Transparantie ontwikkelingsbank FMO schiet ernstig tekort
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is onvoldoende transparant over haar financieringen en investeringen en handelt daarmee in strijd met haar mandaat. Dat blijkt uit een nieuw rapport van International Accountability Project en de Foundation for the Development of Sustainable Policies, onderschreven door 28 organisaties waaronder Both ENDS, SOMO en Oxfam Novib. De organisaties deden onderzoek naar de mate van transparantie van FMO over haar investeringen in de periode tussen 1 januari 2019 en 31 mei 2020. Slechts in 25% van de gevallen werd bekendgemaakt welke potentiële negatieve gevolgen een investering van FMO zou hebben voor mens en milieu.
"Als het bos naast je dorp wordt gekapt om er een palmolieplantage van te maken, of er komt een grote dam in de rivier waarvan je voor water en vis afhankelijk bent, dan moet je toegang hebben tot informatie om je belangen te verdedigen en een stem te hebben in de besluitvorming", zegt Anne de Jonghe van Both ENDS. "FMO blijft vertrouwen hebben in haar klanten om mensen te informeren en mee te nemen in de besluitvorming, terwijl juist deze klanten er vaak belang bij hebben om niet het eerlijke verhaal te vertellen over wat zo'n project oplevert en wat het kost. FMO zou als investeerder zelf verantwoordelijkheid moeten nemen voor die informatievoorziening, maar schiet hierin helaas ernstig tekort."
Opereren met publiek geld
Als ontwikkelingsbank die grotendeels gefinancierd wordt met publiek geld, heeft FMO de opdracht en de verantwoordelijkheid om te investeren in duurzame, eerlijke projecten die het leven van mensen verbeteren en mensenrechten respecteren. Een manier om dat te waarborgen is het nastreven van een zo groot mogelijke transparantie over voorgenomen investeringen en het betrekken van gedupeerde gemeenschappen in de besluitvorming rond een project. Dit onderzoek laat zien dat FMO op dat gebied nog een wereld te winnen heeft.
Geen rapportages over sociale en milieueffecten
Uit een analyse van 241 projecten die tussen 1 januari 2019 tot 31 mei 2020 zijn gepubliceerd op de website van FMO, blijkt dat de potentiële negatieve gevolgen van de investering in slechts 59 gevallen (25%) in meer of mindere mate aan bod kwamen. Voor de overige 182 investeringen (75%) staat daar niets over vermeld op de website.
Bijlagen met meer gedetailleerde technische informatie, zoals rapportages over sociale en milieueffecten, waren in geen enkel geval beschikbaar op de website. "De informatie die er wel is, is bovendien alleen beschikbaar in het Engels, terwijl FMO investeringen heeft over de hele wereld, veelal in landen waar Engels niet de voertaal of zelfs de tweede taal is", zegt Ishita Petkar van International Accountability Project (IAP). "FMO moet voldoen aan het recht op informatie voor de gemeenschappen die geraakt worden door hun investeringen. Echte duurzame ontwikkeling vereist het respecteren van mensenrechten. FMO moet er dus voor zorgen dat essentiële informatie, inclusief technische documenten, publiek toegankelijk is in nationale en lokale talen."
FMO moet beleid en praktijk verbeteren
De 28 organisaties hebben een brief geschreven aan FMO waarin ze de bank oproepen om haar beleid en praktijk op het gebied van transparantie grondig te herzien en te versterken. Dit omvat onder meer de verbetering van informatievoorziening op de FMO-website volgens internationale standaarden, en een verplichting aan klanten om projectdocumentatie volledig openbaar te maken. Ook moet FMO ervoor zorgen dat die informatie begrijpelijk is voor de betrokken gemeenschappen en deze ook bereikt, zodat ze zinvol kunnen deelnemen aan besluitvormingsprocessen rond projecten.
Meer informatie:
Het rapport en de brief van de NGO's aan FMO
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /
Pleiten voor goed beleid van ontwikkelingsbanken
Ontwikkelingsbanken zouden zich aan strenge milieu- en mensenrechtenregels moeten houden zodat hun projecten de allerarmsten ten goede komen en niet schaden. Both ENDS houdt de banken hieraan.
