Weg met de Griekse schuld!
Vandaag komen de regeringsleiders van de Eurozone bijeen om opnieuw te praten over de Griekse schuldencrisis. Het is erop of eronder, de toekomst van Griekenland hangt aan een zijden draadje. Griekenland kan onmogelijk voldoen aan haar betalingsverplichtingen, de enige manier om het land er weer bovenop te helpen is kwijtschelding van de schuld. Dat vindt een groot aantal organisaties in Europa, waarvan Both ENDS er één is. Wiert Wiertsema van Both ENDS legt uit waarom.
Hoe hoog is de Griekse schuld eigenlijk?
"Het Griekse schuldverlichtingsprogramma begon in 2010, toen Griekenlands schuld een bedrag had bereikt van €310 miljard, dat gelijk stond aan 133% van haar Bruto National Product (BNP). Vandaag de dag heeft Griekenland nog steeds €317 miljard schuld, waarvan 78% is verschuldigd aan de "Troika" van het IMF, de EU en de Europese Centrale Bank (ECB)."
Maar hoe zit het dan met de schuldverlichting?
"De schuldverlichting is vooral verstrekt aan de Europese financiële sector. Minder dan 10% van het schuldverlichtingsgeld is bij de Griekse bevolking terecht gekomen, terwijl 90% van de leningen wordt gebruikt om de Europese financiële instellingen te helpen die teveel hadden geïnvesteerd in Griekse schuld, zoals Europese banken, hedge fondsen, pensioenfondsen en andere investeerders."
Wat is het effect geweest van de Griekse schuldencrisis en de voorwaarden voor schuldverlichting?
"De voortdurende schuldencrisis en bezuinigingseisen die Griekenland zijn opgelegd in ruil voor schuldverlichtingsleningen hebben de Griekse economie en samenleving geruïneerd. Bezuinigingen hebben geleid tot een enorme daling van lonen in de overheidssector, het verlies van banen, en de verlaging van pensioenen en primaire voorzieningen zoals gezondheidszorg. Miljoenen Grieken zijn in armoede gestort als gevolg van de crisis, de basisbehoeften worden nu grotendeels verzorgd door solidariteitsnetwerken. De werkloosheid in Griekenland is gestegen tot meer dan 25%, en bijna 2 op de 3 jonge mensen zitten zonder werk."
Komen schuldencrises vaak voor?
"Het aantal schuldencrises is dramatisch toegenomen sinds regeringen in de 70-er jaren de regels voor het mondiaal financieel systeem hebben versoepeld. Tussen 1941 en 1970 hebben regeringen maar zes keer verzuimd hun schulden te betalen, tussen 1971 en 2004 was dat al 129 keer! De schuldencrises in de 80-er en 90-er jaren en de bezuinigingsvoorwaarden die werden opgelegd door het IMF en de Wereldbank in ruil voor schuldverlichtingsleningen, veroorzaakten twee of meer 'verloren ontwikkelingsdecennia' in het mondiale Zuiden. Tussen 1980 en 1990 nam het aantal mensen dat in armoede leeft in Latijns Amerika toe van 144 miljoen naar 211 miljoen. In Afrika groeide het aantal mensen dat in extreme armoede leeft – van minder dan $ 1,25 per dag dus – van 205 miljoen in 1981 tot 330 miljoen in 1993."
Both ENDS en schuldencampagnes
"Jarenlang is door internationale schuldencampagnes gepleit voor schuldenkwijtschelding als effectieve vorm van ontwikkelingssamenwerking die er voor zorgt dat arme landen beter in duurzame ontwikkeling kunnen investeren in plaats van steeds maar weer rente en aflossingen van nieuwe leningen te moeten betalen. Both ENDS is onderdeel van Jubilee Nederland en daarmee hebben we die campagnes altijd ondersteund."
Werkt schuldenkwijtschelding?
"Als resultaat van het wereldwijde protest en die anti-schuldcampagnes, werd in het begin van deze eeuw zo'n $130 miljard aan schulden kwijtgescholden voor 36 landen, vooral in sub-Sahara Afrika. Dat werd gedaan via het zogenaamde 'HIPC initiatief' voor landen met grote schuldenproblemen. Dat heeft elk jaar miljarden dollars bespaard en er bovendien toe geleid dat natuurlijke hulpbronnen beter worden beschermd en miljoenen meer mensen toegang hadden tot gezondheidszorg en onderwijs. Dus het werkt wel degelijk!"
