Nederlandse pensioenfondsen beleggen in ontbossing Amazone
Nederlands pensioengeld wordt massaal belegd in bedrijven die bijdragen aan ontbossing in het Amazonegebied en de Cerrado-savanne in Brazilie, zoals soja-, veevoer- en rundvleesbedrijven. Dat blijkt uit een vandaag uitgekomen rapport van Profundo, geschreven in opdracht van de Eerlijke Geldwijzer, Hivos en Both ENDS. Alle tien pensioenfondsen die onder de loep werden genomen beleggen in dit soort bedrijven, waarbij pensioenfonds ABP en Pensioenfonds Zorg en Welzijn aan kop gaan met beleggingen ter waarde van respectievelijk 580 miljoen en 383 miljoen euro.
Cindy Coltman van Both ENDS: "Het is zorgwekkend dat de tien pensioenfondsen die voor dit rapport zijn onderzocht, zo laag scoren en investeren in de 59 belangrijkste risicobedrijven als het gaat om ontbossing, omdat ze actief zijn in de internationale soja- en rundvleesketens in Brazilië, China en Europa. Het is onaanvaardbaar dat pensioenfondsen geen actieve aanpak hebben om te voorkomen dat ze beleggen in bedrijven die direct of indirect via hun toeleveringsketens betrokken zijn bij ontbossing. Het beleid van pensioenfondsen haalt de belangrijkste sociale- en milieustandaarden niet en de fondsen ondernemen te weinig actie ontbossing, mensenrechtenschendingen en vervuiling te voorkomen. Nederlandse pensioenfondsen kunnen en moeten het veel beter doen."
Het gezamenlijke persbericht:
Amsterdam, 27 augustus 2020
ING, Rabobank, ABP en Allianz financieren verwoesting Amazone
Terwijl in de Amazone nu al meer dan tienduizend branden zijn gezien, blijkt dat banken, verzekeraars en pensioenfondsen in Nederland daaraan bijdragen. Banken, waaronder ING en Rabobank, leenden tussen 2015 en 2020 ruim 10,2 miljard aan 59 bedrijven die betrokken zijn bij de ontbossing van het Amazonegebied en de Braziliaanse Cerrado-savanne. Pensioenfondsen en verzekeraars zoals ABP en Allianz, belegden hier 2,1 miljard in. De voornaamste reden voor de ontbossing: productie van rundvlees en soja voor de vee-industrie. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van de Eerlijke Geldwijzer onder leiding van World Animal Protection en in samenwerking met Hivos en Both ENDS.
Het nieuwe praktijkonderzoek toont aan dat banken, verzekeraars en pensioenfondsen in Nederland de ontbossing van het Amazonegebied en de Braziliaanse Cerrado-savanne financieren, terwijl ontbossing in deze gebieden gepaard gaat met mensenrechtenschendingen, klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en grootschalig dierenleed.
Rabobank investeerde maar liefst 4,2 miljard euro in rundvlees- en sojaproducenten en hun belangrijkste afnemers in Brazilië, China en Europa. ING volgt op de voet met leningen ter waarde van 4,1 miljard euro. Pensioenfonds ABP belegt voor 580 miljoen euro en Pensioenfonds Zorg en Welzijn voor 383 miljoen euro. De Duitse verzekeraar Allianz neemt 439 miljoen euro voor haar rekening, verzekeraars NN en Vivat hebben in totaal 161 miljoen euro aan beleggingen.
Dirk-Jan Verdonk, directeur World Animal Protection en woordvoerder namens de Eerlijke Geldwijzer: 'De uitkomsten zijn alarmerend. De meeste financiële instellingen kunnen niet aantonen dat zij adequaat optreden tegen deze verwoesting. Het rammelt aan alle kanten: van gebrek aan goed beleid tot het uitblijven van een effectieve dialoog met de hoog-risico-bedrijven.'
Bij De Volksbank en verzekeraars Achmea, CZ, Menzis en VGZ zijn geen financiële relaties gevonden met de onderzochte hoog-risico-bedrijven. Het meeste geld van de financiële instellingen gaat naar de sojahandelaars Cargill en Louis Dreyfus, gevolgd door het Franse zuivelconcern Danone en de Braziliaanse vleesgigant JBS. Zo leenden de onderzochte banken 2,3 miljard euro aan het omstreden Cargill en belegden pensioenfondsen 32,8 miljoen euro in obligaties van dit bedrijf.
Nu al meer ontbossing en branden
Uit cijfers van Real Time Deforestation Detection System (DETER ) blijkt dat in de eerste helft van dit jaar ruim 1200 km² is ontbost in het Amazonegebied in Brazilië; de helft meer dan in dezelfde periode vorig jaar. In de eerste tien dagen van augustus zijn al 10.000 branden geregistreerd, de slechtste start van het ontbossingsseizoen in tien jaar. Het grootste deel van de Braziliaanse soja-productie vindt zijn weg als veevoer naar kippen, varkens en koeien in de EU en China. Recent berekenden wetenschappers dat zo'n 20% van de door de EU geïmporteerde soja uit deze regio gelinkt kan worden aan (illegale) ontbossing, net als 17% van het geïmporteerde rundvlees.