-
Nieuws / 1 December 2018
7 verdachten van de moord op de Hondurese Berta Cáceres schuldig bevonden
Op donderdag 29 november werden zeven verdachten van de moord op Berta Cáceres (in maart 2016), schuldig bevonden. De nabestaanden en leden van de inheemse mensenrechtenorganisatie COPINH waar Cáceres de leider van was, zien de uitspraak als de eerste stap richting rechtvaardigheid voor de moord op Berta Caceres en de erkenning dat het bedrijf DESA hiervoor mede- verantwoorelijk is. Ze wijzen er echter ook op dat het proces vanaf het begin doordrenkt was van corruptie, intimidaties en andere misstanden, en dat de opdrachtgevers van de moord nog steeds buiten schot blijven.
-
Voor de pers / 5 October 2022
Onafhankelijk onderzoek bevestigt verantwoordelijkheid FMO voor schade door Barro Blanco-dam en adviseert compensatie
Utrecht, 5 oktober 2022 – De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is verantwoordelijk voor het verlies van levensonderhoud, de economische verliezen en de milieuschade die de bouw van de Barro Blanco-dam in Panama heeft veroorzaakt. Dit blijkt uit het eindverslag van het onafhankelijk klachtenmachisme van de bank. Inheemse gemeenschappen die de nadelen van de dam ondervinden, zijn blij dat hun klachten bevestigd zijn en herhalen hun vraag om excuses en een schadevergoeding.
-
Brief / 10 June 2022
Joint submission on FMO’s Position Statement on Financial Intermediaries
Both ENDS, SOMO, Oxfam Novib en Recourse hebben een bijdrage ingestuurd op FMO's consultatie over hun Position Statement on Financial Intermediaries. In dit position statement neemt FMO slechts beperkt verantwoordelijkheid voor de gevolgen van haar investeringen via zogeheten financial intermediaries. We roepen FMO op een position statement uit te brengen dat erop gericht is mensenrechten en milieu wél te beschermen en daarvoor verantwoordelijkheid te nemen.
-
Nieuws / 10 November 2020
FMO zet stap naar divesteren uit fossiel
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO heeft een verklaring over fossiele brandstoffen uitgebracht om stappen te nemen in klimaatactie. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg. Om daadwerkelijk bij te dragen aan duurzaamheid en gelijkheid, is het essentieel dat ontwikkelingsbanken niet meer in schadelijke fossiele projecten investeren.
-
Nieuws / 4 June 2021
FMO zet goede stap naar afbouwen directe investeringen in fossiele brandstoffen
In hun nieuwe position statement over investeringen in fossiele brandstoffen, verklaart FMO een eind te maken aan nieuwe directe financieringen in de downstream- en midstreamsectoren van de steenkool- en olie-industrie. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden investeert FMO nog in gasgestookte elektriciteitsopwekking. Both ENDS ziet deze ontwikkeling als een stap in de goede richting.
-
Brief / 9 November 2020
Bijdrage aan FMO's publieksconsultatie over klimaatactie en fossiele brandstoffen
Both ENDS en partners hebben een reactie gestuurd op FMO's consultatie over fossiele brandstoffen. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg.
-
Dossier /
Inheemse gemeenschappen bedreigd door Barro Blanco-dam in Panama
De Barro Blanco-dam in Panama zet inheems land onder water, met financiering uit Nederland. Both ENDS maakt zich hard voor de naleving van de rechten van de inheemse gemeenschappen rond de dam.
-
Externe link / 31 May 2018
Agua Zarca-debacle leidt tot beleidsveranderingen bij FMO (jaarverslag 2017)
Soms moeten dingen gruwelijk fout gaan voordat er iets verandert. In maart 2016 werd de Hondurese activiste Berta Cáceres vermoord vanwege haar leidende rol in de protesten tegen de Agua Zarca-stuwdam. De dam werd mede gefinancierd door de Nederlandse FMO. Anderhalf jaar later hebben zij hun beleid gewijzigd om dit soort misstanden in de toekomst te voorkomen.
-
Brief / 15 May 2022
Both ENDS Comments and recommendations on the Bank Group’s Environmental and Social Policy of the AfDB Integrated Safeguards System
This letter by Both ENDS to the African Development Bank is a comment written in reaction to a draft version published by the Bank of its Environmental and Social Policy as part of a formal public consultation held by the Bank. This comment was sent to the bank along a joint submission letter with other CSOs, and specifically responds to the overarching Policy.
