Vrouwen nemen het voortouw – Pionieren met een democratisch financieringsmodel in Midden-Amerika
In de mondiale strijd voor vrouwenrechten lopen grassroot organisaties voorop bij het stimuleren van positieve veranderingen binnen hun gemeenschap. Fondo Centroamericano de Mujeres (FCAM), een partner van Both ENDS, is pionier op het gebied van een participatieve subsidieaanpak om feministische en vrouwenbewegingen in Midden-Amerika te financieren. FCAM gaat verder dan de traditionele donor gestuurde subsidieverstrekking. De beslissingsmacht hoe fondsen verdeeld en gebruikt worden verschuift daarmee naar organisaties zelf.
De aanpak is gebaseerd op de overtuiging dat zelfsturende vrouwen, non-binaire mensen en transgenders zelf het meest geschikt zijn om hun behoeften te bepalen en oplossingen voor duurzame verandering voor te stellen.
Maar wat betekent dit in de praktijk? Hoe moet je het aanpakken? Programmacoördinator María Estelí González benadrukt de belangrijkste elementen van de aanpak van FCAM en reflecteert op de bijdrage van de organisatie aan een rechtvaardiger financieringslandschap.
“De vrouwen die op gemeenschapsniveau werken, weten het beste wat hun belangrijkste behoeften zijn, hun eisen en de oplossingen voor hun problemen.” - María Estelí González
Inclusieve outreachstrategieën
FCAM maakt gebruik van uitgebreide outreach strategieën om een breed scala aan bewegingen te bereiken, zoals die van jongeren, LGBTQ+, inheemsen, afro-afstammelingen, vrouwen met een handicap, migranten en andere gemarginaliseerde groepen. Oproepen voor het indienen van voorstellen worden verspreid via traditionele en alternatieve media, lokale radio- en tv-stations, elektronische mailinglijsten en FCAM's netwerk van zusterorganisaties. De organisatie zorgt ervoor dat vooraf onderzoek wordt gedaan naar de doelgroep, zodat drempels voor participatie worden weggenomen.
María Estelí legt bijvoorbeeld uit dat het FCAM-team een gespecialiseerde opleiding heeft gevolgd en een intern reflectieproces heeft uitgevoerd om een brede participatie van vrouwen met een handicap te garanderen. Bovendien schrapt FCAM bepaalde vereisten die doorgaans door traditionele financiers worden opgelegd, zoals de wettelijke registratie van organisaties. Hierdoor kunnen groepen die voorheen uitgesloten waren, deelnemen aan het subsidieproces.
Democratisch proces
Na de deadline voor het indienen van voorstellen nodigt FCAM alle in aanmerking komende aanvragers en partners uit om deel te nemen aan een online democratisch stemproces. De kiezers ontvangen samenvattingen van elk voorstel en stemmen anoniem op de voorstellen die volgens hen steun moeten krijgen via de meerjarige financieringsprogramma's van FCAM. María Estelí benadrukt hoe belangrijk het is om de kiezers voldoende tijd en duidelijke instructies te geven om de voorstellen te beoordelen en hun stem uit te brengen. FCAM treedt op als een neutrale facilitator zonder stemrecht en ondersteunt organisaties om collectief te laten beslissen waar de financiering naartoe gaat.
Ruimte voor feedback en leren
De groepen die de meeste stemmen hebben gekregen, worden uitgenodigd voor een persoonlijke introductieworkshop om elkaar en het FCAM-team te ontmoeten en hun voorstellen en budgetten verder uit te werken. Gedurende 2 of 3 dagen presenteren, bespreken en verfijnen de groepen hun voorstellen via een participatief proces, waarbij feedback van collega's wordt verwerkt.
FCAM faciliteert de workshop en biedt technische ondersteuning, maar de groepen behouden volledige autonomie bij het ontwerpen van projectactiviteiten en het toewijzen van hun fondsen. Na indiening van de definitieve voorstellen verstrekt FCAM de groepen algemene exploitatiesubsidies variërend van USD 5.000 tot USD 25.000.
Voorbeeld voor verandering
De afgelopen twintig jaar heeft FCAM 2.568 subsidies met een totale waarde van 32 miljoen dollar toegekend aan meer dan 600 organisaties en activisten in Midden-Amerika. FCAM was een van de eerste fondsen die gebruik maakte van een participatieve aanpak van subsidies en heeft sindsdien haar lessen gedeeld met anderen, waaronder FRIDA, een feministisch fonds voor jonge vrouwen dat FCAM samen met andere organisaties heeft opgericht. FRIDA heeft het model op mondiaal niveau overgenomen en opgeschaald, waardoor het onder de aandacht van grote donoren is gekomen.
