The Land Degradation Neutrality Fund: a guide for civil society

Both ENDS nam eerder deze maand deel aan de Conference of the Parties (COP) van de UNCCD in Ordos, Binnen-Mongolië in China. We maakten deel uit van de delegatie van het Drynet netwerk met als doel om de lokale realiteit naar de internationale discussies te brengen.

Honderden miljoenen mensen wonen wereldwijd in gebieden waar de bodem uitgeput is, vaak noodgedwongen of omdat de regio waar zij al generaties wonen, in de loop van de tijd steeds droger is geworden. De woestijn rukt op en dat is een mondiaal probleem. De meningen over de oorzaken van landdegradatie en verwoestijning, maar vooral over de oplossingen, zijn zeer verdeeld. Om daarover te praten, vindt van 2 tot 14 september de tweejaarlijkse wereldwijde VN-conferentie over verwoestijning plaats. Daar komen beleidsmakers, wetenschappers, NGO's, boerinnen en boeren, veehouders, herders en bedrijven van over de hele wereld bij elkaar. Onze collega Nathalie van Haren gaat ernaartoe en legt hieronder uit met welk doel.

Vandaag is het Werelddag tegen Woestijnvorming, Landdegradatie en Droogte. Een dag als deze is broodnodig om de aandacht te vestigen op verwoestijning, landdegradatie en droogte. In veel gebieden wereldwijd worden honderden miljoenen mensen hierdoor dagelijks bedreigd en getroffen. Hoewel de oorzaken - zoals grootschalige landbouw, het gebruik van pesticiden, waterwinning en klimaatverandering - duidelijk zijn en moeten worden gestopt, is het net zo belangrijk om te kijken naar oplossingen zoals herstel en duurzaam landgebruik. Wij zullen ons de komende weken in het bijzonder richten op dit soort inspirerende oplossingen omdat zij ook te maken hebben met het thema dat dit jaar is gekozen voor Werelddag tegen Woestijnvorming, Landdegradatie en Droogte: 'Restoration. Land. Recovery. We build back better with healthy land'.

Van 2 tot 14 september dit jaar vond de veertiende VN-conferentie over de uitvoering van de VN-conventie over verwoestijning (UNCCD - United Nations Convention on to Combat Desertification) plaats in New Delhi, India. Onze collega Nathalie werkt al jaren samen met veel maatschappelijke organisaties om de UNCCD te laten zien dat lokale gemeenschappen op heel veel plekken werken aan duurzaam landgebruik en verwoestijning, en landdegradatie tegengaan, en dat landgebruikszekerheid daarbij onmisbaar is.

De boeren in de regio Sertão do Araripe in de deelstaat Pernambuco zijn slim. De kleinschalige boerenfamilies weten dat duurzaam levensonderhoud op de vruchtbare maar kwetsbare bodem van de Sertão alleen mogelijk is als zij goed omgaan met hun natuurlijke omgeving. Hun uitgangspunt is verantwoorde landbouw, waarbij zij elke druppel beschikbaar water optimaal benutten, natuurlijke meststoffen en ongediertebestrijding zorgvuldig inzetten en pleiten voor beleid en wetten die behoud van natuurlijke hulpbronnen stimuleren in plaats van de uitputting. De organisatie CAATINGA helpt deze boeren om te gaan met de uitdagende omstandigheden.

In juli 2018 vond het zesde High-Level Political Forum (HLPF) on the Sustainable Development Goals (SDG's) plaats op het hoofdkwartier van de VN in New York. Dit forum biedt gelegenheid om de wereldwijde voortgang richting het bereiken van de duurzame ontwikkelingsdoelen te bespreken. Ook kunnen landen hun vrijwillige nationale rapporten presenteren. Dit jaar stond SDG 15 - "Leven op het land" – centraal.

Toegang tot, eigendom van en controle over land is een essentiële factor in het streven naar 'Land Degradation Neutrality' (het stoppen van landdegradatie; LDN) en duurzaam landgebruik. Duurzaamheid betekent vaak dat je moet investeren op de lange termijn, en onzekerheid weerhoudt landgebruikers daarvan. Vooral landrechten van vrouwen zijn belangrijk, omdat zij meestal degenen zijn die het land bewerken en dus LDN in de praktijk moeten brengen.

Zuid-Afrika staat bekend als het land van de oeroude en gezonde kruidenthee rooibos, die duizenden jaren geleden werd ontdekt door de Khoisan, de inheemse volkeren van het zuidelijke deel van Afrika. In de vorige eeuw werd rooibos steeds meer gecommercialiseerd, met name door blanke Zuid-Afrikaanse boeren die het nog steeds grootschalig produceren. Dit heeft geleid tot milieuschade, bodemerosie en een verlies aan biodiversiteit. Gelukkig bestaan er ook initiatieven van gemeenschappen voor kleinschalige en milieuvriendelijke rooibosteelt. Onze jarenlange Zuid-Afrikaanse partner, de Environmental Monitoring Group (EMG), is al meer dan twintig jaar betrokken bij dit soort rooibosteelt en bij de gemeenschappen in Suid Bokkeveld, in het westelijke deel van Zuid-Afrika. Hoewel het niet altijd makkelijk is geweest, gelooft Noel Oettle, senior adviseur bij EMG, dat deze manier van produceren de toekomst is.

In 2015 werden door de Verenigde Naties de Sustainable Development Goals (SDG's) in het leven geroepen. Deze 17 specifieke doelen, die allemaal met elkaar te maken hebben, zouden samen in 2030 moeten resulteren in een betere, eerlijke en meer duurzame wereld waarin niemand achterblijft. Nederland heeft zich als lid van de VN gecommitteerd aan het bevorderen van de SDG's, en elk jaar brengen het CBS en de Rijksoverheid rapporten uit over de voortgang. Volgens de initiatiefnemers van 'SDG Spotlight Nederland' is er echter behoefte aan een jaarlijks rapport dat de prestaties van Nederland op het gebied van specifieke SDG's vanuit een andere invalshoek bekijkt. Fiona Dragstra en Stefan Schuller van Both ENDS droegen bij aan de publicatie over 2020 en vertellen waarom deze volgens hen van belang is.