The bank's flexible requirements for clients and national standards for risky projects dilute safeguards. Project approval should be predicated on specific and binding targets for compliance and reflect input from communities involved.
-
Brief / 15 May 2022
Joint Submission of comments and recommendations to the Public Consultation on AfDB Integrated Safeguards System
Together with 29 other CSO's, we've submitted our comments and recommendations in the Public Consultation on the AfDB Integrated Safeguards System. These include that the Bank should prioritize community-led development and human rights-based approaches; protect natural resources and tackles environmental and climate crises; raise the bar on access to information, transparency and accountability; facilitate participatory processes in policies, programmes and projects; and end inequality, poverty, and the cutback and privatization of vital services.
-
Dossier /
Agua Zarca: inheemse strijd tegen stuwdam kost levens
Inheemse Hondurezen verzetten zich tegen de Agua Zarca-dam. De strijd heeft meerdere levens gekost, waaronder dat van Berta Cáceres. Na grote druk trok de Nederlandse FMO zich terug uit het project.
-
Blog / 13 November 2018
Hoe de Nederlandse held het arme Afrika komt ontwikkelen
Door Anne de JongheAfgelopen weekend stond er in De Volkskrant een artikel over het Lake Turkana Wind Power Project in Kenia. Ik verbaasde me en ik maakte me boos over hoe het verhaal wordt verteld. Hoe kan het toch dat mensen zo blind zijn voor het perspectief van een ander? En dat een krant als De Volkskrant zoveel ruimte geeft aan zo'n ongenuanceerd verhaal? Dit is precies waarom zulk soort projecten tot conflicten leiden.
-
Nieuws / 23 May 2018
Afrikaanse organisaties aan AfDB: kies voor duurzame, inclusieve ontwikkeling
Deze week zijn de jaarvergaderingen van de Afrikaanse ontwikkelingsbank (AfDB). Een grote groep Afrikaanse maatschappelijke organisaties roept de bank op om sociale en milieurechten te beschermen, het maatschappelijk middenveld te betrekken, rekening te houden met gender en duurzame keuzes te maken in hun energie-ambities.
-
Nieuws / 4 October 2017
Reactie op nieuwe standpunten over mensenrechten, land en gender van FMO
FMO publiceerde op 20 september nieuwe standpunten over mensenrechten, landbeheer en gender. Het is goed dat FMO mensenrechten nu serieus neemt en we juichen hun inspanningen toe om hun standpunten over mensenrechten, land en gender te verbeteren. Maar voor een echt positieve invloed op mens en milieu zijn er nog een aantal vervolgstappen nodig.
-
Nieuws / 11 May 2017
Afrikaanse ontwikkelingsbank neemt klacht tegen kolencentrale Senegal aan
Een jaar geleden heeft de Senegalese organisatie Takkom Jerry een klacht ingediend bij de African Development Bank (AfDB) en de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. Zij financieren de kolencentrale Sendou, pal naast het vissersdorpje Bargny. De AfDB heeft de klacht nu erkend. FMO heeft de klacht al in behandeling en publiceert binnenkort een officiële reactie.
-
Publicatie / 11 February 2016
-
Video / 18 March 2015
Money Energy People
Senegal is one of the countries with the highest amount of effective sunshine on earth. Instead of using the 3000 hours of sunshine a year as a source of energy, 2 new coal fired power plants are now being built with the help of the Dutch development bank FMO, using public money. This video shows the consequences for the local population.
-
Blog / 12 July 2019
De Nederlandse deelname in de AIIB - een internationale bank met Chinese karakteristieken
Door Pieter Jansenen Stijn Deklerck van Amnesty International Nederland
Op 12 en 13 juli houdt de Aziatische Infrastructuurinvesteringsbank (AIIB) haar jaarvergadering in Luxemburg. China nam het initiatief voor de oprichting van deze internationale bank, en dit is de vierde jaarvergadering in haar bestaan. Nederland neemt als aandeelhouder van de bank aan deze bijeenkomst deel.
-
Externe link / 10 December 2018
Mensenrechtenverdedigers zijn een hoeksteen voor duurzame ontwikkeling
Open brief aan landen en ontwikkelingsfinanciers: ontwikkelingsprojecten moeten mensenrechten naleven, mensenrechtenverdedigers beschermen en participatie van alle betrokkenen garanderen.