Door deze democratische en inclusieve subsidiebenadering, biedt FCAM een rechtvaardiger alternatief voor traditionele mechanismen voor ontwikkelingsfinanciering. Door de beslissingsmacht rechtstreeks in de handen van changemakers aan de basis te leggen, handhaaft FCAM de rechten van vrouwen, non-binaire mensen en transgenders om te beslissen hoe ze omgaan met uitdagingen in hun gemeenschap en hoe ze hun eigen lot vormgeven.
Lees meer over dit onderwerp
-
Brief / 22 juli 2024
Gezamenlijke Oproep tot Actie: Internationale Maatschappelijke Organisaties Eisen Gerechtigheid voor de Slachtoffers van de Moord op Berta Cáceres in Honduras
Dit is een gezamenlijke oproep tot actie van internationale maatschappelijke organisaties om de Hondurese autoriteiten op te roepen gerechtigheid te waarborgen voor de slachtoffers van de moord op Berta Cáceres. Acht jaar en vier maanden zijn verstreken sinds de misdaad tegen Berta, en het Hondurese rechtssysteem heeft de vonnissen van de veroordeelden niet bevestigd en de intellectuele auteurs niet vervolgd. Wij zijn zeer bezorgd dat de onafhankelijke rechtspraak en internationale overeenkomsten over mensenrechten niet worden nageleefd.
-
Transformative Practice /
De Negotiated Approach: inclusief en duurzaam watermanagement
De Negotiated Approach werkt van onderaf. Deze aanpak geeft gemeenschappen een stem bij het beheer van rivieren, waarborgt eerlijk en duurzaam gebruik van het water en voorkomt aantasting van kwetsbare ecosystemen.
-
Nieuws / 28 november 2017
10 jaar na baanbrekend vonnis vechten de Saramaka nog steeds voor hun rechten
Op 28 november 2007 wonnen de Saramaka een baanbrekende rechtszaak tegen Suriname bij het Inter-Amerikaans Mensenrechtenhof (IACHR). Het Hof bepaalde onder andere dat Suriname geen concessies meer mag uitgeven op tribaal grondgebied zonder toestemming van de bewoners. 10 jaar later komt er van de uitvoering van dit vonnis echter weinig terecht.
-
Evenement / 22 maart 2023, 09:00 - 11:00
Towards just water governance in Colombia; a dialogue on the Transformative Water Pact
Online side event at the UN Water conference in New York
This event will present The Transformative Water Pact (TWP), an innovative framework for water governance that has been developed by environmental justice experts from around the world. The TWP will serve as a starting point for dialogue between representatives of the government of Colombia, academia, regional and international NGOs in relation to Colombia's current ambitions in multi-scalar water governance.
-
Nieuws / 2 juli 2019
Indonesië: Het recht van vrouwen op water
De kwaliteit van het water in de Brantas, de grootste rivier van Oost-Java, gaat snel achteruit ten gevolge van industrieel en huishoudelijk afval. De vervuiling heeft een onevenredig grote impact op vrouwen. Toch is hun aandeel in de besluitvorming beperkt. ECOTON helpt daar verbetering in te brengen.
-
Blog / 5 oktober 2018
ECOTON (of de achtbaan van Surabaya)
Door Marjolein van RijnVanaf het moment dat ik aankom in Surabaya beland ik de achtbaan die ECOTON heet. Ik kom langs om het werk van deze jarenlange Both ENDS-partner te leren kennen, en heb daarvoor krap drie dagen. Maar ECOTON doet veel, en alles tegelijk. Onvermoeibaar zetten ze zich dag én nacht in om de Brantas-rivier schoon te houden.
-
Nieuws / 26 september 2018
Nieuwe stuwdammen in Braziliaanse Pantanal voorlopig in de ban
Goed nieuws uit Brazilië! ANA, het nationale wateragentschap van Brazilië, geeft voorlopig geen vergunningen meer af voor de bouw van nieuwe stuwdammen in het Braziliaanse Paraguay-bassin dat deel uitmaakt van de Pantanal wetlands in Zuid-Amerika. De stop duurt tot minimaal mei 2020. Dan worden de uitkomsten gepubliceerd van het uitgebreide onderzoek naar de sociaaleconomische en milieugevolgen dat ANA in 2016 in gang gezet heeft.