Maar wat is er dan misgegaan?
"Helaas konden niet alle landen die schuldverlichting nodig hadden, profiteren van het HIPC initiatief. En ook deze schuldenkwijtschelding ging weer gepaard met allerlei hinderlijke en voor ontwikkelingslanden zeer nadelige voorwaarden. Ook Nederland heeft altijd het HIPC inclusief die voorwaarden beschouwd als de internationale norm. Die HIPC-voorwaarden werden vooral door de schuldeisers – met name de rijke landen, die goed vertegenwoordigd zijn in het IMF en de Wereldbank – geformuleerd en opgesteld. Ontwikkelingslanden moesten wel meedoen, maar hun stem woog duidelijk minder zwaar. Zij kregen te weinig middelen om de in- en uitstroom van kapitaal te bewaken. Mede daardoor is de dreiging van nieuwe schulden nooit helemaal verdwenen."
Wat moet er nu gebeuren en wat moet Nederland doen?
"Wat Griekenland momenteel overkomt kan ontwikkelingslanden evengoed treffen. Dat is een van de redenen dat we eerlijke nieuwe regels nodig hebben in VN-verband om snel en eerlijk op schuldencrises te kunnen reageren. Op initiatief van veel ontwikkelingslanden is begin 2015 een VN Comité in het leven geroepen om zulke regels op te stellen, maar de EU en de VS boycotten de zittingen hiervan tot nu toe. Nederland zou aan die boycot een einde moeten maken en samen met ontwikkelingslanden gaan werken aan een eerlijk internationaal systeem dat ervoor zorgdraagt dat de sterkste schouders ook de grootste bijdrage gaan leveren aan het oplossen en voorkomen van schuldenproblemen."
Zie voor meer informatie over de internationale campagne om de Griekse schuld kwijt te schelden: Cancelgreekdebt.org
Zie ook het opiniestuk in de Volkskrant van zaterdag 4 juli 2015, van SOMO, Both ENDS en TNI .
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 3 juli 2024
'Nederlandse overheid handelt intrasparant en onzorgvuldig bij de herbeoordeling van het Mozambique gasproject'
Op maandag 1 juli werden vragen van Tweede Kamerleden over het Mozambique LNG project en de betrokkenheid van Atradius DSB beantwoord door staatssecretaris Van Rij. TotalEnergies is de projectleider van het Mozambique LNG project in de noordelijkste provincie van Mozambique. Het Nederlandse bedrijf Van Oord krijgt daarvoor een exportkredietverzekering van 1 miljard euro van de publieke Nederlandse verzekeraar Atradius Dutch State Business.
-
Video / 3 juli 2024
Jonila Castro: "Het beschermen van het milieu, beschermt onze toekomst"
Jonila Castro werkt voor AKAP KA Manila Bay en/of Kalikasan People's Network for the Environment (Kalikasan PNE). Het levensonderhoud van de meerderheid van de Filippijnse bevolking is afhankelijk van het milieu, van de zeeën, van het land en de bergen.
-
Nieuws / 3 juli 2024
Illegale houtkap verwoest de bossen van Suriname: De strijd van de Saamaka tegen ontbossing
Het Saamaka-volk in Suriname verzet zich al lang tegen de schending van hun landrechten door de overheid. Ondanks een uitspraak van het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens (IACHR) in 2007 tegen deze schendingen, blijft de regering houtkap en mijnbouw toestaan op Saamaka-gebied zonder vrije, voorafgaande en geïnformeerde toestemming (FPIC). Dit leidt tot ontbossing, landonteigening en verstoring van hun levensonderhoud. Een recent voorbeeld is de aanleg van een 42,7 km lange weg door hun gebied voor houtkap, blijkt uit een nieuw rapport.
-
Publicatie / 2 juli 2024
-
Blog / 21 juni 2024
Internationale samenwerking - juist nu!
Door Karin van BoxtelHet toekomstige kabinet navelstaart op eigenbelang. Door internationale samenwerking de das om te doen en drastisch te bezuinigen, negeert het dat Nederland simpelweg niet los staat van de wereld. Half juni debatteerde de Tweede Kamer der Staten-Generaal over de tussentijdse begroting buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Ook daar benadrukten verschillende partijen de noodzaak van internationale samenwerking, dat diplomaten en posten daarvoor hun werk moeten kunnen blijven doen, en de langjarige ondersteuning voor maatschappelijke organisaties nodig blijft.
