Workshop over bescherming inheemse rechten trekt volle zaal bij BuZa
Terwijl half Nederland afgelopen donderdagmiddag op een terras zat om te genieten van de laatste tropisch warmte van 2016, zaten meer dan zeventig mensen bij elkaar in een zaal bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Waarom? Om een workshop bij te wonen over ‘Free, Prior and Informed Consent (FPIC)’, een internationale richtlijn die bepaalt dat inheemse volken betrokken moeten worden bij de ontwikkelingen die op en rond hun leefgebied plaatsvinden en daar vooraf toestemming voor moeten geven.
De workshop werd op initiatief van Both ENDS georganiseerd door de ‘Land Governance Multi-Stakeholder Dialogue’, waarin overheid, bedrijven, financiële instellingen en maatschappelijke organisaties waaronder Both ENDS zijn vertegenwoordigd.
Niet alleen de organisatie, ook het publiek was veelzijdig. “Wat vooral opviel, was dat er veel afgevaardigden van financiële instellingen en overheid in de zaal zaten”, zegt Karin van Boxtel, die vanuit Both ENDS nauw betrokken was bij de organisatie. “Bedrijven, overheden en financiële instellingen die investeren en projecten ontwikkelen in gebieden in het buitenland waar inheemse volkeren wonen, moeten aan de FPIC-regels voldoen. Vóórdat in zo’n gebied plannen worden uitgevoerd moeten de inheemse bewoners en lokale gemeenschappen daarover geïnformeerd worden. Maar nog belangrijker is dat ze vervolgens de kans moeten krijgen om op basis van die informatie wel of geen toestemming te geven voor de uitvoering van de plannen.”
FPIC, hoe doe je dat?
Dat klinkt heel mooi, maar hoe doe je zoiets en hoe weet je als bedrijf of investeerder dat je het goed doet? Hoe identificeer je de lokale landgebruikers? Hoe weet je of de woordvoerders van deze lokale landgebruikers daadwerkelijk de mening van de hele groep vertegenwoordigen, als dat in de praktijk lang niet altijd het geval blijkt te zijn? En hoe weet je als Nederlandse financiële instelling of bedrijf, terwijl je zelf niet aanwezig bent in het gebied, dat FPIC goed wordt uitgevoerd? Daarover is veel onduidelijkheid en het gaat nog veel te vaak mis. Volgens de initiatiefnemers van de workshop moeten met alle partijen gewerkt worden aan het wegnemen van die onduidelijkheid.
Onmisbaar, maar het kan nog beter
“Both ENDS promoot FPIC om ervoor te zorgen dat de rechten van inheemse landgebruikers gerespecteerd worden bij investeringen”, zegt Karin, “ook al valt er op het mechanisme best wat af te dingen. Wij vinden het bijvoorbeeld een gemiste kans dat FPIC volgens de internationale wetgeving alleen geldt voor inheemse volkeren, terwijl andere lokale landgebruikers ook recht hebben op een participatief proces. Een ander nadeel is dat inheemse bevolkingsgroepen alleen maar ‘ja’ of ‘ nee’ mogen zeggen tegen een plan. Ze zijn dus niet betrokken bij de totstandkoming van zo’n plan of project, terwijl dat de ideale situatie zou zijn. Wij maken ons er dan ook sterk voor om FPIC in de toekomst op die manier vorm te geven.”
Goede energie
Desalniettemin zou het al een heel goed begin zijn als FPIC overal goed werd uitgevoerd, vindt Karin. “De eerste stap is om investeerders bewust te maken van wat hun investering voor impact kan hebben op lokale bewoners, en stap twee is te kijken hoe die impact zoveel mogelijk geminimaliseerd kan worden. Waar moeten we aan werken om FPIC zo goed en gemakkelijk mogelijk uitvoerbaar te maken?” Dr. Marcus Colchester, oprichter van ‘Forest Peoples Programme (FPP), en één van de belangrijkste sprekers tijdens de workshop, was blij verrast over de positieve energie tijdens de workshop. “Het is goed om te zien dat overheid en bedrijven in Nederland het beschermen van inheemse volken serieus nemen en dat ze samenwerken met maatschappelijke organisaties om FPIC steeds beter uit te voeren. Dat is in andere Westerse landen zeker niet altijd het geval!”
En nu de praktijk
Both ENDS gaat zich actief bezig houden met het organiseren van twee vervolgworkshops bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, waarvan er één in november en één in januari volgend jaar zal plaatvinden. Tijdens die workshops hopen we in meer detail in te gaan op de praktijk en samen met financiële instellingen en overheid echte handvatten te ontwikkelen voor het uitvoeren van FPIC.
Lees meer over dit onderwerp
-
Voor de pers / 12 november 2024Plannen van minister Klever vegen Nederland van de wereldkaart
Den Haag, 12 november - ‘Zorg dat Nederland niet van de kaart verdwijnt’, met die boodschap voerden met Partos zo’n 100 organisaties vandaag actie in Den Haag tegen de geplande bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. Drie internationale partners van Nederland uit Jemen, Nepal en Oeganda riepen de Tweede Kamer op om deze week in de begrotingsbehandeling van het ministerie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, tegen de plannen van minister Klever te stemmen.
-
Instalink / 12 november 2024 -
Voor de pers / 12 november 2024Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van zijn uitstoot, maar legt geen reductieverplichting op.
