Both ENDS

Nieuws / 5 oktober 2011

Zet mensen centraal in internationale richtlijnen over landgebruiksrechten

 Op dinsdag 4 oktober vond in Brussel een EU vergadering plaats over de Europese inzet voor de FAO onderhandelingen over de Voluntary Guidelines on Responsible Governance of Tenure of Land and Other Natural Resources in the Context of National Food Security. In een gezamenlijke brief naar Gerda Verburg, permanent vertegenwoordiger van Nederland bij de FAO (de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties) in Rome, wijst Both ENDS er samen met andere Nederlandse maatschappelijke- en milieuorganisaties op dat in de Voluntary Guidelines de prioriteit moet liggen bij kleinschalige producenten -boeren, vissers, veehouders en bosbewoners.

 

Land grab is een steeds groter wordend probleem dat letterlijk gaat over het nemen/grijpen/inpikken van land. Buitenlandse investeerders verkrijgen op grote schaal (ten aanzien van het gemiddelde areaal van een producent in het betreffende land) landbouwgrond door aankoop of huur/pacht. Deze grond wordt vervolgens gebruikt voor de productie van voedsel en energiegewassen die vervolgens worden geëxporteerd. Land grab heeft vaak tot gevolg dat landgebruiksrechten van lokale producenten (boeren, vissers, veehouders en bosbewoners) niet gerespecteerd worden, dat mensen van het land worden verjaagd, dat er daardoor minder voedselproductie voor en door de lokale gemeenschap wordt geproduceerd. Land grab is meestal legaal: de contracten worden afgesloten tussen de overheid en buitenlandse investeerders, die ook nog worden vaak beschermd door internationale overeenkomsten die tussen landen bestaan. Strikt juridisch gezien is het dus in de haak.

 

Toch is er, als antwoord op de kritiek op land grab, een proces gaande om dit soort investeringen meer en beter te reguleren. De FAO startte in 2008 de ontwikkeling van de 'Voluntary Guidelines on Responsible Governance of Land Tenure and other Natural Resources in the context of Food Security'. De Voluntary Guidelines moeten gaan dienen als een referentiekader voor het beheren van land, de visserij en bossen en het beschermen van gebruiksrechten van lokale bevolking, zodat voedselzekerheid voor iedereen bewerkstelligd wordt. De Guidelines moeten er in de eerste plaats voor zorgen dat kleinschalige producenten betere toegang tot en controle over land, water, visgronden en bossen krijgen. Ze moeten worden gezien als een middel tot armoedebestrijding en verbeterde leefomstandigheden. Bovendien moeten de Guidelines kleine producenten beschermen tegen de negatieve gevolgen van schaalvergroting, marktwerking en buitenlandse investeringen.

 

De organisaties die de brief hebben ondertekend willen Gerda Verburg op deze manier een steuntje in de rug geven wanneer ze de Europese delegatie - die half oktober in Rome zal onderhandelen over de eindtekst - herinnert aan de Europese verantwoordelijkheid voor mensenrechten en armoedebestrijding.

 

De volgende organisaties hebben de brief ondertekend: Both ENDS, Foodfirst Information en Action Network Netherlands samen met FIAN International, Milieudefensie samen met Friends of the Earth International, Nederlands Instituut voor Zuidelijk Afrika (NIZA) samen met ActionAid International, Platform Aarde Boer Consument, XminY Solidariteitsfonds, Landbouwwerkgroep Groen Links.

 

Letter to Gerda Verburg

CSO Benchmarks for successful VG negotiations-1

Voor meer informatie zie ook:

FAO CFS Intergovernmental Negotiations

Civil Society for the Committee on World Food Security

Lees meer over dit onderwerp