-
Nieuws / 18 juni 2024
Overheid dreigt opnieuw mensenlevens op spel te zetten bij berucht gasproject TotalEnergies in Mozambique
De Nederlandse overheid dreigt opnieuw te blunderen bij het geven van exportsteun voor het omstreden gasproject van TotalEnergies in Cabo Delgado, Mozambique. Dat blijkt uit een analyse van 9000 documenten uit Woo-verzoeken, in opdracht van Milieudefensie en Both ENDS. Anne de Jonghe, Both ENDS: “Bij het afgeven van de exportsteun in 2021 werden kritische geluiden geminimaliseerd, terwijl TotalEnergies werd gehoord en vertrouwd. Dat mag niet meer gebeuren.”
-
Dossier /
Transformative Talks met partners
Bij Both ENDS willen we mensen verbinden voor verandering, connecting people for change. Samen met groepen voor milieurechtvaardigheid uit het Mondiale Zuiden werken we aan een duurzame, eerlijke en inclusieve wereld.
-
Pathway /
Promoten van lokaal aangedragen oplossingen
Ons doel is het opschalen van bottom-up, planeetvriendelijke oplossingen, ondersteund door beleid en de beschikbaarheid van financiële middelen. Er zijn veel voorbeelden van succesvolle, door de gemeenschap geleide oplossingen die gebaseerd zijn op collectieve participatie, gezonde ecosystemen, genderrechtvaardigheid en een visie op welzijn die verder gaat dan individuele rijkdom.
-
Pathway /
Ondersteunen van een krachtig maatschappelijk middenveld
Ons doel is om een maatschappelijk middenveld te creëren waarin organisaties open en veilig kunnen werken, hun stem kunnen laten horen en invloed kunnen uitoefenen op besluitvorming over ecosysteemuitdagingen, milieurechtvaardigheid en mensenrechten. Een sterke civil society is essentieel voor een gezonde samenleving. Het houdt de macht van staats- en bedrijfsactoren in toom, houdt besluitvormers verantwoordelijk en verdedigt de rechten van gemarginaliseerde groepen. Een sterk en onafhankelijk maatschappelijk middenveld kan pleiten voor eerlijk en ecologisch verantwoord beleid en kan structurele ongelijkheid in de besluitvorming bestrijden.
-
Pathway /
Pleidooi voor rechtvaardig beleid wereldwijd
Ons doel is om systemische verandering te bewerkstelligen op alle niveaus van sociale, politieke en economische instellingen, zodat deze onvoorwaardelijk de mensenrechten en de planetaire grenzen respecteren. Dit vereist beleidscoherentie en consistente besluitvorming in alle sectoren – van handel, financiën en energie tot voedselproductie, landbouw, klimaatactie en waterbeheer – en in alle geledingen van de samenleving, van individu tot nationaal niveau.
-
Nieuws / 11 juni 2024
Petitie: Internationale samenwerking, juist nu!
De nieuwe coalitie bestaande uit PVV, VVD, BBB en NSC bezuinigt aankomende jaren honderden miljoenen op ontwikkelingssamenwerking. Vanaf 2027 worden dit miljarden, namelijk 2,4 miljard per jaar. Van het toch al beperkte budget voor internationale samenwerking blijft na 2027 weinig over. Daarom komen wij nu in actie. Laat de wereld niet in de steek, teken de petitie om de bezuinigingen op internationale samenwerking te stoppen.
-
Nieuws / 5 juni 2024
Oproep van 70 partijen: Nederlandse aanpak voor wereldwijde voedselzekerheid werkt!
Een brede coalitie van Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties wil samen met het nieuwe kabinet optrekken om echt een verschil te maken voor het verbeteren van wereldwijde voedselzekerheid. Het ondersteunen van boeren en consumenten in Nederland en daarbuiten en de inzet voor klimaat-weerbare voedselsystemen in lage- en middeninkomenslanden staan daarbij centraal. De coalitie is van mening dat Nederland vanuit haar kennis, kunde, ervaring, internationale samenwerkings- en handelspositie de komende jaren ambitieuze inzet moet tonen in de verduurzaming van ons voedselsysteem, om zo bij te dragen aan het behalen van het Klimaatakkoord van Parijs en de Sustainable Development Goals.
