Stem op 22 mei voor eerlijke en duurzame handel
Op donderdag 22 mei mogen Europese burgers stemmen voor het Europees Parlement. De uitslag zal van grote invloed zijn op het beleid dat in Brussel gemaakt wordt. Het gaat dan niet om de keuze vóór of tégen Europa, maar juist om hoe we willen dat Europa er uit gaat zien. Benieuwd welke politici zich zullen inzetten voor een eerlijk en duurzaam handels- en investeringsbeleid? Kijk dan welke kandidaten voor het Europees Parlement (MEP's) de 'pledge' van de 'Alternative Trade Mandate alliantie' hebben ondertekend. Daarin wordt aan kandidaat MEP's gevraagd zich in te zetten voor een aantal cruciale punten op het gebied van het Europees handels- en investeringsbeleid.
Wat is het Alternative Trade Mandate?
De ATM-alliantie pleit voor een alternatief handels- en investeringsbeleid waarin respect voor mens, milieu en democratie centraal staan. Het uitgebreide 'alternatieve handelsmandaat' (Alternative Trade Mandate) van de alliantie wordt door meer dan 80 Europese NGO’s onderschreven. En inmiddels hebben meer dan 140 kandidaten voor het Europees Parlement de pledge van het ATM ondertekend en toegezegd zich actief te zullen inzetten voor de uitvoering ervan!
Wat is er mis met het huidige beleid?
Het handels- en investeringsbeleid van de Europese Unie heeft bijgedragen aan de voedsel-, milieu- en economische crises waar de wereld de afgelopen jaren door geplaagd wordt. De handelsbelangen van de Europese Unie worden vertegenwoordigd door de Europese Commissie, die namens de lidstaten handelsakkoorden sluit met andere landen en regio’s. De onderhandelingen gaan niet alleen over het verlagen van tarieven, maar ook over milieuregels, arbeidsrechten en intellectueel eigendom. Vrijhandelsakkoorden dringen diep door in de manieren waarop landen hun economie en maatschappij organiseren. Het huidige handelsbeleid wordt gedreven door de belangen van grote Europese multinationals en leidt tot toenemende ongelijkheid en aantasting van het milieu, zowel in de EU als in andere landen.
De ecologische voetafdruk van de EU is, aangejaagd door het Europese handelsbeleid, één van de grootste in de wereld. Schaarse natuurlijke hulpbronnen in ontwikkelingslanden worden nu gebruikt voor de op export gerichte productie van biobrandstoffen. Het land dat nodig is voor de productie van deze gewassen wordt vaak afgepakt van lokale bevolkingsgroepen die daardoor gedwongen worden hun heil elders te zoeken. Daarnaast onderhandelt de Europese Commissie met ontwikkelingslanden over het beperken van exportbelastingen en –beperkingen, terwijl regeringen van ontwikkelingslanden deze juist gebruiken om de lokale verwerking van grondstoffen tot half- of eindproducten te bevorderen of de uitputting van natuurlijke hulpbronnen te voorkomen. Door deze eisen te stellen dreigt de EU ontwikkelingslanden een belangrijk beleidsinstrument te ontnemen om de eigen verwerkende industrie een duw in de rug te geven.
Alternatieve visie op handel
De ATM-alliantie gelooft dat het Europese handelsbeleid aan een fundamentele verandering toe is. In het mandaat staan een aantal concrete en realistische voorstellen. Zo zouden verdragen op het gebied van mensenrechten, milieu en werk voorrang moeten hebben op handels- en investeringsregels. Ook zouden landen een bepaalde mate van vrijheid moeten krijgen om hun eigen strategie te bepalen om duurzame economische ontwikkeling te bereiken. Exportbeperkingen die er voor zorgen dat landen democratische controle behouden over hun grondstoffen zouden niet moeten worden verminderd of afgeschaft, maar juist moeten worden toegestaan.
De manier waarop onderhandelingen plaats vinden tast de democratie aan. Onderhandelingen over internationale handelsregels vinden achter gesloten deuren plaats, waardoor maatschappelijke organisaties en betrokken burgers vrijwel geen mogelijkheid hebben om de uitkomst te beïnvloeden. Onderhandelingsteksten worden pas na afloop van de onderhandelingen openbaar gemaakt. Het ATM pleit voor transparantie rondom lobbyactiviteiten en publicatie van onderhandelingsteksten en voortgangsrapportages.
Wat kan het Europees Parlement doen?
