Both ENDS

En
Nl
Zoeken
Dossier

De Klimaatzaak tegen Shell

Both ENDS is mede-eiser in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2018 aanspande tegen Shell om het bedrijf er toe aan te zetten te stoppen met het veroorzaken van klimaatschade. In 2021 gaf de rechter ons gelijk. Helaas ging het bedrijf in hoger beroep. Eind 2024 zal het hof daarom uitspraak doen.

Shell heeft al tientallen jaren kennis van de ernst van het klimaatprobleem, maar blijft toch inzetten op klimaatvervuilende olie- en gaswinning. Zo ondermijnt Shell de kans om de klimaatdoelen te behalen. Bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om de maatschappij en het klimaat geen ernstige schade toe te brengen. Omdat Shell zelf geen verantwoordelijkheid neemt, stapten we samen naar de rechter. In het kort was onze eis in 2018 – en nu nog steeds – dat Shell geen broeikasgassen meer uitstoot in 2050 en haar activiteiten volledig in lijn brengt met de klimaatdoelen die in het Parijsakkoord zijn vastgelegd. De rechter oordeelde in 2021 dat Shell haar uitstoot in 2030 met 45% moet verminderen. Een gigantische zege voor het klimaat!

Logische stap voor Both ENDS

Voor Both ENDS is het een logische stap om mede-eiser te zijn, want we werken al decennia - samen met lokale (milieu)organisaties in ontwikkelingslanden –aan het bestrijden van de gevolgen van het handelen van Shell en andere fossiele-industriebedrijven voor mensen in het buitenland. We vragen geen schadevergoeding, maar een koerswijziging om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Daarnaast hopen we dat deze zaak niet alleen leidt tot veranderingen bij Shell, maar ook bij andere olie- en gasbedrijven die de energietransitie in de weg staan.

De belangrijkste toegevoegde waarde van Both ENDS ten opzichte van de meeste andere mede-eisers (naast Milieudefensie zijn dat ActionAid, FossielVrij NL, Greenpeace Nederland, Milieudefensie Jong, de Waddenvereniging, en meer dan 17.000 burgers) is de link tussen mondiale klimaatverandering, de impact daarvan op natuur en milieu wereldwijd en de onevenredige impact op mensen in het Mondiale Zuiden. We linken het tegengaan van klimaatverandering aan een bredere strijd voor rechtvaardigheid en gelijkheid.

Vervuiling, vernietiging en klimaatverandering

Een bedrijf als Shell schaadt mensen in de landen waar haar activiteiten plaatsvinden op twee manieren. In de eerste plaats zijn de gevolgen van klimaatverandering - voor een belangrijk deel veroorzaakt door het gebruik van de producten van Shell - voor mensen in ontwikkelingslanden onevenredig ingrijpend. Daarnaast vernietigt de winning van fossiele brandstoffen op grote schaal ecosystemen, waardoor nog meer klimaatverandering wordt veroorzaakt en de middelen van bestaan van lokale bevolkingsgroepen ernstig worden ondermijnd. Waterbronnen raken vervuild en landbouw of visserij worden ernstig gehinderd. Het besluit om mede-eiser te zijn in deze zaak past binnen ons mandaat om op te komen voor alle mensen die direct te lijden hebben van de gevolgen van klimaatverandering.

Investeren in fossiel is kortetermijndenken

Klimaatverandering en –beleid was en is een rode draad in ons werk, juist en vooral omdat we ons richten op de meest kwetsbare groepen in landen in het ‘mondiale zuiden’. Zij lijden het meest onder de gevolgen van klimaatverandering, terwijl ze er zelf het minst aan hebben bijgedragen. Wereldwijd is afgesproken dat de uitstoot van CO2 drastisch naar beneden moet om de opwarming van de aarde onder de anderhalve graad te houden. De belangrijkste voorwaarde om dat te bereiken, is het voorkomen van nieuwe uitstoot van broeikasgassen door het ‘onder de grond houden’ van fossiele reserves. Om in lijn te blijven met het Klimaatakkoord van Parijs, is doorgaan met het aanboren en exploiteren van nieuwe olie- en gasvelden en het bouwen van de daarbij benodigde infrastructuur, zoals Shell blijft doen, onverantwoord. Toch verleidt Shell overheden van landen met fossiele brandstofreserves te blijven investeren in deze sector. Omdat die investeringen zich onmogelijk laten terugverdienen als we klimaatdoelstellingen serieus willen nemen, moeten investeringen in duurzame energie nu voorrang krijgen.

Niet investeren in nieuwe olie- en gasvelden maar in hernieuwbare energie.
In  Tanzania bijvoorbeeld, is Shell betrokken bij de ontwikkeling van een van de grootste gasvelden ter wereld voor de internationale markt. De armste bevolking heeft vooral last van deze projecten; ze krijgen te maken met de vernietiging van hun omgeving, de vervuiling van land en water, en veel mensen worden gedwongen te verhuizen. Zij delen niet mee in de gasopbrengsten waarmee Shell de overheden van deze landen verleidt. Door te blijven investeren in de fossiele sector en niet in te zetten op duurzame energie, dreigt voor deze landen een grote afhankelijkheid van export naar het buitenland en achterstand in de eigen ontwikkeling.

De juridische weg

In de dertig jaar dat we met partnerorganisaties in de hele wereld hebben gepleit en gestreden voor klimaatactie, hebben we gezien dat er in de dagelijkse praktijk van de fossiele industrie niets is veranderd. Sterker nog, de sector heeft er alles aan gedaan om positieve veranderingen tegen te werken. De fossiele-brandstoffensector wordt nauwelijks beperkt in het zoeken naar nieuwe olie- en gasvelden en kan gebruik maken van allerlei vormen van (financiële) overheidsondersteuning zonder zich te hoeven verantwoorden voor het aandeel dat zij heeft in de opwarming van de aarde. Ondertussen hebben steeds grotere groepen mensen dusdanig te lijden van de gevolgen van die opwarming dat hen het leven vrijwel onmogelijk wordt gemaakt. Wat ons betreft is de juridische weg dan ook een noodzakelijke manier om bedrijven zoals Shell aan te zetten tot echte actie, en we zijn blij dat we mede-eiser zijn in deze zaak.

Voor een uitgebreide versie van bovenstaande zie dit achtergronddocument

 

Voor meer informatie

Lees meer over dit onderwerp