Afrikaanse NGO’s willen beter ‘klachtenloket’ van Afrikaanse Ontwikkelingsbank
De AfDB, de Afrikaanse ontwikkelingsbank die in 1964 werd opgezet om economische ontwikkeling in Afrika te stimuleren, heeft sinds 2006 een klachtenmechanisme. Daar kunnen mensen terecht die op de een of andere manier de dupe zijn van een project dat door de AfdB is gefinancierd. Maar dat klachtenmechanisme moet beter, vindt een groot aantal Afrikaanse en internationale organisaties. Hoe? Daar hebben ze duidelijke, praktische ideeën over en die hebben ze onlangs aan de AfDB gepresenteerd. Anouk Franck van Both ENDS heeft dat proces gecoördineerd.
Wat heeft Both ENDS hiermee te maken?
“Both ENDS is al jaren lid van de ‘CSO coalition on the AfDB’. Dat is een groep van Afrikaanse en internationale maatschappelijke organisaties die de investeringen van de Afrikaanse ontwikkelingsbank nauwlettend in de gaten houdt. Want de bank investeert in grote infrastructuurprojecten, in grootschalige landbouw en in de financiële sector, en het is de vraag wie daarvan profiteert. Lokale gemeenschappen zijn vaak de dupe van grote dammen, wegen, mijnbouw en grootschalige landbouw, terwijl de investeringen de AfDB ook hen - misschien wel júist hen - verder zouden moeten helpen. Het huidige klachtenmechanisme geeft dit soort mensen te weinig mogelijkheden om op te komen voor hun rechten. Dit blijkt onder andere uit het feit dat er door het mechanisme sinds 2006 nog maar 9 klachten zijn goedgekeurd en in behandeling genomen*. Dus heeft ons netwerk samen met de ‘African Coalition for Corporate Accountabilty’ (ACCA) en de ‘International Alliance for Natural Resources in Africa’ (IANRA), bedacht hoe het beter kan.”
Geef eens een voorbeeld van wat er fout kan gaan?
“Nou, neem bijvoorbeeld de Bujagalidam in Oeganda: die dam zou heel schadelijk zijn voor de omgeving en mensen dwingen te verhuizen. Bovendien zou het waterpeil in het Victoriameer, waar miljoenen mensen afhankelijk van zijn, drastisch verlagen. Al meer dan 7 jaar geleden is er door lokale gemeenschappen een klacht ingediend bij de AfDB tegen het bouwen van de dam en het plaatsen van hoogspanningskabels die mensen dwingen te verhuizen. De huisjes waar ze naartoe moeten zijn van zeer slechte kwaliteit en dus moeten de oorspronkelijke huizen van de bewoners nodig hersteld worden. Maar dat gebeurt steeds maar niet. Tsja, en inmiddels is de dam afgebouwd, de hoogspanningskabels staan er, en de gedupeerden wachten nog steeds op compensatie. De bank houdt zich niet aan haar eigen sociale en milieuregels, dus dat moet anders.”
Wat moet er precies veranderen dan?
“Allereerst moet het klachtenmechanisme zo onafhankelijk, transparant en effectief mogelijk. En laagdrempelig, zodat lokale gemeenschappen die last ondervinden van een AfDB-project zonder te veel administratieve rompslomp een klacht kunnen indienen. Eén van onze aanbevelingen is dan ook dat de AfDB een simpel format beschikbaar maakt dat per e-mail kan worden verstuurd in plaats van per brief. Een format waarbij het voor de klagende partij niet verplicht is een hele waslijst aan bewijsmateriaal mee te sturen, maar alleen het meest essentiële bewijs. We hebben het hier over mensen die vaak niet de middelen hebben om zelf diepgaand onderzoek te doen of ver te reizen. Een ander heel belangrijk punt is dat een klacht binnen een bepaalde termijn wordt afgehandeld: er moet dus snel en effectief onderzoek worden gedaan op het moment dat de klacht binnenkomt. Anders krijg je een uitzichtloze situatie zoals bij Bujagali.”
Wat gebeurt er nu verder?
“Iedereen heeft nu de kans gekregen om schriftelijk input te leveren. Nu is het afwachten wat er wel en niet door het Bestuur zal worden overgenomen. Wij hebben er bij de AfDB op aangedrongen dat het nieuwe klachtenmechanisme openbaar wordt gemaakt en dat er nóg een consultatieronde zal plaatsvinden voordat het document definitief wordt. We hopen natuurlijk van harte dat de AfDB onze ideeën voor een groot deel zal meenemen in het nieuwe ontwerp. Een klachtenmechanisme zonder tanden helpt noch de Bank noch de mensen die oplossingen zoeken voor de problemen die zij met haar projecten veroorzaakt.”
* Dat is heel weinig, zeker vergeleken met de IFC, het onderdeel van de Wereldbank dat projecten van de private sector in ontwikkelingslanden financiert. IFC’s klachtenmechanisme behandelde in 10 jaar 76 klachten, meer dan het achtvoud, terwijl de leen-portefeuille in die periode slechts 2,5 x zo groot was als die van de AfDB.