"Leden van het Europees Parlement kunnen een belangrijke rol spelen in het handel-besluitvormingsproces van de EU", zegt Lala Hakuma Dadci van Aitec, die de ATM-campagne in Frankrijk leidt. "Ze kunnen wijzen op de gevaren van handels- en investeringsovereenkomsten die worden doorgedrukt door de transnationale ondernemingen en hun lobby's, en zorgen dat handelsbesprekingen publiek en transparant worden. Handelsovereenkomsten moeten worden goedgekeurd door het Europees Parlement voordat ze van kracht worden, daarom zijn we blij te zien dat veel kandidaten zich bewust zijn van het belang van hun rol daarin. Deze kandidaten zijn duidelijk bereid om op te komen voor democratie, sociale rechtvaardigheid en het milieu."
De - tot nu toe140 - handtekeningen onder de pledges zijn afkomstig uit 18 verschillende landen en van allerlei politieke partijen en groepen in het Europees Parlement. In Nederland is de pledge ondertekend door 27 kandidaat-parlementsleden van onder andere de PvdA, GroenLinks, de SP, de CU, de Piratenpartij, de PvdD en Ikkiesvooreerlijk.eu. Voor wie wil weten welke kandidaten voor het Europees Parlement zich achter het ATM hebben geschaard, is hier de lijst te bekijken.
Website Alternative Trade Mandate
Onze visie op het Europese handels- en investeringsbeleid
Foto: Comhlámh, Dublin
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 4 March 2025
Feminist March 2025: de straat op voor genderrechtvaardigheid
Wereldwijd staan vrouwenrechten onder druk, en worden hard bevochten rechten en vrijheden afgebroken. Waar tot voor kort Nederland zich opstelde als voorvechter van emancipatie, vrouwenrechten en genderrechtvaardigheid, breekt het huidige kabinet met dit beleid en laat miljoenen vrouwen en meisjes in de steek. Daarom gaat Both ENDS, samen met vele andere bondgenoten, op 8 maart de straat op. Het is tijd om een stevig tegengeluid te laten horen tegen de afbraak van genderbeleid en op te komen voor gendergelijkheid en sociale rechtvaardigheid.
-
Brief / 3 March 2025
Input for FMO’s “investment approach to responsibly managed forest plantations”
Both ENDS has been asked by FMO to comment on its draft investment approach to responsibly managed forest plantations. To follow are a number of observations and recommendations, partially informed by Both ENDS long legacy of working in the forest & land arena, in dialogue with international donors, philanthropic foundations, companies, certification bodies and notably with forest dependent communities and other land users.
-
Nieuws / 21 February 2025
Met kille beleidsbrief keert kabinet internationale samenwerking en solidariteit de rug toe
De gepubliceerde beleidsbrief van minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp is koud en kil. Het plaatst Nederland in een internationaal isolement en laat de meest kwetsbare mensen wereldwijd, waaronder vele vrouwen, boeren, inheemse volkeren en jongeren, in de steek.
-
Voor de pers / 18 February 2025
Trade deal fueling resource grab? 120+ groups from Europe and Indonesia sound the alarm
Dit persbericht is alleen beschikbaar in het Engels
-
Dossier /
Op zoek naar gerechtigheid voor de door Vale's mijnbouwrampen getroffen gemeenschappen in Mariana en Brumadinho
Dit dossier is vooralsnog alleen beschikbaar in het Engels
-
Dossier /
Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en veeleisende consumptiepatronen aanpakt, dat prioriteit geeft aan ecologische en sociale rechtvaardigheid en dat fouten uit het verleden niet herhaalt.
-
Blog / 28 January 2025
Zinkende beloften in Manila
Door Murtah ShannonGisteren publiceerde Global Witness een nieuw rapport, "Sunk Costs" – waar ik een bescheiden rol in heb mogen spelen- dat met nieuwe feiten komt over het desastreuze New Manila International Airport-project in de Filipijnen, waarvoor de Nederlandse bagger-multinational Boskalis een Nederlandse exportkredietverzekering (ekv) van 1.5 miljard euro ontving.
-
Nieuws / 22 January 2025
-
Publicatie / 16 January 2025
-
Nieuws / 16 January 2025
DetoX: Both ENDS verlaat X
Both ENDS verlaat, samen met vele andere Nederlandse organisaties, het sociale media-platform X. In januari doen wij mee aan de campagne “#DetoX” van De Goede Zaak en Stem op een Vrouw. Wij hopen dat veel organisaties ons zullen volgen zodat de haat, misinformatie en ondermijning van de democratie op X minder ruimte krijgen.