-
Nieuws / 29 mei 2024
Tweede Kamerleden stellen stevige vragen over mogelijke Nederlandse exportsteun aan Mozambique LNG-gasproject
Tweede Kamerleden Daniëlle Hirsch (GroenLinks-PvdA) en Christine Teunissen (PvdD) stellen stevige vragen over de mogelijke Nederlandse exportsteun aan het Mozambique LNG-gasproject. Both ENDS maakt zich al jaren hard voor het dossier. In 2023 riepen wij samen met Milieudefensie ministers op exportsteun te stoppen.
-
Blog / 28 mei 2024
Democratische waarden onder vuur in Europa: de noodzaak verder te kijken dan de Nederlandse dijken en de rol van filantropie
Door Karin van BoxtelVorige week las ik over de verwachte – maar nog steeds schokkende – implicaties van de radicale shift naar extreemrechts in Nederland. Het huidige regeerakkoord omvat maatregelen die eerder zijn aangenomen door andere Europese landen met vergelijkbare verkiezingsuitslagen, die leiden tot een inperking van democratische vrijheden, een naar binnen gerichte focus en pogingen om de rol van het maatschappelijk middenveld te beperken.
-
Video / 18 mei 2024
Uitdagingen en dromen van Charity Migwi (Oil Change International)
Oil Change International richt zich vooral op onderzoek, communicatie en belangenbehartiging. Charity Migwi helpt met campagnes om fossiele brandstofbedrijven zover te krijgen te stoppen met productie van olie en gas.
-
Video / 17 mei 2024
Muhammad Al Amin vertelt: 'Systemic change will happen'
Muhammad Al Amin werkt als uitvoerend directeur bij WALHI SulawesiSelatan. WALHI is een Indonesische niet-gouvernementele milieuorganisatie, die deel uitmaakt van het Friends of the Earth International (FoEI) netwerk en de grootste non-profit milieuorganisatie in Indonesië.
-
Video / 16 mei 2024
Lungisa Huna (Rural Womens's Assembly) over werken met boerenvrouwen in Kaapstad
Lungisa Huna werkt bij Rural Women’s Assembly in Kaapstad, Zuid-Afrika. Ze vertelt over haar dromen, zorgen en werk met de boerenvrouwen van Zuid-Afrika.
-
Nieuws / 16 mei 2024
Bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking is kapitaalvernietiging
Door de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking schiet Nederland zichzelf in de voet, stellen 10 maatschappelijke organisaties. Een betere wereld is ook voor Nederland van groot belang en juist in tijden van crisis moeten we blijven investeren in stabiliteit, vrede en veiligheid. De tien vragen de formerende partijen om de voorgenomen bezuinigingen op het ontwikkelingsbudget niet door te zetten: uit solidariteit met de rest van de wereld en in overeenstemming met Nederlandse waarden.
-
Nieuws / 10 mei 2024
Partners steeds vaker de mond gesnoerd
Samen met milieujustitiegroepen uit het Zuiden werkt Both ENDS aan een duurzame, eerlijke en inclusieve wereld. In de afgelopen jaren zijn onze partners steeds vaker bedreigd, geïntimideerd, geschonden, gevangengezet, en zelfs vermoord als gevolg van hun milieu- en mensenrechtenactiviteiten. Onze partners worden geconfronteerd met onderdrukkende represailles omdat ze zich uitspreken tegen milieuschadelijke initiatieven en het misbruik van mensenrechten door bedrijven en overheden aan de kaak stellen, terwijl de gemeenschappen die ze ondersteunen worden blootgesteld aan geweld. En dat terwijl zij uit noodzaak handelen om hun levens, land, grondgebieden en gemeenschappen te beschermen tegen schade.
-
Nieuws / 26 april 2024
Waarschuwing aan Nederlandse investeerders in mijnbouw gigant Vale: stop de vernieling van mensenlevens en milieu
Vrijdag is de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mijnbouwgigant Vale S.A.. Bij deze vergadering uiten verschillende milieu- en mensenrechtenorganisaties hun zorgen over de continuering van mensenrechtenschendingen en vernieling van het milieu door mijnbouw van Vale over heel de wereld. Ze wijzen op bijna $50 miljard aan claims in lopende rechtszaken als een waarschuwing voor investeerders, waaronder pensioenfonds ABP. In maart is ook in Nederland een rechtszaak gestart naar aanleiding van de doorbraak van de Marianadam (3,8 miljard euro) in Brazilië.