Het document met de input die door de groep van 52 Afrikaanse en 14 internationale NGO's is gegeven aan deAfDB
Website CSO coalition on the AfDB
Foto: Steve Lietzau op Flickr Creative Commons
Lees meer over dit onderwerp
-
Instalink / 21 november 2024
-
Blog / 19 november 2024
Bouwen op basis van wederzijdse verantwoording en vertrouwen
‘Ik vind het waanzin om als maar te willen weten en meten! We zouden ons in plaats daarvan moeten richten op het bouwen van vertrouwen, een beter begrip van onze verschillende powers en hoe we deze kunnen benutten om gemeenschappelijke doelen te bereiken.’ Aldus Nalini Mahesh in deze opiniebijdrage aan de vooravond van het event ‘Measuring what Matters -Decolonizing Monitoring and Evaluation.’
-
Instalink / 18 november 2024
-
Instalink / 16 november 2024
-
Instalink / 15 november 2024
-
Evenement / 15 november 2024, 12:50 - 16:45
#BothENDSatCOP29 Side Events
Both ENDS’ deelname aan de COP29 omvat onder andere drie belangrijke side events over de onderwerpen genderrechtvaardige klimaatfinanciering, lokaal gedreven adaptatie, en de multilaterale aanpak van een rechtvaardige energietransitie en industrialisatie in het mondiale zuiden.
-
Instalink / 14 november 2024
-
Voor de pers / 12 november 2024
Plannen van minister Klever vegen Nederland van de wereldkaart
Den Haag, 12 november - ‘Zorg dat Nederland niet van de kaart verdwijnt’, met die boodschap voerden met Partos zo’n 100 organisaties vandaag actie in Den Haag tegen de geplande bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. Drie internationale partners van Nederland uit Jemen, Nepal en Oeganda riepen de Tweede Kamer op om deze week in de begrotingsbehandeling van het ministerie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, tegen de plannen van minister Klever te stemmen.
-
Instalink / 12 november 2024
-
Voor de pers / 12 november 2024
Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van zijn uitstoot, maar legt geen reductieverplichting op.
-
Instalink / 12 november 2024
-
Instalink / 11 november 2024
-
Voor de pers / 11 november 2024
Reactie Both ENDS op kamerbrief over toekomstige samenwerking met maatschappelijke organisaties
DEN HAAG, 11 november 2024 - Vandaag publiceerde de Nederlandse regering haar beleid voor de toekomstige samenwerking met ontwikkelingsorganisaties, zowel in Nederland als daarbuiten. PVV-minister Reinette Klever zet de bijl in deze financiering: zij heeft besloten om het budget voor steun aan het internationale maatschappelijk middenveld met meer dan tweederde in te krimpen: van grofweg 1,4 miljard naar 0,4 miljard euro in de periode 2026 tot 2030. Dit heeft grote gevolgen voor kritische geluiden in binnen- en buitenland, in een tijd dat de speelruimte van maatschappelijke organisaties wereldwijd toch al steeds kleiner wordt. Karin van Boxtel, directeur van milieu- en mensenrechten organisatie Both ENDS: “Dit is een ongekende stap in precies de verkeerde richting. Maatschappelijke organisaties zijn essentieel voor duurzame en sociale verandering wereldwijd. Internationale bewegingen vervullen meerdere, onmisbare rollen: als waakhond van de rechtsstaat, als aanjager van verandering, en als tegenkracht tegen autoritaire tendensen. Het afzwakken van de steun hieraan, is een veelzeggend signaal.”
-
Nieuws / 11 november 2024
Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer van kracht is. Kenia voegt zich hiermee bij Zuid-Afrika, Tanzania en Burkina Faso, als vierde Afrikaanse land dat zijn BIT met Nederland opzegt.
-
Nieuws / 9 november 2024
Waarom is de Nederlandse klimaatzaak tegen Shell belangrijk voor onze partners in het Mondiale Zuiden?
Op 12 november doet het Gerechtshof in Den Haag opnieuw uitspraak in de klimaatzaak tegen Shell, waarin Both ENDS medeaanklager is. Vooruitlopend op deze uitspraak vroegen we onze partners waarom deze Nederlandse rechtszaak belangrijk is voor het Mondiale Zuiden.
-
Nieuws / 1 november 2024
Both ENDS bij COP29: pleiten voor genderrechtvaardige klimaatfinanciering
Op 11 november gaat de 29e VN Klimaatconferentie van start in Baku, Azerbeidzjan. Net als voorgaande jaren zal Both ENDS daar aanwezig zijn om te pleiten voor lokale toegang tot klimaatfinanciering, en om onze partnerorganisaties te ondersteunen in hun beleidsbeïnvloeding. Hoe doen we dat, en wat zijn onze verwachtingen (en zorgen) over deze29e editie van de UNFCCC COP? We vroegen het Marius Troost, die samen met Daan Robben deelneemt aan COP29.
-
Publicatie / 29 oktober 2024
-
Publicatie / 21 oktober 2024
-
Nieuws / 21 oktober 2024
Teleurstelling over het niet indienen van de Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan
We zijn diep teleurgesteld en gefrustreerd dat de Nederlandse regering haar Nationale Biodiversiteitsstrategie en Actieplan (NBSAP) niet heeft ingediend voor de CBD COP16 in Cali. Deze minachting voor internationale afspraken ondermijnt de gezamenlijke wereldwijde inspanning om de urgente biodiversiteitscrisis aan te pakken.
-
Nieuws / 8 oktober 2024
Het Mandalika race circuit, en ‘races to the bottom’.
Afgelopen weekend waren er op de Nederlandse televisie in het programma Studio Sport fragmenten te zien van motorraces, die gehouden werden op het Mandalika circuit van Lombok in Indonesië.