-
Nieuws / 13 January 2025
Nieuwe samenwerking met RVO voor veerkrachtige voedselsystemen in de Sahel
De situatie in de Afrikaanse Sahel is de snelst groeiende humanitaire crisis ter wereld. Ruim 3 miljoen mensen vluchten voor geweld. Zij worden geteisterd door honger, ziekte en toenemende droogte door klimaatverandering. Both ENDS en haar partners werken succesvol aan het versneld vergroten van de veerkracht van lokale voedselsystemen en gemeenschappen in de Sahel, gebaseerd op ‘Farmer Managed Natural Regeneration’ (FMNR). Het project, dat wordt gefinancierd door DOB Ecology, loopt halverwege 2026 ten einde, maar heeft al een vervolg gekregen dankzij een nieuwe samenwerking met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
-
Voor de pers / 12 December 2024
Database noemt bedrijven die zijn uitgesloten door wereldwijde investeerders en banken
Den Haag/San Francisco, 12 dec. 2024 - Vandaag verschijnt de bijgewerkte versie van de Financial Exclusions Tracker: financialexclusionstracker.org. De website houdt bij welke bedrijven worden uitgesloten door institutionele beleggers, pensioenfondsen en banken vanwege problemen met mensenrechten, volksgezondheid en duurzaamheid. De meest voorkomende redenen voor uitsluiting zijn banden met fossiele brandstoffen, wapens of tabak.
-
Dossier /
-
Nieuws / 2 December 2024
-
Nieuws / 25 November 2024
Empowerment van het maatschappelijk middenveld: Vormgeven aan investeringsbeleid voor klimaat en duurzame ontwikkeling in Afrika
Van 26-29 november 2024 organiseren Both ENDS en partners het ‘Civil Society Forum on Investment Policies, Climate and Sustainable Development Goals’ plaats in Entebbe, Uganda. Onze collega’s Iván en Fernando vertellen over het belang van dit evenement. “Met dit evenement hopen we een diepgaand perspectief te bieden op de effecten van het huidige investeringsbeleid op klimaat- en milieukwesties, met een sterke focus op het Afrikaanse continent.”
-
Blog / 19 November 2024
Bouwen op basis van wederzijdse verantwoording en vertrouwen
‘Ik vind het waanzin om als maar te willen weten en meten! We zouden ons in plaats daarvan moeten richten op het bouwen van vertrouwen, een beter begrip van onze verschillende powers en hoe we deze kunnen benutten om gemeenschappelijke doelen te bereiken.’ Aldus Nalini Mahesh in deze opiniebijdrage aan de vooravond van het event ‘Measuring what Matters -Decolonizing Monitoring and Evaluation.’
-
Evenement / 14 November 2024, 12:50 - 16:45
#BothENDSatCOP29 Side Events
Both ENDS’ deelname aan de COP29 omvat onder andere drie belangrijke side events over de onderwerpen genderrechtvaardige klimaatfinanciering, lokaal gedreven adaptatie, en de multilaterale aanpak van een rechtvaardige energietransitie en industrialisatie in het mondiale zuiden.
-
Voor de pers / 12 November 2024
Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van zijn uitstoot, maar legt geen reductieverplichting op.
-
Voor de pers / 11 November 2024
Reactie Both ENDS op kamerbrief over toekomstige samenwerking met maatschappelijke organisaties
DEN HAAG, 11 november 2024 - Vandaag publiceerde de Nederlandse regering haar beleid voor de toekomstige samenwerking met ontwikkelingsorganisaties, zowel in Nederland als daarbuiten. PVV-minister Reinette Klever zet de bijl in deze financiering: zij heeft besloten om het budget voor steun aan het internationale maatschappelijk middenveld met meer dan tweederde in te krimpen: van grofweg 1,4 miljard naar 0,4 miljard euro in de periode 2026 tot 2030. Dit heeft grote gevolgen voor kritische geluiden in binnen- en buitenland, in een tijd dat de speelruimte van maatschappelijke organisaties wereldwijd toch al steeds kleiner wordt. Karin van Boxtel, directeur van milieu- en mensenrechten organisatie Both ENDS: “Dit is een ongekende stap in precies de verkeerde richting. Maatschappelijke organisaties zijn essentieel voor duurzame en sociale verandering wereldwijd. Internationale bewegingen vervullen meerdere, onmisbare rollen: als waakhond van de rechtsstaat, als aanjager van verandering, en als tegenkracht tegen autoritaire tendensen. Het afzwakken van de steun hieraan, is een veelzeggend signaal.”
-
Nieuws / 11 November 2024
Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer van kracht is. Kenia voegt zich hiermee bij Zuid-Afrika, Tanzania en Burkina Faso, als vierde Afrikaanse land dat zijn BIT met Nederland opzegt.