt bedrijven die zijn uitgesloten door wereldwijde investeerders en banken
Den Haag/San Francisco, 12 dec. 2024 - Vandaag verschijnt de bijgewerkte versie van de Financial Exclusions Tracker: financialexclusionstracker.org. De website houdt bij welke bedrijven worden uitgesloten door institutionele beleggers, pensioenfondsen en banken vanwege problemen met mensenrechten, volksgezondheid en duurzaamheid. De meest voorkomende redenen voor uitsluiting zijn banden met fossiele brandstoffen, wapens of tabak.
-
Nieuws / 2 December 2024 -
Nieuws / 25 November 2024Empowerment van het maatschappelijk middenveld: Vormgeven aan investeringsbeleid voor klimaat en duurzame ontwikkeling in Afrika
Van 26-29 november 2024 organiseren Both ENDS en partners het ‘Civil Society Forum on Investment Policies, Climate and Sustainable Development Goals’ plaats in Entebbe, Uganda. Onze collega’s Iván en Fernando vertellen over het belang van dit evenement. “Met dit evenement hopen we een diepgaand perspectief te bieden op de effecten van het huidige investeringsbeleid op klimaat- en milieukwesties, met een sterke focus op het Afrikaanse continent.”
-
Blog / 19 November 2024Bouwen op basis van wederzijdse verantwoording en vertrouwen
‘Ik vind het waanzin om als maar te willen weten en meten! We zouden ons in plaats daarvan moeten richten op het bouwen van vertrouwen, een beter begrip van onze verschillende powers en hoe we deze kunnen benutten om gemeenschappelijke doelen te bereiken.’ Aldus Nalini Mahesh in deze opiniebijdrage aan de vooravond van het event ‘Measuring what Matters -Decolonizing Monitoring and Evaluation.’
-
Evenement / 15 November 2024, 12:50 - 16:45#BothENDSatCOP29 Side Events
Both ENDS’ deelname aan de COP29 omvat onder andere drie belangrijke side events over de onderwerpen genderrechtvaardige klimaatfinanciering, lokaal gedreven adaptatie, en de multilaterale aanpak van een rechtvaardige energietransitie en industrialisatie in het mondiale zuiden.
-
Voor de pers / 12 November 2024Plannen van minister Klever vegen Nederland van de wereldkaart
Den Haag, 12 november - ‘Zorg dat Nederland niet van de kaart verdwijnt’, met die boodschap voerden met Partos zo’n 100 organisaties vandaag actie in Den Haag tegen de geplande bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. Drie internationale partners van Nederland uit Jemen, Nepal en Oeganda riepen de Tweede Kamer op om deze week in de begrotingsbehandeling van het ministerie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, tegen de plannen van minister Klever te stemmen.
-
Voor de pers / 12 November 2024Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van zijn uitstoot, maar legt geen reductieverplichting op.
-
Voor de pers / 11 November 2024Reactie Both ENDS op kamerbrief over toekomstige samenwerking met maatschappelijke organisaties
DEN HAAG, 11 november 2024 - Vandaag publiceerde de Nederlandse regering haar beleid voor de toekomstige samenwerking met ontwikkelingsorganisaties, zowel in Nederland als daarbuiten. PVV-minister Reinette Klever zet de bijl in deze financiering: zij heeft besloten om het budget voor steun aan het internationale maatschappelijk middenveld met meer dan tweederde in te krimpen: van grofweg 1,4 miljard naar 0,4 miljard euro in de periode 2026 tot 2030. Dit heeft grote gevolgen voor kritische geluiden in binnen- en buitenland, in een tijd dat de speelruimte van maatschappelijke organisaties wereldwijd toch al steeds kleiner wordt. Karin van Boxtel, directeur van milieu- en mensenrechten organisatie Both ENDS: “Dit is een ongekende stap in precies de verkeerde richting. Maatschappelijke organisaties zijn essentieel voor duurzame en sociale verandering wereldwijd. Internationale bewegingen vervullen meerdere, onmisbare rollen: als waakhond van de rechtsstaat, als aanjager van verandering, en als tegenkracht tegen autoritaire tendensen. Het afzwakken van de steun hieraan, is een veelzeggend signaal.”