-
Dossier /
Inclusieve wegen naar duurzaam en gezond voedsel voor iedereen
Overal ter wereld produceren kleinschalige boerinnen en boeren voedsel op een duurzame en inclusieve manier. Ze werken samen met de natuur en met elkaar, en voorzien hun gezinnen en gemeenschappen van voldoende en gezond voedsel. Deze manier van produceren staat echter overal onder druk door grootschalige landbouw en het wereldwijd dominante industriële voedselsysteem. Samen met onze partners
probeert Both ENDS het tij te keren ten gunste van duurzame, lokale praktijken die meestal 'agro-ecologisch' of 'natuurinclusief' worden genoemd. Waarom onze
focus daarop? Agro-ecologische praktijken zijn klimaatbestendig, inclusief en vergroten de mogelijkheden voor gemeenschappen overal ter wereld om duurzaam in hun voedsel te voorzien. -
Publicatie / 30 oktober 2023
-
Externe link / 24 augustus 2022
Steun voor organisaties om veilig te kunnen werken (Jaarverslag 2021)
Both ENDS streeft ernaar dat maatschappelijke organisaties hun werk veilig kunnen doen, om zo de besluitvorming over ecosystemen, milieurechtvaardigheid en mensenrechten te kunnen beïnvloeden. Maar de ruimte voor deze organisaties om zich uit te spreken krimpt op veel plekken. Repressie, bedreiging en geweld tegen milieu- en mensenrechtenverdedigers, inclusief onze partners, neemt toe.
-
Nieuws / 18 juni 2019
Open brief van meer dan 340 organisaties: EU moet onderhandeling verdrag met Zuid-Amerikaanse landen stoppen.
Vandaag hebben meer dan 340 organisaties uit zowel Zuid-Amerika als Europa, inclusief Both ENDS, samen een open brief aan de leiders van de Europese Unie gestuurd, waarin zij de EU oproepen de onderhandelingen over het EU-Mercosur vrijhandelsverdrag te staken. De organisaties en hun achterban maken zich ernstig zorgen over de grote toename van schendingen van inheemse mensenrechten en van schade aan natuur en milieu in Brazilië.
-
Nieuws / 29 juni 2020
Maatschappelijke organisaties maken zich hard voor bindende milieu- en mensenrechtenregels in de EU
Op 23 juli 2020 heeft een wereldwijd netwerk van NGO's (inclusief Both ENDS) een open brief gepubliceerd aan EU-Commissaris van Justitie Reynders. Ze pleiten voor uitbreiding van de aansprakelijkheid van bedrijven voor de verwoesting van het milieu en het schenden van mensenrechten. Aanleiding was de recente toezegging van EU-commissaris Reynders wetsvoorstellen in te dienen om bedrijven en directeuren te verplichten tot due diligence. Dit moet in 2021 gebeuren in het kader van een initiatief voor duurzaam beleid van bedrijven.
-
Brief / 19 oktober 2022
Both ENDS' input op de 'consultatie feministisch buitenlandbeleid' van MinBuZa
In mei 2022 maakten minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken en minister Schreinemacher voor Internationale Handel en Ontwikkelingssamenwerking bekend dat ook Nederland gaat werken aan een Feministisch Buitenlandbeleid (FBB). Dit betekent dat Nederland in haar het buitenlandbeleid meer aandacht gaat besteden aan inclusiviteit in het algemeen en specifiek aan vrouwenrechten en gendergelijkheid, waaronder LGBTIQ+. Deze feministische focus zal terugkomen in alle aspecten van het buitenlands beleid; veiligheid, handel, diplomatie en internationale samenwerking.
Ter bevordering van een inclusief proces en om inzicht te krijgen in hoe een Nederlandse FBB eruit zou moeten zien, opende het ministerie van Buitenlandse Zaken een internetconsultatie. Both ENDS verwelkomt de FBB en deelt daarom graag haar input en suggesties.