De ontbossing heeft enorme impact op het klimaat en biodiversiteit. Wetenschappers waarschuwen dat het Amazonewoud mogelijk binnen twintig jaar zo weinig regen produceert dat het zichzelf niet meer in stand kan houden. Ook leidt ontbossing in de Amazone en Cerrado tot schendingen van mensenrechten en ernstig dierenleed. Wilde dieren komen om in branden of vluchten naar gebieden waar ze niet kunnen overleven. Deze verstoring van ecosystemen verhoogt de kans op verspreiding van virussen die tot nu toe verborgen bleven in de bossen. Sommige bedrijven en boeren die bos vrijmaken voor de productie van rundvlees en soja schuwen geen geweld en ontbossing gaat dan gepaard met ernstige mensenrechtenschendingen, zoals landroof of moord.
Verdonk: 'Banken, verzekeraars en pensioenfondsen moeten hun verantwoordelijkheid nemen om de verwoesting van de Amazone en Cerrado te stoppen en een halt toeroepen aan mensenrechtenschendingen, dierenleed, biodiversiteitsverlies en klimaatverandering. Onze boodschap: stel een gedegen beleid op tegen ontbossing, stop met investeringen in deze sojahandel voor veevoer en investeer in duurzame alternatieven die onze wereld ten goede komen, zoals duurzame landbouw en plantaardige alternatieven voor zuivel en vlees.'
De Eerlijke Geldwijzer is een samenwerkingsverband van World Animal Protection, Amnesty International, Milieudefensie, Oxfam Novib en PAX. Aan dit onderzoek werkten daarnaast Both ENDS, Greenpeace en Hivos mee. Het praktijkonderzoek is uitgevoerd door Profundo.
Meer informatie:
Het rapport 'Funding destruction of the Amazon and the Cerrado-savannah'
Lees meer over dit onderwerp
-
Publicatie / 26 August 2020
-
Publicatie / 8 May 2019
-
Nieuws / 14 March 2021
Stem voor het klimaat!
Verschillende collega's van Both ENDS maakten vandaag op verschillende locaties lawaai voor het klimaat tijdens het klimaatalarm. Onze collega Annelieke Douma gaf in Haarlem een korte speech over de grote rol die Nederland speelt in klimaatverandering en milieudegradatie buiten onze grenzen. Ze gaf daarbij een aantal suggesties die het Nederlandse buitenlandbeleid meteen al een heel stuk klimaatvriendelijker zouden maken…
-
Publicatie / 7 November 2018
-
Nieuws / 2 August 2019
EU onthult 'actieplan' tegen ontbossing
De EU is nog steeds een van de grootste importeurs van ontbossing. Voor de vraag in de EU naar producten als soja, palmolie, rundvlees, koffie en cacao worden namelijk miljoenen hectares tropisch regenwoud gerooid. De ontbossing heeft grote gevolgen voor de biodiversiteit en het klimaat en gaat vaak gepaard met geweld en schendingen van de mensenrechten van de lokale gemeenschappen en inheemse bevolking. Samen met partners heeft Both ENDS actief gelobbyd bij de Europese Commissie voor een stevig plan van aanpak tegen de ontbossing en mensenrechtenschendingen…
-
Nieuws / 15 November 2018
Alle ogen op de Amazone: de toekomst van bosbescherming in Brazilië
Op woensdag 14 november plaatste de Volkskrant een gezamenlijk opiniestuk van Both ENDS, Hivos, Greenpeace Nederland en Witness over de ontbossing in het Amazonegebied die nog altijd in rap tempo doorgaat, met desastreuse gevolgen voor de inheemse bewoners van het gebied, de biodiversiteit en het klimaat. Nederland is een van de grootste afnemers van Braziliaanse landbouwproducten zoals soja en rundvlees en zou ervoor…
-
Dossier /
All Eyes on the Amazon
Het amazoneregenwoud is met een oppervlakte van 5.5 miljoen km² het grootste regenwoud ter wereld. In de laatste decennia is daarvan al minstens 12% verloren gegaan, en de ontbossing gaat nog altijd in rap tempo door. Illegale houtkap, landroof en intimidatie ten behoeve van landbouw, veeteelt en mijnbouw zijn aan de orde van de dag, en straffeloosheid regeert. Recente ontwikkelingen, zoals de verkiezing van de nieuwe regering-Bolsonaro in…
-
Nieuws / 18 June 2019
Open brief van meer dan 340 organisaties: EU moet onderhandeling verdrag met Zuid-Amerikaanse landen stoppen.