-
Nieuws / 11 November 2024Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer van kracht is. Kenia voegt zich hiermee bij Zuid-Afrika, Tanzania en Burkina Faso, als vierde Afrikaanse land dat zijn BIT met Nederland opzegt.
-
Nieuws / 9 November 2024Waarom is de Nederlandse klimaatzaak tegen Shell belangrijk voor onze partners in het Mondiale Zuiden?
Op 12 november doet het Gerechtshof in Den Haag opnieuw uitspraak in de klimaatzaak tegen Shell, waarin Both ENDS medeaanklager is. Vooruitlopend op deze uitspraak vroegen we onze partners waarom deze Nederlandse rechtszaak belangrijk is voor het Mondiale Zuiden.
-
Nieuws / 1 November 2024Both ENDS bij COP29: pleiten voor genderrechtvaardige klimaatfinanciering
Op 11 november gaat de 29e VN Klimaatconferentie van start in Baku, Azerbeidzjan. Net als voorgaande jaren zal Both ENDS daar aanwezig zijn om te pleiten voor lokale toegang tot klimaatfinanciering, en om onze partnerorganisaties te ondersteunen in hun beleidsbeïnvloeding. Hoe doen we dat, en wat zijn onze verwachtingen (en zorgen) over deze29e editie van de UNFCCC COP? We vroegen het Marius Troost, die samen met Daan Robben deelneemt aan COP29.
-
Publicatie / 29 October 2024
-
Publicatie / 21 October 2024
-
Nieuws / 21 October 2024Teleurstelling over het niet indienen van de Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan
We zijn diep teleurgesteld en gefrustreerd dat de Nederlandse regering haar Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan (NBSAP) niet heeft ingediend voor de CBD COP16 in Cali. Deze minachting voor internationale afspraken ondermijnt de gezamenlijke wereldwijde inspanning om de urgente biodiversiteitscrisis aan te pakken.
-
Nieuws / 8 October 2024Het Mandalika race circuit, en ‘races to the bottom’.
Afgelopen weekend waren er op de Nederlandse televisie in het programma Studio Sport fragmenten te zien van motorraces, die gehouden werden op het Mandalika circuit van Lombok in Indonesië.
-
Blog / 30 September 2024Van EACOP en verhalen van een verdediger in ontwikkeling
Dit artikel is beschikbaar in het Engels.
-
Publicatie / 24 September 2024
-
Nieuws / 24 September 2024Grote bosbranden teisteren Zuid-Amerika
“De branden hebben proporties aangenomen die we nog nooit eerder hebben meegemaakt.”
Grote delen van Zuid-Amerika zijn momenteel in rook gehuld. Van Buenos Aires tot São Paulo en Asunción hebben mensen moeite om adem te halen door de ongekende bosbranden die woeden op het continent, aangewakkerd door extreme droogte, de uitbreiding van de landbouw en de stijgende temperaturen als gevolg van de klimaatverandering.
-
Blog / 29 August 2024Lokale actie voor veerkrachtige draslanden en oeverlanden in het stroomgebied van de Athi rivier in Kenia
Door Melvin van der Veenen Kyra Pohlan
This blog is written in English.
-
Brief / 22 July 2024
Gezamenlijke Oproep tot Actie: Internationale Maatschappelijke Organisaties Eisen Gerechtigheid voor de Slachtoffers van de Moord op Berta Cáceres in Honduras
Dit is een gezamenlijke oproep tot actie van internationale maatschappelijke organisaties om de Hondurese autoriteiten op te roepen gerechtigheid te waarborgen voor de slachtoffers van de moord op Berta Cáceres. Acht jaar en vier maanden zijn verstreken sinds de misdaad tegen Berta, en het Hondurese rechtssysteem heeft de vonnissen van de veroordeelden niet bevestigd en de intellectuele auteurs niet vervolgd. Wij zijn zeer bezorgd dat de onafhankelijke rechtspraak en internationale overeenkomsten over mensenrechten niet worden nageleefd.
