Het Transformative Water Pact: radicaal antwoord op mondiale crisis in waterbeheer

Water is leven, letterlijk. Het is een essentieel onderdeel van ecosystemen, van de natuur, van de mens. Op veel plaatsen in de wereld wordt water echter oneerlijk en niet duurzaam verdeeld en gebruikt. Waterbeheer is doorgaans gericht op economische belangen op de korte termijn, op het maximaliseren van de winst van een handjevol welgestelden ten koste van mens en natuur. Deze dominante benadering van water en waterbeheer vindt haar oorsprong in de Europese industriële revolutie, en is via kolonialisme en globalisering wereldwijd de norm geworden. Maar volgens Melvin van der Veen en Murtah Shannon, waterexperts bij Both ENDS, zal deze benadering plaats moeten maken voor rechtvaardige, duurzame en inclusieve vorm van waterbeheer. Both ENDS werkt over de hele wereld samen met gemeenschappen en organisaties die zich hiervoor inzetten en ondersteunt deze.

Hallen vol met kraampjes, standjes, professioneel ingerichte hoeken, wifi -spots. Grote zalen waar lezingen, interactieve sessies en workshops worden gegeven. Mensen uit alle hoeken van de wereld en uit allerlei verschillende sectoren (bedrijven, overheid, maatschappelijk middenveld) komen hier samen, vijf dagen lang. Ze hebben één ding gemeenschappelijk: ze hebben het over water. Het zesde Wereld Water Forum in Marseille staat in het teken van 'oplossingen'. Voor de waterproblematiek, wel te verstaan. Bijna een miljard mensen moeten het wereldwijd zonder schoon drinkwater stellen.

Tidal River Management (TRM) is een methode voor waterbeheer die is gebaseerd op traditionele kennis van de deltagemeenschappen van Bangladesh. In 2019 heeft Uttaran ervoor helpen zorgen dat TRM door beleidsmakers werd erkend als oplossing tegen overstromingen, en dat ook de stem van jongeren en vrouwen werd gehoord. 

De nood is hoog in de zuidwestelijke delta van Bangladesh. Door de stijgende zeespiegel nemen overstromingen toe en dreigt het gebied onbewoonbaar te worden, ondanks de op Nederlandse leest geschoeide dijken en polders uit de vorige eeuw. Partnerorganisatie Uttaran werkt met lokale gemeenschappen aan klimaatbestendige oplossingen die de leefomgeving herstellen en de bewoners voorzien van zeggenschap over hun toekomst en voedselproductie.

De getijderivieren in het zuidwestelijke kustgebied van Bangladesh verdwenen toen de uiterwaarden in de jaren zeventig werden vervangen door polders Nederlandse stijl. De rivieren zijn inmiddels dichtgeslibd, dus blijft het water tussen de dijken staan tijdens het regenseizoen. De bodem raakt verzadigd met water en de gevolgen ervan worden met het jaar erger. Vooral de vrouwen hebben eronder te lijden, omdat de mannen tijdens het regenseizoen op zoek gaan naar tijdelijk werk in de stad. Uttaran is een NGO die zich inzet voor verandering van zowel het beleid als de praktijk.

Door de vervuiling en waterschaarste zijn de bewoners langs de Athi-rivier in Kenia hardhandig geconfronteerd met het feit dat de gemeenschappen stroomopwaarts en stroomafwaarts op elkaar aangewezen zijn. Om de nietsontziende gevolgen voor het milieu en het levensonderhoud van de gemeenschappen het hoofd te bieden hebben maatschappelijke organisaties in het stroomgebied van de Athi besloten het Athi River Community Network (ARCN) op te richten.

The Indonesia Water Community of Practice (IndoWater CoP) was declared on December 3, 2014 by a group of Indonesian NGOs whose members felt very concerned about the poor management of Indonesia's water resources due to a lack of integrated planning on river basin management, community participation and law enforcement.

In this short movie we follow Indian professor Vijay Paranjpye, who has dedicated his life and work to finding ways of involving local communities in the management of natural resources such as water. What is the Negotiated Approach and what has been achieved so far? This film takes us to India and to Benin to show both results and possibilities.

Na vele jaren op internationale platforms zoals de VN te hebben gepleit voor goed milieubeleid, vroeg de Keniaanse Violet Matiru zich af: "Wat voor invloed heeft al dit lobbyen op onze gemeenschappen? Hoe helpt dit de moeders die nog steeds worstelen met het halen van water en die nog steeds koken op houtkachels?" Dat was de aanleiding voor haar en haar collega's om MCDI Kenia (Millennium Community Development Initiatives) op te richten en om samen te gaan werken met lokale gemeenschappen. Wij praatten met haar over de historische en huidige machtsverschillen in waterbeheer en over haar inspanningen om het waterbeheer in het stroomgebied van de Athi, dat zich uitstrekt van het gebied stroomopwaarts van Nairobi naar de Indische Oceaan, te verbeteren.

De kwaliteit van het water in de Brantas, de grootste rivier van Oost-Java, gaat snel achteruit ten gevolge van industrieel en huishoudelijk afval. De vervuiling heeft een onevenredig grote impact op vrouwen. Toch is hun aandeel in de besluitvorming beperkt. ECOTON helpt daar verbetering in te brengen.

Vanaf het moment dat ik aankom in Surabaya beland ik de achtbaan die ECOTON heet. Ik kom langs om het werk van deze jarenlange Both ENDS-partner te leren kennen, en heb daarvoor krap drie dagen. Maar ECOTON doet veel, en alles tegelijk. Onvermoeibaar zetten ze zich dag én nacht in om de Brantas-rivier schoon te houden.

Goed nieuws uit Brazilië! ANA, het nationale wateragentschap van Brazilië, geeft voorlopig geen vergunningen meer af voor de bouw van nieuwe stuwdammen in het Braziliaanse Paraguay-bassin dat deel uitmaakt van de Pantanal wetlands in Zuid-Amerika. De stop duurt tot minimaal mei 2020. Dan worden de uitkomsten gepubliceerd van het uitgebreide onderzoek naar de sociaaleconomische en milieugevolgen dat ANA in 2016 in gang gezet heeft.