Vandaag hebben meer dan 340 organisaties uit zowel Zuid-Amerika als Europa, inclusief Both ENDS, samen een open brief aan de leiders van de Europese Unie gestuurd, waarin zij de EU oproepen de onderhandelingen over het EU-Mercosur vrijhandelsverdrag te staken. De organisaties en hun achterban maken zich ernstig zorgen over de grote toename van schendingen van inheemse mensenrechten en van schade aan natuur en milieu in…
-
Publicatie / 4 November 2009
-
Blog / 2 February 2022
-
Publicatie / 12 October 2018
-
Nieuws / 16 November 2023
Stemmen met wereldwijde impact
Dit artikel verscheen op donderdag 16 november op Joop.nl
Wegwerpfashion blijft ons land binnenstromen, de stikstofcrisis legt onze bouw stil en de energiearmoede stijgt, maar de Nederlandse politiek is aan het navelstaren. Terwijl dit problemen zijn die we als Nederland nooit in ons eentje kunnen oplossen. Want de kleding die we dragen, het eten dat op ons bord ligt, de elektriciteit die uit ons stopcontact komt: allemaal geproduceerd in wereldwijde handels- en productieketens. Met verstrekkende gevolgen, zowel in ons eigen land als ver, ver daarbuiten. Het zou naïef zijn om te denken dat we die problemen kunnen oplossen met alleen binnenlands beleid. En andersom: we ontlopen onze verantwoordelijkheid als we blijven hangen in de gedachte dat Nederland slechts een bescheiden rolletje speelt op het wereldtoneel. De recentste statistieken laten zien dat Nederland wereldwijd de vierde exporteur en de zevende importeur is van producten. Met de verkiezingen in het vooruitzicht, is het tijd om ook buiten ons kikkerlandje te kijken. Want het is ook in ons belang om te stemmen met wereldwijde…
-
Nieuws / 9 February 2022
Brandbrief aan Nederlandse investeerders in Oegandese oliepijplijn
TotalEnergies en Chinese National Offshore Oil Cooperation (CNOOC) ontwikkelen momenteel in Oeganda een oliewinnings- en transportproject: East African Crude Oil Pipeline (EACOP). Het project – de aanleg van een verwarmde pijpleiding (EACOP) van maar liefst 1445 kilometer lang dwars door Oeganda en Tanzania om ruwe olie te kunnen exporteren, zorgt voor steeds meer mensenrechtenschendingen en milieuschade. Dat baart maatschappelijke organisaties in Oeganda en erbuiten zeer veel zorgen. Both ENDS heeft daarom samen met partnerorganisaties in Oeganda deze…
-
Nieuws / 10 September 2020
Geef je mening over het anti-ontbossingsbeleid van de EU
Wereldwijd worden onze bossen bedreigd. Onze resterende wouden – de longen van onze planeet met hun onmisbare biodiversiteit – worden gerooid om plaats te maken voor rundvlees, sojateelt, de productie van palmolie, mijnbouw en andere industriële activiteiten. Dit wordt aangejaagd door de…
-
Nieuws / 12 October 2018
De sojacoalitie stopt, maar het werk moet en gaat door!
Na 15 jaar hebben leden van de Nederlandse Sojacoalitie besloten de coalitie op te heffen. In totaal 16 maatschappelijke organisaties werkten in de loop der jaren in de Sojacoalitie samen om de negatieve gevolgen van productie, transport, verwerking en consumptie van soja op de agenda te zetten en…
-
Dossier /
Nederland, het buitenland en de verkiezingen
Binnenkort zijn er verkiezingen in Nederland. De politieke partijen slijpen hun messen en hebben hun plannen inmiddels uiteengezet in lijvige partijprogramma's. Die gaan, niet verrassend, hoofdzakelijk over binnenlandse thema's. Het thema buitenland wordt vooral genoemd in het licht van kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven en als bedreiging op het gebied van gezondheid, privacy en concurrentie waartegen wij ons juist zouden moeten beschermen. Maar als we in Nederland willen verduurzamen moeten we vooral ook naar onze voetafdruk over de grenzen kijken en erop…
-
Publicatie / 13 October 2016
-
Voor de pers / 12 November 2024
Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van…
-
Nieuws / 14 June 2019
Both ENDS partner TUK overhandigt symbolische boom aan minister Schouten
Rahmawati Retno Winarni van TUK, een partnerorganisatie van Both ENDS in Indonesië, overhandigde gisteren, mede namens 10 NGO's, een symbolische boom en een oproep aan de Nederlandse minister van Landbouw Carola Schouten. De NGO’s dringen bij EU-regeringen, waaronder de…
-
Dossier /
Nederland en de SDG’s: Een betere wereld begint bij jezelf
In 2015 committeerden de lidstaten van de VN zich aan de vooruitstrevende Sustainable Development Goals (SDG's). In tegenstelling tot de voorgangers van deze doelen – de Millenniumdoelen - erkennen de SDG's het belang van gelijkheid binnen én tussen landen, van besluitvormingsprocessen waarin…