-
Nieuws / 15 mei 2012
Lancering 'goed goud' in Nederland
Nederland is na het Verenigd Koninkrijk het eerste land in Europa waar 'goed goud' wordt verkocht. Op 7 mei vond in Amsterdam de officiële lancering van Fairtrade-Fairmined goud plaats. Hoogtepunt was de overhandiging van het eerste gouden armbandje met dit certificaat aan Katja Römer-Schuurman uit handen van een Peruviaanse mijnwerker. Het armbandje staat symbool voor goed goud en zal door Römer-Schuurman met trots worden gedragen. "De cirkel is rond", zegt Lina Villa, directeur van de Alliance for Responsible Mining (ARM), die vanaf het begin betrokken was bij het project.
-
Nieuws / 23 juli 2021
Financiering FMO voor Agua Zarca project mogelijk gelinkt aan malafide praktijken
De miljoenenlening die de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO verstrekte aan Hondurese projectontwikkelaars van het bedrijf DESA voor de uitvoering van het omstreden Agua Zarca damproject in Honduras, houdt mogelijk verband met grove corruptie en geldverduistering. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd artikel in het Financieel Dagblad op basis van informatie verstrekt door COPINH, de inheemse organisatie die zich al jaren verzet tegen de bouw van de dam. Meerdere leden van de organisatie, onder andere haar leider Berta Cáceres, werden vermoord. Inmiddels is David Castillo, de directeur van DESA, veroordeeld voor betrokkenheid bij de moord op Berta Cáceres in 2016.
-
Nieuws / 22 maart 2021
Het belang van genderperspectief in het Nederlands waterbeleid
Steeds meer partijen in de Nederlandse watersector erkennen het belang van een inclusieve aanpak bij klimaatadaptatie. Echter, daar waar onze kennisinstellingen en bedrijven betrokken zijn bij delta- en masterplannen, zoals in Bangladesh en de Filipijnen, blijkt de praktijk weerbarstig. Uitgaan van lokale realiteiten, kwetsbaarheden en ongelijkheden, zoals die tussen mannen en vrouwen, is essentieel voor goede plannen die iedereen in staat stellen zich aan te passen aan klimaatverandering.
-
Voor de pers / 10 februari 2021
Transparantie ontwikkelingsbank FMO schiet ernstig tekort
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is onvoldoende transparant over haar financieringen en investeringen en handelt daarmee in strijd met haar mandaat. Dat blijkt uit een nieuw rapport van International Accountability Project en de Foundation for the Development of Sustainable Policies, onderschreven door 28 organisaties waaronder Both ENDS, SOMO en Oxfam Novib. De organisaties deden onderzoek naar de mate van transparantie van FMO over haar investeringen in de periode tussen 1 januari 2019 en 31 mei 2020. Slechts in 25% van de gevallen werd bekendgemaakt welke potentiële negatieve gevolgen een investering van FMO zou hebben voor mens en milieu.
-
Dossier /
De toekomst van energie in Oeganda
In Oeganda heeft het overgrote deel van de inwoners op het platteland geen toegang tot elektriciteit, ondanks de vele stuwdammen, buitenlandse investeringen en grote overheidsuitgaven in energie, en nieuwe plannen voor waterkracht-, olie- en gasprojecten. Samen met onze lokale partners streven wij naar een duurzame energiestrategie voor Oeganda waarbij de behoeften en wensen van lokale gemeenschappen centraal staan.
-
Nieuws / 14 december 2020
Groene exportsteun biedt toekomstperspectief
Op 12 december jl. kondigde het Verenigd Koninkrijk aan te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten. Both ENDS is daar blij mee en vindt dat Nederland zo snel mogelijk dit goede voorbeeld moet volgen. Samen met organisaties in Europa en ver daarbuiten maken we ons al jaren hard voor het verduurzamen van exportsteun en andere financiële instrumenten van de overheid. De eerste en meest belangrijke stap daarin is het stoppen met het stimuleren van de fossiele brandstoffensector, en in plaats daarvan juist ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van duurzame energieopwekking.
-
Voor de pers / 5 oktober 2022
Onafhankelijk onderzoek bevestigt verantwoordelijkheid FMO voor schade door Barro Blanco-dam en adviseert compensatie
Utrecht, 5 oktober 2022 – De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is verantwoordelijk voor het verlies van levensonderhoud, de economische verliezen en de milieuschade die de bouw van de Barro Blanco-dam in Panama heeft veroorzaakt. Dit blijkt uit het eindverslag van het onafhankelijk klachtenmachisme van de bank. Inheemse gemeenschappen die de nadelen van de dam ondervinden, zijn blij dat hun klachten bevestigd zijn en herhalen hun vraag om excuses en een schadevergoeding.