-
Instalink / 12 november 2024 -
Instalink / 11 november 2024
-
Voor de pers / 11 november 2024Reactie Both ENDS op kamerbrief over toekomstige samenwerking met maatschappelijke organisaties
DEN HAAG, 11 november 2024 - Vandaag publiceerde de Nederlandse regering haar beleid voor de toekomstige samenwerking met ontwikkelingsorganisaties, zowel in Nederland als daarbuiten. PVV-minister Reinette Klever zet de bijl in deze financiering: zij heeft besloten om het budget voor steun aan het internationale maatschappelijk middenveld met meer dan tweederde in te krimpen: van grofweg 1,4 miljard naar 0,4 miljard euro in de periode 2026 tot 2030. Dit heeft grote gevolgen voor kritische geluiden in binnen- en buitenland, in een tijd dat de speelruimte van maatschappelijke organisaties wereldwijd toch al steeds kleiner wordt. Karin van Boxtel, directeur van milieu- en mensenrechten organisatie Both ENDS: “Dit is een ongekende stap in precies de verkeerde richting. Maatschappelijke organisaties zijn essentieel voor duurzame en sociale verandering wereldwijd. Internationale bewegingen vervullen meerdere, onmisbare rollen: als waakhond van de rechtsstaat, als aanjager van verandering, en als tegenkracht tegen autoritaire tendensen. Het afzwakken van de steun hieraan, is een veelzeggend signaal.”
-
Nieuws / 11 november 2024Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer van kracht is. Kenia voegt zich hiermee bij Zuid-Afrika, Tanzania en Burkina Faso, als vierde Afrikaanse land dat zijn BIT met Nederland opzegt.
-
Nieuws / 9 november 2024Waarom is de Nederlandse klimaatzaak tegen Shell belangrijk voor onze partners in het Mondiale Zuiden?
Op 12 november doet het Gerechtshof in Den Haag opnieuw uitspraak in de klimaatzaak tegen Shell, waarin Both ENDS medeaanklager is. Vooruitlopend op deze uitspraak vroegen we onze partners waarom deze Nederlandse rechtszaak belangrijk is voor het Mondiale Zuiden.
-
Nieuws / 1 november 2024Both ENDS bij COP29: pleiten voor genderrechtvaardige klimaatfinanciering
Op 11 november gaat de 29e VN Klimaatconferentie van start in Baku, Azerbeidzjan. Net als voorgaande jaren zal Both ENDS daar aanwezig zijn om te pleiten voor lokale toegang tot klimaatfinanciering, en om onze partnerorganisaties te ondersteunen in hun beleidsbeïnvloeding. Hoe doen we dat, en wat zijn onze verwachtingen (en zorgen) over deze29e editie van de UNFCCC COP? We vroegen het Marius Troost, die samen met Daan Robben deelneemt aan COP29.
-
Publicatie / 29 oktober 2024
-
Publicatie / 21 oktober 2024
-
Nieuws / 21 oktober 2024Teleurstelling over het niet indienen van de Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan
We zijn diep teleurgesteld en gefrustreerd dat de Nederlandse regering haar Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan (NBSAP) niet heeft ingediend voor de CBD COP16 in Cali. Deze minachting voor internationale afspraken ondermijnt de gezamenlijke wereldwijde inspanning om de urgente biodiversiteitscrisis aan te pakken.
-
Nieuws / 8 oktober 2024Het Mandalika race circuit, en ‘races to the bottom’.
Afgelopen weekend waren er op de Nederlandse televisie in het programma Studio Sport fragmenten te zien van motorraces, die gehouden werden op het Mandalika circuit van Lombok in Indonesië.
-
Instalink / 3 oktober 2024
-
Blog / 30 september 2024Van EACOP en verhalen van een verdediger in ontwikkeling
Dit artikel is beschikbaar in het Engels.
-
Publicatie / 24 september 2024
-
Nieuws / 24 september 2024Grote bosbranden teisteren Zuid-Amerika
“De branden hebben proporties aangenomen die we nog nooit eerder hebben meegemaakt.”
Grote delen van Zuid-Amerika zijn momenteel in rook gehuld. Van Buenos Aires tot São Paulo en Asunción hebben mensen moeite om adem te halen door de ongekende bosbranden die woeden op het continent, aangewakkerd door extreme droogte, de uitbreiding van de landbouw en de stijgende temperaturen als gevolg van de klimaatverandering.
-
Blog / 29 augustus 2024Lokale actie voor veerkrachtige draslanden en oeverlanden in het stroomgebied van de Athi rivier in Kenia
Door Melvin van der Veenen Kyra Pohlan
This blog is written in English.
-
Brief / 22 juli 2024
Gezamenlijke Oproep tot Actie: Internationale Maatschappelijke Organisaties Eisen Gerechtigheid voor de Slachtoffers van de Moord op Berta Cáceres in Honduras
Dit is een gezamenlijke oproep tot actie van internationale maatschappelijke organisaties om de Hondurese autoriteiten op te roepen gerechtigheid te waarborgen voor de slachtoffers van de moord op Berta Cáceres. Acht jaar en vier maanden zijn verstreken sinds de misdaad tegen Berta, en het Hondurese rechtssysteem heeft de vonnissen van de veroordeelden niet bevestigd en de intellectuele auteurs niet vervolgd. Wij zijn zeer bezorgd dat de onafhankelijke rechtspraak en internationale overeenkomsten over mensenrechten niet worden nageleefd.
-
Nieuws / 17 juli 2024EU verlaat Energy Charter Treaty (ECT): Een mijlpaal voor energietransitie
De beslissing van de Europese Unie om zich terug te trekken uit het energieverdrag ECT (Energy Charter Treaty) is een historische overwinning voor de energietransitie. Lees meer (Engels)
