Both ENDS

Voor de pers / 9 maart 2023

Pensioenfondsen stemmen niet in lijn met eigen klimaatambities

Rectificatie door de auteurs 13 April 2023

De meeste Nederlandse pensioenfondsen en hun vermogensbeheerders stemmen in praktijk niet consequent vóór klimaatresoluties bij olie- en gasmaatschappijen en bij banken waarin ze investeren. Dat blijkt uit een rapport van Both ENDS en Groen Pensioen, dat vandaag uitkwam. Elf van de twaalf* geanalyseerde Nederlandse pensioenfondsen deden eerder publiekelijk uitspraken en toezeggingen over het aanpassen van hun beleid in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Hun stemgedrag correspondeert niet voldoende met deze toezeggingen. Alleen pensioenfonds PME stemt 100% in lijn met de klimaattoezeggingen die het heeft gedaan.

Geen enkel bedrijf in fossiele brandstoffen heeft een geloofwaardig bedrijfsplan dat strookt met de 1,5 graden-doelstellingen van Parijs. Pensioendeelnemers roepen hun pensioenfondsen al jaren op om zich terug te trekken uit de fossiele-brandstoffensector, maar in de praktijk komt daar te weinig van terecht. Sommige pensioenfondsen blijven bewust investeren in de sector, naar eigen zeggen om fossiele bedrijven met hun invloed als aandeelhouders de juiste richting in te kunnen duwen. Dit onderzoek toont aan dat pensioenfondsen die invloed daarvoor te weinig inzetten en dat hun engagement nauwelijks een koerswijziging oplevert bij fossiele bedrijven.

Ook banken uit fossiel

De onderzoekers concentreerden zich op het stemgedrag rond klimaatresoluties bij olie- en gasbedrijven en bij banken. Die laatste vervullen een sleutelpositie: fossiele projecten kunnen alleen worden uitgevoerd als er financiering voor wordt gevonden. Cindy Coltman, Both ENDS: "Elf van de twaalf pensioenfondsen en hun vermogensbeheerders die we onderzochten, geven met hun stem een te zwak signaal af. Om een realistische kans te maken om de opwarming van de aarde onder de 1,5 °C te houden, is het echt noodzakelijk dat pensioenfondsen stoppen met investeren in olie- en gasbedrijven en dat ze druk uitoefenen op banken om te stoppen met het financieren van de fossiele sector. En dat gebeurt dus niet voldoende."

Duidelijke verwachtingen

Pensioenfondsen stemmen normaal gesproken in gemiddeld 75% tot 98% van de gevallen vóór algemene resoluties, bijvoorbeeld over de benoeming van bestuursleden of over plannen vanuit het management. Dat percentage ligt in het geval van klimaatresoluties veel lager, zo blijkt uit het rapport. De meeste pensioenfondsen stemden in slechts 58% tot 89% van de gevallen vóór het klimaat.

Marjolein van Dillen, Groen Pensioen: "We zouden verwachten dat pensioenfondsen die zeggen klimaat serieus te nemen, vóór alle resoluties stemmen die een positief effect zullen hebben op het klimaat. Pensioenfondsen moeten af van hun angst om 'te sturend of te lastig' te zijn voor de bedrijven waarin ze beleggen, en duidelijk aangeven wat ze van deze bedrijven verwachten als het gaat om klimaatbeleid."

Invloed gebruiken

De onderzoekers vinden dat pensioenfondsen een heldere visie neer moeten zetten ten aanzien van fossiele en duurzame investeringen. Ook moeten ze de invloed die ze hebben veel krachtiger inzetten in het ombuigen van financiering richting de hernieuwbare-energiesector en richting klimaatoplossingen. 

Coltman: "We hebben gezien dat pensioenfondsen wel degelijk echt leiderschap kunnen tonen: ABP en PME hebben hun investeringen in fossiele bedrijven al bijna helemaal afgebouwd. Dat betekent dat de pensioenfondsen die we onderzocht hebben, hun engagement nóg strenger zouden kunnen inzetten, of zich geheel moeten terugtrekken uit fossiel als ze echt iets willen veranderen. Wij vinden bovendien dat ze richting de pensioendeelnemers heel transparant zouden moeten zijn over hun plannen en voornemens daaromtrent. 'Business as usual' kan echt niet meer in een wereld die worstelt met enorme klimaatproblemen".

soort stemmen

percentage stemmen voor klimaatresoluties

* De onderzochte pensioenfondsen zijn ABP, PFZW, PMT, BpfBouw, PWRI, PF Vervoer, Rabobank PF, BPL, PME, PNO Media, SPH en SPMS

Lees meer over dit onderwerp